Serm. 60.
De necesitate et facilitate confessionis.
An. 1780

Ite, ostendite vos sacerdotibus. Luc. 17.

        1. Atra zizaizkio aldi bates bidera Jesu Kristori amar leproso eskazera garbitzezkien lepra gartaik. Jaun dibinoak erran ziote: Zoaste, agerzaiste sazerdoteei. Bazoezi ta joaterakoan aurkitu zire guziak garbiturik. Da orai nere erreparoa: Zierto delaik zezazkela garbitu instantean, zerengatik bialzentu sazerdoteengana? Ote da zeren ala baizego manaturik lege zarrean? Badaike, baña lege zarreko zeremonia gura ta Kristoren portazemodu gau dire figura ta errepresentazio gero manatu zuen konfesioarenak. Leprosoek signifikazeunte bekataria; manazea agertzeko sazerdoteei, da signifikazeko konfesioain nezesidade prezisoa; garbitze gura joaterakoan, da mostrazeko konfesioain aisura edo fazilidadea. Goazen ikusis ebek egun.

        2. Baliz, dio Trentoko konzilio sanduak, baliz kristioetan alako agradezimentua Jangoikoagana, ezi goardalezaketen beti firme grazia bataioan errezibitua beraren mertxedes, etze nezesidaderik fundazeko berze sakramentu bat bataioas landara; baña nola baizekie Jaun andiak gure frajilidadea, utzi zue bizitzako erremedioa, au da, konfesioaren sakramentua erori direnendako bekatuan bataiatuas geros. (Cap. 1. de poenit.). Estaikelaik, bada, bi aldis nior bataiatu, Kristok nai izan zue, dio konzilio berak, (C. 2) mantxatu direnak bekaturen bateki presenta daizen kulpante bekala konfesioko tribunale gontan, librazekos intusten bekatuetaik sazerdoteen sentenziaren medios; ez bein solamente, baizik zenbat aldis doazin urrikimentu sinareki. Da, bada, —akabazen du kapituloa konzilioak gisaontan— da, bada, konfesioaren sakramentu gau bataiatus geros erori direnendako preziso salbazekos, oroat nola bataioa bera bataiatu estirenendako. Ezpauzu, bada, egin bekaturik beñere, fiela, etzaitela konfesa, estuzu konfesio bearrik; ala sinestazen dugu Maria Santisimas etzuela egin beñere bekaturik batere, ta por konsigiente, etzela ere konfesatu sekula, ezpaizue zertas. Baña non da berze alako bat? Gañarako guziei, bekatu in dugunei erraten digu Jesu Kristok: Ite, zoaste, ostendite vos sacerdotibus, agerzaiste sazerdoteei, konfesazaiste. Obligazio gonen pean daude erregeak, obispoak, aita sanduak ta guziak, ta ez dezake niork dispensatu, zerengatik baita lege bat, ez elizak, ez gizonek, baizik Jangoikoak paratua. Zoaste errepasatus jendamendes jendamende memorias lengo denborak Kristos gerostik, guzietan ikuskouzie praktikaturik obligazio gau, ta nioiz ta nion ez dispensaturik. Esta zer progatu egia gau, ezi fedeskoa da.

        3. Solamente, bada, gelditzen da ia erori garen nioiz bekaturen batean. Baña ai ta zein goizik asiginan ikasten geuren perdizioa! Ez ongi ellegatugina arrazioaren usora, ta ia bazire peligroak, bazire tentazioak, ta guk indar guti espirituan; erorigina ta erorzen gara beti zertan edo zertan. Ala nola, bada, asten delaik nabegatzen bat itsasoan, mogizen bada tenpestadea, nastekatzen urak, onzia banboleazen goiti beiti, alakoates bete zen baita ures, alako bates ematen baitu peña baten kontra, auxten, urrazen, ondazen baita, ia nabegante pobrea kongojaturik eriotzeareki agoan, ia ondazen, ia agerzen dela, indar besoes, ta ezin balia, etsiturik ia ta erdi ilik, aurkizen badu ol bat, eutxizen da artaik tieso, ta naiz nekaturik, kontent noizbait atrazen da artan leorrera. Ala gu nabegante mundu gontakoek erori bagara bekatu mortalain abismoan, galdu dugu grazia, galdu dugu arima, galdu dugu gloria Jangoikoa ta guzia; ia estugu berze errekursorik baizik konfesio on baten ola, eutxi gaizen ontaik salbazekos, naiz zerbait kosta. Orgatik, proprioki aita sanduek deizeunte konfesioa bigarren ola naufrajioain ondoreko: Secundam post naufragium tabulam. Jauna, dezakegulaik barkatu Jangoikoak edozein gisas, zerengatik nai izan zue kostazekigun konfesazea? Nik estakit ori, solo dakit ala disponitu duela bere Majestadeak, ta ori aski da. Ite, dio, et ostendite vos sacerdotibus. Zoaste, agerzaiste sazerdoteei. Nai izatea guk berze gisas, da Jangoikoak baño ia manatu naia. Gauza latza baita, Jauna. Latza da? Latzago da egotea sekulakos infernuan. Latza da? Bada, estugu ikusten barkazentiotela berzeai zorrak gizonek solamente erranagatik zor duela. Latza da? Bada, estu lurreko justiziak ala usten presoa solo konfesazeagatik bere delitoa. Baña biz zerbait latza, zerbait bear da infernuaren truk. Ta orai noaie progazera estela anitz latza konfesioa, naiz iduri badu ere estakienai.

