Mar
27
22
Antzerkiaren Nazioarteko eguna ospatzen dugu urtero martxoaren 27an. Urtero, munduko antzerkigile batek manifestu bat idazten du egun honetarako. Sarritan, manifestua euskaratu eta gurean ere irakurri egiten da antzerkiaren inguruko mezu hori, aurten ere batean eta bestean manifestuaren irakurketa egingo da.
Antzerkiaren Nazioarteko eguneko mezua
– 2022ko martxoaren 27a, Peter Sellarsek idatzia (Ameriketako Estatu Batuak)
![peter](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/03/peter-300x127.jpg)
(gehiago…)
Mar
21
22
Hazita datoz urak Xabi Bordaren hirugarren poema liburuan. Hego haizea dabil Ipar Poloan eta mehetuz doa azken glaziarra. Minutuak kanilan behera tantaka, eta, harekin, tripaz gora arrainak, egarriz hildako dromedarioa, langabezian geratu den laguna, oporren hasiera eguna, ezusteko bisitak eta eklipse intimoak. Dena urpean geratu aurretik, gal daiteeken guztiaren esploratzaile dabil poeta. Osorik irakur dezakezue Urtu aurretik liburua sarean.
![urtuaurretikBorda](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/03/urtuaurretikBorda-185x300.jpg)
Mar
17
22
Bere afrikartasunari uko egin gabe, Antilletako lurra, giroa eta jendea izan zituen kantagai Derek Walcottek. XX. mendeko ingelesezko poesiaren gailurretako bat, antzerkia ere landu zuen. Nobel saria jasotakoa 1992an, martxoaren 17an bost urte bete dira hil zela. Luigi Anselmik Bertzerenak (Pamiela, 2006) antologian Walcotten bi poema euskaratu zituen.
![Derek_Walcott](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/03/Derek_Walcott-300x180.jpg)
Mar
11
22
1982ko martxoaren 11n, duela 40 urte, zendu zen Renat Nelli. Idazlea, kultur aktibista, politikaria, okzitanieraren militante erreferentziazkoa izan zen. Erresistentzian jarduna, Institut de Estudis Occitans-en sortzaileetarik bat, hainbat ikerlan egin zituen bere herri eta hizkuntzaren alorrean. Poeta, haren hainbat pieza labur ekarri zituen euskarara Itxaro Bordak, Hegats 11 aldizkarian, okzitaniar poesiari atal bat eskaini zion alean. Hona hemen poemok.
Mar
09
22
Martxoaren 7an hasita, martxoaren 27ra bitarte kultur ekitaldi anitz antolatu ditu Loraldiak Bilbon. Tartean literaturari eskainitako ugari: Bernardo Atxagak Etiopia liburuan idatzitako testu batzuekin plazaratu zuen duela 40 urte Hautsi da anphora diskoa, eta emanaldi berezia egingo dute Ruper Ordorikak eta Bernardo Atxagak martxoaren 11an (ostirala) Bilboko Euskalduna jauregian.
Irati Jimenez idazleak Euskal literaturaren historia sobrenatural bat aurkeztuko du martxoaren 17an (osteguna) 19:30ean Bilboko Itsas museoan eta Hedoi Etxartek Sortaldekoak liburuan oinarritutako errezitaldia egingo du Xabier Erkizia eta Broken Brothers Brass Band taldeko kideekin martxoaren 18an (ostirala) 19:30ean Bilboko Itsas museoan.
Maribel Aiertzak Ezer ez da dirudiena liburua aurkeztuko du martxoaren 22an (asteartea) 19:00etan Bilboko Elkar liburudendan. Azkenik, Amaia Lasa idazleak Walt Whitmanen poemak errezitatuko ditu Belar ostoak saio berezian martxoaren 23an (asteazkena) 19:00etan Bilboko Bidebarrieta liburutegian.
