Serm. 49.
De non differendo praeparationem.
Ann 1780

Ecce nunc tempus acceptabile,
ecce nunc dies salutis. 1 Corinth. 5.

        1. Nik sinestazen dut bizitza sekulakoa, dio kristioak, ta erraten dio Jangoikoak: nai bauzu sartu bizitza sekulakoan, goardatu mandamentuak, ta zerbitza nazazu oraiko bizian. Prebeni orai dilijenziareki. Ezaunzen du kristioak ia preziso dela bizi gontan zerbitzazea Jangoikoa, lograzekos gloriako soldata eternoa, solamente dio baduela orañik denbora, gero ilbaño len suplituko duela guzia. Ala dio, baña gero dionak bego dio, ta engañaturik pasazen zaizkio urteak, ta ellegaturik eriotzea doaie deus in gabe, ta ondorean naiko du suplitu, ta ezin ia itzuli gibela. Zenbatei gertatu zaiote petardo gau, ta daude orai marraxkas infernuan? Baleukate zure eskaida orai aiek, fiela, zer ez lukete eginen? Zuk duzu eskaigoi orai, ta ala orai beauzu zerbitzatu Jangoikoa utzi gabe geroko. Oroizen bazara, ala zindio orai zenbait urte, ala zindio joan den urtean, ta orañik etzara txoil erresolbitu. Noiz bear duzu? Gero, gero. Ta ertxibazizu Jangoikoak plazoa? Eztu ordea ertxio Ta erxten badu? Ez al dida ertxiko. Franko konbertitu dire zarzutuan, franko eriotzeko orduan. Bearbada izain dut nik ere ditxagoi ilbaño len. Orai nago adinaren lorean, eman bear da denborai berea. Ta alaxe diskurso gebeki galzen da sekulako. Egun nai dizut adiarazi, beauzula berladanik asi zerbitzazen Jangoikoa, zerengatik bizi guzia ortako baita, zerengatik ezpaitakizu deus gerokoas. Aizazu egia zure onetan.

        2. Ecce nunc tempus acceptabile, ecce nunc dies salutis, dio San Pablok; orra, orai da denbora proprioa, orai dire egunak iragazteko salbazio sekulakoa. Ecce nunc. Orai, dio. Núnc. Orai, ez gero. Bizi guziau señalaturik daukagu, guzia enplegazeko Jangoikoaren zerbitzuan, obligazio goneki sartu gara ta ajustatu gara Jangoikoaren etxe gontan; zertako diozu gero ta gero? Orai ta gero, diot nik. Ajustatu bazina nausi bateki urte bateko onenberze soldata eman beaizula urtea bete ondoan zure zerbitzuagatik, lizake kontu ona erratea: He an urteain azken egunetan trabajatuko naiz nausiaindako, bitarteo jan ta edan ta dibertitu beaut urte guzian; azkenean errain diot nausiari barka dezadala gaizki zerbitzatua, ta ona da, ta emain dida soldata osoa? Lizake au diskurso ona? Ez. Bada, au iten da puntualki Jangoikoareki: He! pasa zagun alegreki gure denbora egines geuren naikundeak, gero an azkenerat urrikiturik konfesatuko gara, ta barkatuko digu, ta emain digu sekulako gloria. Abundantia clementiae coelestis libidinem facit humana temeritatis, zio Tertulianok. Jangoikoaren on izanas baliazen gara ofendizeko ia bere Majestadea. Ona dela, ta barkatuko dizula, ta orgatik nauzu ofenditu orai? Orrengatik berorrengatik, zerengatik den ona, bear dugu zerbitzatu beti. Gastea zara; eta gastea estago obligaturik Jangoikoari zarra bekala? Eman bearzaikola denborai berea. Eta zer du berea denbora edozeñek, ezpada zerbitzazea Jangoikoa? Orai zaudela adinain lorean; eta adinain lorea estu mereji Jangoikoak? Beras adinain lorea emanai diozu munduari, demonioari ta aragiari; ta adinain ondarra ta farraskak Jangoikoari. Edo sobra iduri zaizu bizi guzia Jangoikoarendako ta iragazteko soldata eternoa? puntu bat da gizonaren bizi guzia eternidadearen aldean; ta alaere ain mezkino zatizen, au nere, au Jangoikoaren! iduri zaizu nirabe ona mantenizen zaituela zu Jangoikoak bere etxe gontan? Edo berze norbait da mantenizen dizuna bizia gastezutuan? Ah zer nirabeak gaituen gu, Jauna! Ezpalu oberik, zerbitzu txarra luke.

