Sermo in Dominica 3^a
post Pascha.
De modico labore huius
vitae pro aeterna

Modicum, et jam non videbitis me etc. Joan.16.

        Kontatzentu San Juanek egungo ebanjelioan bere diszipuloei Jesu Kristok erran zitioten itzak azken afariaren postrean despeidan bekala: Orai guti bat eta ez nauzie ikusiko, eta berriz guti bat ta ikusiko nauzie, zeren bainoaie ene Aitagana. Etzutela entendatu, dio, zer adiarazi nai zuen itz gaietan. Ta explikatu zuela Jaun dibinoak ala: Sin sines erraten diziet pena ta nigar izain duziela zuek; baña mundua gozatuko da, zuek ordea tristatuko zarate, baña zuen tristura itzuliko da gozotan (Pena du emastekiak erdi bear duelaik, zeren ellegatu den bere ordua, baña libratuaskeros semeas, ia gelditzen da gozosa. Eta, bada, zuek ere orai duzie tristura, baña berriz bisitatukozaistet, ta gozatuko da zuen biotza, eta niork eztizie kenduko zuen gozoa. Orra ebanjelioa). Guti bat gura dio San Agustinek dela denbora guziau, noiz doaien pasatus boladan oraiko bizia, zeñen trabaju ta nekepenen ondoreko ofrezitzen dioten apostoluei, ta on guziei gloriako gozo andiak, animadaitzengatik pasatzera ongi oraiko trabaju pixkak ango gloriaren aldean. Saluta zagun Maria. Abe Maria.

        mereji du explikatzea ebanjelio gonek, ezi ongi entendaturik eman dezake bizitza sekulakoa, ta makur entendatus dezake atra bere perdizioa duenak ajola guti gerokoas, aiturik ezi oraiko bizi gontan Jangoikoarenak triste neketan, mundukoak gozoso alegre izain direla, naiz gero guzia itzuli berze aldera. Goazen, bada, entendatus zuzen (baña lenik lena, au da, ala justoen nola gaixtoendako eztela luze, baizik labur emengo biziaren plazoa. (Gizonaren bizia gorenas iruogeitamar urte, bakotx batzuetan laurogei, andik alzina ezta baizik trabaju ta dolore, dio Dabidek (Ps.89). Kontu gontaik atra aurzutua, atra lo dagoneko denbora; zer gelditzen da?). Baña dela luze naiadiña, zer da eternidadearen aldean? Nola ur tanta bat itsasoaren aldean. Arara direnei emengoa iduri zaiote pasatu dela nola istupa pixka baten garra, nola oñastura bat, nola ezdeus bat, nola begien ertxi-idiki bat; baña zein inzierto da bizitzen den guti gau ere? Erdiak kasi doaz aurzutuan; berze batzuk gaste, ta adinik obenean, de manera ezi gutienak dire ellegatzen direnak zarzutura. Ezta zer galdegin nondik datorken eriotzea, baizik nondik eztatorken. Barnetik eta kanpotik, aize, ur, iruzki, bero, otz, jan edanes eta gabes, exzesos eta faltas, milla modus daike erori gure autsesko etxe gau, zein baita eriotzearen kafia, ta Jangoikoaren mertxedes da irautea irauten duena ere. Bitarteo, bekatariak daude ilzeko arrixko urbillagoan ofenditus Jangoikoa, zenek (sic) daukan gure bizia dilindaka ari bateki bere eskutik. Arrigarri da gizonaren tonteria ta atrebimentua ofenditzeas bere Majestadea, dezakelaik berartan utzi erorzera infernuko lezean. Bekatua ere dela eriotzearen akulloa, dio San Pablok (1.Cor.15) ekarrarasteko len baño len. Eta bekatari (Ps.54) mota bates dio Dabidek, eztirela ellegatuko bere egunen erdietara. Eta erran komuna ere da, goapo-naiak ta ardo ona laster akabatzen direla. Bai, ezi edozein jenerotan exzesoak dire laburzeko bizia. Baña niork ere eztu zer fiatu, ezi da bidro bat bezain auxkor, ta luzatu naies askotan laburzen da, ta kontuak atratzen zaudelaik gerorako, ustes urruti dagon eriotzea, egoin da atarian barronde emateko petardo betikos. Ala, dio ebanjelioan Jesu Kristok (Luc.12), zegola aberats bat ideatzen egiteko granero berriak bere buruai ziola: He, bauzu asko ondasun asko urtetako, deskansa, jan, edan, erregala, diberti. Eta erran zio Jangoikoak: Tontoa, gau ontan atrakodie arimaire bilduak noren izain dire? Berze asko, berriz, ustekabetzean bulkatzentu emendik derepente. Argitu bai ta ilundu ez, edo ilundu bai ta argitu ez. Oh zer petardoa ezin daikena erremedia eternidadean, ezpazego ongi prebeniturik! Eta etzaio deus balio pensatzeak, eztituela bulkatu ala berei milla ta milla, bulkatzen badu bera. Baña trata zagun oraiko bizi bitartean.

