www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Sermoiak
Joakin Lizarraga
1771-1800, 2004

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Bonaparte Ondareko Eskuizkribuak, (Rosa Miren Pagola eta taldearen edizioa). CD-ROMa, Bilduma osoaren edizio digitala. Deustuko Unibertsitatea / Eusko Jaurlaritza, 2004

 

 

aurrekoa hurrengoa

Sermo Dominica 3ª
post epiphaniam.
De miraculis Christi
pro salute peccatorum

 

Si vis potes. Math.8.

 

        kontatzen du egungo ebanjelioan, nola Jesus onari paratu zekion belauriko leproso bat eskatzen ziola: Jauna, nai badu, banazake garbitu. Eta gure Jaunak edaturik eskua ukitu zue erraten ziola: nai dut, garbi zaite. Eta bereala garbitu ze arren lepra. Eta Jesusek erran zio: Beira ez erran niori, baizik zoaz, ager zaite sazerdoteari, ta ofra zazu manatu zuena Moisesek. Orazio ederra du emen bekatariak: Jauna, nai badu, banazake garbitu, banazake salbatu. Baña, alaber, gure Jaunaren errespuesta da seguratzeko gure konfianza: nai dut, dio, ta in bedi. Potestade adiña dut borondate; podore bezanbat amore; nola eskua, ala biotza. Ikusi dugu azken platikan gure Jaunaren zenbait milagro gizonen fabore; ikusagun orai berze zenbait bekatarien alde. Zein beratx den ta liberal admititzeko bekatariak. (Ontaik arzen zute okasio murmuratzeko eskriba ta Fariseo hipokritek ziotela: Onek admititzentu bekatariak, ta jaten du aieki (Luc.15). Guk artu bear dugu motibo alegratzeko, estimatzeko ta baliatzeko beraren onas, ezi aien murmurazioagatik eztu aldatu jenios, ta kostunbres. Birjinaren Semea etorri da billatzera ta salbatzera galdu zena, erraten ziote. Ongi daudenek eztute mediku bearrik, baizik gaizki daudenek. Eta ez naiz etorri deitzera justoak, baizik bekatariak. Ortako kontatu zizkiote hume galduaren, drakma, ta ardi galduaren parabolak, ta zer kontentua duen jabeak aurkitu ondoan. Eta añaditu zue sentenzia andi gau: erraten diziet ala izain dela Zeruan gozo, konbertizen den bekatari baten kasos, nola lauretan ogei ta emeretzi justoen kasos (Ibid. narra six (sic) parabolas). Eta itzes erraten zuena mostratzen zue obras). Goazen ikusis zenbait, salutatus lenik Ama Santisima. Abe Maria.

        Jesus nai du erran salbazale. Izenain konforme du izana, jenioa ta ofizioa, baita salbatzea bekatariak. Nai badu, badezake, zio ark; eta nik diot, al badezake, nai du. Jesus berak dio: nai dut, ta dezaket. Beira progu errealak abasto. Biz len lena Santa Maria Magdalena. Bizi ze au xoraturik banidadeas, atzendurik Jangoikoas ta bere onas, proprioki ardi galdua bekala. Noizbait ere aiturik artzai dibinoaren edo txistua, baita inspirazioa biotz barnean, edo boza predikuren bates, aurkitu ze argiturik ezaumentua, mogiturik borondatea ain kontriziosko dolore andiareki, ezi ia niolatere etzeike sosega; ta xakin zuelaik zegola Jesus ona konbit Fariseo baten etxean, joan ze boladan arara, erreparatu gabe deustan; sartu ze kuartoan, paratu ze Jaun dibinoaren oñetan, asi ze negar ta negar, dio Ebanjelioak (Luc.7), erregatzen oin sandu gaiek bere negarreki, txukatzen biloareki, adoratzen, ta unjitzen nardo prezioso bateki. Jesus ona zego ixil ta geldi beira. Fariseoa zego bere baitan erraten: Au balitz profeta, bear luke xakin nor ta nolakoa den emastekigoi, baita bekatari. Jaun dibinoak ikusirik arren gogoa, mintzatu zio defendatus ta laudatus penitenteak iten zuena kontrizioaren utses, ta barkatzen zekizkiola anitz bekatu, zeren baizue anitz karidadesko amore. Eta berai erran zio: Barkatuak dire zure bekatuak. Maiekoek murmuratzen zute: Nor zen bera barkatzeko bekatuak? Baña Jaun dibinoak erran zio emastekiai: Zeure fedeak baliatu dizu. Zoaz bakean. Au da Santa Maria Magdalena, zein mediku soberanoak ain ongi sendatu zue, ezi ia instante gartaik utzi zue eginik sanda.

