Serm.37.
De eodem 5^o symboli articulo.
ann.1779

Tertiâ die resurexit (sic) â mortuis.
Ex symbolo apostolico S. Thomas.

        1. Erranik borzgarren artikuloan diona Kredoak, erresuzitatu zela Kristo ilta irugarren egunean, ekarragun zenbait progu erresurrekzio gonenak, zerengatik da sinestatu bear diren artikuloetaik prinzipala; ta dion bekala San Pablok (1 Cor. 15): Ezpada erresuzitatu Kristo, banoa da gure fedea. Ikusagun, bada, zenbait testimonio. Laur ebanjelistek beñik bein iten dute anitz aldis menzione erresurrekzio gontas. San Pedrok ta San Pablok aipazen dute firmeki beren kartaetan, ta beren predikuen zimenduan parazen dute au, asegurazeko doktrina predikatu zutenaren egi eta fedea. Apostoluen akta edo akzioneen libruan prinzipiotik azkeneraño erresurrekzio gonen testimonio ematen da, eta suponizen da apostoluen ofizio prinzipalena bekala izatea testigo Kristoren erresurrekzioneas. Eta ala, konzilio inzutenean elejizeko amabigarren apostolua, baita San Matias Judas galdu zenaren lekuan, minzatu ze San Pedro ta erran zue: Da preziso elejizea norbait, izateko gureki bateo testigo Kristoren erresurrekzioneas; oroat, nola erran balu: Da preziso elejizea apostolu. (Act. 1).

        2. Jesu Kristo berak bere bizian anitz aldis aipatu zue. Bein, berze askoen ertean, konfesatu zuelaik San Pedrok Jangoiko biziaren seme, erran zue: Da preziso nik padezitzea, ilzea ta irugarren egunean erresuzitazea. (Math. 16). Berze bein, transfiguratu zelaik Taborko oianean, erran ziote San Pedro, San Juan ta Santia gori etzoziela niori kontatu bisione gau, aliketa erresuzitatuartaño Gizonaren Semea ilen ertetik. (Math. 17). Berze bein, zoezilaik Jerusalena, erran ziote: Orra, bagoaz Jerusalena, ta izan bear dut entregatua ta sentenziatua ilzera; burlatua, azotatua ta guruzifikatua; ta irugarren egunean erresuzitatuko naiz. (Math. 20). En fin, azken gau gartan erran ziote apostoluei: Zuek guziek eskandalo padezituko duzie nere baitan gau ortan, zerengatik eskribiturik dago: ilen dut arzaia ta barratuko dire saldoko ardiak; baña erresuzitatu ondoan alzinatukonazaistet Galileara, an ikusiko nauzie. (Ib. 26.). Ainberze kuidatu zue adbertizeas bere erresurrekzioa il ondoan. Baña erresuzitaturik ikusi zutenak ta paratu ziren lanzeak dire testigorik obrenak, zerengatik dion bekala apostoluen akzioneen libruak lenbiziko kapituloan, monstratu zizaiote bere pasioas geros bizirik anitz progutan berrogei egunes, aliketa igan zen artaño zerura, Juan de Salbatore deizen dugun bekalakoan.

        3. Lenbiziko testigoak dire sepulkroain goardiak. Paratuz uste goardiak judioek, erranik Pilatosi ezi engañazale garrek erran zuela erresuzitatuko zela irugarren egunean, orgatik zela preziso goardazea sepulkroa etzezaten ebatsi bere diszipuloek, ta erran gero erresuzitatu zela. (Math. 25.). Goardatu zute sepulkroa soldadoek, baña ezukete debekatu etzeien jaiki sepulkrotik Jesu Kristo Jangoiko dena. Aien guzien erditik, terremoto andi bat eginik, Jangoikoaren aingirua zerutik etorria sartu ze ta ilauri zue sepulkroain losa ta jarri ze arren gañean, erakusteko Maria Magdalenai ta berze Mariai ikustera joan zirenai, etzegola ia an Kristo, baizik erresuzitatu zela. Goardietaik zenbaitek, joanik, kontatu ziote sazerdoteen prinzipeei gertatu zen guzia. Eta batzarre eginik, eman ziote gaistofikatuek diru kantidadea goardiei, erran zezatengatik ezi aiek lo zeudelaik, etorririk berain diszipuloek ebatsi zutela gorputza. Kunplitu zute enkargua. Baña irri iten du San Agustinek judioen malizia itsuas itz gebeki: Zer da erran duzuna, astuzia desditxatua? Ainberze dezakezula despeitu konsejuaren argitasuna, errateko alako gauza? Erran zazie ezi lo zaustelaik ebatsi dutela gorputza? Testigo lo daudenak dakarzkizu. Lo barin bazeude, nola ikusi dute ebasten, errateko ebatsi dutela lo daudelaik? Zuek baizauste lo, ez ikusteko egiaren argitasuna (Math. 28. Aug. in psalm. 63. Sabb. Sancto).

