Dominica 20.
post Pentecostem.
De fide integrâ,
et requisitis ad graciam

        Egungo ebanjelioan kontatzen da, zela gizon prinzipale bat errege-gisakoa, baizeuka semea heri Kafarnaunen. Ark aiturik eldu zela Jesus Judeatik Galileara, joan ze beragana, ta eskatzen zio zetorrela ta senda zezola bere semea, ezi il-urran zego ia. Jesusek erran zio: Ezpaituzie ikusten señaleak eta prodijioak, eztuzie sinestatzen. Erran zio jaun garrek: Jauna, betor, il daien baño len nere semea. Erran zio Jesusek: Zoaz, zure semea bizi da. Bazoeielaik ia gizonoi, etorri zekizkio bere mutilak kontatzera bizi zela bere semea. Galdetu zue ordua, noiz eman zuen obera. Aiek: Jauna, atzo zazpietakoan libratu ze kalenturatik. Ezaun duzue aitak zela ordu gura bera, zeintan erran zuen Jesusek bizi zela arren semea. Eta ala sinestatu zue berak, eta beraren familia guziak. Orra ebanjelioa, zeintan len lenik da ageri, sinestatzea edo fedea dela on guzien prinzipio ta zimendu. Ezplikazioa emain digu San Bizente Ferrerek, ematendigulaik Maria Santisimak grazia. Abe Maria.

        In bear dugu nekazari edo baratzezaiaren gisara, nai duelaik eraiki azi ona, edo plantatu planta onak, lenik moldatzen ta prebenitzen baitu lurra. Lur ona ta fruitu-emallea da ebanjelioko historia, moldatzen da mogitus ta explikatus andiona. Zergatik deizen duen gizon gura, errege ez, baizik errege-gisakoa, da zeren solamente manatzen zuen ziudade batean; ezi anitzetan manatzen zutenak zire errege. Orai eskatzean ark bere seme eriaren osasuna, erraten dio Jesusek, ezpaituzie ikusten señaleak eta prodijioak, eztuzie sinestatzen. Au da erreprehenditzea fede-faltas. Zergatik ote? Ezi San Gregoriok diones, dirudi sinestatzen zuela eldu zenak eskatzera senda zezala, ezi etzio eskatuko osasuna, ezpazue sinestatu zela salbazale, edo osasunaren emanzale. Baña arrazioreki da erreprehenditua fede gutias; au ageri da lenik eskatzean zetorrela sendatzeko, ezi sinestatu bazue Jangoiko zela, bazuke xakin eztela lekurik non eztagon Jangoikoa, ta etzuela joan bearrik sendatzeko arren semea. Etzue beras bear-adiña fede, naizuelaik presente gorputzaren presenzias. Obeki egin zue zenturion garrek gure Jaunari erranik: Jauna, perlesiaturik dago ene mutikoa etxean, ta estado txarrean. Ta gure Jaunak erresponditurik: Joanen naiz neurau, ta sendatuko dut. Ark erran baizio: Jauna, ez naiz digno datorren berori ene etxera, baizik solamente erran bez itzes, ta sendatuko da nere mutikoa. Ark zue fede osoa sinestatus Jesu Kristok presente edo ez presente gorputzes bazukela sendatu nolanai. Orgatik ez erreprehenditu ezi laudatu zue gure Jaunak ura ziola: Zierto eztut aurkitu ainberze fede Israelen. Egungoaren falta bigarrena ageri da Kristoren itz gaietan, ezpaituzie ikusten señaleak eta prodijioak, eztuzie sinestatzen. Fedea da sinestatzea ikusi gabe, aditzetik Jangoikoaren itza. Beñere eztugu ikusi Trintate, alaere sinestatzen dugu. Sinestearen birtute gau nondik sartu da gure biotzean? Ez begietaik, ez agotik, ez berze sentidoen medios, baizik adimentuaren medios aditus Eskritura Sagratuan diona. Oroat in bear da Jesu Kristoren milagroeki, sinestatu firmeki, naiz ez ikusi. Gizon garrek aditu zue asko, nola Kristok itz solles sendatzen zituen eriak, erresuzitatzen ilak etc. Alaere etzue sinestatzen ikusi gabe, orgatik erreprehenditzen du bere Majestadeak. Ontaik ageri da, dio sanduak, mereji dutela askok erreprehenditzea egungo egunean, diotelaik, zer daki batek paraisoas ta infernuas? Ezta nior itzulzen andik kontatzera. Erran bear zaiote ebei arri errana, ezpaituzie ikusten señaleak etc. Ezi aditutuzie egietafede goiek Profeta, Apostolu, Ebanjelari ta Kristo beraren medios, guzia utzi baitu errebelaturik Eskritura Sagratuan, baitare Lazaro, San Pablo ta San Juan ebanjelariaren medios, ikusi ta kontatu baitigute. Nainuke ikusi, diote. Aditzea bear da, ez ikustea, zeren ezi begiak daizke engaña, ez ordea Eskritura Sagratua. Ala ark ere nai zue ikusi; betor, Jauna, zio, il daien baño len nere semea.

