Serm. 91.
De communione et effectib.
ann. 1781

Qui manducat meam carnem et bibit meum sanguinem,
in me manet, et ego in illo. Joan. 6.

        1. Akabatzerakoan azken platika erran gindue egiareki Ardiasek diona, ezi iganbagindezki Jangoikoak egunoro zerura aitzera aingiruen musika, inprimibalezkigu bere borz llagak Jesukristok, eman balezagu edatera bere Ama Birjinain bularreko esnea, ta ezpañak ere paraturik bere kostadoko llagan erregalabagindezki bere dulzetasunas, etzigula eginen ainberzeko mertxedea, nola iten baitigu emateas eutxaristia, zeiñen medios komunikatzen baita Kristo janario aintzu arimareki modu admirable batean, ta arima Kristoreki unizen baita medio gartas, au deizen baita komekatzea edo komunionea, ta fin gontako instituitu zuela Jesu Kristok; ta betezeko gu gisaontan ondasun guzies tokazen da, bada, orai explikatzea komunionea, ta onen efektoak, zeiñen entendazeko bear ginduke berexi arima aragisko sentido gebetaik, ezdezazkigun neurtu Jangoikoaren obrak sentidoen neurri txarras, baizik espirituaren kapazidade ta kondizioas, estaizen iduritu gogorrak Jesu Kristoren itzak judioei bekala. Aizagun kontazen duena San Juan ebanjelariak seigarren kapituluan (v.30): erran ziote judioek: Bada, zer señale egiten du orrek, guk ikusi ta sinesta dezogun? Zer hazaña obrazen du? Gure alzinekoek jan zute manna desertuan, baitago eskribiturik, eman ziotela jatera zeruko ogia. Errespondatu ziote Jesusek: Egi eta fedea sines erraten diziet, estizie Moisesek eman zerutik ogia, baizik nere Aitak ematen dizie zerutik ogi berdaderoa; ezi Jangoikoaren ogia da zerutik jautsi dena ta ematen diona munduari bizitza. Erran ziote aiek: Bigu Jauna beti ogigoi. Errespondatu ziote Jesusek: Ni naiz bizitzaren ogia; datorrenak enegana estu izanen goserik ta ez egarririk sekula. Eta erran diziet eta ikusi nauziela ta ez nauzela sinestazen... Murmurazen zute, bada, fariseoek artas zeren erran zuen zela ogi bizia zerutik jautsia, eta erraten zute: Esta au Jesus Josefen Semea, zeiñen aita ta ama ezauntzenbaititugu? Nola dio, bada, zerutik jautsia dela? errespondatu ziote Jesusek: Etzaziela murmuratu elkarreki. Sines-sines diot, ezi sinestazen duenak nere baitan, duela bizitza sekulakoa. Ni naiz bizitzaren ogia. Zuen alzinekoek jan zute manna ta il dire. Au da ogia zerutik jautsi dena, jaten duena ezpaita ilen. Ni naiz ogi bizia, zerutik jautsia. Nork jaten duen ogi gontaik biziko da sekulakos; eta ogi emain dutena nik da nere aragia munduaren bizitzagatik. Disputazen asi zire elkarreki judioak ziotela: Nola eman dezakegu onek bere aragia jateko? erran ziote Jesusek: Sines-sines diot, ezi ezpaduzie jaten Birjinaren Semearen gorputza ta edaten odola, estuziela izain bizitza zeuren baitan. Nork jaten duen nere gorputza ta edaten duen nere odola, arrek du bizitza sekulakoa, ta nik erresuzitatuko dut azken egunean. Nere gorputza da berdaderoki janario ta nere odola da berdaderoki edari. Jaten duena nere gorputza ta edaten duena nere odola, dago firme uniturik enebaitan ta ni arren baitan. Ala nola igorri ninduen ni nere Aita bizirik dagonak ta ni bizi bainaiz Aitagatik, ala ni jaten nauena biziko da neregatik. Au da ogia zerutik jautsia, ez jan zuten bekala manna zuen alzinekoek ta il baitire. Jaten duena ogi gau biziko da sekulakos. Au erran ta anitz diszipuloetaik erraten zute: Gogorra da mintzaze modu gau! Nork dezake soporta? Ontara erreplikatu zue Jesusek: Zer? eskandalizazen zarate nik erranas? Espiritua da bizitza ematen duena, aragia esta protxal; nik erranikako itzak dire espiritu ta bizitza.

