Ots
28
08
Otsailaren azken egunean, duela ia 500 urte, jaio zen Michel Eyquem de Montaigne (1533-02-28), Dordoinako Saint-Michel de Montaignen, aitonak erositako gazteluan. Aita, Pierre Eyquem, Bordeleko alkatea zen, eta goi mailako familia izanik, ikasketak eta formazio humanista sendoa jaso zituen Michel de Montaignek. Hizkuntza klasikoak eta legeak ikasi zituen, eta hainbat urtez epaile jardun. Etienne de la Boetieren lagun-mina, honen heriotzak asko atsekabetu zuen, eta bere barneranzko bizimodura bultzatu. Garai hartan, gainera, erlijio gerrek astindua zuten Frantzia, eta hain zuzen ere 1572an, San Bartolome gau odoltsua jazo zen urtean, ekin zion bere obra nagusiena dena eta pentsamenduaren historian goi mailako tokia eman diona idazteari: Essais ospetsua. Handik aurrera bere lanari lotu zitzaion, baina jardun publikoa utzi gabe —katolikoa izanagatik ere, Enrike IV.a Nafarroakoaren aholkulari jardun zuen, Bordeleko alkatetzarako aukeratu zuten; Europan bidaiatu zen; katoliko eta protestanteen artean bitartekari lanak egin zituen…—. Bizitzako azken urteetan Essais lana ondu zuen, eta 1592an hil zen, 59 urte zituela, Montaigneko bere gazteluan.
Essais Eduardo Gil Berak euskaratua du, Entseiuak, eta Pentsamenduaren Klasikoak bilduman plazaratua hiru liburukitan (1992, 93 eta 94an), Klasikoak bildumaren webgunean topa daiteke obra osorik, testu eta pdf formatuetan.
Ots
26
08
Arantxa Urretabizkaiaren Koaderno gorria hizpide hartuko dute otsailaren 26an (asteartea) 18:30ean Arrasateko KulturAten Iban Zalduak gidaturik.
Ots
22
08
Unamuno ta Abendats saiakera 1958. urtean argitaratu zen Darracq inprimategian. “Euskaldun baten bila natorkizu beraz Unamunogana. Galdera honekintxe natorkio beste gabe: ea ba nondik eta nolako euskotarra zaitugun” azaldu zuen Salbatore Mitxelenak liburuaren hitzaurrean. “Bere gizatasun eta euskotasun ondo ekurugaitz horren gorabehera bapo ugariak bilatzen, galbahetzen eta, zuzen denean, goresten ariko natzaizu. (…) Unamuno, euskararen etsai gogorrena dugularik ere, Euskal Animaren abogadu gogor ere badelako, zenbait euzkeltzalek hori ezin irentsi arren”. (gehiago…)
Ots
21
08
Koldo Izagirrek Greenwichekoa ez da meridiano bakarra hitzaldia eskainiko du otsailaren 21ean (osteguna) 19:30etan Gasteizko Artiumeko areto nagusian. Antolatzailea: Hala Bedi irratia (Orekan deskorekan).
Ots
21
08
Baroja argitaletxearen 1980etako euskarazko bilduma Interneten jartzeko asmoz joan den astean hasitako ekimenari segida emanez, 1985ean kaleratutako saio bat dakargu. Bertsolaritzaren teorizazioan “urak biltzeko asmoz” eta Euskal Herriko bertsolari txapelketen inguruan sortutako eztabaidaren zurrunbiloan, bertsolaritzari eta txapelketari buruzko gogoeta egin zuen Joseba Zulaikak Bertsolariaren jokoa eta jolasa liburuan. Bertsogintza, beronen neurtzea, jokoa, jolasa… gogoetagai hartu zituen antropologoak.
Ots
19
08
Jose Luis Otamendik Erlojuen mekanika poema liburuan oinarritutako errezitaldia egingo du otsailaren 19an (asteartea) 19:30ean Donostiako Udal Liburutegiko Sotoan. Beñat Sarasolak elkarrizketa egingo dio ondoren.
Ots
15
08
Jose Luis Otamendik Erlojuen mekanika poema liburu berriaz jardungo du otsailaren 15ean (ostirala) 20:00etan Iruñeko La Hormiga Atomica liburu-dendan (Curia kalea 4).