        3. Goazen berze alde batetik. Urteain lenbizio egunetan itentuen faltak nirabeak oroat apuntazen dire kontuetako, nola azken egunetan intuenak; bada, zer engañu da gizonarena faltazean sueltoki biziaren zati lenbizikoetan Jangoikoaren zerbitzuari? Akaso estire montonzen gastezutuko bekatuak juizio eguneko oroat nola zarzutukoak? Edo uste dugu atzenduko dela orduko Jangoikoa aietas? Ez, esta atzenduko, eskribizentu ain fuerteki niork borraezdezazken gisan, ezpadu nai bere Majestadeak. Zein itsuturik dauden uste dutenak defendatu bere bekatuak gaste direlako eskusareki! Orrengatik berorrengatik zeren baizara gaste, bear duzu obeki zerbitzatu Jangoikoa, ia zeren baituzu indar ia, ia ez galzeagatik bataiarriko grazia. Baña gaistoak beti dabilza ingur ingur eskusas eskusa ez ajustatu naies Jangoikoaren legeareki, gaste direlaik, zeren diren gaste, ta zar direlaik, zeren diren zar. O ezaun bazindez, zein bat obeago zinduen ilzea aur, ezi ez erorzea bekatu mortalean! O nork eman lezadaken itzulzea berriz aur bataiatu berria, ez asteko bekatuen bidea sekula! in bauzu bekatu mortale bat, badakizu zierto merejitu duzula infernua; estakizu ta estuzu jakinen ia bizi guzian, barkaturik zauden edo ez, baldin ezpadizu errebelatu nai Jangoikoak. Berze alde, zenbat trabaju emateunte lengo bekatuek konzienzian? Berze alde, habito ta kostunbre iten dena bekatuetara. Orai akostunbrazen bazara gaizki, doble nekoso izain da gero garaizea kostunbregoi. Arbolatto bat gastea delaik zuzen daike aisa; baña makur azizen ta andizen bada, nork zuzenduko du? Berze alde, zenbait bizio ikusten da doazila anditus denborareki, usten bazaiote leku biotzean prinzipiotik. Ardora emana, zenbatenas zarrago, lisiatuago da. Asarrea gastezutuan inpertinenteago izaten da zarzutuan. Kodiziosoa len, gero kodiziosoago, estakit nola, ta Jangoikoaren milagros ezpada, esta emendazen kostunbre goietaik orziartaño gorputza obian ta arima infernuan. Fia fia emendatukozarelakoan.

        4. Ontas landara gerogoi, gero baitiozu, nork aseguratu dizu? konbertizen denai ofrezitu dio Jangoikoak barkamentua, baña niori estio ofrezitu biarko eguna; ta alaere zuk atrazentuzu kontuak an zarzutukoak, bazina bekala denboren jabe. Gero au, gero berzea, ta deus etxakin gerokoas. Ikusagun berzela, mostra zaguzu zenbait papel firmatua Jangoikoaren eskuas, non asegurazeinzun geroko denbora, urte bat sikiera. O Jauna, franko bizizen dire zartuartaño bekatariak; akaso biziko naiz ni ere. Eta akaso gortan fiatu nauzu sekulako ongi edo gaizki izatea? Etzara emanen estokada bat, errateareki akaso kuratuko naiz. Estiozu eginen traizio erregeri, errateareki ezi an berze denbora batean zerbitzatuko diozula; ta iten diozu Jangoikoari esperanzareki ezi berze denbora bates zerbitzatuko duzula; ta Jangoikoa izaki denborain jabe. Frankori eman diotela, baita frankori ez; ta zu bulkazen bazaitu bekatuen ertean infernura, zer konsolu izain duzu jakiteas frankori esperatu diotela? gertatu da urkazerakoan bat auxtea soga, erorzea gizona, oiuitea puebloak: Libre, libre, ta librazea; ta orgatik exponizindeizke urkabera? gertatu da botazerakoan batek bere burua butzura, enredazea tresenak butzuko pokalean, ta gelditzea dilindaka erori gabe persona; ta esperanza gorreki bota zindezake zeurea? gertatu da kapillan dagolaik bat, etorzea indultoa erregegandik zerbait kasualidades; ta eroa lizake exponileikena orgatik. Eroa da, bada, bizi dena Jangoikoaren kontra gastezutuan esperanzareki ezi ellegatuko duela zarzutura Jangoikoak. Antes bien, obeki espera dezake gaste onak emain diola Jangoikoak zar izatea konbeni bazaio.

