Serm. 5.
De peccato, ut contra Deum.
ann. 1771

Nullus est qui agat paenitentiam
super peccato suo dicens, quid feci? Jerem. 8.

        1. Alzineko predikuan erran gindue grazia dela Jangoikoareki amistanza, egun errain dugu bekatua baita Jangoikoaren desgrazia edo etsaitasuna. Zertan dago, Jaunak, ezi, delarik bekatua gaiz guzien gaiz andiena, edo obeki errateko, gaiz solla, alaere gaiz iduri guziei beldur ia izatea, bekatuari baño? ikusten dugu nola eskapazen diren suge edo serpientebatengandik, nola beldur diren eritasunas, pobrezas ta eriozeas, ta gutiagokoes ere, armirmau txar bates ere; ta estugu ikusten eskapazen direla arla bekatutik, zein baita ebek guziok baño gaistoagokoa. Zertan dago au? Espiritu Sanduak dio dagola konsiderazio faltan. Quia nullus est qui recogitet corde; zerengatik ezpaitu konsiderazen bekatariak bekatuan; zerengatik ezpaitu erraten biotzetik, nik zer in dut? Nullus est qui paenitentiam agat super peccato suo dicens, quid feci? Ea bada, asi gaizen konsiderazen zer den bekatua; errejistra zagun ongi bekatuaren barrendegi itsusia. Zer da bekatua? Da egitea, edo erratea edo pensazea gauza bat Jangoikoaren legearen kontra, delaik bekatu mortala materia grabean, delaik beniala materia lebean, edo adbertenzia edo konsentimentu perfektoa gabe. Orai dardukat bekatu mortalas materia grabean, ta adbertenzia ta konsentimentu osoareki iten denas. Zer iten duzu bekataria, iten duzunean bekatua? Anitz gauza gaisto Jangoikoaren kontra ta zeure kontra. Egungoan solamente errain dugu bekatuas zenbatenas den Jangoikoaren kontra.

        2. Beñik bein bekatu iten duzunean, despreziazen ta desobedizen duzu Jangoikoaren legea ta manua. Manazen du Jangoikoak bere legean ezazula juramentu banorik egin, goardazkizula jaiak, honrazkizula aita eta amak, ezazula nior il, ezazula fornikatu, ez ebatsi, ez murmuratu, etc. Ta zuk kasorik iten estuzula Jangoikoaren manuas edo iten duzu juramentu bano, edo fornikazen, edo murmurazen, edo berze gauza debekaturen bat iten duzu, etc. O atrebimentu horrorosoa, ongi pensazen bada! Gizon txar miserablea atrebi daikela desobedizera Jangoiko omnipotentearen manua! Zenbat erreparo ezarzen dute gizonek, estaizengatik despreziatu beren manuak? manatu zue Saulek ezezala niork bokadorik artu iragazi arteo batalla bat; eta zerengatik bere seme Jonatasek aitu etzuenak manu gura artu zuen zaro baten puntas ezti puska bat, ta erman zuen agora, jakin orduko Saul bere Aitak iten du juramentu, edeki bear diola bizia. Baña estugu zer ain urruti joan; zeurorrek manazen bauzu gauza bat etxean, ta ezpadu iten zure humeak edo nirabeak, kulparik ezpadu ere, nola alborotazen, nola asarrazen zara? Bada, kulpa barin badu zer? Orduan zure oiuak ta espantuak! Eta zu atrebizen zara Jangoiko andiaren manua despreziazera! Manazendizularik Jangoikoak gauza bat, ta demonioak edo zure pasioneak berze bat, zuk estuzu iten kasorik Jangoikoas, ta iten duzu kaso demonioas edo zeure pasioneas. Paraturik zure borondatearen balanzan Jangoikoa ta zure etsaia, ia estimazen duzu zure etsaia, ezi ez Jangoikoa. Jangoikoak erraten bekala dizu: Ikusazu, konteni zaite, ezazula in gauzagoi; ta zuk alare iten duzu, ta oroat da nola erran bazindez, zer Jangoiko ta Jangoiko alde, fuera Jangoikoaren legea, nik in beaut; oroat nola ezarririk zure alzinean Jangoikoa, onen gañetik pasabazindeiz itera, zerengatik oñen pean ezarzen du Jangoikoa despreziazen duenak beraren legea, dio Krisostomo andiak. Zer atrebimentua iduri zaizu au?