Ots
15
08
Koro Baroja, Mikel Azurmendi eta Napoleon Olasoloren ekimenez, euskarazko bilduma bat argitaratzeari lotu zitzaion Baroja argitaletxea 1985ean. Bost urtez 40 liburu plazaratu zituzten, eta euskarazko jatorrizkoekin batera, garrantzi handia izan zuten itzulpenek, literatura unibertsaleko hainbat izen ezagun eta ez hain ezagun euskaratuz. Lehen urte hartan itzulitako bat Leon Tolstoi izan zen. Idazle errusiarraren Alegiak jarri zuen euskaraz Bittor Madinak, hainbat narrazio laburtxoz, alegi generoko testuz, osatutako liburua plazaratuz. Hemen duzu osorik.
Ots
15
08
Santi Leonek Euskal Herri imajinario baten alde saiakera berria aurkeztuko du otsailaren 15ean (ostirala) 11:30ean Iruñeko Elkar dendan.
Ots
10
08
1888ko otsailaren 10ean, duela 120 urte, jaio zen Egiptoko Alejandrian Giuseppe Ungaretti idazle italiarra. I. Mundu Gerran borrokatua, 1910eko hamarkadan hasi zen poesia argitaratzen. Gabriele D’Annunzioren eraginik lehen poemetan igar baliteke ere, urrundu egin zen haren moldeetatik. Eta nabaritu ziren Parisko bidaiak: Bergson ezagutu zuen, Gillaume Apollinaire, Picasso, De Chirico eta 1910-20etako giroa, eta bere literatur lanean eragin handia izan zuen. Euskaraz irakur daiteke bere poesia, Eduardo Gil Berari esker. Poza obra esanguratsua euskaratu zuen eta Erein-ekin kaleratu 1992an. Osorik eskaintzen dizuegu. (gehiago…)
Ots
07
08
Duela 100 urte, 1908ko otsailaren 7an, hil zen Manuel Curros Enriquez poeta galiziarra, Habanan. XIX. mendeko idazle galiziarren artean handietako bat, ideia errepublikar eta galegisten arteko trantsizioan bizi izan zen. A Virxe do cristal eta batez ere Aires da miña terra poemarioekin arrakasta eta baita polemika bizi izandakoa, 1888an argitaratu zuen O Divino Sainete liburua, zatia euskaratuta duen bakarra. Gabriel Arestik, Jostirudi Jainkotarra izenez, Sarrera eta I. Kantua euskaratu zituen —obrak zortzi kantu ditu—, orain hemen eskaintzen dizkizugunak. (gehiago…)
Ots
07
08
Hiriburun 1958ko otsailaren 7an hil zen Jules Moulier olerkaria, Koldo Mitxelenaren ustez alegilari onena euskaraz. Bidarrain 1888an jaio zen eta bizi-etxeko izena hartu zuen literaturarako: Oxobi. Eskualduna astekarian plazaratu zituen lehen idazlanak 1911n, eta Gure Herria hilabetekaria zuzendu zuen 1921etik aitzina. Lau liburu argitaratu zituen bizi zelarik, laurak Baionan: Boz-oihu! Deiadar! Nigar! 1913an, Alegiak 1926an, Heiatik zerura 1935ean eta Haur elhe haurrentzat 1944an. Oxobi hil ostean Jean Haritxelharrek Lan orhoitgarri zonbait liburua agertu zuen 1966an, Klasikoen Gordailuan jasoa.
Ots
04
08
Duela urte eta erdi argitaratu zuen Paddy Rekaldek bigarren nobela: Ragga-ragga dator gaua (Susa, 2006), ostiral sargori bateko kontu saminak. Eleberriaren testu osoa eskaintzen dizugu orain. Uriarte boxeolari ohia du protagonista, aitaren hiletara Coruñatik Bilbora itzuli dena. Estilo zuzen eta talkariz, injustiziaren kronika bat egiten du Paddyk, mendekuaren gakoa estututa.
Urt
30
08
Jokin Muñozek idatzitako Antzararen bidea nobela izango dute hizketagai urtarrilaren 30ean (asteazkena) 20:00etan Santutxuko Irakurlearen tartean. Uxue Alberdik gidaturik.
Urt
30
08
Lutxo Egiaren Zubigilea nobela eta Harkaitz Zubiriren Zakur kale narrazio liburua mintzagai izango dituzte urtarrilaren 30ean (asteazkena) 19:30ean Basauriko Euskarabila elkartean.
