Sermo in festo Pentecostes.
De igne Spiritus Sancti

        Egun deitzen da Espiritu Sanduaren Bazkoa, zeren egun kunplitu zen Jesu Kristok ofrezitua, bialiko zuela Zerutik Apostolu ta diszipuloengana Espiritu Sandua. Egun bada zeudelaik guziak leku batean, agitu ze bat-batean arroitu bat Zerutik; eldu zen bekala aize erru bat bete zuena etxe guzia. Eta bakotxaren gañean agertu ze ala nola mi susko bat, eta guziak bete zire Espiritu Sandus, ta asi zire mintzatzen asko mintzo jenerotan Espiritu Sanduaren birtutes. Atra zire andik beterik ausardias, xakintasunes, Jangoikoaren amores ta zelos, ta asi zire predikazen, ta admiratzen, ta konbertitzen jendea. (Act.2) Misterio gontan dugu ikasteko, nor eta zer den Espiritu Sandua; gero beraren efektoak.

        Espiritu Sandua da Jangoiko ta Trintateko irugarren persona dibinoa prozeditzen duena Aitaren ta Semearenganik. Da Espiritu purisimo gorputzik gabekoa, ta da sandua obratzen duena ariman santidade guzia. Dago leku guzietan Jangoiko bekala, baña espezialki Zeruan, non manifestazen duen ta komunikatzen sanduei bere gloria, eta munduko justoen arimaetan, deitzen baitire beraren tenplo, ematen grazia, amore, ta gañarako efekto soberanoak. Nola prozeditzen den Aitaren ta semearenganik, neke da entendatzea, ta nekesago explikatzea; guretako aski da erratea, ezi amatus elkar Aita ta Semea, prozeditzen edo espiratzen dela Espiritu Sandua, zein orgatik deitzen da ere amorea edo karidadea; ta Jangoikoaren amoresko obrak atribuitzen dire Espiritu Sanduari, naiz diren Trintate guziarenak; ala nola enkarnazioko misterioa diogun obratu zela Espiritu Sanduaren obras, naiz izan zen Aitaren ta Seme beraren obras ere. Espiritu Sandu gau deitzen ere da espezialki Paraklito, baita konsolazale ta abogatu, zeren konsolatzen duen miragarriro arima ta faboratzen amorosoki. Deitzen ere da propiki Jangoikoaren donoa, ta on guzien iturria konparazios. Da Espiritu ikusi eztaikena aragisko begis, baña mostratu da gure on naies ia usoaren idurian, ia lañu, ia aize, mi ta suaren idurian, adiarasteko gaudenes, aragis bestiturik efektoin zituenak ariman. Bai ta zer prebenzio bear da errezibitzeko Jangoikoaren Espiritu dibino gau? Badio Ebanjelioan Jesu Kristok: Si quis diligit me etc. Nork ere amatzen nauen ni, dio, ark goardatukotu nik erranak, ta arrengana etorriko gara, ta arren baitan egonen gara. Beras amorea da prebenziorik obena, nola efekto lenbizikoa ere baita amorea. Suak su itxekitzen du. Su da Espiritu Sandua ta amorea. Suaren konparazios ikusi beartugu zenbait efekto itentuenak ariman. Saluta zagun lenik amorearen Ama Maria. Abe Maria.

        Espiritu Sandua Jangoikoaren su amorosoa ematen da egun lenbiziko kristioen biotzetara, eta ofrezitu da, eta prest dago ematera gure biotzetara ere, gu nor bagara, ta prebenitzen bagara; et ad eum veniemus. O dono deseagarria! Baña zein ote dire motiboak mogitzen dutenak bere Majestadea egitera alako faborea? Irur usten dut: lenbizikoa beraren ontasun, amore ta onginaia guri; bigarrena Jesu Kristo gizon dibino garren merejimentuak, zeñek irabazi zuen guretako; irugarrena gure bear andia, ezpaikara gauza errateko ere Jesus, ezpada Espiritu Sanduaren grazias. Eta zer fines eldu da? Berze irur pensatutut: Lenbizikoa, Kristok egin zuen lana konfirmatzeko gure baitan sarturik biotzera Espiritu Dibinoa, an konsolatus, animatus, erakutsis ta inarazis on guzia. Bigarrena, emateko testimonio Jesu Kristoren fedeas ta doktrinas bere sanduen agos mundu guziaren alzinean ausarki. Irugarrena desengañatzeko mundua, ta erreprehenditzeko, ezpaute sinestatu ta ondu nai paratus testigo ta fiskaletako bere sanduak.

        Eta zein dire efekto itentuenak biotzean? Itz bates. Deabruaren espirituak itentuenaren kontra dire itentuenak Jangoiko Espiritu sandu gonek. Nork konta guziak? Zenbait atrakotugu suaren konparaziotik.

        1ª. Suak lenik zur busti edo humedo dagonai doakio kendus humedadea; ala Espiritu Sanduaren suak len lena du bizioen ta bekatuen loia ta lekeda desegitea biotzean, ta atrarastea biotzetik kontriziosko negarrak ofendituas Jangoikoa. Oposizio fuertea dute urak eta suak elkarreki; iagokoa dute bekatuak ta Espiritu Dibinoak. Eztaizke biak bateo aurki biotz batean; edo urak itotzen ta itzalzen du sua, edo suak garaitzen ta sekatzen du ura. Orai bada senti baduzu biotzean oposizio fuerte bat bekatuen kontra, ta sentimentura amoroso fin bat ofendituas Jangoikoa atrarasten tizuna biotzesko negarrak, señale etorri dela zuregana Espiritu Sandua. Admiti, estima ta goarda Jangoikoaren dono andigoi. Kontra etc.