        2. Au da pasatu zena judioeki orduan ta ikusten duguna kunpliturik gure denboretan. Aiek entendazen zute makur, uste zute janarazi nai ziotela Jesusek bere gorputza zuen figuran ala nola berze aragigendeak, ta orgatik eskandalizazen zire; baña orai ageri dire klaro Kristoren itzak eukaristian, non dagolaik errealki bere gorputz preziosoa, baña ez agerrian, ez modunaturalean, baizik substanzia-aintzu, jaten baitugu komekazerakoan. Ta ortako instituitu zue Jesusek berze motiboes landara, komekatzeko gu ta komunikatzeko guri bera bere birtute ta ondasuneki, ta unizeko gureki desposorio miragarri inefable gontan, alakoa baita komunionea. Erranbaño len onen efektoak, us nazazie erratera laur itz Jesusen dignazio gontas. Jesus Jangoikoaren ta Ama Birjinaren Semea, Jangoiko ta gizon, ta zeruetako errege dena, sar daikela ni bekalako desetxatu miserable baten barrenean alimentu aintzu! Aingiruen ogia, zeru guziaren honra, gozoa ta delizia dena, itzuli daikela gizon desterratu geben janario! jan dezakela egi eta fedean bere Jaun andia pobreak, esklaboak ta despreziatuenak! O gauza miragarria! Solamente Ama Birjina sarzeas bere lengusia Santa Isabelen etxean exklamatuzue onek: Nondik niri ainberze ondasun, datorkidan nere Jaunaren Ama nere gana? Seme dibinoaren enkarnazeas Ama Birjinaren entrañetan arriturik bekala kantazen dio Elizak: Orrek, Jauna, librazeagatik gizona, etzue erreparo edo horrorerik izan egoteas Birjinaren sabelean. Tu ad liberandum suscepturus hominem non horruisti Virginis uterum. Beira orai ia arrizeko esten sarzea Jaun bera zure ta nere baitan, ain desbardin izanik Birjina garren aldean. Baña geldibeites konsiderazio gebek pensazeko komekatze alzinean. Orai goazen ikusis komunionearen efektoak.

        3. Zertako da komunionea? Alimentazeko gure arimak ta aumentazeko grazia, dio katezismoak. Ematentu auxilioak erdexteko fin gura, zeintako instituitu baize; kausazen du unione admirable bat Kristoren ta errezibitzen duenaren artean; barkazentu benialeak bere birtute proprios; librazen du erorzetik mortaleetan; ta gerta daike borrazea mortala ere nezesidade orduan ta konfesaestaikelaik, da teologia korrientea. (Katezismo romanoak enkargazen duelaik explikatzea sakramentu gonen fruituak (P.2. c.4. ss.47), dio, ezi nola ezpaita mirik explika dezazkenik, zeren baitire inmensoak, tratatu bearkoutela arimen arzaiek puntu bat edo berze, adiarasteko zenbat abundanzia ondasun jenero guzietaik enzerrazen den misterio gontan; ta agertu ondoan berze sakramentuen birtutea, konpara dezatela au aieki nola iturri bat perennea errekattoeki; zeren ziertoki deitu bear da grazia guzien iturria eutxaristia, enzerrazen duena berebaitan zeruko dono ta grazien autorea).