        3. Erran zadazu, bekataria, nor zara zu, atrebizen baizara despreziazera Jangoikoaren borondatea, kunplizeagatik zeure tirria? Nor zara zu, ukazenbaitiozu Jangoiko andiari obedienzia ta sujezioa? Estakizu ezi orai zenbait urte ezinala deus, ta orai zarela errauts piska bat, ta fite arren ta mormoten janarioa? Estakizu zarela miseria guzien sujetoa, ezurres ta aragisko estatua bat, zikinkerias beterikako zaku bat bekala? Ta alaere nai duzu bizi sujeziorik gabe? Ta alaere estuzu nai obeditu Jangoikoa? Ta alaere estuzu nai sujetatu Jangoikoaren legera zure gustoa, baizik zure gustora Jangoikoaren legea? Bada, au iten duzu, bekatu iten duzunean.

        4. Zer ia? Bekatu iten duzulaik, tratazen duzu Jangoikoa zure etsaia bekala, ta iten diozu gerra. Nori? Jangoiko omnipotenteari, zeruaren ta lurraren Jaunari, zure mertxedegille infinitoki onari. Ah, konsidera bazindez ongi gauza gau! Edekazu bada begien estalkia, ta beira zazu ongi okasioan. Atra zire kanpañara Glauko ta Diomedes bata berzearen kontra; prestatuzituste armak, estalizuste morrioneeki buruak ta aurpegiak, artuzuste ezkerreko eskuetan eskudoak, eskuiekoetan ezpatak, ta zoezi ia ematera golpeak. Orduan detenitu ze Diomedes, ken duzue bere aurpegiaren estalkia, ta erran zio kontrarioari: Esta arrazio asi naien peleazen jakin gabe noreki, ager zazu aurpegia, ta erran zadazu nor zaren. Agertu zue orduan Glaukok bere aurpegia, erran zio bere izena, bere sortuerria, ta bere guratsoak. Aitu zuelaik Diomedesek sartu zue lurrean ezpata, ta erran zue, esta posible ni zure kontra peleazea, egon naizelarik ainberze aldis, ta jan ta edan dutelaik zure etxean, nola izan beaut eskurik, zu ofendizeko? Orduan besarkatu zire biak, ta erregalatu zire elkar. Aitu duzu, kristioa? Bada ikasazu ongi lekzioa. Noren kontra zoaz bekatu iterakoan; ezoazela itsu itsua, beira zazu nori iten diozun gerra; deteni zaite guti bat, ta erran zazu, zer noaie egitera? Ni Jangoikoaren kontra? Nere Aita, nere Kriadore ta Erredenptorearen kontra? Estut eskurik ortako. Nik ofenditu nere Jauna, nere nausia, nere mantenazalea, ta nere ongigille infinitoa? Ez alakorik, ez inporta balez mundu guzia ere.

        5. Au konsideratu bear zinduke, bekataria, bekatu iterakoan; baña estuzu konsiderazen, ta orgatik iten duzu bekatua ta Jangoikoari gerra. O esker gabe itsusia! Absalon izan ze ain esker gabea bere aita Dabideki, ezi bildurik tropa plantatu baizio batalla, kenzeagatik aitari bere burutik korona. Zer du ikusteko Absalonen eginak bekatariaren txarkeriareki? Bekatu iteunzun aldioro, kendu bekala nai diozu Jangoikoari bere burutik korona, ta dezakezun gisan edeki ere bai Jangoiko berari bizia. Jesus, Jauna, nik ez, nik estut beñere nai izandu kenzea Jangoikoari bizia. Baietz diot berriz ere. Aizazu berzela San Bernardo: Ipsum, quantum in ipsâ est, Deum perimit voluntas propria. O albanezkike erran bear den bekala uskaras sanduaren itzak! erran zadazu, bekataria, bekatu in duzunean, etzindue nai ezezan jakin Jangoikoak zure bekatua? Bai; beras, nai zindue Jangoikoa, etzeien izan infinitoki jakinsua. Ezindue nai etzezaken kastigatu zure bekatua Jangoikoak? Bai; beras, nai zindue etzeien izan infinitoki poderoso. Ezindue nai orduan etzeien izan infernurik ta kastigorik zure bekatuendako? Bai; beras, nai zindue etzeien izan justo, ta, por konsigiente ezeien izan Jangoiko Jangoikoa. Ikusazu, bada, nola bekatu iten duzunean, nai diozun edeki Jangoikoari bere bizia ta izatea. Gauza horrorosoa! Noraño ellega daiken bekatariaren desbergenzoa! Baña erran zagun ia.

