Literatur Emailuak

Gaël Faye Ene herri txikia Zumaian

Gaël Faye idazlearen Ene herri txikia hizketagai izango dute irailaren 12an (asteartean) 18:00etan Zumaiako Matte irakurle taldean.

3. Poesia eguna Oiartzunen

3. Poesia eguna ospatuko dute irailaren 9an (larunbata) 11:00etan Oiartzungo Altzibar auzoko zelaian hasita.
Hiru geltokitan hainbat herritarrek Plazera gaiaren inguruko poemak irakurriko dituzte, Oiartzungo hainbat idazlek gai horren inguruko poemak idatzi dituzte. Beatriz Chivite, Eric Dicharry, Libe Goitiaeta Castillo Suarez idazleek aurten publikatu dituzten liburuetako poemak irakurriko dituzte.

Chopin eta Mansfielden narrazioak

Ipuin klasikoak hautatu dituzte, itzulpengintzako euren formazio lanean, Leire Lakasta Mugeta, June Lete Larrañaga, Oiher Urrutia Bailarena eta Maddi Zabalo Mateosek. Teklatuak zortzi eskutara landuz, XX. mendeko narraziogintzari begiratu diote, eta kanonetan sartzeko bidesari estuagoak ordaindu behar izaten dituzten autoreak ekarri. Aste honetan bi pieza dakartzagu, Kate Chopinen Ordu bateko istorioa eta Katherine Mansfielden Andere zahar atsegina.

Iban Zaldua Ipuina engainua da Zaldibian

Iban Zaldua Ipuina engainua da liburuari buruz arituko da irailaren7an (osteguna) 19:00etan Zaldibiako irakurle taldean. Gidaria: Karmele Etxabe.

Patxi Zubizarreta Sakonean, itsasoa ikusten da

Patxi Zubizarretak Sakonean, itsasoa ikusten da  nobela aurkeztuko du irailaren 7an (osteguna) 11:30ean Donostiako Udal Liburutegiko sotoan. Aurkezlea: Joserra Senperena. Argitaletxea: Txalaparta.

Xabier Mendiguren Oso latza izan da

Xabier Mendigurenek Oso latza izan da aurkeztuko du irailaren 7an (osteguna) 11:00etan Donostiako Elkar liburudendan. Argitaletxea: Elkar.

Gartzelako egunkaria

1969ko irailaren 2an hil zen Ho Chi Minh, poeta, politikaria eta iraultzailea. Vietnamen independentziaren aldeko borrokalaria, hango alderdi komunistaren sortzailea —baita Frantziakoarena ere—, Indotxinako gerran frantsesak garaitu eta Vietnamgo lehendakari izan zen. Eta poeta. Gartzelako egunkaria bere poemen bilduma bat da, Txinan preso zela Ho Chi Minh-ek idatzia, eta Iñaki Aramaiok Herrera de la Manchan preso zela euskaratua (Susa, 1985).

Joseph Rothen urteurrena

Egun Ukraina den Brody herrian sortua 1894ko irailaren 2an, Joseph Roth, judua, Austria utzi eta Parisera erbesteratu zen Hitlerrek boterea hartzean. XX. mendearen hasiera eta bi mundu gerren arteko Europa Erdialdea bizi eta euren literaturan islatu izan duten idazle handietako bat, euskarara bere hiru eleberri ekarri dira. Matias Mugikak Igela argitaletxearekin kaleratu zituen bi (Edale santuaren kondaira eta Hiltzaile baten aitormena, 2001 eta 2003), eta Edorta Mataukok Leviatana (Susa, 1998). Osorik irakur dezakezu azken hau.

W.W. Jacobsen urteurrena

Idazle eta umoregilea izan zen W.W. Jacobs britainiarra. Ipuin liburu zenbaiten egilea, The Lady of the Barge (1902) liburuko Tximino atzaparra narrazio “makabroa” da haren ezagunenetako bat. Ana I. Moralesek ekarri zion euskarari, eta Booktegin argitara eman 2020an. Duela 80 urte hil zen Jacobsen ipuina irakurgai aproposa izan daiteke ikasturtea abiatzeko.