        2ª. Sua doaie berotus ta eartus egurra itxekitzeko; ala Espiritu Sandua doaie berotus biotza, au da afizionarazis Jangoikoagana ta Jangoikoaren gauzetara, penitenzia, orazio, limosna, konfesio, komunione ta obra on guzietara. O zer diferenzia arimatik arimara! Batzuk ain lisiatuak banidade ta gaixtakerietara! berze batzuk ain emanak onera! Nola den diferente Espiritu dominatzen duena bat, edo Deabruaren espiritua, edo Jangoikoaren Espiritua. Nai bauzu xakin zein espiritu jabetu den zure biotzas, beira onen afizioneak.

        3ª. Suak duena ia da itxekitzea ta erretzea; ori beroi Espiritu Sanduaren suak, baita amore. Nola itxekitzen ta erretzen du? Amorostus Jangoikoas arima. Nola ezaunduko da? Ala nola su delaik, goratzen baitire ke, edo txindi, edo garrak; ta berotzen baitu edo erretzen urbilzen zaion gauza; ala arima Jangoikoaren amorearen suas artua egoin da oroitzen ta pensatzen maiz Jangoikoas; orra ke on bat; desaogatuko da maiz afekto ta ansiatan Jangoikoagana. Orra txindi amoreskoak; inen du inala ongi Jangoikoagatik; orra sugarrak; ta prokuratuko du ontzea tratatzentuenak; orra berotzea ta erretzea. Ikusten duenak berebaitan alakorik, badezake sinesta etorri zaiola Espiritu Sandua. Kontra etc.

        4ª. Suak alaber argitzen du. Espiritu Sanduak obeki. Nola? Emanes desengañu ta ezaumentu munduko banidadees, ikusiarazis emengo deus guti balio duena, ta eternidadeko gauzen egi eta fedea. O zein atzendurik gerokoas bizi diren asko! Zein xoraturik ta itsuturik munduko itxurapenes! Zer da au? Ilundura barratu dena mundu guzian. Betor Espiritu Sanduaren argia; argi bezote gure biotzei ikusteko dena den bekala. Kontra Deabruaren Espirituak.

        5ª Sua da alaber gauza ederretaik bat, ta ederzen du itxekitzen duena. Ala ikusten da zena ikatz beltza itzulzen dela brasa ederra; zena egur edo burriña itsusi erdoitua, gori eder flamante. Obeki Espiritu Sanduaren amoresko suak garbitzen ta ederzen du arima; doakio erraustus bizioen ta inperfekzioen itsustasun ta erdoiak. O zer kuidadoa pararasten dion ez admitizeko gaizki denik! Nola beldur ta alkearasten duen bekatues! Nola apartarasten duen okasio, peligro ta galbideetaik! Nola notarasten dion faltarik txipiena, ta borratzen penitenzias len baño len! O zein arima ederrak sanduenak! Zergatik? Zeren artuak zeuden Jangoikoaren Espiritu amorosoaren suas. Kontra etc.

        6ª. Suak alaber du bere inklinazioa gorarat, gora kea, gora garra. Ala Espiritu Sanduak gure espiritua tiratzen du gora Zerurat; gora pensamentuak, gora afektoak ta goraintziak. Suspiratzen dio maiz, o noiz ellegatuko naiz gozatzera Jangoikoa? Edo ellegatuko ote naiz? Quid mihi est in coelo etc. Zer balio du emengoak angoaren aldean? O nere esperanza! Ta o nere beldurra! Kontra etc.

        7ª. Suak alaber asko ongi iten du; oneki erremediazen gara otz garelaik, oneki erretzen, egosten, gisatzen dire ogi ta janariak, ta berze asko probetxu iten du. Ala Jangoikoaren amoresko suareki konsolazio eldu da, ta ansia iteko al guzia Jangoikoaren gogos iten den guzia da agitz balioso; ori gabe naiz trabaja, naiz kanta, naiz erreza, naiz predika, naiz egin edozein gauza, eztu deus balio, aizeak darama, debalde nekatu; baña Jangoikoaren amores iten denak, naiz guti den, balio du anitz; lurra biurzen da urre.

        8ª. Suak iten du ere arroitu kontrarioen ertean, ala Espiritu Sanduaren suak animarasten du gizona, atrarasten dio aurpegi, ta gorarasten boza mundu guziaren kontra ere bearbada, defendatzeagatik Jangoikoaren fedea, erakusteagatik zuzen bidea, erreprehenditus gaixtakeriak. Ikusi ze au klaro egun Apostoluetan.

        9ª. Sua da alaber elementu erru ta fuerteena; urean bizi dire arraiak, airean egasteak, lurrean animaleak ta gauzak; baña suan ez dezake iraun bizirik deusek ere. Guziei erresistitzen du, ta asko errausten du. Ala Jangoikoaren amoresko sua da agitz fuerte ematen duena arimo ta indar trabajatzeko, padezitzeko ta sufrizeko anitz. Nondik zue San Franzisko Xabierek ainberze indar erabilzeko ainberze neke ta eriozeko peligroen erdian? Nondik sandu guziek egiteko ainberze penitenzia ta gauza on? Nondik martirek ainberze pazienzia, arimo ta alegria pasatzeko pena lotsagarriak, nola balire erregaloak? Espiritu Sanduaren suaganik. Animazale ta konsolazale ona zute. Exemplum trium puerorum.