Serm. 57.
De caeremonias reliquis baptism.
ann. 1780

Expoliantes vos veterem hominem
cum actibus suis et induentes novum. Coloss. 3.

        1. Explikaturik ia bataio solemnearen zenbait zeremonia, faltazaizkigu prinzipalenak. Eginik paktoa goardatu bear zinduzala mandamentuak, dirudi aski zela, konzedizeko bataioak baña ez, oraño falta da berzerik, au da, errenunziazea munduas, demonioas ta aragias bataiatubaño len. Edozein errelijioneetan iten da profesioa, obligazen delaik persona goardazera ango erregla, ta eginik pobreza, obedienzia ta kastidadearen botoak, bateo egiten da errenunzia solemnea kontrako gauzetaik, ta konsagrazen da persona Jangoikoarendako guzia. Orai, bada, kristiandadea da Kristoren errelijionea; bataioan profesazen da persona, ta erakusteko ezi ia bataiatuaskeros bear duela izan berze gizon bat, au da, San Pablok dion gisa, buluxi bear dela bat gizon zarras bere kondizioeki, ta bestitu bear dela gizon berrias Kristoren konforme denas, expoliantes vos veterem hominem cum actibus suis et induentes novum, eginarasten dio alzinetik errenunzia solemne gura, ta arzen dio itza bataiarrian zeruaren ta lurraren alzinean.

        2. Arrizen naiz nola diren bazuk, edo nola nauten izan kristio estirelaik Kristoren konforme. Zertan ezaundukouzu, baleude nasteka kristio zenbait ta zenbait jentil, zein diren kristio ta zein jentil? Zeñazean? Errosarioan? Zenbait gauza exterioreetan? Baña oriek finji dezazke jentilak ere, nai badu engañatu, ta estire kristioaren substanzia. Bitarteo barin badire ain mundano, ain suberbo, ain luxurioso, ain asarre, ain kodizioso ta gaisto nola jentilak? Alako kristioak dire kristiandadearen desonrazaleak, kristio muxixarkoak, kristio itxurak, modako kristioak, ta ez Kristok formatuak. Lenbiziko kristioei erran ziote Kristok: Zuek etzarate mundukoak, non estis de mundo, au da, etzarate mundanoak, munduaren konforme bizi zaratenak. Baña zenbait orai dire kristio ta mundukoak, munduan sartuak, munduareki pegatuak arima guzias, munduko ponpa, banidade ta bizioes gozatu nautenak bateo, ta bateo iragazi bizitza sekulakoa. Emen bizi nauten bekala, ta an alaere arrapatu sanduen gloria. Estaike, estaike. Zego mutiko bat enredazen ta gaistakerian laguneki; ta erran ziote: Nauzu joan zerura? An bada anitz dulze ta txxotxxo, baña an estuzu ibili bear gaistakerian trabeseazen, ori ez. Gelditu ze suspenso mutikoa, ta alde bat nai zitue ango dulzeak, berze alde emengo trabesurak; ta ala erran zue azkeneko, nik nainuke iduki burua zeruan jateko ango dulzeak, ta oñak lurrean enredazeko laguneki. Ario gontara nai lukete zenbait kristioek bizitu arro ajustatu gabe legeeki, ta oroat nola errelijiosoek, nola sanduek izan gloria. Erraten bazaiote mortifika daizela, erretira daizela munduko gala, banidade, danza, joku ta alako dibersio banoetaik, ala in zutela sanduek, ala iteuntela errelijiosoek, errespondazeunte ezi aiek zirela sanduak ta errelijiosoak, berak estirela. Bada, beira ezi kristioak zaratela, beira espera zeunziela aien gloria, beira errezibitu zindutela bataio bera, beira in zindutela bataiarrian profesio bera, errenunzia bera. Ikusazie ongi fielak.