![loraldia2022](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/03/loraldia2022-300x300.jpg)
Mar
09
22
Duela 20 urte, martxoaren 9an hil zen Carlos Casares idazle eta kazetari galiziarra. Ramon Piñeiroren eskutik galegismoan murgildua, Bilbora erbesteratu zen Galizian irakasle jardutea debekatu ziotelarik, 70etan. Haren ipuin bat, Idazle didaktiko bat, euskaratu zuen Koldo Izagirrek. Francoren diktadurapean bizitzeko arazo gutxiago izan zituen Josep Plak, katalanezko prosaren maisuetako batek. 125 urte beteko zituzkeen martxoaren 8an. Quadern gris-eko pasarte bat euskaratu eta Literatur Gazeta-n eman zuen argitara Ibon Sarasolak. Testu biak dauzkazue irakurgai.
Mar
05
22
Zinemagilea, idazlea, poeta… sortze lanarekin bezainbat haren inguruan sortzen zen pasioarekin lotzen da Pier Paolo Pasolini. Artearen zirrikituak bezala bizitzaren ertzak miatu zalea, martxoaren 5ean 100 urte jaio zela Bolonian. 1975ean aurkitu zuten haren gorpua Ostian, gogor kolpatua. Bien bitartean, literatura, zinema, bizitzaren mugak. Euskarara hainbat poema itzuli zaizkio: 1996an bost poema Bego Montoriok Susa aldizkarian; Joserra Utretxek Amen balada 1992an, Mazantini aldizkarian; Armiarman prosazko testu bat, Ile luzearen aurka, Koldo Izagirrek 2015ean, eta bi urtera Iñigo Aranbarrik sei ataleko Gramsciren errautsak poema. Denak online irakurgai. Alberdania etxeak ere Josu Zabaletak euskaraturik eleberria argitaratu zuen, Gauza baten ametsa.
![IMG_20220305_091617](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/03/IMG_20220305_091617-300x168.jpg)
Mar
03
22
Mendea beteko zukeen Beppe Fenogliok martxoaren 1ean, baina askoz lehenago, 40 urte zituela hil zen. Italiako gerraosteko literatur mugimendu oparoaren baitan jardun zuen, haren izenak hainbesteko oihartzunik ez badu ere.
![beppe](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/03/beppe-300x199.jpg)
Ipuingile handia, bera hil ostean argitaratutako Il partigiano Johnny eleberria du lanik ezagunena. Josu Zabaletak euskaratu zuen Kontu pribatu bat nobela, eta Katakrak argitaletxeak plazara eman; haien webgunean irakur daiteke osorik. Partisanoekin gerra, Turingo kultura giroa… arras bestelako bizimodua eramanda Fenogliok 10 urte bete zituen egun berean zendu zen, ospitale psikiatriko batean —haietan pasatu zuen bere bizitzaren zati handiena—Dino Campana poeta. Novecento mugimenduko ordezkaria, haren lau poema euskaratu zituen Tere Irastortzak eta Pamiela aldizkarian argitara eman 1986an.
![dino](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/03/dino-300x289.jpg)
Mar
01
22
Gutun Zuria Bilboko letren nazioarteko jaialdia. Aurten itzulpengintza izango da jaialdiaren ardatza, eta mundua bera itzultzeaz arituko dira besteak beste. Itzuliz usu mundua izenburuko aurtengo ekitaldietan euskal idazle anitz izango ditu Gutun Zuria jaialdiak parte hartzaileen artean: Unai Elorriaga, Uxue Alberdi, Miren Agur Meabe, Beñat Sarasola eta Kirmen Uribe besteak beste.
![gutunzuria](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/02/gutunzuria-300x211.png)
(gehiago…)
Ots
28
22
1937 eta 1958 bitarteko urteetan Gernika eta Bermeo arteko trenbidea berreraiki zuten lan bortxatuetara zigortutako presoek, gerra galdu eta esklabotza-egoeran lan egitera behartuak. Omenaldi instituzionala jaso dute joan den aste honetan. Literaturan omenaldia Edorta Jimenezek egin zien, 1993an Susa argitaletxearekin kaleratutako Azken fusila eleberri bikainean. Osorik irakurgai dagoena, garai ilun eta gogor hartan murgil egin dezakezue Onofre pertsonaia ahantzezinaren uberan.