        6. Erran daike ia? Bai; ai nazazu, bekataria. Bekatu iten duzulaik, baliazen zara Jangoikoaren benefizioes ofendizeko bera! Benefizioak atzentzea, esker gabea da; despreziazea, injuria da; baña benefizioes baliazea ofendizeko faborazalea, zer da? oroizen zelaik Josef Ejiptoko gura bere nausiak inikako benefizioes, iduri zizaio inposible konsentizea bere nausiaren kontrako agrabioan, ta ala erran zio bere etxekoandreari: Quomodo possum hoc malum facere, et peccare in Dominum meum? Nola in dezaket gauza gaisto gau, ta agrabiatu nere nausia? Saul erregek ere, izanik Dabiden enemigo, aitu zuelaik Dabidek in zion fineza, palakatu ze, ta juramentatu ze etziola gaizkirik eginen. San Polikarpo zeramatenean martiriora, ta manaturik uka zezala Jesu Kristos, errespondatu zue: 86 urte du zerbitzazen dutela, ta estida beñere egin gaizik txikiena, bada, nola nauzie orai ofendizaten? Ederki errespondatua. Ta orai galdein bear diot nik bekatariari: Zenbat urte tuzu? galdinen diot nere buruari? Zenbat urte tuzu? Nik 23 urte ta zenbait ilabete. Eta orietan guzietan egin dizu Jangoikoak agrabiorik den txikiena? Ez Jauna. Bada, non da biotzik, ofendizeko alako Jauna?

        7. Baña erran dugun bekala, esta au gaistoena, baizik baliazea benefizioes ofendizeko. Ez solamente estigu gaizkirik egin Jangoikoak, baizik ere bai anitz benefizio. Nork eman digu dugun bizia, baizik Jangoikoak? Nork gorputza ta arima, baizik Jangoikoak? Nork ezarri gaitu kristioetan, baizik Jangoikoak? Nork libratu gaitu infernutik? Nork konserbatu digu orai arteo bizia, baizik Jangoikoak? Nork emantigu begiok, bearriok, eskuok, biotzok, entendamentuok ta gutas landarako gauza guziok, baizik Jangoikoak? Ta ebeki atrebizen gara ofendizera Jangoikoa? Zer erranen gindue pobre bates, zeñek eros balez guk emanikako limosnes beneno, gu ilarasteko? Limosnas emantigu guri Jangoikoak orai tugun potenzia, sentido ta gauza guziok. Nola limosna goneki ilarazi nai dugu Jangoikoa? Erregek besti balez bere arma errealeki miserable bat, ta onek bestidu orduko arma gaietas traspasabalezo erregeri biotza, zer idurituko zizaigu? Eta au berau iten dugu guk. Pintatu zue Aristofanesek aunz bat otsokume bateki bere bularretan, ta letrero goneki: Mea me post ubera pascet. Orai, zio: Nik alimentazen duten gonek nere esneas, gero zatikatuko nau. Guri eldu zaigu ongi letra gura, zerengatik guk izanik dugun bizia Jangoikoak emana, izanik erredimituak Jesu Kristoren odolas, ta mantenatuak beraren sakramentues, ta espezialki aldarekoas, itzulzen gara berain kontra, ta au da sentizen duena txoil Jangoikoak: Quoniam si inimicus meus maledixisset mihi, sustinuissem utique, tu vero homo unanimis qui mecum dulces capiebas cibos. Nere etsai batek, dio, gaizki nai banindu, nonbait or lizake, baña zuk nere elizako humea, nere gorputzeko mienbroa, nere elizako maiean ain ongi alimentazen zarena, nazakezula ofenditu?