        Baña au, en fin, joan ze medikuaren billa, naiz deiturik beraganik; berze bat zego atzendurik ortas, sarturik guzia munduko tratu ta irabazietan, baize tratante ta publikano; dagolaik jarririk bere tratuen alkian, joaten zaio Jesus, beiratzen dio, ta erraten dio: segi nazazu ni. Zer indarra duen Jesusen beiratzeak ta itzak! Istante, guzia utzirik jaiki, ta segitu zio atzetik ark; ta orra istante eginik sandu, ta apostolu, ta ebanjelari; au da San Mateo (Math.9.). Urrutiago zego berze bat, ta ia sarturik munduko banidadean. Etze bera oroitzen bere salbazioas, oroitzeko salbazalea. Joan ze bide luzean, ellegatu ze nekaturik egerdis, jarri ze butzu baten pokalean. Ellegatu ze ur eske emasteki bat, zeñi eskatu zion trago bat Jaun dibinoak. Okasio goneki gutibana pobre garri agertu zio beraren bizimodu gaixtoa, de manera ezi arriturik ura ta itzulirik bere baitan, joan ze utzirik an ferrata edo butzatorea, ziudadea barna oius predikatzera ta deitzera jendeak ikustera Jesus. Nola etorri baizire, ikusi, aitu ta konbertitu baizire anitz. Nork erran bear zio etxetik atra zelaik emastekiari konbertitu bear zela predikari? Etzue deustan gutiago pensatzen berak ere. Baña fortunosa izan ze aurkitzeas nola etzekiela bere ta guzien salbadorea ain poderosoa, ain piadosoa, ona ta amoltsua (Joan.4). (Luc.19). Zakeo, ze gizon txipi bat estudiatzen zuena mamonaren filosofian, naut erran, diru ta ondasun egitean. Estudiante ona bideze fakultade gontan, ezi abratstuze. Onek, bada, nai zue ikusi gure Jauna pasatzerakoan nor zen, ta etzuke logra jendetzearen utses, ta bera txipiegi izanes. Zer egin zue? igan ze arbole batera baize bidean, nondik bear zuen pasatu, ikusteko andik. Lasterrago ikusi zue bera Jesus onak, ta ikusi ere zio biotza. Eta ala oiu egin zio: Ea Zakeo, jautsi fite, ezi egun zure aldi naiz. Jautsi ze ura instantean, ta eraman zue bere etxera kontent, ta zelebratu zue festa. Baña gustorit (sic) obenaeman zio, konbertitzean bera guzis onera, ta erratean: Jauna, nere ondasunen erdia biz pobreendako, ta noribaiti (sic) perjuiziorik in badiot, errestitu zio in nai diot laur aldis ia. Jaun dibinoak orduan: Zierto egun obratu da salbazioa etxe gontan, au ere baita Abrahanen hume. O Jesus, zein ona den bekatariendako ere! Nolakoa bide da justoendako? Orra ark solamente nai zue ikusi pasatzerakoan. Eta Jaun ona iten zaio adiskide ta konbit beraren etxean. Nork eztu konfiatuko Jaun ain piadosoan?

        Geiegis tratatzen zute, ta murmuratzen eskribek ta fariseoek, emateko beraren kontra, eman bear ziotenas esker milla. Bein uste zute bai, arrapatuko zutela faltan. Ekarri ziote presa emasteki bat aurkitu zena adulterioan. Au presentaturik intenzio gaixtoareki erran ziote: Jauna, emasteki gau arrapatu da adulterioan. Gure legeak dio ilzeko arrikaturik alakoak. Berorrek zer dio. Intenzioa zeramate, erraten bazue arrika zeiela legearen konforme, tratatzea bera krueltako. Erraten bazue barka zekiola, akusatzea etzuela kasorik legeas. Nola bide zegon pobre gura lanze gartan? Zer inen ote du Jaun dibinoak emen? Ikusazie: Itzik atra gabe kurtzen da, ta asten da eskribitzen lurrean eriareki. Aiek porfia erran zezala bere iduritua. Txutitzen da, ta erraten diote: Zuetaik nor ere dagon bekaturik gabe, ark tira bezo lenbiziko arrukaldia. Erran au ta kurtu ze berriz, ta eskribitzen zue. Aiek aiturik ori, joan zire joanes bata berzeain atzetik. Ta gelditu zire sollik Jesus ta emasteki gura. Txutiturik Jaun dibinoak galdegin zio: Non dire akusatzen zindutenak? Niork etzaitu kondenatu? Ark: Ez Jauna, niork ere. Orduan Jaun dibinoak: Bada, nik ere etzaitut kondenatuko. Zoaz, ta etzazula ia bekaturik egin (Joan.9). Zer injenioak, Jauna, ez galzeagatik bekatariak! Bekatari zirenak bekatariain kontra; ta fabore berriz eztena bekatari, Jesus, atxuri dibinoa kenzentuena munduko bekatuak. Bekatuen etsai andiena, ta bekatarien adiskide obena. Ala nola amak aborrezitzen baitu humearen eritasuna, ta amatzen hume eria.