        3. Recordare tirocinii tui diem quo in sacramenti verba jurasti. Oroi zaite aur nobiziadoko egun gartas, erraten dizu San Jeronimok, ta nai du erran: oroi zaite kristio izaten asi zinan egun gartas, zeintan eman baizindio itza Jesu Kristori Trintate guziaren alzinean. Sartu zina bigarren jaiotzearen iturrian, errateinzu San Anbrosiok, nai du erran, ellegatu zina bataiarrira, ingressus es regenerationis lavacrum. Errepasazu zer galdegin zizuten, repete quid interrogatus sis. Errekonozi zazu zer errespondatu zinduen, recognosce quid responderis. Galdeginzizu Jangoikoaren partes sazerdoteak: Abrenuntias satanae? errenunziazen duzu Satanases? Zer errespondatu zindue? Aitabutxiain agos: Abrenuncio, errenunziazen dut. Et omnibus operibus eius? errenunziazen duzu arren obra guzietaik ere? Zer errespondatu zindue? Abrenuntio. Bai, errenunziazen dut. Et omnibus pompis eius? errenunziazen ere duzu arren ponpa guzietaik? Atendi, otoi, zer errespondatu zinduen: Abrenuntio. Bai, errenunziazen dut. Ofrezitu zindue baietz, testigo Trintate guzia, testigo aingiruak, testigo sazerdotea, testigo guruzea an presente zegona, testigo bataiarria. Ezpauzu kunplizen, gezur in diozu Jangoikoari. Eta nai bauzu jakin zer den ofrezitu zinduena, nik explikatuko dizut. Errenunziazea Satanases da errenunziazea deabruaren arte gaisto, sorginderia, superstizione ta alakoes. Errenunziazea arren obra guzies da errenunziazea bekatu guzietaik, zerengatik bekatuaren lenbiziko autorea da deabrua, ta deabruarena da iten duena edozein bekatu mortale, qui facit peccatum, ex diabolo est. Ta Jangoikoaren semea ontako etorri ze, destruizeko deabruaren obrak, au da, bekatuak. In hoc aparuit filius Dei, ut dissolvat opera diaboli. Errenunziazea arren ponpa guzietaik da errenunziazea anbizione, arroganzia, banidade, gala superfluo, itxureria, presunzio, fantasia ta alakoetaik, segun dioten konzilioek ta Aita Sanduek (Parr. pl.8). Beira kunplizeunzun edo ez; Jangoikoari esta irririk. Deus non irridetur, estaike engaña; engañazekos zeuroi engañazen zara zeure kaltetan.

        4. Egin ondoan errenunzia gau unjitu zinduza sazerdoteak olio sanduas bularrean ta bizkarrean, ta izan ze oroat nola prebenitzea zu lutxadore ta peleazale Jangoikoaren enemigoen ta zureen kontra, ta adbertizea bekala beti pelean, beti indarka bizi bear zinduela munduaren, demonioaren ta aragiaren kontra, ez ofendizeagatik Jangoikoa. Markatu zinduza bularrean erakusteko ofrezi beauzula egitera al guzia; ta bizkarrean padezizeko ta aguantazeko edozein trabaju Jangoikoagatik. Oneki guziareki etzizu oraño konzeditu bataioa, aliketa eginartaño fedearen profesioa. Galdeinzizu, bada: Sinesta zeunzu Jangoiko Aita guzis poderoso zeruaren ta lurraren kriadorea baitan? errespondatu zindue: Bai, Jauna. Sinestazen duzu Jesu Kristo arren Seme bakar gure Jaun jaio ta padezitu zuena baitan? Bai, sinestazen dut, erran zindue. Sinestazen duzu Espiritu sandua baitan, Eliza Sanda Katolikoa, sanduen komunioa, bekatuen barkazioa, aragiaren erresurrekzioa ta bizitza sekulakoa? Bai, sinestazen dut, erran zindue. Ondorean galdeinzizu ia nai zinduen bataiatu. Zertako debalde galdetze gau? Zertara doaie ezpada bataiatzera? Esta debalde. Da erratea bekala, orai bada, bataiatuaskeros geldituko zara obligaturik bizitzera ofrezitu bekala goardatus mandamentuak, aditus ta ikasis doktrina, errenunziatus ta ukatus deabruaren obra ponpa guzietaik, ta sinesta zeunzuna bekala Kristoren fedean. Ez ala izatekos zure kondenazio iagotako izain da bataioa, obe zinduke ez bataiatu, zerengatik esta ain gaisto jentil gaistoa nola kristio gaistoa. Au ala delaik, beira bauzun gogorik kunplizeko ofrezitua; ezperen, etzaitela bataia, ta ala nai izatea bataiatu da oroat nola obligatzea. Nauzu bataiatu? Vis baptizari? errespondatu zindue: Bai, nai dut. Volo. Orduan bataiatu zinduza ematen zizula ur bateo ta bateo erran zituelaik itzak: Nik bataiazen zaitut Aitaren ta Semearen ta Espiritu Sanduaren izenean, Amen. Au izan ze markazea edo sellazea zu Kristoren gizon ta esklabo Trintate guziaren markas edo selloas.

