Uzt
03
19
Aurtengo otsailean argitaratu zuen Jose Luis Otamendik bere orain arteko azken poema liburua: Disoluzio agiriak. Bizi dugun uneak beharrezko duen poesia molde berria proposatu zitzaigun poemotan. Oraingo honetan, egilearen beraren ahotsean, sei piezaren berrikustea eta gozatzea proposatzen dizuegu:
Lotuan aske
Galiziaren biaoa
Herrera abuztuan
Deklarazioa
Txatalak Mary Wollstonecraft Shelleyrentzat
Ama
Api
18
19
Datozen asteotan kaleratuko da Analfabetoa, Iñigo Astizen bigarren poema liburua. 2012an argitaratu zuen estreinakoa, Baita hondakinak ere. Orduko poemak oinarri hartuta, Hondakindegia eskaini zuen 2014an, Mikel Ayerberekin batera. Performancea ere izan zen errezital hartatik erreskatatu ditugu zortzi poemok:
Esperimentu biopolitikoa kalean
Maitasun sorpresa demografikoa
Errautsak
Tomateez aitarekin
Infinitua dastatzeko
Hil berri den aitaren arrastoa besarkatzeko
Objektuak
Euskal Herria (Ginsberg erara)
Ots
15
19
Iaz kaleratu zuen Idurre Eskisabel Larrañagak Goseak janak poema liburua. Orain, liburu hartako sei poema entzun ditzakezu egileak berak grabatuak.
Harrezkero
Tatuajea
Desira
Alize
Atso
Edurnezuriren amarenak – 4
Abe
01
18
Mikel Laboak hiru ildotan sakondu zuen bere sormen lana: Herri kantagintzaren berreskurapen eta hedatzean, esperimentazioan (lekeitioak) eta idazleen testuen ahairetzean. Bere heriotzaren 10. urteurren honetan, musikatzeko aukeratu zituen testu batzuekin osatutako LP bat proposatzen dizuegu, jakinik Laboaren kantagintzak euskaldunon belaunaldi askoren imaginarioan duen eraginak mugatuegi ere bihur dezakeela, nork bere LPa duela.
A aldea
Egun da Santi Mamiña
(
Gabriel Aresti) 1966
Gaberako aterbea
(
Bertolt Brecht) 1969
Izarren hautsa
(
Xabier Lete) 1980
Herria eta hizkuntza
(
Xalbador) 1980
Martxa baten lehen notak
(
Joxean Artze) 1980
B aldea
Lizardi
(
Bernardo Atxaga) 1985
Sorterriko koblak
(
Joseba Sarrionandia) 1985
Oroitzen zaitudanean, ama
(
Joseba Sarrionandia) 1994
Gure hitzak
(
Bernardo Atxaga) 1999
Sustraiak han dituenak
(
Joseba Sarrionandia) 2005
Emari eta sakonera handiko ibaia harri batetik bestera jauzika zeharkatzeko ahaleginean irudikatu dugu Laboa. Gabriel Aresti musikatu zuen lehenik, artea artearen aldeko aldarri ozenarekin eta klase kontzientziatik euskal poesia modernitatera ekarri zuen hura, Ez Dok Amairun bidelagun izango zituen Artze eta Lete, Arestik itzulitako Brecht, Aresti aitapontekotzat izan zuen Atxaga, Atxagaren bandakide izan zen Sarrionandia. Herria da gorputza, hizkuntza bihotza, gure hitzak esan, ez daitezela gal, ez daitezela ahaztu. Nekez uzte du bere sorterria, sustraiak han dituenak. Oroitzen zaitugunean…
OHARRA: Datak kantak argitaratu ziren urteei dagozkie, ez testuak sortu zirenekoei.
Aza
20
18
Aurtengo udaberrian argitaratu zen Keinu konplizeak, Karlos Cid Abasoloren poema liburua. Oraingoan, poema haietako bost, audioz grabatuta entzun ditzakezu. Bestetik, Xabier Goik egindako itzulpenean, ingelesez ere irakur ditzakezu beste sei.
Urr
14
18
Hamar urtetik gorako ibilbidea dauka Irakurrieran irratsaioak, Bizkaia Irratiak astero eskaini ohi duena Euskal Idazleen Elkartearen ekimenez. Saio horiek batik bat sortzaileekin izandako elkarrizketetan oinarritu izan dira. Horietako asko eta asko Hitzen uberan webgunean daude eskuragarri eta, horietatik abiatuta, 103 elkarrizketa estekatu ditugu Literaturaren Zubitegian. Ehunetik gora zubi berri, literaturaz areago gozatzeko.
Horra zerrenda: (gehiago…)
Ira
21
17
1969ko uztailaren 10ean hil zen Rikardo Arregi, auto istripuz, Bilbora Gabriel Arestirengana zihoala. Hileta elizkizuna Andoainen egin zen, egun batzuk geroago, eta ekitaldian hainbat lagunek hitza hartu zuten, Gabriel Arestik horien artean. Poema bat irakurri zuen, Auhenaren sentimendua, gerora Harrizko Herri Hau (Kriselu-Lur, 1970) liburuan argitaratu zuena. Poema irakurketa hori grabatu egin zuen Joseba Agirre Zugastik, eta orain ezagutu da grabazio hura. Gara egunkariak kaleratu du, eta hemen entzun dezakezu.
Mar
22
17
Duela hiru urte hil zen Pete Seeger kantaria. Orduko hartan hainbat kanta ekarri zizkion euskarari Josu Landak. Oraingoan sorta berri batekin dator Lou Topet, Harkaitz Canok euskaratutako 13 kanturekin. Loraldia jaialdian aurkeztuko dute datorren martxoaren 26an Bilboko Arriaga antzokian.