        4. Baña jardukitzeko berex ta llanoki, komunioneak obrazentu ariman, janarioak ta edariak kausazentuen probetxuak gorputzean. Janarioak, ta bere ariora edariak, sustentazen du gorputza, baitare janario gonek ere arima. Sustentat. Da misterio gontan Jesus ez ia solamente Aita, baizik ere Ama bekala alimentazen gaituena humeok bere bularretan. Gaizki erran dut, Ama baño ia da, ezi Amak atzizen du humea sobrazen zaion esneas ta dañu inenliokenas, ezpalezo tira aurrak; ta askok ematentuste humeak berzeei azizera; baña Jesusek berak azizen gaitu ta bere gorputz odol berdaderoes. Zein arzaiek alimentatutu oraño bere aragies ta bere odolas bere ardiak? Ona bat, baña bat soilla, estuena noreki konpara. Diferenzia aurkizen dutena alimentu berzeetaik ontara sustentazean da ezi aiek itzulzen dire personain substanzian, baña emen janario gonek itzulzen du persona bere kondizioetara. Non tu me mutabit in te, sed tu mutaberis in me, erran zio San Agustini. Ongi alimentatuek agertu bear lukete osasunean, ta aun exteriorean. Ezlizake milagro alimentazen garenok Jesus beras iduritzea berari kondizioetan. Santa Magdalena Pazzisek, aurttoa zelaik, eskazen zio amari erman zezala elizara bera komekatzera zoeielaik, ia keta etzioten usten arri komekatzera aur txikia izanes; ta egun gartan arrimazen ze beti amagana erraten ziola, sentizen zuela Jesusen atxon bat arren baitan. Ala bear ginduke guk izan Kristoren atxon ona leku guzietan Kristoren exenplu ematen, San Pablo bekala, baizio: Christi bonus odor sumus in omni loco. Baña zer exkusa izain dugu, baldin alimentu ain onareki azizen bagara gaistoak, otso iten bagara, sustentazen garelaik axuri dibinoas?

        5. Bigarren efektoa gorputzean iten duena alimentuak da indar ematea; ala eutxaristiak ariman. Reparat. Erikorrak, flakoak ta frajilak gara espiritualki geuren naturaleza biziatuaren kasos, ta berze alde tugulaik etsai anitz eta andiak, aski dugulaik guti erorzeko, erorzen gara kasi pausuoro, ta eroris eroris bekatuetan erikorrago iten gara, ta agian il zen gara sobra aldis espiritualki bekatu mortalaren medios; ta naiz erresuzitaturik ere konfesio onaren medios, konbaleziente bekala indarrik gabe edo gutireki ellegazen da arima komunionera, zeiñek kordiale dibinoak bekala bizkortzen ta azkartzen du sendoki, desuerte ezi atra gaizke mai gartaik leonak bekala su botazen dugunak ta lotsagarriak enemigoari, diones San Juan Krisostomok: Tanquam leones ignem spirantes etc. Aur batek estu indarrik jasteko pizu andiko arri bat oian kaskora, baña arrima bekio jigante bat, dezake onek paratu aurra bere arriareki instante oian kaskoan. Jigante da indarres Jesus Judako leona, gu aurrak jasiezdezakegunak obligazioen karga zeruko oianera igan arteo; baña edozeñek alaere bota dezake erronka San Pabloreki: Omnia possum in eo qui me confortat, guzia dezaket indar ematendiraneiki. Si Deus pro me, quis contra me? Jangoikoa barin bada ene fabore, nor nere kontra? Eta Jobeki: Pone me juxta te et cuiusvis manus pugnet contra me. Para benaza, Jauna, bere ondoan, ta betor nornai ene kontra. Gure ondoan parazen da Jesus komunioneareki alako maneran, ezi unizen ta bat egiten baikaitu bereki; beira, azkarrak egin gaizken ariman. Orai ez naiz ia aturditzen izan zeizen ain balienteak lenbiziko kristio gaiek, izanik anitz zarrak eta emastekiak eta aurrak, alaere garaizenbaizusten tormentuak, eriotzeak, tiranoak ta deabru guziak koraje andiareki; da, zeren armazen baizire Jesus beras komunionean martiriora baño len, diones San Ziprianok. Zein estimatua lizaken ungendu bat, zeiñek komunikalezkien Sansonen indarrak, ta ez lezaken utzi mellarik itera gorputzean ezpatek, balek ta suek! Espiritualki ala da komunionea; du birtute erresistizeko infernu guziai ta kontrarestazeko aien tiroak dañurik gabe, ala nola aizesko pilota bat muralla diamantesko batek.

