www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Sermoiak
Joakin Lizarraga
1771-1800, 2004

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Bonaparte Ondareko Eskuizkribuak, (Rosa Miren Pagola eta taldearen edizioa). CD-ROMa, Bilduma osoaren edizio digitala. Deustuko Unibertsitatea / Eusko Jaurlaritza, 2004

 

 

aurrekoa hurrengoa

Serm. 50.
Praxis vivendi Agricol.
ann. 1780

 

Omnia honesté et secundum ordinem fiant. 1. Cor. 14.

 

        1. Gure Jangoiko andiak nai duen bekala guziok salba gaizen, guziei utzitigu salbazeko medioak. Eta ofizio guzietan salbadaikelaik persona, nekazalgoan du okasio espeziala salbazeko, ia zeren baita ofizio bat llanoa ta humila, ia zeren baita trabajosoa, ta baliarazi daikena arimaindako, ia ere zeren baita erretiratuago okasioetaik, ta ez ain peligrosoa gaistakerietako, nola berze asko ofizio, ia ere zeren gorputza lanean enpleazen den bitarteo, baitagoke arima okupazen jangoikoa baitan, espezialki zenbait lan jeneroetan diskursoa guti bearzendutenetan. En fin, zeren Jangoikoak lenbiziko kriatu zuen gizonari berak manatu ta erakutsi baizio nekazalgoa. Au ala delaik, diren ia edo gutiago nekazarietaik salbazen direnak, estigu erran Jangoikoak, ta ez dezake erresolbitu nere diskursoak; guretako aski da jakitea, estiotela estorbazen bere ofizioak nekazariei salbazea nai baute ajustatu Jangoikoaren legeareki. Erranik, bada, ia lastima dena kondenazea nekazaria, nik nola feligres guzienok baititut ofizio gortakoak, naies ebendako neretako bekala salbazioa, nainuke egun plantatu bizimodu ta erregla bat egunoro segi dezaziena, zeñen medios zoasten pasatus bizia bekatu gutiagoreki, zerbitzatus Jangoikoa ta kunplitus fina, zeintako baikaude munduan, ta erdexteko emen Jangoikoaren agradoa, ta gero leku puxka bat sanduen ertean. Eta adbertizen dut, ezi berze edozeñek kunpli dezakela erregla gau bere ariora, nai badu. Goazen attenditus.

        2. Lenbizikoa da jaikizea goizetan garai onean dilijenziareki, eta ezpadaike belauriko, benzait bestizen bidanabar, eman Jangoikoari graziak bere benefizio guzies, ta ofrezitu bere persona, bere gorputza ta arima, bere potenziak ta sentidoak, bere pensamentuak, itzak, obrak, lanak ta gauza guziak egun gartakoak, ta bizi guzikoak Jangoikoari berain zerbitzu ta agradotan; eskatu barkazio ordu arteo inikako gaizki guzies; ta grazia ez ia iteko desgustadakionik, ta proponitu ez egitea albas. Guzien gain unitu ta juntatu bere obra ta lan guziak Jesusek bizi zelaik inikako obra ta trabajueki. Guziau in daike itzik erran gabe, solamente gogoas modu gontan, edo berze alako batean. Nere Jangoikoa, graziak ematentiot biotz guzias intidan mertxede guzies; ta ofrezizen naiz berri berritan neurau naizen guziau orren zerbitzuko. Ofrezizentiot nere gorputz arima gebek, nere potenzia ta sentido guziok, nere pensamentu, itz, obra, lan ta gauza guziak egun ta bizi guzian indezkitenak orrendako; ta en fin, nere bizi guzia ta nere eriotzea. Barkatu, Jauna, barkatu orai artañoko gaizki guzia; bida grazia efikaza, ez egiteko berriz bekaturik egun ta sekula, ta proponizen dut estudala eginen albas. Unitzentut nere obra ta trabaju guziok, Jesus, orren obra ta trabajueki. In benaza bere mutil on bat alguzia, amen, otoi. Anitz balio du ofrezimentu gonek, zeñeki konsagrazen baitire gure obrak, ta in daike aisa edozein modus, ta aski da borondatea.