        4. Anitzei agertu zizaiote erresuzitaturik Jesu Kristo, ta bere Ama Santisimari lenbiziko lekuan dudarik gabe; baña au estute kontazen ebanjelariek, zerengatik izanik ere Maria Santisima egiaren ama, alaere testigo sospetxaskoa bekala bere Semearen fabore etzute sinestatuko judioek. Kontazentuste, ordea, berze franko zeñek ikusi baizute: Santa Maria Magdalena, berze emasteki piadosabazuk, San Pedro, bi diszipulo Emausa zoezinak ta diszipulo guziak junto, ta zenbait berex okasio diferenteetan. Emastekibazuk, Maria zutenak izena, izan zire lenik progatu zutenak Kristo erresuzitatu zela. Igande goizean, lazki goizik, joan zire sepulkrora ta ikusi zute ilauririk losa; ta aingiruak erran ziote etzegola ia an Kristo, baizik erresuzitatu zela, ta zoezila ematera abisu apostoluei. Bazoezi laixterka ta atra zizaiote bidera Jesu Kristo ta erran ziote: Jangoikoak salbazaistela. Eta aiek belaurikaturik berain oñetan adoratu zute. Eta erran ziote Kristok: Zoaste, konta zozie apostoluei ta doazila Galileara, an ikusiko nautela. Ala kontazen du San Mateok ogei ta zorzigarren kapituloan.

        5. Maria Magdalena, dio San Juan ebanjelistak joan zela igande goizean, iluna zegolaik orañik, ta ikusi zuela kendurik losa monumentutik. Joan ze laisterka ta kontatu ziote San Pedro ta San Juani erraten ziotela: edeki dute nere Jauna obiatik ta estakigu non paratu duten. Joan zire berla biak laixterka ta San Juan ellegaturik lenik ta beiraturik monumentura ikusi zitue oialak an baña etze sartu monumentuan. Ellegatu ze San Pedro ta sartu ze, ta ikusi zitue oialak ta buruan paratu zioten pañoloa berex. Itzuli zire biak baña Magdalena gelditu ze monumentuain ondoan nigarres. Ala zegolaik, beiratu zue monumentura ta ikusi zitue bi aingiru txuris bestiturik zeudela: Bat bururdikoa aldean, berzea oiñen aldetik, Kristoren gorputza egon zen lekuan. Erran ziote: Emastekia, zerengatik iten du nigar? errespondatu ziote Magdalenak: Zerengatik erman baitute nere Jauna ta estakit non paratu duten. Au erran ta itzuli ze atzerat, ta ikusi zue Jesus txutirik ta etzekia Jesus zen. Erraten dio Jesusek: Emastekia, zerengatik iteunzu nigar? Zer billazeunzu? Arrek, ustes zen baratzezaia, erraten dio: Jauna, orrek kendu barin badu, erran bezada ta nik ermako dut. Erraten dio Jesusek: Maria. Orduan, ezaundurik erraten dio Magdalenak: Maestru Jauna. Zoaz, manazen dio Jesusek, ta erran zozute apostoluei, igan beautela nere Aita ta aien Aitagana, nere Jangoiko ta aien Jangoiko denaingana. Joan ze Maria Magdalena ta kontatu ziote ikusi zuela bere Jauna, ta erran ziola orai aitu duguna. (Joann. 20)

        6. Egun gartan berean zoezi, dio San Lukasek (24), bi diszipulo kastelu batera Emaus deizen zenera, Jerusalendik iruogei estadio aparta zegonera; ta zoezi platikazen Jerusalenen gertaturikako gauzes. Ala zoezilaik konbersazioan, urbildurik Jesus, zoeie aieki, baña etzute ezaundu nor zen. Erran ziote: Zer platika dire dardukazien goiek elkarreki? Ta zertas zauste triste? errespondatu zio bietaik batek: Zer? Ori solo da etorriberria Jerusalenen, ezpaitaki gertatu dena an egun gebetan? galdein ziote: Bada, zer da gertatu dena? erran ziote aiek Jesus Nazaretdarras, baize profeta poderosoa itzetan ta obretan, Jangoikoaren ta puebloaren alzineko, eta nola entregatu duten eriozera sazerdoteek ta prinzipeek, ta guruzifikatu duten. Guk esperazen gindue bera zela erredimitu bear zuena Israel, ta orai, guzien gañetik au da irugarren eguna gertaturik gauzaebek. Bai, ta gure emastekibazuek lotsatu gaituste, zeren joan dire argitubaño len monumentura, ta estutelaik aurkitu gorputza, etor dire errateareki ezi ikusitustela aingiruak ere, diotenak bizi dela. Eta joan dire gure lagunetaik zenbait monumentura, eta aurkitu dute ala dela, emastekiek erran bekala, baña bera estute aurkitu. Orduan erran ziote berak: O tontoak ta biotzes tardoak sinestazeko profetek erranikako gauzak! Estakizie zela preziso padezizea au Kristok ta ala sarzea bere glorian? Eta asirik Moises ta profeta guzietaik explikazen ziote bere gain ziren eskritura guziak. Bitarteo, urbildu zire zoazin kastelura ta berak iduriarazi ziote alzinago zoeiela. Baña obligatu zute geldizera, errateareki: geldi bedi gureki, Jauna, zerengatik alzina doaie arratsaldea ta sarri iluna da. Ta sartu ze aieki. Eta gertatu ze jarri zirelaik maian, artu zue ogia, bedeikatu, partitu ta ematen ziote; ta idiki zizaizkiote begiak ta ezaundu zute, baña desaparezitu zizaiote instantean. Orduan erran zire elkarri: Etzego akaso gure biotza itxekirik debozioan minzazenzigulaik bidean ta deklarazenzizkigulaik eskriturak? Eta jaikirik, ordu berean itzuli zire Jerusalena ta aurkituzuste ameka apostoluak bildurik berze frankoeki, ziotela ezi erresuzitatu zela errealki Jesu Kristo ta aparezitu zizaiola San Pedrori. Eta aiek kontatu zute pasatu zizaiotena bidean ta nola ezaun duzuten ogiain partizean. (Luc. 24.).