        Baña Jaun soberano piadosoak alaere nai izan zue libratu ez solamente arren semea eritasunetik, baitaere Aita ta arren familia guzia infidelidadetik. Erreparatzeko da gure Jaunaren jenerosidade liberala. Etzue ark eskatzen baizik gorputzaren ona semearendako, ta Jaun dibinoak sendatzen du ez solamente seme gura gorputzean, baitaere ariman bera, bere Aita ta familia guzia. Orra ebanjelioaren alor edo baratzea landurik. Orai goazen eraikis azi ona geuren arimen protxutako. Zazpietakoan libratu zela eritasunetik ura, dio. Ogei ta laur ordu tu egun naturalak; zergatik ain txusto zazpietakoan izan ze, ta ez oron batean, edo bi, irur, edo laur, edo zorzietakoan! Ez pensa in zuela misterioik gabe ordu gartan. Egin zue mostrazeko, arima salbatzekos perfektoki, bear direla zazpi obra penitenziasko, ala nola zazpi orduak.

        Lenbizikoa edo oronbata da bekatuen ezauntzea edo examinatzea; ezi bekatari miserablea ezaumenturik gabe kontu dagola gauasko ilunbean; lenbiziko asten delaik examinatzen konzienzia ta ezaunzen bere miseria, kontu dela argi-astea; Zer egin dut? dio. Zenbat bekatu? Zenbat miseria? Auxe da lenbiziko ordua, zeintas zion San Pablok: Ene anaiak (Rom.13.) ordu da ia idatzarzeko lo gaixtotik, ezi urbilago da orai gure sendatzea ezi ez sinestatu ginduelaik. Pasatu da gaua, urbil duda eguna, goazen utzis iluneko lanak. Egotea bekatuan deitzen du loa. Lo dagona ezta baliatzen sentidoas; erdi ilik dago. Ala bekatuan dagona, erdi ilik dago, bizirik gorputza, ilik arima. O zenbat egunes, ilabetes, urtes egoten diren lo suberbian, edo kodizian, edo luxurian, edo iran asko? Bada ala nola argi-astean idatzarzen duen nausiak nirabea: Ots goazen, argia da; ala apostoluak guri: ordu da idatzarzeko ia.

        Bigarren ordua da kontrizio biotzeskoa Jangoikoaren errespetos, ezi penatzea solamente galduagatik ondasun, honra ta alako gauza lurrekoak da dolore naturala ta ezta aski sendatzeko arima bekatuetaik; baña penatzea ofendituagatik Jangoikoa, zeren galdu duen grazia ta gloria, ori da atrizio sobrenaturala, ta konfesioareki bateo aski da, ta konfesioik gabe ez. Penatzea ofendituas Jangoikoa, zeren baita ain ona ta amablea intenzioareki konfesatzeko, ori da propioki kontrizioa, ta konfesatubañolen barkatzentu bekatuak, ta paratzen du arima sano grazian, naiz beti gelditzen den obligazioa konfesatzeko. Dixi, confitebor etc. ps.31 erran nue, dio Dabidek, konfesatuko dut neure kontra ene injustizia Jaunari, eta berorrek barkatu dida nere bekatuaren gaizkia. Eztio, konfesatu dut, ta barkatu dida, baizik konfesatuko dut, ta barkatu dida konfesatubañolen. Zergatik? Zeren baizue kontriziosko dolore amorosoa intenzioreki konfesazeko.