        5. Baña izanik ere denbora konbertizeko, estaike seguratu konbertituko zarela, ta barkatuko dizula Jangoikoak; lenik, zerengatik demonioak ia tentazen baitu azkenerat, estakion eskapa bere izan duena bizi guzian, ez malograzeagatik dilijenzia intuen guziak len, dakielaik falta dela denbora guti arrapazeko ta segurazeko betikos. Bigarrenik, zeren bekatari bera kostunbreain utses inbaiba ia bekatuetara, ta naturale bekala itzuli baizaio gaistakeria, ta orgatik askiko du guti erorzeko, ta bear du anitz jaigizeko. Bekatari zarra da lazaro bat orzia bere sepulkroan, loturik eskuak ta oñak, ta losa andi bateki gañean; bear da Jangoikoaren milagro andiago bat arren santifikazeko, ia ezi bizteko. Il usteldu bat. Bekatueki ilunzen da entendamentua ez ezaunzeko ongi gauzak; gogorzen da borondatea; galzen da ajola; ta ala ilzen dire ain sereno franko, nola balidoazi kuarto batetik berzera, ta idatzarzen dire infernuan. Aumentazen da ongi egitearen difikultadea, ta gaitzerako inklinazioa fuertezen da. Eta konfesoreain adbertenzieki goarzen bada ere zerbait beirazera infernu esperazen diona, badezake iduriarazi dolore bat andia, ta frankotan solo izain da errezeko beldurra, ez bekatuen aborrezimentu fina. Ustea bekatua inestaikelaik esta señale seguroa biotzaren konbersioarena. Proponituko du ilzerakoan estela berriz joain okasio gaistora, sinesta daike ezi barin doaie obiara, estela joain okasio gaistora, baña nork daki proposito garren fintasuna edo falsedadea? Progua ikusten da ezi konbalezitu ondoan anitz itzulzen dire lengo kostunbreetara. Orgatik dudazen dute anitz konbersio berant goietas San Jeronimok, San Ziprianok, San Agustinek, San Gregoriok, San Anbrosiok, San Isidorok, San Bernardok ta berze anitzek. Orgatik bataiazera esperazen zutenak ilzearen peligroko deizenzuste eskarnios len goazeko kristioak; ta oroat eritasunain beira daudenak konbertizeko dei daizke goatzeko penitenteak. Aski dire eritasunaren molestiak, enbarazazeko dilijenzia bearlizakena ongi konfesazeko. Ala errateunte aun medianoki bizitu direnek tranze gartan: Nola nai du oroi naien deustas orai? us benaza guti bat. Eznago deustako. Zer izain da, bizi guzian gaizki bizitu ta konfesio falsus, proposito finjitus pasatu direnes, tranze gartan?

        6. Geldizen da solamente Jangoikoa esperanzatako. Egia da ezi noiznai konberti daien bat sinki, admitituko duela Jangoikoak, baña itekoa da sinki konbertizea; ta egia ere da ezteikela bat sinki konbertitu, ezpada Jangoikoaren grazias. Erori gaizke gerok bekatuan, baña ezkaizke geurok jaiki Jangoikoaren grazia gabe. Estu beñere ukazen bere ontasunak grazia aski dena, baña estu beti ematen grazia efikaza ta abundantea. Eta zer dretxo du bekatari gaistoak bizi guzian Jangoikoaren kontra obratu duenak, eman dezon grazia gau ain espeziala bere hume fielei ere doaiik ematen diotena? gauza bat txoil arritzen nauena da, ezi San Jeronimo, San Gregorio, San Luis Beltran ta berze franko bizitu zirenak sanduki bizi guzian, zeude ikar ikar beldurrak tranze gartas; ta bekatari desreglatuek dutela ainberze satisfakzio nola baleukate zeruko giltza bere eskuan! Edo aiek edo ebek dire tontoak. Eta aietas estaikelaik ori erran, ebetas erran bear da, ta arrazioreki, zerengatik esta ordinario fabora dezan ainberze ordu gartan gaistoa bere enemigo izana Jangoikoak, nola ona bere sierbo fiel izana, ezi ala izatekos nor arima leike bizizera trabajutan bizi guzian ez ofendizeagatik Jangoikoa? izan bez konfianza ongi bizi denak ezi fiela da Jangoikoa. Izan bez beldurtasun gaizki bizi denak, ezi justoa da Jangoikoa, ta berain itzak dire ebek: Deituzinduztet, ta etzindidate in kasorik, nik ere irri eginen dut zuen eriotzean, ta burlatuko naiz zuetas. Vocavi et renuistis, ego quoque in interiore vestro ridebo etc. Kunpli, kunpli bakotxak obligazio duena zerbitzazeko bizi guzian Jangoikoa; ala da seguro bizitza sekulakoa, ta berladanik erremediatu denbora galdua etc.