        7. Platika ebetan zeudelaik, paratu zizaiote erdian Jesus ta erran ziote: Bakea zuei. Ni naiz, etzaistela beldurtu. Turbaturik ta lotsaturik, diszipuloek uste zute ikusten zutela espirituren bat; baña erran ziote Jesusek: Zerengatik zauste turbaturik? Ikuskizie nere eskuok ta oñok, ezi ni neurau naiz errealki; uki nazazie ta ikusazie, ezi espirituak estu aragi ta ezurrik, ni ikusten nauzien bekala dutela. Au erran ta erakutsi zizkiote bere eskuak ta oñak. Alare etzutelaik sinestazen, baizik zoraturik zeudelaik gozos, erran ziote: Bauzie emen zerbait jateko denik? presentatu ziote arrai porzione bat errerik ta esti orratze bat, ta jan ondoan aien alzinean, eman zitiote sobratuak. (Luc. 24). Okasio gartan eman ziote apostoluei potestade barkazeko bekatuak. Etzego an Santo Tomas, etor zelaik Jesus; erran ziote gero apostolu lagunek: ikusi dugu gure Jauna. Errespondatu zue Santo Tomasek: Ezpaut ikusten arren eskuetan itzeen kuntzea ta ezpaut sarzen nere eskua berain bularreko llagan, estut sinestatuko. Zorzi egunen buruko, bada, zeudelaik bere diszipuloak ta Santo Tomas ere bai junto, sartu ze Jesus ertxirik atariak ta erran ziote: Bakea zuei. Gero erran zio Santo Tomasi: sar zazu zeure eskuoi nere kostadoko llagan ta ikuskizu nere eskuok, ta etzaitela izan sinesta gaiza, baizik fiela. Errespondatu zio Santo Tomasek: Nere Jauna ta nere Jangoikoa. Orduan Jesusek: Zerengatik ikusi nauzun, Tomas, sinesta zeunzu; ditxosoak ikusi gabe sinestazen dutenak. Ainberze modus progatu ziote bere erresurrekzioa (Joan. 20).

        8. Gero berriz manifestatu zizaiote Jesus diszipuloei Tiberiasko itsasoan gisaontan: Zeude junto San Pedro, Santo Tomas, Natanael, Zebedeoain semeak ta berze bida diszipuloetaik. Erran ziote San Pedrok: Banoaie arrantzara. Errespondatu ziote berzeek: Bagoaz gu ere zureki. Joan zire ta sartu zire onzian ta deus etzute arrapatu gauartan. Ellegatu ondoan goiza, agertu ze itsasbasterrean Jesus, baña etzute ezaundu. Erran ziote Jesusek: Bauzie jateko zerbait? Ez Jauna. Bada, bota zazie sarea eskuieko alderat ta aurkitukouzie. Botatu zute ta ia etzukete tiratu sarea bere gana arrai kantidadeain kasos. Erran zio orduan San Juanek San Pedrori: Gure Jauna da. Aitu zueneko, San Pedrok paratu zue tunika ta bota ze itsasora, ta joan ze oñes itsasoan. Ellegatu zireneko guziak lurrera, ikusi zute brasa eginik, ta arrai bat errezen ta ogia. Erran ziote Jesusek: Ekarzie orai arrapatu duzien arraietaik. Joazen San Pedro ta atra zue sarea beterik egun ta berrogeita amirur arrai andis. Erran ziote orduan Jesusek: Zatoste ta bazkal zazie. Eta berak arturik ogia eman ziote, ta oroat arraietik. Azkenik agertu zizaiote zerura igan zen egunean; orduan kontatuko dugu. Asko progaturik dago solo lanze gebetas, erresuzitatu zela Kristo glorioso, ta ez ilzeko berriz. Ojala gure arimak erresuzitatu balire bekatuain eriotzetik ain zierto, ez itzulzeko berriz ilzera, izandezatengatik ditxa, apartazen direlaik gorputzetaik bolazeko ikustera Jesu Kristo; ta gorputzek ere bai, azken juizioko egunean erresuzitaturik, partizipa dezaten arimen glorias Jesu Kristo berain merejimentuen medios. Au sollik pretenditu bear da, ontara biz gure ansia guzia. Bai, ta inzkigun ia orai fede, esperanza ta karidadearen aktak. Nik sinest., etc.