        Irugarren ordua da agosko konfesioa; zereki daike konpara? Sangriareki, zeñeki atratzen baita odol gaixtoa sendatzeko benenoa agotik, ore autem confessio fit ad salutem, dio San Pablok, agos iten da konfesioa salbatzeko. Ezta aski biltzea bekatuak memorian examinatus, ezta aski ezauntzea aien gaizkia, ezta aski penatzea ere, bear da ustutzea kanpora konfesatus, ala nola kuartoa daukanak beterik ongarris, dio sanduak, ezta aski biltzea zoko batera, ezpadu botatzen kanpora. Ala konzienzia examinatus ikusten da den gaizkia, kontrizioareki biltzen da eskobareki bekala, baña agoaren leiotik botatzen da konfesatus: orreki arima len zena espiritu gaixtoen kubila, egiten da espiritu sanduaren tenplo. Penosokara da ordu gau, baña dakar konsolazio ta gozo andia ondorean. Amak erditzeko lanzean pena du, dio Jesu Kristok, zeren ellegatu den arren ordua, baña erdiaskeros seme bates, ia eztu memoriarik ere penas gozoain utses. Erditzeareki daike konpara konfesatzea; ondorean gozo, berartan pena, baña ezin exkusa. Prinzipalkiro aurra ilik barin badago, atra bear da, ezperen ilen du ama. Aur ilaren ariora sabelean da bekatu mortala ariman; preziso da atratzea konfesatus, edo sekulako galtzea kondenatus.

        Laurgarren ordua da emendatzea, edo emendatzeko proposito firmea. Zer ai gara ezaundus, penatus ta konfesatus, ezpagara emendatzen? Ontara eldu da guzia, ala nola pulsatzea eria, lanzetas pikatzea ta sangaratzea sendatzera: au ezpada segitzen, guzia da alfer. In duzu gaizki ofenditus Jangoikoa, heritus zure arima. Ea baratu or, ordik ez pasa; emen da muga; emendik alzina bizimodu berria: zena bano biz humil, zena deshonesto honesto etc.

        Borzgarren ordua penitenzia egitea, ala satisfaktorioa emanes Jangoikoai, satisfazio pasatuas, nola medizinala artus erremedioak goarzeko urrengoan. Idikirik llaga lanzetas, ta atrarik barneko dañua, oraño ezta aski; bear da gañetik enplastroa edo pegadoa sendatzeko guzis; ori bekala da penitenzia satisfaktorioa. Baña zer ai da orreki, ezpada goartzen berritzetik llaga? Ortako dire penitenzia medizinalak, apartatzea okasioetaik, goardatzea sentidoak, maiz konfesa komekatzea etc.

        Seigarren ordua konfesioari darraizkion obligazioen kunplitzea, injurien barkatzea, bageak egitea, dañuen errestituzioa dela honran, dela haziendan; ori gabe ezta sendatzen arima; ala nola gelditu balitz llagain barnean zur, edo burriña, edo alako estorburen bat, naiz kura oriek atra gabe, falsuan doaie kura, kuratzekos ongi, preziso da aien atratzea. Errenkorea biotzean da burriña llagain barnean; berzeren honra edo hazienda itzuli bearra kontu dela agotza begian, edo zur puska aragian. Non dimittitur pectum, nisi restituatur ablatum. Ezta barkaziorik, ezpada bakerik ta errestituziorik.