        3. Bigarrena, posible barin bada, estiot meza enzutea, txoil ongi inen luke lezakenak egunoro, baña al menos sar atra bat elizan, non baitago guzien Aita dibinoa Jesus, benzait anitz luzazenestelaik, ta obeki bidanabar dutenek, utzi alzurra edo laia atarian, sartu ta erran: O Jauna, orrena naiz ta nai dut izan; ez nazala utzi galzera, ia ke ta nere amorios dagon sakramentu gortan; o al banezake egin orren gustoa guzis. Bida grazia, ez naiz atzenduko ortas; orai noaie lanera orren lizenziareki, Jauna, bida bere bedeizioa ta grazia. Modu gontan edo berze batean bizpiru itzes in daike, ta estiot zaustela kuarto bates, esta kuarto erdi bates ere, esta erdiain erdian ere, baizik sar atra bat memoria ta afektoain erakusteko. San Isidoro nekazaria ze, ta zerbitzukoa; ta egunoro enzuten zue meza, baña jaikis argibañolen; ta bisitazen zue ez eliza bat, baizik anitz eliza; ta Jangoikoak deklaratu zue kuadrazenzizaikona, igorzeareki aingiruak trabajazera arren partes. Baña estut nik ainberze eskazen, baizik bisita brebe bat, eta ori obra gaistoik segizen estelaik. Ah ta nola erran dut au? segi daike akaso, obra gaistorik bilazeagatik Jaunau? O fedea, non zara? Etorrialdioro aurki balezate berendako doblon bat, injenia lezakete noiz ta nola etorri. Oroat diot lanetik bidanabar, edo biaje, edo berze gisas pasaturik elizaondotik bisitazea brebeki. Barka bez, Jauna, nik ia nainuke, baña pixka gebek solo erratentut, ez dezaten pensa sobra dela ta gero ez in baterez.

        4. Irugarrena, lanean trabajazen delaik moderazioreki aplikaturik oroitu noizean noiz Jangoikoas beirazen dugulaik presente aizen ta ikusten gaituela leku guzietan, ta gogoas erran mirik mogitu gabe, batzuetan: O Jaun andia, dela posible iten duela kaso berorren Majestadeak ni pobreones oroat nola errege andienas! Eta zierto da, anitz esker, Jauna, orrena naiz, in bez nitas nai duena. Berze batzuetan: Barkatu, Jauna, nere gaizki zerbitzatua, nainuke enplea ta akaba daien nere bizia orren zerbitzuan. Berze batzuetan: orren baitan, Jauna, dut esperanza, goardatuko duela leku piska bat neretako gloria gortan, akabatu orduko bizi miserable gau. Berze batzuetan: maitazen dut berori nik, Jauna, ta nainioke kuadratu sandu batek bekala. Berze batzuetan: Ni ez naiz deustako, goberna benaza berorrek bere astokoa bekala, nai duen gisan. Berze batzuetan: O bekatu madarikatuak, noiz akabatuko dire? Nork ez luken ikasi sekula? Ojala ezpanu egin beiñ ere! nai dut, Jauna, ez dezan balia deus orren kontra pasadaienak nere baitan. Eta modu gontara dibertizen, ta bedeikazen da lana, ta trabajazen da kristioki nekazaria.

