Mai 22 03

“Merry Christmas, Panama!” esan zuen heriotzak

Euskaldunon Egunkariak 1999an argitaratutako “Merry Christmas, Panama!” esan zuen heriotzak duzu aste honetako liburua, Koldo Izagirrek idatzia Panamaren inbasioaren 10. urteurrenean. Inork ez zuen ulertzen nolatan inbadi zezakeen superpotentzia batek Panama bezalako nazio bat. Chorrillo izeneko auzoak 15.000 biztanle zituen; gauerdiz helikopteroek, hegazkinek eta gerra ontziek bonbardatu eta metrailatu zuten; Panamako unibertsitateko sismografoak 447 eztanda jaso zituen inbasioaren lehen 12 orduetan, hau da, eztanda bat bi minutuko, eta gehienak Chorrillon; kalkulatzen da 4.000 bizileku suntsitu zirela. Datorren asteko liburua: Rafa Egigurenen Txipiroiren bat edo beste, 1981ean Ustela Sailak argitaratua.

Mai 15 03

Dia das letras galegas

Aurten ere, maiatzaren 17an (larunbata) ospatuko da _40 urtez jarraian_ Galiziar Letren Eguna. Aurtengoan omendutakoa Anton Avilés de Taramancos idazlea izango da, poeta, Galiziako idazleen elkarteko presidente ohia eta 1992an hil zena. Obra oparo baten egile eta BNGko hautetsia bere jaioterria zen Noian (Coruña). Idazleak badu berari eskainitako webgunea: avilesdetaramancos.org. Ekitaldi ugari antolatu dituzte Galizian, eta handik kanpo, Euskal Herrian ere egingo da ekitaldirik, aipatzekoa da Pasaian hainbat idazlek larunbatean egin asmo dutena. Han izango dira besteak beste Koldo Izagirre, Jose Luis Otamendi eta Iñigo Aranbarri.
Bestalde, Interneten ikusgai diren gune batzuk aurkezten dizkizuegu: Dia das letras galegas, Cultura galega; euskaraz, galegoz, gaztelaniaz, katalanez eta portugesez umeentzako liburuak argitaratzen dituen Kalandraka argitaldaria; Andar21 poesia eta ekintzaileen ataria. Galiziak badu bere liburutegi birtuala ere, eta modu berezi batean ospatuko dute aurtengo Galiziar Letren Eguna.

Mai 15 03

Ez zuten gaizki bukatu

Zortzi hilabetez jardun eta gero, Baietz astea gaizki bukatu saileko azkena egin zuten Ramon Saizarbitoriak eta Koldo Izagirrek. B.O.G.A. sortu da gaztigatu zuten izenburuan, “abertzale guztiok behar dugun alderdia”, eta haren berri eman. Hogeita bost urte geroago testuak, ironiaren luma zorrotzak sinatua, badu xarmarik. Izan ere, ez al da ironikoa 25 urte geroago Donostian hauteskundeetara aurkeztea debekatu dioten plataformak Boga izena eramatea? Aste hartako lehen artikulua, dena den, hala Saizarbitoriak nola Izagirrek Rikardo Arregiri buruz egindakoa da, hura nola ezagutu zuten kontatzen dutenekoa. Maiatzaren 14ko Zeruko Argia hark ere azala andoaindarrari eskaini baitzion. Zenbaki hartan Tabernateka sail berria ere plazaratu zen, Errikotxiak eginiko “puzzle satirikoa”..

Mai 15 03

Katebegi galdua

Jon Alonsoren lehendabiziko nobela ere osorik eskaintzen dizugu aste honetan: Katebegi galdua, 1995ean Susak argitaratua. Nobela beltz honetako ardatza XVI. mendeko euskal liburu ezezagun bat duzu, Leizarragaren Bibliaren aurretik idatzi omen zena; jende ugari dabil pieza preziatua harrapatu nahian. Datorren asteko liburua: Koldo Izagirreren “Merry Christmas, Panama!” esan zuen heriotzak, duela lau urte Euskaldunon Egunkariak plazaratua.

Mai 15 03

Juan Rulfok 85 eta El llano en llamas-ek 50

Efemeride bikoitza du Juan Rulfo idazle mexikarrak. Orain 85 urte sortu zen, maiatzak 16 zituela, Apulcon. Eta hogeita bost beranduago, 1953an, El llano en llamas ipuin-liburua kaleratu zuen Fondo de Cultura Económicarekin. Hainbat hizkuntzatara itzulitako lana, 1986an ekarri zuen euskarara Koldo Etxabek eta Baroja argitaletxearekin karrikaratu. Testu horixe osorik irakur dezakezu orain. Autore mexikarraren lana euskarara noiz ekarri den (Pedro Paramo 2002an argitaratu zuen Ibaizabalek, Juan Garziak euskaratua) eta bere lanen berri ere eskaintzen dizugu.

