Abe
31
06
1936ko abenduaren 31n hil zen Miguel Unamuno. Bilbotarra, euskalduna, XX. mendeko idazle eta pentsalari espainol garrantzitsuenetakoa da. Bere bizitzaren estreinako urteetan euskal munduari lotua ageri bada ere, Espainiako kultura eta gizarteko eragile bihurtu zen Unamuno, 1890eko hamarkadatik aurrera. Espainiako gorabehera sozial eta politikoetan eragina izan zuen Salamancako Unibertsitateko Errektoretzatik, Primo de Riveraren garaian erbestetik eta bere bizitzaren amaieran Madrilgo Gorteetatik, II. Errepublikaren garaian. Euskarazko bere hiru lan dakarzkizugu bere heriotzaren 70 urte betetzen diren honetan: Abel Sanchez, Laino eta Unamuno Rizal-i begira. (gehiago…)
Abe
31
06
Jose Ribamar Ferreira du izena, baina Ferreira Gullar da poesia idaztean. Brasilgo egungo poetarik laudatuenetakoa da. Gasteizko Bassarai argitaletxeak Ferreira Gullar poeta brasildarraren Barulhos (Murmullos) poema liburua kaleratu du berriki. Liburu hau aitzakia ona da Joseba Sarrionandiak Manuel Bandeiraren poemen itzulpenarekin zabaldu bidetik Brasilgo poetak ezagutzen jarraitzeko.
Abe
30
06
Abenduaren 28an hil zen Jose Maria Etxaburu Kamiñazpi, 93 urte zituela. Hogei urte zituela, herriko berriak idazten hasi zen Ekin aldizkarian eta, ondoren, Euzkadi egunkarian kolaboratu zuen. Gerra amaitu ostean, 1957an, Zeruko Argia aldizkarian hasi zen. Goiz Argi, Karmel, Anaitasuna, Jakin eta El Bidasoa aldizkarietan ere argitaratu zituen bere lanak. Haren liburu sonatuena 1936tik 1940ra bizitakoen oroitzapenak bildu zituen Neure lau urteko ibillerak da. 1963an idatzia, 1989ra arte ez zen argitaratu Auspoa sailaren baitan. Berau osorik irakurtzeko aukera eskaintzen dizugu.
Abe
29
06
1984ko Irun Hiria saria irabazi eta 1985ean argitaratutako Joannes D’Iraolaren poemak liburuarekin plazaratu zen Patziku Perurena idazlea. Ahots oso berezia, herri literaturatik eta ahozkotasunetik bezala klasizismotik edaten duena, beste hiru poema liburu argitaratu ditu: Emily (Elkar, 1987), Iraingo apaiz gaztearen Kantutegi zaharra (Elkar, 1988) eta Isileko kantak (Pamiel, 1993). 2000. urtean publikatu zen bere olerkien antologia, XX. Mendeko Poesia Kaierak bilduman. Hauxe duzu.
Abe
26
06
Koldo Izagirrek Donostiako Tabako Fabrikan aurkeztu zuen Teilatuko lizarra kantu liburua 2006ko apirilaren 4an errezital baten bitartez, eta jarraian arrats hartan bertan Joseba Tapiak Real Politik diskoa izan denaren premier bat eskaini zigun. Koldo Izagirreren errezital hura duzu hemen audiozko artxiboetan entzuteko, 13 kantuz taxutua, eta horietako bakoitza berbaldi batekin osatua edo iruzkindua. Izagirrek hogeita hamar urtetik hona argitaratutako kantu eta kantugaiak, eta gordean zeuzkan beste hainbat letra berri jaso ditu Teilatuko lizarra liburuan: sehaska abesti xaloak eta gaiztoak, blues malenkoniatsuak, baladak, koplak… eta baita ere kantu kultua esan genezakeena, frantsesek chanson à paroles esaten dutena, kantu berbadunak, “zer edo zer” molde jasoan esaten duten parolak, letrak. Osorik irakurtzeko daukazu liburua ere. (gehiago…)
Abe
24
06
Robert Walserren bizitza (1878-1956) haren liburuetako pertsonaien patuaren antzekoa izan zen, alderraia. Halako literatura egin zuen. Gaur 50 urte bete dira elurretan zendu zela.
Abe
21
06
Denbora, nostalgia (Baroja, 1984) poemario kaleratu zuenetik, lekua irabazi zuen euskal poemagintzan Felipe Juaristik. Orain arte kaleratu dituen hurrengo lau poema-liburuetan sendotu den lekua. Hiriaren melankolia (Baroja, 1986), Laino artean zelatari (Alberdania, 1993), Galderen geografia (Alberdania, 1997) eta Begi-ikarak (Erein, 2004). Susa argitaletxeak XX. Mendeko Poesia Kaierak bilduman Felipe Juaristiren poemen antologia kaleratu zuen, orain osorik eskaintzen dizuguna.
Abe
21
06
Orain arte XIX. mendearen erdi aldean L. L. Bonaparteren enkarguz burututako Biblien itzulpen garrantzitsuenen artean Duvoisinena bakarrik eskaini izan bada ere, gaurkoan haren parekoa den beste bertsio bat jarri nahi du Klasikoen Gordailuak sarean. Hona hemen, bada, J. Antonio Uriarte bizkaitarraren gipuzkerazko lan erraldoia dastatzeko zerukoa bezain bide zuzena: Biblia (1), Biblia (2), eta Biblia (3) (1858-1859, 2004).