        5. Laurgarrena, jan ta edan tenplanzareki Jangoikoaren eskutik bekala, pensazen artara doaielaik bakotxa, doaiela alimentazera Jangoikoaren astottoa arri zerbitzazeko obeki; ta ala beti Jesu Kristoren exenplura asterakoan beti bedeikatu maia, ta akabatu ondoan beti eman graziak, estaien gure jate edatea izan oroat nola irrazionaleen gisa, baizik kuadra dezogun Jangoikoari jatean ta edatean ere. Maiain bedeizioa erakutsinizie len, ots ikasis. Ala erraten da prinzipioan: Aitaren ta Semearen ta Espiritu Sanduaren izenean. Amen. Jauna, bedeika gaizazu gu, ta zure erregaloebek zure eskuetatik errezibitu beartugunak, Kristo gure Jaunaingatik. Amen. (Aita gurea, Abe Maria ta Gloria Patri,) ta gero ala: Jangoikoak egin gaizala zeruko maiaren partizipante. Amen. Graziak ematen dire ala: Aitaren ta Semearen ta Espiritu Sanduaren izenean. Amen. Ematentizugu graziak zure mertxede guziengatik, Jaun dibinoa, sekulakos bizi ta erreinazen zaudena. Amen. (Aita gurea bat. Ama Birjinaren alabanzetan Abe Maria. Ilze on batengatik Aitagurea ta Abe Maria. Arima purgatoriokoen faboretan Aitagurea, Abe Maria ta Gloria Patri. Ta azkenean ala: Mantenazen gaituenak lurrean bedeika gaizala zeruan. Amen. Eta klaro errezatu bear da guzia; esta luze, brebe aski da.

        6. Borzgarrena, etziterakoan pensa goazela arzera deskansu puxka bat Jangoikoaren lizenziareki gero obeki trabajazeko berain zerbitzuan; ta gauoro ezpadaike belauriko, benzait buluxten bidanabar ta lokartu arteo eman errepaso bat konzienziai ia zer in den Jangoikoaren kontra egun gartan; ta azkenean il bear balu bekala gauartan egin kontriziosko akta bat biotz guzias erraten duela: Jesu Kristo ene Jauna, Jangoiko ta gizon, etc. Artu ur bedeikatu, zeñatu goatzea ta bere burua, ta Ama Birjinari bere konzepzio garbiagatik errezatu irur Abe Maria goardadezangatik garbi gure gorputz arima, ta libra gaizan amets gaistoetaik. Au da modua pasazeko ongi eguna ta gaua; gisaontan baliarasten dire berze gisas debalde lidoazken lanak; ta egiten zaio zerbitzu pixka bat estadoaren konforme, ia ke ta ezkaren gauza egiteko gauza andiak, iragazteko arimak, emateko bizia ta odola Jangoikoagatik. Falta da explikazeko jaietan portazeko modua, ta gañarako obserbatu bear diren gauza prinzipalenak. Baña utzi bearko dugu urbilen platikako, ezi ia beldurrak nago nekatu zaratela. Egin, bada, errana guziek beren modura aplikatus gauza gebetara, ta bizitus zerbitzazen Jangoikoa artako eman zaigun plazo gontan, estaien gerta lan ta lan, neke ta neke, bizitu ta bizitu, ta gero il ondoan deus ez aurkitu, zeren deus esten egin Jangoikoagatik. Ah bazuk badire aplikatuak aizera ta ikastera Jangoikoaren gauza gebek, ta dute marka direlako predestinatuak, Kristok diones: Ki ex Deo est, berbo Dei audit. Baña berzebazuk dire dauzkitenak gauza gebek sinplekeriak bekala, ta estutenak kasorik iten, baizik bizi al badaizke aisa, ta logratus emengo ondasunak, ta alkabo arrastaturik bizitu ondoan oietaik zenbait gorputzaindako sollik, ilen dire ta ikuskoute beren bizia izan dela animaleen bizia, protxurik ez trabajues berek, ta zerbitzurik ere ez Jangoikoak ta ala galzen dute sekulako soldata. Ea, bizi Jangoikoaindako, ezi ortako etorri gara mundura; arreglatu gorputza ta arima Jangoikoaren gustora, fiela da emateko mereji dugun baño ia gloria.

 

aurrekoa hurrengoa