        Zazpietakoan sendatu ze egungo heri gura perfektoki; zazpigarren ordua, dio sanduak, da komunione sagratua, Jesu Kristoren gorputz ta odol preziosoen erregaloa, Zeruko medikuak disponitua bizkortzeko arima. Konfesioa da barkatzeko bekatuak, komunionea alimentatzeko ta erregalatzeko arima. Konfesioan sendatzen da, komunionean konbalezitzen ta bizkortzen da. Konfesioan logratu du bizia ta osasuna; komunionean seguratu ta indar artu. Nork konta amen dibino garren efekto guziak, ongi arzen bada? ematen du ez solamente grazia, baitaere grazia guzien iturria, baita Jesus ona. Aumentatzentu birtute guziak, ta aien indarrak. Komunikatzen du argi entendamentuari, ta su borondateari onerako; itxekitzen ta errefinatzen du karidadea edo amorea; betetzen du gustos, debozios ta kontentus; doaie kendus bizioen, afizione gaixtoen ta kostunbreen indarrak; barkazentu berez bekatu benialak; baitaere penak zor direnak bekatuengatik; inspiratzen du penitenziaren donoa urrikitzeko ta barkatzeko bekatu mortale andiak ere; goardatzen du asko maneras erorzetik mortaleetan. Azizen du esperanza gozo bat gloriarako, zeñen prenda baita; desposatzen ta unitzen du arima Jesuseki, in me manet, et ego in eo. Zer ondasun eztatorke unione gontaik, barin bada disposizio? Gure gorputzari ere ellegatzen zaizkio efekto onak, biotzaren zabaltzea ta alegranzia, aurpegiaren serenatzea, kolorearen edertzea, begien modestia, miaren tentua, akzione guzien moderazioa; ardore gaistoaren freskatzea nola intz dibino bateki; ta azkenean Kristoren gorputzareki duen komunikazioaren medios dretxo-gisa bat erresuzitatzeko gure gorputza glorioso azken egunean.

        Azkenik diona ebanjelioak da, gizon gura konbertitu zela, ta bere familia guzia. Ontan ageri da obligazio duena ez solamente gorputzaren onas, baitare familia guziaren arimen salbazioas etxeko buru denak, ezpaitu aski on izatea beretako solamente, bear baitu izan guziendako ere itzes, obras, zelos, dilijenzias ta exenplu ones. Guziareki askotan eztu logratuko guzien ontzea; ori da Jangoikoaren lana, gurea da prokuratzea modu guzies. Ezpada logratzen alaere, zer in bear da? Akuditu Jesu Kristogana orazio egines, ta limosnak, ta mezak, ta penitenziak negarreki fin gortara. Jesu Kristos landara ez atzen Maria Santisimari enkomendatzeas. San Andres Korsino logratu zute Jangoikoaganik orazioen kostus aitetamek, ta ofratu ziote Jangoikoai, ematen baziote. Eman ziote Jangoikoak; eta amak zemalaik oraño sabelean enkomendatzen zio bere Majestadeai Maria Santisimaren medios. Baña libratu bear zuen bezperan amets egin zue zeramala otso bat, zein gero joanik elizara itzulzen zen axuri. Jaio ze aurra, azi zute kuidado guziareki, baña alaere lagun gaixtoeki kutsatu ze gaixtakerian; nai zute buratsoek itzularazi onera ones eta gaitzes; etze protxurik: desobedienzia, ausardia ta errespuesta gaixtoak zire logratzenzustenak. Egun bates alkegabe utsa mostratu zelaik geienik bere amareki, erran zio onek: Zierto, zara otso gura nik amets in nuena neramala; baña oraño ere esperanza dut Jangoikoak itzuliko zaituela axuri. Akorritu ze sema itz gaieki, ta galdeturik humil ia zer amets zion. Kontaturik amak agitu guzia, ta nola ofrezitu zuen Jangoikoai ta Ama Birjinai, ark belauriko paraturik negarres eskatu zio barkazio, ta biramonean sartu ze errelijioso Karmesen, ta egin ze sandu (in ej. Vit.). Jangoikoak egin gaizala gu ere. Amen.