Abe
17
06
Victor Gomez Pin filosofo kataluniarrak gizakia eta honek animaliekin eta teknologiarekin duen harremana landu ditu bere azkeneko liburuan. Humanismoa krisian dagoelako ideia hartuta, teknologiaz eta animaliez ez ezik, hizkuntzaz, pentsamenduaz eta burujabetza pertsonalaz ere ari da elkarrizketan.
Abe
15
06
1856ko abenduaren 15ean argitaratu zuen La Revue de Paris aldizkariak Madame Bovary-ren azken emanaldia, III. ataleko 7-11 kapituluak. Eleberria amaitua zen. Ez erabat osorik emana, hala ere. Abenduaren 1eko emanaldia irakurri zuenean, Flaubert ohartu zen zati bat moztu ziotela —scéne du fiacre deitutakoa, kotxean promenada egiten dutena Leon Dupuis eta Emma Bovaryk—, eta gutuna idatzi zien aldizkariaren zuzendariei (Du Camp eta Laurent-Plichard jaunei) kexua azalduz. Abenduaren 15eko emanaldiarekin batera Gustave Flauberten oharra argitaratu zuten non idazleak mozketa horren berri ematen zuen, ardura ez zela berea izan gaztigatuz. (gehiago…)
Abe
14
06
Karlos Linazasororen poemen antologia bildu zuen XX. Mendeko Poesia Kaierak bildumak. Literaturako arizalea, poesia generoan lan handia egina da Linazasoro, baina baita beste generoetan ere, eta beti ere literaturaren itsasoan sakonera jotzen. Jardun ez zalapartasukoa, 1991koa du lehen poemarioa, Udazkeneko karabana erratua (Elkar), eta urte berekoa lehen narrazio liburua ere, Eldarnioak (Erein). Geroztik, bederatzi narratiba liburu, haur eta gazte literatura, antzerkia, aforismoak, saiakera eta sei poema liburu, antologiaz gain. Azkena 2005ekoa, Denbora aleak (Pamiela). Linazasororen antologia osorik eskaintzen dizugu.
Abe
10
06
Lopez Obrador eta Calderonen Mexiko. Oaxacako Mexiko. Durangoko Mexiko. Begi, bihotz, esku adina Mexiko daude. Ehun milioi biztanle, zazpi milioi baino gehiago mintzo dira hizkuntza amerindiarretan. Mexiko: nahuatl, yucatec, zapotec, mixtec, tzeltal, tzotzil. Mexiko: Mexiko Hiria, Monterrey, Guadalajara, Tijuana, Puebla eta hiri ez diren herriena. Mestizo, amerindiar eta zurien Mexiko. Poesiarena. Antologia bat.
Abe
06
06
Ezohiko eskaintza honetan Klasikoen Gordailuak Antonio Maria Labaien idazle emankorraren teatro-lanak jarri nahi ditu sare-ibiltarien eskutan. Komediak, drama historikoak, bakarrizketak…, tolosarraren idazlanak beti dira interesgarri. Hona hemen haietako hemeretzi: Txinparta buruzagi (1921), Ostegun gizena (1930), Euskal-eguna (1931), Maya (1932), Mateo Txistu (1932), Iparragirre (1933), Galtzaundi (1935), Gizon bizarpeituti eta emazte bizartsuti… (1935) , Iruñxeme (1935), Muga (1954) , Lurrikara (1955) , Jostuna (1956) , Petrikillo (1956), Jokua ez da errenta (1960), Malentxo alargun (1962), Domenjon de Andia (1965), Kalifornia ku-ku (1967) , Pestaburu (1967), Agarren seme… Ismael (1970). Labaien gerraurreko eta gerraosteko literatura lotzen duen egileetarik jo daitekeen neurrian, aukera hau baliatu nahi dugu hemendik aurrera Klasikoen Gordailuak 1937az geroztikako lanak sareratzen hasiko dela iragartzeko.
Abe
05
06
Edorta Jimenez idazlearen heteronimoa da poesian Omar Nabarro. Eta Edorta Jimenez narradore eta saiogile bikaina izanik, poeta handia da Omar Nabarro, eta obra oparokoa: Itsastxorien bindikapena (Susa, 1984), Egutegi esperimentala (Susa, 1985), Gizaeuropa (Joseba A. Urizarrekin batera, Susa, 1986), Gaua zulatzen duten ahausietan (Susa, 1987), Odoleko eskifaia (Elkar, 1989). XX. Mendeko Poesia Kaierak bilduman Omar Nabarroren obraren antologia bat bildu zuen Susa argitaletxeak, 2001ean.
Abe
05
06
Asteroko spotetan, Argi bila izenekoaren txanda da oraingoan; Franco Matticchio artista italiarraren marrazki batean oinarrituta, Josu Landak sortutako animazioa. Irakurtzeko grinak zertara eraman dezakeen ohartuta, beharbada hobe izango duzu badaezpadako neurriren bat hartzea: Ez dizu onik egingo.