        8. Baña estut orañik erran puntu gontan erran daiken guzia. Ez solamente baliazen gara Jangoikoaren benefizioes Jangoikoa ofendizeko, baizik ere baliazen gara Jangoikoas beras, bera kruzifikazeko. Ala dio berak Isaiasen agos: Servire me fecistis in peccatis vestris. Obligatu nauzie zueri zerbitzazera zeuren bekatuetan. Zer erranai du? Badakizie guziek, ezdezakegula deus egin Jangoikoaren lagunza gabe; ezkaizkela mogi, ezkaizkela bizi; ez dezakegula, en fin, atsik ere artu bera gabe; orgatik ematen digu miserikordia andiareki bere lagunza; eta ezkinduke baliatu bear lagunza gontas, bekaturik egiteko, baizik obra onak obrazeko. Baña Jangoikoaren lagunzareki mogizen duzu eskua, mia ta berze mienbroak Jangoikoaren kontra! nai balu Jangoikoak, debeka lezake edo uka lezake bere lagunza, baña orduan ilen ginazke guziak; ta naiago du, gaizki iten badugu ere bere borondatearen kontra, gaizetik on zerbait atrazea, ezi ez gaizik batere estaien izan ez permitizea, maluit de malis bona facere, quam mala nulla esse permitere. Orai, bada, zerengatik permitizen du nior bizi daien berain kontra? Zerengatik estiote kenzen berla bizia? Zerengatik den sobra ona. Eta guk zerengatik Jangoikoaren miserikordia gau konbertizen dugu berain kontra? Ziertoki esta berze kausarik, baizik zerengatik garen sobra gaistoak. Pasmoa da iten duguna. Zein krueldade andia izan leike, gizon batek berze bat ilzeko, obliga balez onen aita erman zezan argia? Bada, arrapaturik aitaren eskua bereas emanbalezo humeari golpea, zein brutalidade andia lizake au? Ezitzake alare ainberzekoa nola gurea Jangoikoareki, zeñen Semea Jesu Kristo berriz kruzifikazen baitugu, baliazen garelaik Jangoikoak ematen digun bizias, indarras ta lagunzas, geuren bekatuen medios.

        9. Arrigarria Jangoikoaren pazienzia ta bekatariaren atrebenzia puntu gontan! Badaki bekatariak, pendiente dagola Jangoikoaren eskutik; nai badio instate kendu bizia, ken dezokela; ta alare atrebizen da Jangoikoaren kontra! Baleuka gizon batek ezkildorretik dilindaka kuerda batetik berze gizon bat, ta au dilindaka zegolaik asi baledi gaizki erranka ta eskuen gorazen kuerda zeukanaren kontra, ezkinduke erranen zela eroa edo txoil gaistoa? Gizona, oiuinen gindio, zer aiaiz? Estuk ikusten solta dezakela kuerda goitikoak, ta utzi erorzera, ta mila zati in aikela? Gizona, erraten diot nik bekatari edozeñi, estuzu ikusten zure arima, bizia, salbazioa ta kondenazioa dagola Jangoikoaren eskutik pendiente? Estakizu, soltazen badu bere eskua, usten bazaitu, eroriko zarela infernuan? Bada, nola atrebizaike ofendizera jaun bat, zeñen menean baitago zure biziaren ari frajila?

        10. Aumentazen da bekatuaren malizia, zeren iten baita Jangoiko beraren alzinean. Quid feci? Zer in dut? egin dut bekatua Jangoiko beraren presenzian, beraren begietan dakitelaik beira beira dagola. Deizen du San Agustinek Jangoikoa guzia begia, zerengatik guzia ikusten baitu bere jakinduria infinitoareki: betezen du zerua, ingurazen du mundua, ikusten du infernua ta presente dago leku guzietan. Barin bagabilza, ikusten gaitu; geldi barin bagaude, ikusten gaitu; sarzen edo atrazenba gara, ikusten gaitu; argi edo ilun barin badago, ikusten gaitu; en fin, gure pensamentu sekretoenak ere ikustentu; ta ala estaike niolas ere eskapa Jangoikoagandik. Orgatik erraten zio Dabidek: Si ascendero in coelum, tu illic es, si descendero, etc. Jauna, igaten banaiz ere zerura, ori an dago; jausten banaiz infernura, an ere bai; joaten banaiz ere boladan itsasbasterretara, an ere arrapanazake orren eskuak. Baña akaso ilunbeak defendanazake? Ez, por zierto, zerengatik ilunbea orrendako esta ilunbe, da eguna bezain argi. Nola bada ezkara beldurzen bekatu egiteas? Errege Españakoa beira balego, atrebituko ote ginazke egitera gauzarik arren kontra? Ez; bada, nola beira dagolaik Jangoikoa, in dezakegu bekatua? ladron batek balu ausardia ebasteko urkabe ta juezaren alzinean, nor ezlizake pasmatuko? Ausardia horrorosoa da bekatariak ilen ta bizien Juezaren alzinean, ta infernuaren alzinean bekatu egitea, beira dagolaik Jueza, ta oñen petan infernua! asarratu ze bein Asuero erregea Amanen kontra, ta joan ze baraze batera diskurrizera zer inen zuen artas. Bitarteo beldurres beterik Aman botatu ze erreina Esteren oñetara barkazio eske. Ellegatu ze orduan errege, ta ustes zerbait in nai zion erreinari, manatu zue bereala para zezatela urkabe batean. Gutibana errege Jauna, zerengatik ain fite? Estu erremediorik, urka zazie. Appendite eum. Zerengatik? Etiam Reginam vult opprimere me praesente. Zerengatik nere begien alzinean nai baitu ofenditu nere esposa; nola iduki bear dut pazienzia? Nola dauka Jangoikoak, ofendizen dugulaik ainberze aldis bere begien alzinean? Nola eskaitu instante kastigazen? Errege edo obispo jaun baten alzinean ezkinake atrebituko irri egitera; ta bekatu itera bai Jangoikoaren alzinean? Barin bagaude murmurazen persona baten kontra, ta agerzen bada derepente, isilzen gara, erraten dugulaik elkarri: Ara ara urlia; bada, nola ezkara oroizen, Jangoikoa beti dagokigula beirazen? Nola estugu erraten, ara ara Jangoikoa beira? nai bauzu bekaturik egin, dio San Agustinek, eskapa zaite Jangoikoagandik; bila zazu zoko bat, non etzaizan ikusi Jangoikoak; ta inzazu an nauzuna; baña bere alzinean etzaitela atrebi. Eta orai nola ezpaita nion lekurik non ezpaitago presente, nion etzaike atrebi, ta atrebizen bazara, da atrebimentu andia ta malizia fuertea.