        Mundukoak gozoso, ta zuek pena ta tristura izain duzie emen, dio bereei Jesu Kristok. Ain bizi triste neke penaskoa bear dute izan orren zerbitzukoek, Jauna, ta mundukoek gozos betea? Goazen entendatus: Guziendako bada pena ta tristura, bada ere gozo ta alegranzia. Solamente ezi Jangoikoarenek eztute gozatuko, ez nai ere, mundukoen gozoetaik. Etzaizkioke orgatik faltako zerutik bear direnak, baña emengo iteko prinzipala da pena, neke ta negar. Borz kauses edo modus dute pena justoek: 1^a Peregrino ausente egoteas, ta ezin ikusteas Jangoikoa eta, arrixkoak ellegatuko diren ezoten diren (sic) ikustera. Ai nitas! zio Dabidek, luzatu baita nere desterrua (Ps.119), ene sustentua negarrak gau ta egun, errateareki: Non da zure Jangoikoa? (ps.41). Ene anima dago egarriak ansias Jangoikoagana, noiz joanen naiz ta agertu Jangoikoaren presenzian? Gaitz gontas zego eri Santa Teresa ere, kantatzen zuelaik: bizi naiz ta ez enebaitan, ta alako biziain beira nago, ezi ez iltzeas iltzen nago. Zer idurizaizie pena gontas? 2^en pena dute Jesu Kristoren penes ta eriotze pasatu zuenas. Oh zer negarrak ixurtzentuten ortas arima nobleek! San Franzisko Asis itsutu ze alako negarren kaso. 3ⁿ pena beren kulpes eta berzerenes, beiraturik ain guti estimaturik Jangoikoaren Majestadea. (5^a da pasatzen duten trabajua izateas persegituak munduaganik, ezi apostolu guziek pasatu zute anitz trabaju fedeagatik, ta ori eman ziote aditzera Jaun dibinoak despedidan; eta Kristoren konforme bizi nauten guziek pasatukoute persekuzio, dio San Pablok (2 Tim.3). 4^a da neke daramatena garaitzean beren pasioneak, ez admititzeko gustorik ta gauzarik Jangoikoaren legearen kontra. Orixe da gurutzea eraman beautena joan nauten guziek Zerura, ta daramatena justoek gogotik gure Jaunaren amores. Ikusituzu justoen penak?

        Mundus autem gaudebit. Baña mundua gozatuko da, dio. Nola? Guzia kontra izanes, ajolaik ez bizitza sekulakoas, ain guti Kristoren penes, ain guti beren kulpes; gero elkar laudatus ta faboratus bide zabala barna, kunplitus demonioaren, munduaren ta aragiaren naikundeak; segitus deabruaren zazpi alaba gaien konbitak, batzuek suberbia, kodizia berze batzuek, luxuria geienek, frankok gula, ira berze askok, inbidia kasi guziek, eta guziek pereza ta gana gaixtoa onera. Ala, nola nai bizitus suelto gogoaren konforme, orra mundukoen gozoa. Zuen tristura itzuliko da gozotan, dio bereei Jesu Kristok. Eta mundukoen gozoa ezta itzuliko tristuratan? Konsigiente da; ta erran zue lenago: (Luc.6) Ai zuetas irri itenduzienes orai, ezi inen duzie nigar. Oh! Gerokoa gero, diote, beñik bein orai pasa zagun ongi. O desatinoa, laur egunen gusto falsuengatik exponitzea betiko pena ezin soportadaizkenetara. Orgatik zio ederki gizon xakintsu batek (Señeri), bi karzel solamente bear zirela izan bekatariendako: Inkisiziokoa ta eroena. Gaizki iten badu ez sinestatus pena eternoak, da hereje; ori inkisiziora. Sinestatu, ta alaere egin; eroa da, ori eroen etxera. Baña oraikoa, oraikoa da nautena. Inzoguten gusto. Goazen alde gontaik progatus eztirela obeki, ta ez ain ongi ere gaixtoak, nola justoak oraiko ere. Zer? Gaixtoen gozoa da kontino batere nekepenaik ta naigaberik gabe? Eta justoen penak dire konsolurik gabe? Ah zer gezurra! Egia dena da justoen negarrak gozoago direla ezi gaixtoen gozoak. Aizagun birtutearen pribilejio zenbait (Fray Luis Granoda). 1. Bat da, ezi bizi delarik Jangoikoa, ta delarik nausi ona ta bere zerbitzukoen amazalea, emanen baitiote bereei lurreko gauzetaik ere konbeni zaiotena, ta pazienzia, ta arimo, ta konsolu ta alegria trabajuetan. Gaixtoei, ordea, zer emain diote deabruak ones? 2. Berze bat da, Jangoikoak berees duen probidenzia espeziala ez usteko galzera, baizik onzeko ia ta ia, ta aisatzeko lana. Gaixtoak geroago ta ia gaixtatus ta galdus. 3. Berze bat da Espiritu Sanduaren grazia, argi ta su amorosoa ematen diotena justoei ezaunzeko, obratzeko ta padezizeko bear den guzia alegreki. Non dute alakorik gaixtoek? Berze bat da konzienziaren sosegu ta alegria; gaixtoek kontra. 5. Berze bat da justoen esperanzaren sanoa, naiz beldur zerbait izanik beren aldetik; baña garaitzen du konfianzak Jangoikoaren miserikordian. Gaixtoen esperanza esta sano; ta ezpadire emendatzen, azkeneko itzulzen da desesperazio tristean. 6. Berze bat da justoek duten libertade egiaskoa, libre pasioneen lokuretaik ta alkaizunetik, atrabaitezakete aurpegia nonnai. Gaixtoak preso bizi dire pasioneen sujezioan, ta naiz elkarri algo eman daitzen, ala nola ikusten duzien animaleak arraskatzen direla elkar; baña azkeneko bizioa ezta honratua. 7. Berze bat da, justoa naiz desprezia dezan munduak aldiska, bearrorduetan guziek naute, ta humillatzen dena izanen da goratua. 8. Berze bat da, justoen orazioak aitzen baititu Jangoikoak bere ta berzeendako ere; eta ezpaditu libratzen munduko gaitz-idurietaik, ematen baitiote grazia sufrizeko ongi, ta ala esku bates azotazen baitu; da amores, ta bere neurrian, ta bitarteo berze eskuareki dauzki besarka. 9. Berze bat da justoen iltze preziosoa Jangoikoaren besotan, justorum anima in manu Dei etc. Guzia duzu kontra gaixtoetan. Ia ez nion ongi, justoen penak ta negarrak gozoago direla ezi gaixtoen gozoak.