        5. Ia instante gartaik konsagratua zaude Jesu Kristori ta obligatua arren zerbitzu sandura. Ia estu izan bear parterik zurebaitan ez munduak, ez demonioak ta ez aragiak; gizon berri bat ta zeruko bat bekala bizi beauzu lurrean, ez izatera zeure itzaren kebrantadore, Jangoikoari traidore, ta Jesu Kristorengandik desertore. Orgatik berla sazerdoteak unjitu zinduza krismas buruan adiarasteko unitu zarela Kristoreki zarmendua aienareki bekala, ta gorputzareki mienbroa bekala; ta ia burutik oñetaraño den guzia zure baitan dagola Kristoren konforme enpleazera obligaturik. Memento cuius capitis sis membrum. Oiuiten dizu San Leonek: oroi zaite, bada, noren mienbro zaren. Kaballeroak ta nobleak obligatu beartu beren alzinekoen odol jenerosoak portazera nobleki, aski baita nondik duten bere etorkia; ezpaleitez ala portatu lirazke bere odolaren ta alzinekoen desonrazaleak. Orai, bada, noble espiritualki egin zara bataioan, ta ain noble ezi ez solamente duzu Kristogandik zeure etorkia, baizik ere arren mienbro zara; indignoki portazindeizke, baldin iten, pensazen edo deseazen bauzu deus alako Jaun bati estagokiona. Ezaunbeza mundu guziak zure bizi moduan norena zaren, ta ainberze diferenzia erman bear dio kristioak estenari ongi bizitzean, nola argiak baitama abantalla iluntasunari, zeruak lurrari. Kristiandadearen prinzipioetan parazen ziote kristio berriei bataiatu ta zorzi eguntaraño bestidura txuri bat adiarasteko diferenzia lenetik urrengo bizimoduan bear zutena, ta ala orai arren partes parazen zaio aurrari pañolo txuri bat, signifikazen duena grazia ta santidadearen preziosidade galanta. Paratu zizute zuri ere ta erranzizu bateo sazerdoteak: Arzazu bestidura txuria, zein erman dezazun mantxatu gabe Jesu Kristoren tribunaleraño erdexteko bizitza sekulakoa. Esta kontent emanas grazia bataiarrian, nai du konserba dezazun ilartaño, ta juiziora joanartaño bataiarriko grazia gura. Eta konserbatu duzu ala mantxarik gabe? Zoazilaik kontuetara, aurkituko ote zaitu Jangoikoak, ikusiko ote zaitute aingiruek ain garbi, nola zindeuden bataiarrian? Ah zenbat mantxa! Zenbat deslustratu duzun bestidura txuri gura! Botauzu anitz aldis bekatuaren loiean, zikindu duzu luxuriaren inmundizian. Bada, garbi zazu ongi negarresko urean, ezperen etzara izain admititua zeruko glorian, ezi an esta sarzen gauza mantxaturik, non intrabit in eam aliquod comquinatum.

        6. Azkenean emanzizu bela itxekirik itzebeki: Arzazu kandela itxeki gau, ta bizitza erreprehendi estaiken baten medios goardazkizu bataioan artutuzun obligazioak. Kunplizkizu Jangoikoaren mandamentuak, ezi ala datorrelaik Jauna zelebrazera bodak, atrazaizken errezibizera zeruko palazioan, sandu guzieki bateo, ta bizi zaitezen an eternidate guzian glorian, Amen. Ta ondorean despeitu zinduza itzebeki: Zoaz bakean, ta biz Jangoikoa zureki, Amen. O zer kandela ura ain misteriosoa! Arren argia da fede eman zizaiguna bataioan, zuzenzeko gure pausuak zerurako bidean. Arren garra da esperanza beti goitirat doaiena erakutsis nora beiratubeauten gure ansia guziek, zerurat, zerurat. Arren sua ta berotasuna da karidadea erakusteko ezi errezen dagolaik beti gure biotza Jangoikoarenganako amorioan, ala akaba daien gure bizia arren zerbitzutan. Au da gure obligazioa; ta ortako paratuzigute eskuan argia luziarasteko gure obretan emanes munduari exenplu. Eta baldin fu bat aski barin bada itzalzeko bela bat, zer kuidadoa da preziso goardazeko itxekirik anberze aize ta tenpestade mundukoen ertean argi gura, zein izatean itxekirik gure ilzeko orduan baitago gure salbazioa? Zer izain da mirazen gaituelaik Juezak bere jakinduriain argitasunareki ia nola bizitu garen? Zer errain dute orduan demonioek gure enemigoek, baldin ezpagara bizi kristio onak bekala Jangoikoaren presenzian? An oroiarazikotigute orai atzendurik ustentugun bataioko obligazio artutugunak.