        11. Explika zagun geiago bekatuaren itsustasuna. Ofendizen da Jangoikoa ta Jesu Kristo Jangoiko Gizona bekatuas. Nork luken orai San Pabloren zeloa? Posible da izan daikela atrebimentu, egiteko bekaturik, ikusten dugularik Jesukristo ilik bekatuaingatik guruze batean? Jesu Kristo il zenean, jautsi omen zire triste demonioak infernuko kalabozoetara, zerengatik uste baizute ezkinala ia atrebituko bekaturik egitera, ainberzeko mertxedea errezibitu ondoan. Baña demonioek berek pensazen ezutena, iten dugu guk. Jesu Kristo guregatik il ondoan, ofendizen dugu orañik! Bekatuengatik ilze Jesu Kristo; ta estire akabatu bekatuak! Zein gauza arriagarria (sic) da, fielak, bekatua, zeñengatik il bearizan baizue Jangoiko Gizonak? Ikusazie: Juntabaleites sandu guzien merejimentuak ta penitenziak, lutos bestibaleites aingiruak, negarres urtu baledi Ama Birjina bera, au guziau ez lizake aski barkazeko ta pagazeko bekatu mortale bat soil soilla, zerengatik baita Jangoikoaren ofensa, ta alde gontaik, infinito txoil ezpada ere, kasi infinitoa; ta orgatik izan bear ze Jangoikoa satisfakzio eman bear zuena. Ikusazu, dio orai San Bernardok, zein andiak diren zure arimaren llagak, zeñengatik preziso izan baize llagazea Jangoikoa!

        12. En fin, akaba zagun errateareki aixtean aipatu duguna, ezi bekatu iten duenak berriz kruzifikazen ta burlazen duela Jangoikoaren Semea; Rursús crucifigentes filium Dei, et ostentui habentes. Estut, errain dugu, alako gogorik bekatu iterakoan; baña errealki ematen dugu gure partetik motibo, kruzifika daien berriz Jesukristo, ta iten dugu bano len padezitu zuen guzia guregatik. Zein da motibo, zeñengatik kruzifikatu baizute Kristo? Bekatua. Au iten duzu naiduzularik, zerengatik nai ezpazindu, ezinduke eginen; beras, nai duzu eman motibo kruzifika daien Jesu Kristo, ta por konsigiente kruzifikazen duzu dezakezun gisan. Ala dio Santo Tomas Akinokoak. Ainberze odio izan daikela Jesu Kristoren kontra? egon bagina presente Jerusalenen agertu zituelaik Pilatosek Jesus ta Barrabas autara, zein eskojituko gindue librazeko ta zein kruzifikazeko? Gure obrek diote ezi librazeko Barrabas ta kruzifikazeko Jesu Kristo, zerengatik egunoro iten baitugu elekzio gonen ariora, naiago dugulaik demonioa Jangoikoa baño, iten dugulaik demonioaren gustoa ta Jangoikoaren kontra. Orgatik dio San Agustinek, gutiago bekatu in zutela judioek kruzifikatu zutelaik Kristo emen munduan zegoenean, ezi ez kristioek despreziazen dutenek orai zeruan erreinazen dagonean. Nimis peccaverunt Judaei crucifigentes in terra ambulantem, quam qui contemnunt in coelo sedentem. Au da gure Aita Amorosoari diogun korrespondenzia! Ontan ezaun da garela hume falsuak ta traidoreak, filii alieni mentiti sunt mihi.