        4. Zer den ez ezaunzea gauzak! Librazeko eritasun, trabaju ta eriotze gorputzarenetik, edozein dilijenzia iduri leike aisa; ta konfesatus bat librabalei aietaik, gogotik konfesa leike, ta orai librazeko arimaren eritasun ta eriotzetik delaik konfesioa, iduri bearliguke gauza latza? Naaman Siriako erregeren kapitan jenerala, beterik lepras etorri ze Eliseogana aurkitzera erremedio. Eliseok bialdu zio erratera, zoeiela Jordango ugaldera ta garbitzeiela an zazpi aldis. Enfadaturik kapitana errespuesta goneki, ustezulaik ezi etorririk Eliseo berak inen ziola zerbait dilijenzia kurazeko, nola ezpaizio baizik gastigatu joateko ugaldera, sumindurik profetain kontra itzulzen ze bere etxera deus in gabe. Orduan bere nirabeek erran ziote: Jauna, manatu batzio ere gauza bat andia, in bear zue librazeagatik lepra molesto gortaik; zenbat obeki orai, estiolaik manatu baizik xautzea ugaldean? proga bez, Jauna, ia ke ta onaraño etor den. Itzuli ze kapitana, ta joanik Jordanera xautu ze zazpi aldis, erran bekala; ta gelditu ze guzis garbi ta libre lepra gartaik. Bekatua da lepra bat mortala. Diot orai nik, manatu bazigu Jangoikoak gauza latzagoko bat ere, in bear gindue librazeagatik artaik; zenbat obeki, estigulaik baizik manazen konfesazea bekatua sazerdote bati sekretoan?

        5. Kontu inzagun ezi lo dagolaik bat sarzen zaiola agotik serpiente bat tripara, ezaunzen duela zer daukan bere barnean, baña estakiela zer egin librazeko, beldurrak ozka bates kausa dezon eriotzea. Konsultazen du doktore bateki ta onek manazen dio ezi paraturik dilindaka oñetaik, dagola idikirik agoa esnes beterikako pitxera baten gañean, orduan esneain urrinera atrazen da bere kabo serpientea agotik pitxera gartara utzirik libre gizonoi. Ote legoke kontent? Exponi ote leike egitera berriz ere dilijenzia bera librazeagatik berriz, berriz iretsi balez berze serpiente bat? Esta dudarik. Balia bez, bada, arrazioak ta fedeak. Da bekatua serpiente bat bekala kausazen diona arimari eriotze espirituala orai, ta gero eternoa; manazen dio bekatariai Jangoikoak agotik atra bear dela serpientegoi, erranes bere bekatua konfesioko sakramentuan, zein baita guretako esnesko bañu bat bekala; ta izain du alaere errepugnanzia ortako bekatari miserableak? errain du kostoso dela? Iago kostatu zizaio Jesu Kristori parazea erremedioa, arrendako izan ze odolesko itsaso bat guretako esneskoa itzuli dena. Ezaunduko du bekatariak galzen delaik ta daramatelaik infernura deabruek, ta oius konfesazen ta madarikazen duelaik bere bekatua erremediorik gabe; zenbat obetzen emen konfesazea bati?

        6. Esta ain benigno portazen lurreko justizia. Arrapatzen badu bat solamente sospetxas dela erregeren kontra, darama publikoki loturik kalabozo batera, an usten da desditxatua anitz ilabetes bakarrik ta konsolurik gabe egin arteo proguak. Examinazeunte ta bearbada maliziareki, ta peligro da arrapa dezaten itzen batean; ta konfesazen badu edo probazen bazaio delitoa, estu zer esperatu baizik eriotze infame ta doloreskoa. Zein diferente den Jangoikoaren tribunale gontan? Jangoikoaren kontrario progaturik bekataria, nola solamente konfesa dezan humilki bere kulpa sazerdote bati, libre usten da. Eta latz dirudi alaere konfesazea? Galdein nai diziet: Baldin urkabera daramatelaik bat alguazilen ertean, atrabanekio ni eskin batean juezaren mezus, ta erranbanezo: Gizona, nauzu libratu? Nauzu uz dezazuten bizia? Bada, tori, orai berla libre izain zara, baña kondizio bateki. O Jauna, errespondatuko zida, dena dela admitizen dut gustoso edozein kondizio. Bada, esta baizik au, ezi emen niri edo berze bati sekretoan konfesa dezazun zeure kulpa. Ori baizik ez? errain zida: Sekretoan ez ezi, oius ere publikoki errain dut emen guzien alzinean. Orai bada, fielak, etorri bear duenak onen ta gaistoen juzgazera, Jesu Kristok eman du itza ta fakultadea, ezi sazerdote konfesoreai errateareki bekatuak bear bekala izan daizela barkatuak; ta sazerdote garrek barkatutako ematen duena emen, barkatutako pasatuko dela zeruan. Quodcumque solveris super terram, erit solutum et in coelis. Esta konbenienzia ona bekatariendako? Zerbait trabajurik gabe estaike, ta ezkinduke ere nai izan bear gabe, ia ke ta ofenditu ginduen majestade bat ain andia.

