Eka
26
13
Agur eta zorte on 1959an Grace Paleyk idatzitako kontakizun bat da, New Yorkeko Arte Errusiarreko Antzokian txartel-saltzaile lanean ari izandako Rosie Lieber-en istorioa kontatzen duena. Grace Paley (1922-2007) ipuingile eta poeta amerikarrak honela definitu zuen bere burua: bakezale borrokalaria eta anarkista kooperatiboa. Vietnamgo gerraren kontrako protestetan maiz atxilotu zuten, eta 1978an kartzelatu egin zuten Etxe Zuriaren aurrean arma nuklearren aurkako pankarta bat zabaltzeagatik. Jasone Larrinagaren itzulpenari esker euskaraz irakur dezakezu lehendabiziko aldiz.
Eka
19
13
1977an idazten hasi eta 1980an kaleratu zuen aurreneko liburua Jean Louis Davantek, bertsozkoa: Makila gorria. Ondoren, bestelako urrats bat egin nahi zuela erabakirik abiatu zen poesiaren bideetan, 1980ko udan. “Amodiozko poema sail bat idatzi nuen, eta Azkue Sarian aurkeztu”, baina Joseba Sarrionandiaren lehen liburuarentzat izan zen saria. Davanten poema bilduma hura, Itsasoak iraultzan, Maiatz argitaletxeak plazaratu zuen gero 1986an, eta orain osorik emana duzu interneten.
Eka
13
13
Critica eta El Mundo egunkarietan kazetari aparta izan zen Roberto Arlt (1900-1942) argentinarra. Kronikak, ipuinak, antzezlanak eta nobelak idatzi zituen. Iñigo Roquek Piztiak izeneko kontakizuna euskaraturik bidali digu, Arltek plazaratutako lehen ipuin liburutik ekarria (El jorobadito liburuko Las fieras, 1933). Gizonezko bat da kontalaria, emakumezko bati mintzo zaiona: “Ni prostituta baten kontura bizi naiz, aurrekari penalak ditut eta bizkarra bala-zuloz josirik hilko naiz, eta zu, berriz, bankuren bateko langile batekin edo erreserbako tenienteorde batekin ezkonduko zara egunen batean”. Xerezaderen artxiboan entzuteko ere badaukazu.
Eka
05
13
1975eko ekainaren 5ean hil zen Gabriel Aresti. Poetak berak errezitaturik, hemen dituzu 12 poema entzuteko. Ezagunenak hauek dira: “Nire aitaren etxea” eta “Egia bat esateagatik” (Patxi Mujikak 1964an Donostian grabatuak), “Bilboko kaleak” eta “Gizonaren ahoa” (Jesus Mari Olanok 1967an Hernanin grabatuak).
- Egia bat esateagatik [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti01.mp3]
- Nire aitaren etxea [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti02.mp3]
- Marea-gora bizia [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti05.mp3]
- Hibai zabal [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti06.mp3]
- Bilbaoko kaleak [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti07.mp3]
- Gizonaren ahoa [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti03.mp3]
- Cuarta vez Nerea ante el futuro [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti08.mp3]
- Primera vez Nerea ante el futuro [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti09.mp3]
- Euskal harria [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti10.mp3]
- Beira fina [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti11.mp3]
- Arresku eta atzesku [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti12.mp3]
- Azken euskaldunaren heriotzea [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti04.mp3]
Eka
03
13
1963ko ekainaren 3an hil zen Nazim Hikmet poeta turkiarra. Bere bizitza eta idazletza militantzia politikoari estu lotuak joan ziren; Alderdi Komunistako kide, hainbat aldiz kartzelatu zuten. Azken espetxealdian 12 urte iragan ondoren, Varsovia eta Moskura alde egin zuen, eta han idatzi bere azken lanak. Hantxe hil zen, 62 urte zituela. Gabriel Arestik ekarri zion euskarari lehendabizikoz Hikmet, 1971n, Lau gartzelak liburua itzulita. Iñigo Aranbarrik ere poeta turkiarraren 12 poema euskaratu zituen, Susa argitaletxearekin kaier txiki batean 2007an plazaratuak. Horiez gain, poema solterik ere itzuli eta argitaratu denez, denak bildu ditugu.