        San Franzisko Xabier India gaietan zebila nekaturik pobre beartsu, baña deusen faltarik etzue, zuelarik fabore Jangoikoa. Iltze etxola soil batean, baña beterik konsolus, asistitzen ziola Jesu Kristok, zeñi zerbitzatu zion bizian. Henriko VIII. Inglaterrako errege, bizitu ze beterik furias bere pasioneen kasos, ta ilze triste desditxatu, naiz bere palazioan. Nork ez luke naiago sandu garren suertea, ezi errege garrena? Baña desengañatzeko, Kristo berak kontatzen digu bere ebanjelioan (Luc.16) zela gizon bat aberatsa bestitzen zena purpuras ta olandas, ta erregalatzen egunoro ederki. Eta arren atarietan egoten zela pobre bat deitua Lazaro beterik llagas, nai lukena berzearen maieko sobratuetaik, ta niork etziola ematen. Tzakurrek bai, etorri ta lamikatzenzizkiotela llagak. Agitu ze iltzea pobrea, ta eraman zute aingiruek Abrahanen paraisora. Iltze aberatsa ere, ta orzi zute infernuan. Zegolaik tormentuetan, ikusi zue Abraham urruti, ta arren konpañian Lazaro. Ta asi ze klamatzen: Aita Abraham, miserikordia nitas, bial bez otoi, Lazaro, freska dezadan miau ur guti bateki, zeren bainago erretzen sugar gontan. Errespondatu zio Abrahanek: Seme, oroi zaite zeure bizian erman zinduzala onak, ta Lazarok gaitzak. Bada, orai au dago errekreatzen, ta zu erretzen. Eta ezta biderik bialzeko orrara. Orduan ark: bial bez sikiera ene etxekoengana, erran dezoten ene borz anaiei, eztatozin aiek ere tormentusko leku gontara. Errespondatu zio: Baituste Moises ta profetak, adi bezkite ebek. Ez, Aita Abraham, erran zue ark, baizik iletaik norbait joaten bazaiote, ineunte penitenzia. Abrahanek orduan: Ezpaitute aitu nai Moises ta profetak, ezeta il bat joanik ere, eztute sinestatuko. Ala gelditu ze bakotxa bere lekuan. Entenda zagun beingoas betikos, nausi onari zerbitzazen diola zerbitzatzen dionak Jangoikoai, ta ofenditzen duenak bera ofenditzen duela Jaun andia. Entenda, alaber, trabajuaren denbora eztela baizik gutitto bat eta gutitto gontan ere eztigula faltatuko Jaun dibinoak, emanes arimaren ondasunak beñik bein, ta gorputzarenak konbeni bada, ezperen pazienzia, arimo ta konsolazio; ta gutitto gau pasaturik, gloria montio bat bere aingiruen ta sanduen konpañian. Amen.