![azkenfusila](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/02/azkenfusila-184x300.jpg)
Ots
26
22
1902ko otsailaren 26an, jaio zen Jean Bruller Vercors idazlea. Editions de Minuiten sortzaile, erresistente eta kultura alorreko langile, idazlearen heriotzaren 25. urteurrenaren harira Ibon Sarasolak euskaratu zuen haren lanik ezagunena, aurten 80 urte argitaratu zen Itsasoaren isiltasuna, online irakurgai dagoena. Euskaraz bi bertsio dituen obra, Booktegi egitasmoan goza liteke Josu Zabaletak egindako itzulpena.
![varcors](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/02/varcors-300x201.jpg)
Ots
24
22
2022ko otsailaren 23an zendu da Abelin Linazisoro idazle, euskaltzale eta aktorea. Frankismo garaitik engaiatua herrigintzarekin, torturak jasandakoa, bereziki euskarararen eta bestelako zenbait konpromisoren aldeko militantea izana da. Hiru lan eman zituen argitara bere idazle ibilbidean: Axun eleberria (Susa, 1995), orainean eta iraganean txirikordatzen den maitasun-istorioa; 2001ean Iraganean galdua, Txalaparta argitaletxearekin, maitasun istorioa hau ere, bi ekintzaileren arteko harreman ezinezkoa. Eta lau urte geroago eman zuen plazara azken lana, Aitortza (Txalaparta, 2005). Hil delarik, Linazisororen lehen bi lanak eskaintzen ditugu irakurgai.
![linazisoro](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/02/linazisoro-300x185.jpg)
Ots
23
22
2017ko otsailaren 23an hil zen Marijane Minaberri. 60etan hasia ipuin eta poemak euskal aldizkarietan argitaratzen, antzerkigintza ere landutakoa, haren lanak mugarri dira haur eta gazte literaturan. Irakurleek ez ezik, kantariek ere jo zuten Minaberriren lanetara. Duela 5 urte zendutako idazlearen lanak irakurgai dituzu: Haur antzerki, Itxulingo Anderea, Mari Gorri eta Xoria Kantari.
![minaberri](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/02/minaberri-241x300.png)
Ots
18
22
Emakumeen eskubideen aldarrikapena eta egoeraren salaketa, bereziki emakume beltzen defentsa eta zapalkuntza-egoeraren salaketa, eskubide zibilen aldeko borroka… zenbait eremuk batzen ditu Audre Lorde eta Toni Morrisonen bizitza eta jarduera. Nagusiki poesia eta saiakeraren bitartez lehena; eleberrien bitartez bigarrena. Borroka eremuez gain, beste puntu bat ere bazuten partekatzekoa: hiru urteko aldearekin, otsailaren 18 batez jaio ziren biak, 1934an eta 1931n, hurrenez hurren. Lorderen poema antologia euskaratu zuen Danele Sarriugartek, eta Susa argitaletxearen Munduko Poesia Kaierak bilduman argitara eman (baita lehenago Elearazi egitasmoan ere testu bat, Nagusiaren tresnek ez dute sekula eraitsiko nagusiaren etxea), biak ere online irakurgai daude. Nobel saria jasotako Morrisonen Maitea eleberria euskaratu zuen Anton Garikanok (Elkar-Alberdania, 2004), eta lehenago Itziar Iriondok Gaueko hitzak narrazioa, Milabidai bilduman plazaratua, hau ere oniine irakur dezakezuna.
![morrisonlorde](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/02/morrisonlorde-300x167.png)
Ots
18
22
1996ko Nobel saria jaso zuenean poetaren lanbideaz eta bere jardunean “ez dakit” hitz xumeek duten garrantziaz jardun zuen Wislawa Szymborskak, horietatik abiatuta eraiki duen munduaz. Josu Jimenez Maiak hitzaldia euskaratu eta Maiatz aldizkariko 67. zenbakian eskaini zigun… 38 poemarekin batera. Poeta poloniarra hil dela 10 urte bete dira otsailean, eta hemen eskaintzen dizkizugu denak.
![Wislawa](https://armiarma.eus/emailuok/wp-content/uploads/2022/02/Wislawa-300x160.jpg)