        7. Guzien gain pensa bedi mereji ginduen pena eternoa, zer gauza iduri daike latz arren aldean? progatu bazindue, ta gero andik atra, deus etzizaizu idurituko konfesioain trabajua; asperiora vidi errain zindue, latzago dire ikusituten penak. Zer ez lukete inen atrazeagatik, estiot infernukoek, baizik purgatoriokoek ere? konfesa ote leizke gogotik? Bai, ziertoki; oroat da, bada, edo ia da merejitu izana ta ez eroria, nola erori ondoan atrea ofrezizeko bat egitera konfesioain trabajua. Solamente erratea bekatuak bekatari den bati ni bekala ta bear duenari beretako ere barkazio nik bekala, zer latz da? Konfesatu bear bagindu aingiru bati, lotsa gindezazke arren purezak, ta santidadeak; baña gizon bati geurok bekala, au zer milagro da? Zerengatik uste duzie eman zitiola konfesioain gilzak, au da, zeruetako gilzak San Pedrori espresoki, delarik zierto, oroat, eman zitiotela berze apostolu ta sazerdoteeri? Da zerengatik Pedro erori baize bekatuan, ukatzean, diot, Jesu Kristos, izan zedien benigno aizerakoan berzerenak, dio San Agustinek. (Ap. Parr. pl.2.). Utzi zuke potestade gau baten baitan Jesu Kristok, b.g. Erromako pontifizea baitan, desuerte ezi preziso lizaken joatea Erromara erdextekos absoluzioa, ezpailizake anitz au ere benefizio erdexten ginduenaren aldean; baña orai leku guzietara barratutu Jesu Kristok bere ministroak, ta libre utzi digu nor nai dugun autatu. Bein solo berrogei urtetaik berrogeitara, edo ogeita borztaik ogeita borztara jubileoa bekala, utzi bazigu konfesioain benefizioa, mertxede andia lizake; nolakoa da orai, dugulaik nai dugun guzian? En fin solamente baliz bekaturen batendako edo berze, lizake estimazeko orañik, zenbat ia, delarik guziendako? Zerengatik solamente ez konfesatu naia, ez urrikitu naia sekula da barkatuestaikena; gañarakoendako guziendako da barkazio konfesioan.

        8. Bego asentaturik, bada, estela ain latz konfesioa, delarik ain prezisoa. Ain prezisoa, diot, ezi solamente exkusa gaizke, ezkaizkelaik konfesa, egines orduan kontrizioa konfesazeko intenzioareki. Onen progutan egintu milagroak ere Jangoikoak. Santo Domingoren bizian kontazen da, ezi pasazerakoan karrikan butzu baten ondoan aitu zuela oiu egiten butzu barnetik: Konfesio, konfesio. Detenitu ze, urbil duze butzuain agora, galdegin zue nor zen. Ze persona bat il ta arara botatu zutena, ta arima buruan konserbatu zizaiona Ama Birjinaren interzesios konfesazeko. Manatu zio igan zeiela butzu gañera, ta gauza pasmosoa! Paraturik buru gura butzuain pokalean konfesatu ze, ta absolbiturik bolatu ze arima zerura. Modu gontara berze bat kontazen du Bonifaziok. Eman omen ze batalla bat turkoen kontra Ungrian, ta gelditu zire kanpoan anitz gorputz ilen montioak; ta bi urteen buruan pasazerakoan andik bidesko batzuek, aitu omen zute ezur gaien ertetik boza bat ziona: Jesus Maria, Jesus Maria. Detenitu zire, ta urbildurik, ikusi zute zela buru bat berex zerdukana. Arriturik zeudelaik, aitu zute ziola nola izanik kristio ta Maria Santisimaren deboto, il zuten batalla gartan; ta Maria Santisimak erdetxi ziola konserba zekion arima buruan etzeien kondena; ekar zezatela konfesore bat. Ekarri zute, konfesatu ta absolbiturik gelditu ze buru gura, ain mutu nola ila. (Parr. ib). O! Jangoikoari graziak! Ta zein sinki deseazen duen gure salbazioa! desea zagun guk ere ta balia gaizen medio utzidigunas. Ta orai fede, esperanza ta etc, etc.