        6. Irugarren efektoa alimentuarena da azitzea edo aumentazea gorputzean, auget. Ario gontara eukaristiarena ariman, abantallareki, ezi adintsu batera ellegatuas geros persona esta ia azitzen alimentu nai duen guziareki; baña arima komekatus azi daike ia ta ia tasarik gabe bizi guzian. Arimain kuantidadea da grazia ta birtuteen estadoa. Komunione bakotxean añadizen da grazia ta birtutea disposizioain ariora. Bada, anitz komunione baliz anitz disposizioreki, anitz azi leike arima santidadean. Komunione bat aski da egiteko bat sandu; anitz komunioneek in dezakete jigante, santidades ellegadaiena zeruraño. Lagun oneki komunikatzea barin bada aski egiteko bat ona, komunikatzea alako moduan, nola komekatzean Jesuseki, nola esta aski izanen santifikazeko nornai? Aldioro zerbait pagabalekigu Kristoren kondizioetaik, anitz aldis anitz añadi leike; ezpada añaditzen, ezpada medrazen, alimentu sanduak estu kulpa, baizik errezibitzeuntenen disposizioak.

        7. Laurgarren efekto obrazen duena gorputzean alimentuak da gustoa, batek ia berze batek baño. Eukaristiako ogi dibinoak du gusto inefablea, defectat, arimaindako. Zierto da, estutela entendazen gusto gontaik gizon animaleek gorputzaren esklaboek, (antes bien, gustosoago ustetuste munduko gauza likitsak; baita mormota belzari ere iduri zaio gustorik andiena inbolokaturik funditzea ongarrian). Baña au alimentu espirituala da; ez sentidoes, espirituas gozazen da; betor gizon espirituala, gusta bez ta ikus bez zein suabea den Jesusen erregalo eskojitu gau, aingiruen alimentua da; biz aingiru bekala komekatzen dena; ta ene kontura ezi gauza guziak utzirik solamente ansiatuko du Jesusen bularreko esne gau ala nola aurrak Amarena. Ta estu izain penarik deustas, baizik pribaturik egoteas alimentu gontaik. Esta milagro goseak beti ta egarriak zeuden mai gontara, kontatus orduak, ainberze sandu ta sanda, gusto sanoa zutenak. Agilak zire iruzkiara beirazen ta zerura gora bolazen zirenak, ubicumque fuerit corpus, illic congregabuntur et aquilae; gu barin bagara nola otsorraiak aragiaren eizian gabilzanak, esta milagro ez sentizea zeruko ogi gonen dulzetasuna. Manna igorri ziote israeldarrei Jangoikoak, ta artas dio eskriturak, aingiruen ogia jan zuela gizonak zituena gusto guziak; alaere enfadatu zire artas israeldar eskergaizak, ta suspirazen zute Ejiptoko elze, baratxuri, borru ta farraska gaiengatik. Au da ziertoki zeruko ogia, Jesus bera zerutik jautsia; gusto guziak ditu, baña arimas solo sentizen dire. Memorias, oroizeareki ainberze fineza, ta guziak ontan ematentigula Jangoikoak. Entendamentuas, pensatus ainberzeko ansia Jangoikoarena gizonagana, izanik bera Jangoiko, gu txinurriak ta arrak. Borondateas, onetsis ta besarkatus esposo bat ain ona, ain dulzea, ain gure amante jenerosoa. Du bianda dibino gonek humildadearen gustoa; proga zazu ikusis nola erreduzitu den guruzean ilzera, ta orai egotera alako forman Jangoiko andia dena; nola kuadra dakiguke guri soberbia? Du ere mansedunbre ta pazienziaren zaporea; nork estu ikusten zein manso ta sufritua beti izanik, orai ere monstrazen den axuri inozentea bekala? Du ere kastidadearen atxona; bera birjin, Ama Birjin, Aita espiritu puroa, garbiak aldareko patena, kaliza ta korporalak, txuria hostia, ta hostian bere gorputz preziosoa errespiratzen pureza, azizeko Birjinak, aingiruen ogia den bekala. Du ere karidadearen zaporea, da alabañare amorioaren ofizina amorioak fabrikatua, amorioaren suan dagona destilazen amoriain dulzurak guziengana, sartu artaño biotzetan ebek urzeagatik bere amorioan. Ila dago sentizenestuena su gonen flamada biotzean. En fin, du onki guzien gustoa, ta gloriako erregaloen suabidadea, ezi andik etorria da, hic est panis, qui de coelo descendit, ta ararako azizentu arimak ta iganarastentu arara, si quis manducaverit ex hoc pane, vivet in aeternum; ta en fin, zeruan berean esta ia, au da erregaloa an gozazen dena, glorias, gustos, delizias betezentuena aingiru ta sandu guziak; diferenzia da ezi an agerrian, emen estalian; an gozazeunte osoki bere estado glorioso gartan, emen errebozoareki ogiaren figuran sakramentuan.