        13. Aita batek azi omen zitue irur hume, zeñetaik bat solamente jakin zue zela bere seme proprioa. Ilzerakoan utzi zue testamentuan bere hazienda guziaren heredero hume gura, zeñek ere progazen zuen zela beraren hume proprioa. Ilze aita, ta berla irurak asi zire pleituan, nori tokazen zizaion herenzia. Ezue aurkizen juezak fundamenturik, emateko sentenzia nioren alde, zerengatik ezpaizeike proga, zein ote zen seme proprioa. Ezaunzeko, bada, baliatu ze traza gontas. Atrarazi zue lurpetik aita garren gorputza, ta ezarri ondoan palo batean, erran ziote, iruretaik zeñek ere azertazen baitio saetas biotza, ura izanen da heredero. Tiratu zue batak saeta, berzeak ere bai. Betor irugarrena, erran zue juezak; etorri ze, artu zue eskuan ballesta; beiratu zue bere aitaren gorputza; ta instante deskoloritu ze, desmaiatu ze, ta itzulirik berebaitan bota zitue ballesta ta saetak lurrera, naiago zuela galdu herenzia, ezi ez traspasatu bere aitaren biotza. Baña, por lo mismo, juezak eman zue onen fabore sentenzia, juizio iten zuelaik, au bidezela hume proprioa, zeiñek baizio ainberze atenzio aun il ondoan ere. Aizazu orai, kristioa, zer iduri zaizu dela etorzea bekatuaren tentazioa, baizik ezarzea zure eskuetan ballesta ta saetak traspasazeko zure Aita dibinoari biotza? Nola etzara desmaiazen? Nola etzara sikiera beldurzen, erreparazen duzula, ofendizera zoazin ura dela zure Aita kriatu ta erredimitu zaituena? Numquid non ipse est Pater tuus, qui creavit te? konsentizen bauzu, tirazen diozu saeta, traspasazen diozu biotza. Eta zerengatik? Gusto zikin batengatik? Esta motiborik batere ofendizeko Jangoikoa. Pilatosek erran zue etzuela aurkizen Kristoren baitan kulparik. Asarrazen zara Pilatosen kontra, zeren kruzifikarazi baizue Kristo kulparik etzuena, ta Judasen kontra, zeren saldu baizue diru puska batengatik; ta ezara asarrazen zure kontra, salzen ta kruzifikazen duzulaik gutiagorengatik? Edo bauzu motiborik Jangoikoaren kontra? Zer izan dezakezu? Ezpada sobra ona izatea zureki Jangoikoa? Ezpada sobra mertxede zuri egindua? Ala galdeiten dizu berak: Multa bona opera ostendi vobis, propter quod eorum opus me lapidatis? Anitz obra on, dio, in digula; zeiñengatik ofendizen dugun? Ea, esta arrazio ofendizea obra on intigunongatik, antes bien, da obligazio maitazea ta zerbitzazea. Ea, aborrezi zagun bekatua, nigar inzagun egindugunas. Eta zuek, nere hume maiteak, bekatu mortalerik orañik inestuzienak, ezazela ikasi egiten; ezaistela beñere asi; ezazela galdu duzien inozenzia ta ditxa. O, nork luken zuen estadoa! O, nor legoken orai bataiatu ta berla bekala? Baña bekatu indugunendako esta ia berze bataiorik, baizik dolorea ta urrikimentua. Ellega gaizen gure Aita onagana hume gaistook, ta erran zogun: Pater, peccavi in coelum, et coram te; jám non sum dignus vocari filius tuus. Aita dibinoa, bekatu in dugu orren kontra ta zeruaren kontra; ezkara ia digno deizeas berorren humeak. Admiti gaiza bere mutiltako. Enplegatu dugu orren kontra denborarik obreena; baña, alare, dugu esperanza admitituko gaituela alzinako; berzela, zerengatik luzatu digu orai arteo bizia, utzi gabe erorzera infernuan? O berorren ontasun infinitoa, ta o gure ingratitude itsusia! O gaizki enpleaturikako denborak ta potenziak! Berze gisas emendik alzina; deseo goneki diogu biotzes: Nik sinestazen dut, etc, etc, etc.