Mai 08 03

Auskalo anaia non dabilen

1978ko maiatzeko lehen astean puntuka ibili ziren, nolabait esan, Koldo Izagirre eta Ramon Saizarbitoria. Txiki Benegasek Ipar Euskal Herriko anaiak topatzeko zituen arazoak izan zituzten hizpide, nagusiki, baina gehiago ere bai: 68ko maiatzari buruzko erreflesioa, polizien arazo psikologikoak, atxiloketak… Auskalo anaia non dabilen izenburua zeukan aste hartako Baietz astea gaizki bukatu saileko artikuluak. Zenbaki hartako Zeruko Argian, bestalde, esanguratsua da _besterik ez jartzearren_ Maiatzaren 1ari buruzko artikulu nagusiaz gain, erreportaia zetorrela udal hauteskundeen atarian sortu berria zen Herri Batasunari buruz.

Mai 08 03

Kea behelainopean bezala

Aste honetako liburua Harkaitz Canoren lehendabizikoa duzu: Kea behelainopean bezala, 1994ko apirilean argitaratua. Liburuko bost poema entzun ere egin ditzakezu, idazleak berak irakurririk. Datorren asteko liburua: Jon Alonsoren Katebegi galdua nobela.

Mai 01 03

Donostiako euskal idazleak

Donostiako Udaleko Euskararen Donostia Patronatuak literaturari atxikitako web gune berria abian jarri du: Donostiako euskal idazleak. Donostian jaiotako eta bertakotutako 91 idazle bildu dira orriotara, argazkia, jaiotza-data eta bibliografia barne. Denera, idazle horien 486 liburu zentsatu dituzte orain artean, eta horietako 245en azal eta pasarte batzuk sarean jarri dituzte. Idazleak eta liburuak kronologikoki eta alfabetikoki antolatuta daude. Bada zer irakurria eta zer kontsultatua gune berri zoragarri honetan.

Mai 01 03

Aste honetako liburua: Sakoneta

Juan Luis Zabalaren Sakoneta ipuin liburua duzu asteon osorik eskaintzen dizuguna, 1994an argitaratua eta hamaika narrazio biltzen dituena. Liburu honetako bi ipuin espainolez ere irakur ditzakezu: “Planetas abatidos” (Juan Luis Zabalak berak itzulia) eta “Nochebuena” (Bego Montoriok itzulia). Datorren asteko liburua: Harkaitz Canoren Kea behelainopean bezala.

Api 24 03

Gau orbela, Jon Alonsoren ipuina The Balde-n

The Balde, euskaraz eta ingelesez argitaratu eta doan banatzen den aldizkariak 9. zenbakia kaleratu berri du. Irudi ederrez eta testu laburrez osatutako ale honetan, Jon Alonsoren Gau orbela narrazioa irakur daiteke. “Belardietako loreak (oraindik) the balde dira” izenburu orokorraren haritik, betiko sailak ere jasotzen ditu aldizkariak: musika, literatura, agenda, komikia, artea…

Api 24 03

Haranburu Altuna, komunistak eta Juan Jose Lasa

Saizarbitoriak eta Izagirrek emaitza bikoitza dastarazi zuten duela 25 urteko Zeruko Argia astekarian. Alde batetik, Baietz astea gaizki bukatu sailean, Luiz Haranburu Altunak PCa utzi zuela eta biribildu zuten artikulu nagusia: Gorka Semprun, Santxeztar Federiko edo Haranburu Altunaren gora beherak. Bestetik, Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna sailean, Juan Jose Lasa psikiatrarekin egindako elkarrizketa luzea eman zuten, guztira egindako bostetatik azkena.

Api 24 03

Aste honetako liburua: Eulien bazka

Asteon osorik eskaintzen dizugun liburua Hasier Etxeberriaren Eulien bazka nobela berria duzu (duela hilabete Susak argitaratua). Zortzi zati eginda agertu da emakume baten gorpua, eskuak eta burua falta dituela; eta Damian Arruti entomologoak ezaguna du biktima. Datorren astean: Juan Luis Zabalaren Sakoneta ipuin liburua.

Api 17 03

Baietz astea gaizki bukatu-ren itzulera

Aste batzuetako hutsunearen ondoren, duela 25 urte berriz ere argitaratu zen Saizarbitoriaren eta Izagirreren Baietz astea gaizki bukatu saila Zeruko Argian. "Rubial pozik Astea baietz gaizki bukatu utziko genuelakoan. Ba ez. Ez dugu abandonatzen eta alperrik du hor zehar asesoria kulturalak eskaini behar dizkigula esaten ibiltzea". Go home Mr. Church zuen aste hartako artikuluak, eta Aberri Egunaren ondokoez ziharduen.

Api 17 03

Txaman fantzinearen bigarren alea

Durangoko Txaman fantzineak aurtengo neguan kaleratu zuen bigarren zenbakia. Sarean ipini ditugu poema, irudi eta testuak, guztion gozagarri. Aurkezpenean halaxe diote: "Euskadi zaharretik jausten dan beste hosto bat da hau, herri honen makurtze prozesu konstante honetan parte gure ez daben partie".

Api 17 03

Astero liburu bat

Apartheidaren ondorengo Hego Afrikara eramango zaitu Juanjo Olasagarreren Mandelaren Afrika kronika liburuak (Susa argitaletxeak duela bost urte 1998ko apirilean plazaratua). Osorik eskaintzen dizugu orain sarean, eta hemendik aurrera astero liburu bat ekarriko dugu internetera Literatur Emailuen bitartez. Hurrengo astean: Hasier Etxeberriaren Eulien bazka nobela.

Agenda

Efemerideak

Kritikak