        7. Au da, errain dute kristio gaistoas, au da sepultatu zena Kristoreki bataioan, consepulti ei in baptismo, erakusteko ia ilik zegola bekatuetarako, ta in du ia maldade ezi ez guk. Au da artu zuena alako sandu edo sandaren izena, ta deus estu in gutiago nola imitazea sandugoi. Au markatu ze guruzearen señaleas, ta guruzearen enemigo izan da beti, ta bere aragiaren aiskide. Au da nori paratu baiziote agoan gatza, izateko afizione ta gusto Jangoikoaren itzetara; ta estitu baizik aborrezitu beti. Onek errenunziatu zitue deabruaren ponpak ta banidadeak; ta oroat bizitu da nola in balu proposito segizeko. Au unjitua izan ze krismas persona bat Jangoikoari guzis konsagratua bekala, ta obeki bizitu dire anitz turko au baño. Oni eman zizaio bestidura txuria signifikazeko santidade bear zuena, ta zikindu du kulpen pozioas. Oni eman ziote kandela itxekirik; ta itzali du pasioneen aize turbioes. Kristioaizan da izenes, baña batere konformatu gabe Kristoren exenplueki bizimoduan. Zer izain da alako kristioas? Ah! Beldur naiz ezi anitz kristio beren señale ta markareki izain direla paratuak asko jentilen pean infernuan, zerengatik ezuten kunplitu kristioen obligazioeki. Zenbat bizi dire atzendurik in duten obligazioas bataioko profesio solemne gartan? Ta solamente kuidazeuntela gorputzeko gauzes, ondasunes, honres, konbenienzies ta gustoes, biar edo etzi utzi beartustenes, nai baute ezpaute?

        8. Jende guziak baño gaizkiago bizi dire kristio gaistoak, dio San Agustinek; ta alakoes beterik dago eliza. (In psalm. 30) Debalde ta aun beren kaltetan itzulzeunte anitz Jangoikoaren fabore espeziala egiteas kristio, debalde Kristoren odola, debalde arren guruzea, debalde ainberze sakramentu, ainberze prediku, ainberze exenplu, guzia debalde ta aun kalte iagotako. Kristioak, edo izan kristio, edo joan jentiletara gaizki bizitzekos. Edo borratu kristioen karakter, marka ta krisma zeurengandik, edo bizitu kristioki ta sanduki. Zuetas kexazen da Jesu Kristo, ezi blasfematua dela bere izena zuengatik jendeen artean, zerengatik desonrazen baituzie bizi gaistoas. Per vos blasfematur nomen meum inter gentes. Zuen kontra izain dire zuen aingiru goardakoak, ezpaituzie in nai kaso aien inspirazioes; zuen kontra zuen izenetako sanduak, ezpaituzie nai imitatu; zuen kontra Jesu Kristo, ezpaituzie obeditu; zuen kontra berain odolak, ta berain guruzeak, azoteek ta itzeek ta pasio guziak klamatukoute, zeren malogratu tuzien; zuen kontra testigo izain da bataiarri gura zeintan bataiatuzinaten, izateko traidore; zuen kontra tenplua, pulpitoa, aldarea, konfesonarioa ta kristioen onzeko medio guziak gaizki enpleatuak; zuen kontra bataiarri berean, bataiaturik zerura joan direnak. Zuen kontra San Franzisko Xabier zuen lekukidea ain diferenteki bizitu zena zuetaik. Zuen kontra Maria Santisima zuen patrona izana, ezpaitioze deseotan segitu. O kristioak, estu niork nai bizitu kristioki? Ea, nauzien guziok zatoste nereki, ta belaurikaturik errenoba zagun bataioan inikako obligazioa, ta inzkigun fede etc.