azaroak
Urt 30 13
2011ko azaroaren 2an abiatu zuen Susa argitaletxeak ebook salmentarako plataforma. Baziren merkatuan eta inguruan eredu zenbait, baina Susak berea landu eta asmatu zuen: DRM giltzarraporik gabekoa eta 3 euro (+BEZ) ale bakoitzaren salneurria, 2 euro idazlearentzat eta 1 argitaletxearentzat.
(gehiago…)
Urt 28 13
Antzerki idazlea eta zuzendaria izan zen Imanol Elias (1936-2013), baita ere historia zalea. Antxieta taldea sortu zuen, eta ondoren Azpeitiko Antzerki Topaketak. Obra askoren egilea zen Elias, hogei inguru, Loiolako Herri Irratirako egindako pieza laburrez gainera. Bi obra dituzu sarean: Zirt edo zart (komedia), 1986an Egan aldizkarian argitaratua; eta Bi ahoko ezpata (Arturo Kanpionen legenda batean oinarritutako drama), 1985ean Antzertin argitaratua.
Urt 24 13
Jeinu bat izan zen Denis Diderot. Drama burgesaren sortzailea, nobelagile berritzailea (Jacques le fataliste et son maître), saiogile aparta eta Encyclopédie erraldoiaren arduraduna. Urriaren 5ean beteko dira 300 urte Diderot jaio zela eta Frantzian ekitaldi ugari izango dira urte osoan. Iñaki Iñurrietak lau ipuin itzuli zituen 1995ean Hau ez da ipuina izenburupean (duela lau urte eman genituen sarean). Orain Pedro Diez de Ultzurrunek euskaratutako Teosofoak (“menturaz filosofia mota denik eta bitxiena”) digitalizatu dugu, 1998an argitaratua. Saiatuko gara urrian ekartzen Rameauren iloba nobela elkarrizketazkoa eta satirikoa, Joxan Elosegik 2005ean itzulia.
Urt 16 13
Zortzi urte zituela izan zen Nabokov lehen aldiz Miarritzen, 1907ko oporretan, eta bi urte geroago bigarrenez, 1909ko abuztuan. Hain berezia izan zen uda hura, ezen Lehen amodioa izenburua ipini baitzion Miarritzeko ipuinari, 1948an The New Yorker aldizkarian argitaratua eta ondoren 1951n Speak, Memory oroitzapenen liburuan. Jasone Larrinagak itzulpena bidali digu, eta halatan euskaraz estreinakoz irakurriko duzu Nabokoven kontakizun bat, Colette neskatila gomutatzen duena. Nabokovi sasoi hartan irakatsi zion hondartzako baigneur baten laguntzaile lepokerrak euskaraz miserikoletea esaten zaiola lepidopterari.
Urt 10 13
1988ko urtarrilaren 11n hil zen Piarres Larzabal, euskal teatrogile handienetakoa, hogeitaka antzerki obraren idazlea. Haren obra osoa Piarres Xarritonek bildu zuen zazpi liburukitan, besteak beste: Nork hil du Oihanalde? (1950), Etxahun (1951), Bordaxuri (1952), Herriko botzak (1956), Mugari tiro (1959), Ibañeta (1968), Matalas (1968). Kontakizun eta hitzaldiez gainera, kronika oso biziak dira Larzabalen Oroitzapenak, 1922tik 1979 bitartekoak. Denak batuta dituzu Armiarma atariko Klasikoen Gordailuan.
Urt 05 13
Espainiako literaturako XX. mendearen bigarren erdialdeko idazle nagusienetako bat, hainbat idazleren narrazio estiloan eragina izan zuen Juan Benetek, duela 20 urte, 1993ko urtarrilaren 5ean zendu zenak. Madrilen jaiotako idazlea Región izeneko eskualdean kokaturiko bere eleberriengatik ezaguna bada ere, baditu zenbait ipuin eta alegi bilduma ere. Horietako laburtxo bat, Lehenengo alegia izenekoa, Jon Kortazarrek euskaratu zuen 1982an eta Idatz & Mintz aldizkariaren 3-4 zenbakian argitaratu.
Urt 04 13
Joxemi Zumalabe hil zela hogei urte beteko dira urtarrilaren 12an. Haren omenez hainbat ekitaldi izango dira datorren astean, eta horien artean Makina antzezlanaren irakurraldia urtarrilaren 11n (ostirala) 19:00etan Andoainen, Martin Ugalde Kultur Parkean. Makina antzezlana Jose Anjel Eizmendik, Antton Santamariak eta Joxemi Zumalabek idatzi zuten, 1967ko uztailaren 24an taularatu zen eta Kriseluk argitaratu zuen 1969an. Obra labur horren irakurraldian parte hartuko dute, besteak beste, 1967an antzezle izan ziren lagunetatik hiruk: Antton Santamariak, Luis Gorrotxategik eta Rafa Egigurenek. Bide batez, Joxemi Zumalaberi buruz Lorea Agirrek 2003an idatzi zuen Ipurtargiaren itzal luzea liburua paratu dugu sarean.