azaroak
Api 25 24
Hitzen zentzua eta bizitzaren zantzua berreskuratzeko, letrazko galbahe bat eraiki du Gotzon Barandiaranek bere hirugarren poema liburuan. Maiatzaren 3an (osteguna) aurkeztuko dugu, Donostiako Konstituzio plazako liburutegian, 12:00etan, eta Galbahea poema liburuaren aurrerapen bat jarri dugu irakurgai sarean.
Api 22 24
Hamalau urterekin idaztea hil ala biziko jarduntzat deskubritzen duen norbaiten aitortzak abiatzen du Itxaro Bordaren Itzalen tektonika. Erdian du epizentroa, eta hark hedatzen dituen uhinak dira albo bietara datozen olerkiak. Bitoriano Gandiaga, Jeanne Dielman, Mariupol, Olot. Garai izugarri baten ikarak, poetaren paseoak eta desirak adinik ez duela ospatzen duten lerroak. Argitasunaren ehundurak eta larruaren hedadurak. Hotelak eta geltokiak, haranak eta ur-jauziak. Ostatuak eta hiztegiak aizolbe diren herri bat, basamortua eta gerra. Lurrikara baten dardara dakar Itxaro Bordaren poema liburu berriak. Osorik irakur dezakezue gaurtik aurrera sarean.
Api 18 24
Lurrikara baten dardara dakar Itzalen tektonika izeneko Itxaro Bordaren poema liburu berriak. Garai izugarri baten ikarak, poetaren paseoak eta desirak adinik ez duela ospatzen duten lerroak. Argitasunaren ehundurak eta larruaren hedadurak. Astelehenean aurkeztuko dugu, 11:30ean, Donostiako Konstituzio plazako liburutegian, eta aurrerapen bat jarri dugu sarean irakurgai.
Api 05 24
Luis Ocañak, Mentéko mendatean behera jaisten ari zela erori eta min hartuta, 1971ko Frantziako Tourra utzi behar izan zuela jakitean, poztu egin zen Gorka Alkorta Ezkurdia Donostiako gotzaina (Azkoitia, 1963). Horrela hasten da, Juan Luis Zabala idazlearen Ospa liburuko kontakizunetako bat, 1974ko Italiako Giroa izenekoa.Ocaña txirrindulariaren istripuaren ostean, Eddy Merckxek ia-ia ziurtasun osoz galdua zuen Tour bat irabazteko aukera berreskuratu zuen. Eta istorio horrekin eta gotzainaren kontuekin narrazio aparta eskaini zigun Zabala txirrindularitzazale amorratuak. Euskal Herriko Itzulian izandako zorigaitzezko erorikoak, Ospa liburuko kontakizunera eraman gaitu. Eta Oletan behera gertatukoaren antzeko eroriko ezagunarekin, ipuina eta literaturaz gozatzera gonbidatzen zaitugu irakurle.
Abe 12 23
Aurreratu genituen Munduko Poesia Kaierak bildumaren azken bi emaitzak, Philip Larkin eta Pier Paolo Pasolini. Arras estilo diferenteko poetak, halaz ere II. Mundu Gerra osteko Europaren partaide dira biak, nor bere mundutik bizi izan dutena. Juanjo Olasagarre eta Irene Hurtado de Saratxo Mendietak euskaratuak, bertze bi antologia plazaratu ditu Susa argitaletxeak.
Abe 06 23
Durangoko Azokan, Barrenkaleko ertzean topatuko dituzue aurten ere Susa literatura argitaletxeko liburuak. Abenduaren 6an (asteazkena) hasi eta abenduaren 10era (igandea) bitarte, aurtengo nobedadeak, azken urteetako liburuak, idazleak eta lagunak bertan izango gara, irakurleekin tarte bat hartu, eta literaturaz gozatzen saiatzeko.
Lau narratiba liburu plazaratu ditu aurten Susak: Udaberrian Argialdiak Miriam Lukiren eskutik, eta udazkenean Juan Luis Zabalaren Dimisioa, Jon Alonsok Carvalho Euskadin, eta Lide Hernando Muñoz egilearen lehen nobela: Izotz ura.
Poesia sailean, hiru liburu argitaratu ditu Susak aurten. Fast fatum Libe Goitiaren lehen lana, Iñaki Irazuren Zakurrak zaunka eta Harkaitz Canoren azkena Ulu egiteko bolondres bila.
Jon Urzelaik, Euskal Herriko musika jaialdiak aztertzen dituen Su festak saiakera ondu zuen 2023ko udaberrirako.