        Zegolaik Jaun dibinoa iltzen gurutzean inguraturik penas, ia pena zue alaere arimen galtzeas, ezi bere iltzeas, malogratzen baize (sic) bere odol preziosoaren erremedioa ainberze kosta zekiona. Lanze gartan bi aldetaik guruzifikaturik zeuden bi ladronetaik batek erran zio: Jauna, oroi bedi nitas, doaielaik bere erreinura. Eztu berzerik nai. Istante agotik agora errespondatu zio: erraten dizut zierto, egun izanen zarela eneki paraisoan. Zein laster idiki zaion paraisoa ladron izanai anitz denboras! Alako ansia du salbatzeko Jesus onak! Solo falta ze salba zezkien Judioak guruzifikatu zutenak. Etze faltatu beraren aldetik; nai izan bazute berek nola berak, inik zego. Ez kontent madarikatu gaiek tratatuas ain gaizki ezin iagos, goratu ondoan gurutzean, lastimatu bearrean eskarnio iten ziote atxuri onegiai; eta alaere lastimaturik aien perdizioas axuri onegiak lenbiziko itza gurutzetik erran zue aien fabore au: Aita, barka bezote, ezi eztakite zer ai diren. Zer ia erran daike, edo egin daike? Aiek porfia, Jesusek porfia! Aiek Jesusen kontra, ta beren kontra, Jesusek atzendurik bere injuries aien fabore! Aiek galdu nautela Jesus, Jesusek salbatu nailuzkela.

        Progutako salbatuko zituela bere persegizaleak, nai izan bazute berek, da Lonjinos, zeñek Jesus onari ilaskeros emanik lanzada bat bularretik, andik atrazen odol ta urak ukitzeareki begietan, kobratu zue bista, diotenes, ta gero arimarena; ta orai dauka glorian bere konpañian. Nork eztu salbatuko salbatu zuelaik Lonjinos? Progu ona ere da Saulo, zeñek beterik iras kristiandadeain kontra, iganaskeros Kristo zerura, persegitzen zue bere indar guzieki. Atra zekio bidera Jesus, ta oiu egin zio: Saulo Saulo, zergatik persegitzen nauzu? Ark errespondatu zio: Nor da berori, Jauna? Jaunak, ni naiz Jesus zuk persegitzen nauzuna. Ark orduan: Zer nai du in dezaten nik? Jaun dibinoak erran zio zer in bear zuen; berak abisatu zue Ananias bataia zezala. Berak in guzia arren salbatzeko, zukelaik botatu fu bates infernura. Eta orra Saulo zena eginik San Pablo apostolu andia.

        O Jesus, o Salbazale, o Mediku Soberano bere parerik eztuena. Borz letra ditu nonbrean, ta borz prenda Mediku dibino gonek. 1ª Habilidade guzia sendatzeko eri-jenero guziak, iletsiak, ta ilak ere faltarik gabe. 2ª Grazia sendatzeko istantean ain perfektoki, nola ezpalitz eri egon sekulan; testimonio San Pedro, San Pablo, San Mateo, Santa Magdalena etc. 3ª deitu gabe niork, oroat, joatea bisitatzera eriak doaiik grazias amore andiareki. 4ª Berak errezetatzea, ta berak paratzea, ta berak aplikatzea erremedioak bere kostus, alegratzen dela nai dezan artu eriak sendatzeko seguroki. 5ª Sekulan aditu ez, ta adituko ere eztena, baita, berak sano ta sendo dagolaik artzea erremedioa sendatzeko eria; berak pasa pasioaren purga amargoa ta sangria andi gura sendatzeko zu ta ni. Bera il gurutzean, ezkaitzengatik gu il sekulakos. Beldur bagina kondenatzeas, ezpaikara digno igateko zerura, pensa etzela digno Jesus ere paratzeko gurutzean, ta paratu zela gure igateagatik, ta eztuela nai malogra daien erremedio ainberze kostatu zaiona. Geurenganik galduak gara zierto, baña ain zierto Jesusen kasos salbo izain gara, nola baita Jesus Salbazalea. Amen.

 

aurrekoa hurrengoa