Errose Bustintza, idazlea

1953ko abuztuaren 20an zendu zen Errose Bustintza Mañariko.  Beste idazle askoren gisa, bizi zela ez zuen libururik argitara eman, baina makina bat ipuin idatzi eta publikatu zuen, garaiko aldizkarietan gehienbat, Euzkadi-n batez ere, baina baita beste batzuetan ere: Gernika, Aranzazu… 1990ean jaso ziren liburu euskarrian, Ipuiñak izenburuaz, Jaime Kerexetak egindako argitalpenean. Horiez gain, poemak eta kronikak ere idatzi zituen. Labayru etxeak Ipuinik ipuin Mañarian gora bilduma argitaratu zuen 2009an. Haren heriotzaren 70. urteurrenean, hona hemen irakurgai Bustintzaren Ipuinak.

Garazi Arrula Lurraz beste Ean

Garazi Arrula idazlearekin Lurraz beste liburuaren aurkezpen-solasaldia egingo dute abuztuaren 18an (barikuan) 19:30ean Eako eskolondon.

Joseba Intxaustiren ekarpenak Euzko Gogoa aldizkariari buruz

Asko izan dira Joseba Intxausti hilberriak urte luzeetan egindakoak. Hizkuntzaren eta kulturaren inguruan gehienak -1957an hasi zen Jakin aldizkarian idazten-. Egunotan, batean eta bestean nabarmentzen ari dira gainera. Gure arloan, Euzko Gogoa aldizkariaren inguruan jorratu dituen ikerketa lanak aipatu gura genituzke, izan ere Euzko Gogoa aldizkaria osorik sarean jarri zuenean ARMiARMAk, berak idatzitako zenbait artikulu digitalizatu eta sarean jarri genituen. Izenordeak, Euzko Gogoaren lankideak eta Hamar urteko lana (1950-1959) artikuluak hurrenez hurren. Joseba Intxaustiren omenez, eta garaiko testuinguruak aztertzeko egoki direlakoan dakartzagu gogora.

Slawomir Mrozeken narrazioak

Pott bandaren 1978ko azaroko aldizkarian euskaratu zen lehenik Slawomir Mrozek idazlearen narrazio bat, Elefantea. 2013an Koldo Izagirrek itzuli zituen bi ipuin (Europarra eta Soldaduaren estatua); eta 2020an, azkenik, Xabier Bovedak bost narrazio eman zituen Idatz&Mintz aldizkariko 67. zenbakian. Duela hamar urte hil zen, 2013ko abuztuaren 15ean, eta hona bildu ditugu umore surrealistaz marrazturiko literatura egiten zuen idazle, antzerkigile eta marrazkilari poloniar honen narrazioak.

Emmy Henningsen poemak

Aktorea, performerra, kantaria eta idazlea izan zen Emmy Hennings. Alemanian zehar kabaret ikuskizunekin batera eta bestera ibilia, zirkulu artistikoetan mugitu zen, garaiko espresionismoarekin eta abangoardia mugimenduekin harremana izanik. Hugo Ball poeta eta senarrarekin batera Zurichera aldatu eta Cabaret Voltaire ospetsua sortu zutenen artean egon zen Hennings, dadaismoaren sorreran. Bere poesia, dena den, soilagoa da, hitz justuaren bilakoa, ez zuen joera hauetatik edan. Bizitzan eta, ondorioz literaturan, mistizismoak indar handia izan zuen, erlijiorako hurbilketa nabaria izanik azken urteetan. Abuztuaren 10ean 75 urte dira hil zela, eta hona hemen bere zortzi poema.

Raymond Carver gogoan

50 urte zituela, 1988ko abuztuaren 2an hil zen Raymond Carver idazlea. Narraziogintzan erreferentzia ezinbestekoa, poeta ere garrantzitsua izan da Carver.

Badira euskarara ekarritako bi ipuin-bilduma, titulu oso inportanteak biak: Katedrala (Elkar, 1993, Juan Mari Mendizabal) eta Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean (Alberdania-Elkar, 2003). Horietaz gain, baina, ekarri dira testuak, online irakur daitezkeenak: Jose Mari Pastorrek Idazteaz testua (Susa aldizkaria, 1991); eta hiru poema Kirmen Uribek (Hegats, 1997). Eta narrazioak: Harkaitz Canok Mandatua (armiarma.eus, 2004); Aita, Paul Beitiak (Lekore, 2017) eta Leire Vargasek Bizikletak, giharrak, zigarretak (armiarma.eus, 2021). Harkaitz Canok, bestalde, Carverren poema antologia bikaina eskaini zigun Munduko Poesia Kaierak bilduman (Susa, 2020).