Abu
05
15
Eta todo asi sen, a isan diferente Hala Bedi irratian Manex Agirre eta Gaizka Amondarainek Celosamente gordea irratsaioa egiteari ekin ziotenean. Astero literatur gaiak, elkarrizketak, irakurraldiak musikarekin uztartuz, horrenbeste urtetan.
BAP! taldeak ezaguna egin zuen Susa aldizkarian kaleratutako testua, kantu bilakatuz Zuria beltzez diskoan. Gaizka Amondarain eta Manex Agirrek irratsaiorako izenburutzat hautatu zuten, eta lau haizetara hedatu Hala Bedi eta beste irrati batzuetako uhinetatik. Lantzean behin gainera, emankizun ikuskizunen bat ere egin zuten han hemenka, azkena Zarauzko Literaturian. Eta orain zortzi urteotako irratsaio guztiak Celosamente gordeak ditugu, edozein unetan hartu eta entzuteko moduan. Musika, zinema eta literatur erreferentzien altxor kutxa bat.
Eka
05
13
1975eko ekainaren 5ean hil zen Gabriel Aresti. Poetak berak errezitaturik, hemen dituzu 12 poema entzuteko. Ezagunenak hauek dira: “Nire aitaren etxea” eta “Egia bat esateagatik” (Patxi Mujikak 1964an Donostian grabatuak), “Bilboko kaleak” eta “Gizonaren ahoa” (Jesus Mari Olanok 1967an Hernanin grabatuak).
- Egia bat esateagatik [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti01.mp3]
- Nire aitaren etxea [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti02.mp3]
- Marea-gora bizia [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti05.mp3]
- Hibai zabal [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti06.mp3]
- Bilbaoko kaleak [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti07.mp3]
- Gizonaren ahoa [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti03.mp3]
- Cuarta vez Nerea ante el futuro [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti08.mp3]
- Primera vez Nerea ante el futuro [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti09.mp3]
- Euskal harria [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti10.mp3]
- Beira fina [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti11.mp3]
- Arresku eta atzesku [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti12.mp3]
- Azken euskaldunaren heriotzea [audio:http://susa-literatura.eus/audioak/aresti04.mp3]
Eka
05
12
Natxo de Felipek eta Joseba Tapiak eskainitako kantaldi baten grabazioa entzuteko gomendioarekin gatoz, aitzakiatzat harturik gaurko egunez 1975eko ekainaren 5ean hil zela Gabriel Aresti. Bederatzi kantu dituzu hemen, Arestiren poemez sortuak, eta 2000ko abenduaren 13an Bilboko Kalderapekon Natxok eta Josebak abestuak.
Urt
05
11
Haragizko amoreak poema liburuan oinarritutako Haragizkoa diskoa argitaratu zuten Edorta Jimenezek eta Rafa Ruedak pasa den azaroan. Omar Nabarrok irakurririk bost poemaren audioak entzun ditzakezu orain Susaren webgunean. Bestalde, Vimeo-n dituzu Rafa Ruedak konposatu eta kantatutako Iraila zen eta Zeuon itzalak; baita ere Txuma Murugarrenek abestutako Itsasoaren aurrean eta Doctor Deseo taldeak grabatutako Sodomako sagarra. Gasteizen izango da Haragizkoa errezitaldiaren hurrengo emanaldia otsailaren 2an.
Aza
03
09
Errezitaldi dramatizatuak egiten ari da Oier Guillan, Eskuen sustraiak poema liburuan oinarrituta. Oreretako Mikelazulo elkartean izan zen aurrenekoa, hurrengoa Donostiako Guardetxean azaroaren 7an (larunbata) 19:00etan. Liburuko lau poemaren audioak eskaintzen dizkizugu Guillanen ahotsez; horietako lehena (Paperezko baratzea), Asier Sarasolarekin batera errezitatua.
Aza
15
07
Salvador Puig Antich 25 urteko anarkista kataluniarra garrotez exekutatu zuten 1974ko martxoaren 2an. Heriotza krudel hura gogoan, Erramun Landak Harresi ostean pareta izeneko grabatu erakusketa egin du Bartzelonako MX Espai galerian 2007ko urrian, Koldo Izagirrek propio idatzitako hamar poemez edertua. Landak lanerako asmatutako zirriborroez eta Izagirreren ahotsaz baliaturik sortu du bideo hau Nora Ancarola artistak. Izagirreren poemen audioak banaka ere badituzu jarraian:
(gehiago…)
Abe
26
06
Koldo Izagirrek Donostiako Tabako Fabrikan aurkeztu zuen Teilatuko lizarra kantu liburua 2006ko apirilaren 4an errezital baten bitartez, eta jarraian arrats hartan bertan Joseba Tapiak Real Politik diskoa izan denaren premier bat eskaini zigun. Koldo Izagirreren errezital hura duzu hemen audiozko artxiboetan entzuteko, 13 kantuz taxutua, eta horietako bakoitza berbaldi batekin osatua edo iruzkindua. Izagirrek hogeita hamar urtetik hona argitaratutako kantu eta kantugaiak, eta gordean zeuzkan beste hainbat letra berri jaso ditu Teilatuko lizarra liburuan: sehaska abesti xaloak eta gaiztoak, blues malenkoniatsuak, baladak, koplak… eta baita ere kantu kultua esan genezakeena, frantsesek chanson à paroles esaten dutena, kantu berbadunak, “zer edo zer” molde jasoan esaten duten parolak, letrak. Osorik irakurtzeko daukazu liburua ere. (gehiago…)