        8. Borzgarren efektoa iten duena gorputzean alimentuak da edekitzea gosea, saturat. Edekizen du komunioneak munduko farrasken gosea. Joan zelaik iges aitaren etxetik seme prodigoa, ellegatu ze ainberzeko gosea izatera, ezi deseazen zue betezea tripa hazienda belz goardazen zituen gaien ezkurras, ta erraten zue: Ai zenbat nirabe dauden ogis asean nere aitain etxean, ta ni emen goseak! Dabilalaik iges arima Jangoikoagandik aparta, dabila ase naies bere apetitu gaistoa gusto falsues, baña ezin aurki biotzaren asea; betor, betor, itzuli bedi bere Aita Jesusen graziara konfesatus bere kulpak, jar bedi mai erreale gontan; emen, emen aurkituko du arimain sosegu ta kontentu bete betea. Orgatik sazerdotea igaterakoan aldarera parazentio Elizak agoan itz gaiek: Quare tristis es anima mea et quare conturbas me? Zergatik zaude triste ene anima? Eta zergatik turbazen nauzu? Introibo ad altare Dei etc., i gain naiz Jangoikoaren aldarera Jangoiko alegrazen nauenagana. Ala da, ezi deusek ez dezake alegra munduan arima guzis, baizik Jangoikoak. Biz festa, biz dibersio, biz danza, biz erregalo ta nai duen guzia; nork lokararazi dezake oiñaze kausazen duena puntxa garrek: Ai, zerurako ote naiz? Edo infernura? Baña betor arima fiela konzienzia onareki komunionera, uni bedi Jesuseki ertxi ertxia, sar bedi arren bularrean; ia errain du alegre: Haec requies mea in saeculum saeculi, au da nere deskansua betikos. Elegi abjectus esse in domo Dei magis quam habitare in tabernaculis peccatorum, naiago dut Jangoikoaren etxean egon naiz azkena ezi ez munduko palazioetan.

        9. Seigarren efektoa alimentu korporalarena da luzatzea bizia, vivificat. Ain luzea egiten du arimaren bizia eukaristiak, ezi edazen du sekulako Jangoikoarena den adiña. Qui manducat meam carnem etc. habet vitam aeternam. Estela aski kenzea bekatu benialeak, baitire arimaren lakrak, preserbazen du erorzetik mortaleen eriotzean. Benenoa da bekatu mortala; kontrabenenoa da eutxaristia. Borra dezazke lengo bekatuen efektoak ta para dezake arima alako estadoan, ain sendo, ain bizkor, ain perfekto, ezi ez dezaten ia heritu ez peligroek, ez okasioek, ez lagun gaistoek, esta ere deabruek berek. Gorputzean berean tenplazen du inklinazio gaistoa, sedat saevientem membrorum nostrorum legem, diones San Zirillok, ta prinzipalki enjendrazen du pureza, vinum germinans virgines. Itz bates, doaie pegatus Kristoren kondizioak ta egiten komekazen dena Kristoren konforme daiken bezan bates, ta esta zesazen, sandu inartaño glorian.