Narratiba eta poesia betiko sailez gain, azken urteotan proiektu eta ildo berriak ere jorratzen ari gara Susa argitaletxean. Munduko Poesia Kaierak bilduman aurten Bertolt Brecht, Mario Benedetti, Philip Larkin eta Pier Paolo Pasolini ekarri dituzte euskarara Irati Majuelo, Inma Errea, Juanjo Olasagarre eta Irene Hurtado de Saratxok.
Ganbila antzerki testuen bilduman berriz, udaberrian Hildako haurra eta Ura jaten plazaratu zituzten Gotzon Barandiaran eta Maddi Goikoetxeak, eta neguko irakurraldiak astinduko ditu Ander Lipusek Antzerkiaren labirintoan bi liburuekin.
Lisipe bilduma eta ildo feministan, Erresistentziarako gorputzak: bollerak gogoeta sortu du Eva Perez-Ponsek.
Abe 01 23
Denbora da Saioa eta Mara ez dabiltzala elkarren gertuan. Lehena irakasle dabil, haur bat izan du aspaldiko bikotekidearekin, eta utzita du musika, nahiz eta ezer gutxi bezala mugitzen den zerbait bere barruan aspaldiko diskoak entzutera giltzapetzen denean; bigarrena, kontrara, bete-betean dabil musikaren industrian, foku ugariren pean, eta apenas agertzen den hazten ikusi zuten kaleen artera. Han lotu ziren biak musikara, abesbatzako klaseetatik gaztetxeko oholtzara, eta biengan lorratza utzi zuen norbait hil da orain. Laguntasun harreman baten une fundatzaileak, poz partekatuak eta ezkutuko mindurak dira kontakizun honen hezurdura. Euskal Herriko historia hurbilean girotuta, zeharkaldi berean ageri dira Kilometroak jairako kantu-grabaketa, herritik hirirako distantzia, Bataplan, Friburgoko okupazio giroa, gurasoen etxeetako sukaldeak eta bizitzaren xake taula zuri-beltza. Etengabe eraldaketan diren urak Lide Hernando Muñozen lehen nobelan. Sarean duzue osorik irakurgai.
Aza 27 23
Zerk bereizten du ulu bat otoitz batetik? Eta otoitz bat poema batetik? Izan al daiteke zerrenda bat poema? Izatez, ba ote da poema ez den zerrendarik? Lapurtutako testuei forma aldatzea aski da testu baten jabetza geureganatzeko? Ekar ote liteke poema liburu batera Oteizaren Klarion laborategia proiektua? Galdera horiei jarraiki osatu dira Ulu egiteko bolondres bila poemarioko atal ezberdinak, diziplinari berari buruz hausnartuz eta poemaren muga formalak ikertuz, librearen librez, neurri eta errima guztietatik aske, noiz jostari eta noiz mamitsu, beti arakatzaile. Osorik irakur dezakezue sarean.
Aza 16 23
Iruñea, 2016. Gobernu autonomiko berriak goi mailako kultur jardunaldi bat antolatu du, eta Sanchez Godin intelektuala ezusteko bat ematekoa da bertan: Manuel Vazquez Montalbanen nobela argitaragabe bat agertu da, Carvalho Euskadin izenekoa. Ezustekoa, ordea, nobelaren bat-bateko desagertzeak emango du, eta Jon Alonsoren protagonista ezagunaren, Enekoitz Ramirez Lanbasen, esku geldituko da kasua.
Bartzelona, 2003. Carvalho detektibea Ramblei begira dago, Guadalupe Agirre euskal enpresari handienetako baten enkargua jasoko duenean: 1982an desagertu zen Kokotxa militantearen neska-laguna aurkitzea. Ordainsari altua eskainiko dionez, aurrera egitea erabakiko du Carvalhok, giro arraro baten erditik: esan gabekoak, paper misteriotsuak, jarraipenak…
Aza 10 23
1922an Ingalaterran jaiotako Philip Larkin II. Mundu Gerra osteko poesia ingelesaren gailurretako bat da. Errealitate arruntaz mintzo arrunt batean poesia eginik, unibertso handia atzeman zuen. Eta maisua izan zen zirrararen mamia azaleratzen bizimodu itxuraz hitsenari ere. Juanjo Olasagarrek sen handiz dakarki orain haren mintzoa euskarara, Susa argitaletxea laster argitaratzekoan den antologian, Munduko Poesia Kaierak bildumaren baitan. Aurrerapen gisa, hona sei poema.
Aza 02 23
Azaroaren 2an topatu zuten, 1975ean, Pier Paolo Pasoliniren gorpua Ostiako hondartzan. Erabat argitu gabeko hilketa, handitu egin zuen idazle eta zinemagile italiarraren inguruan lehen ere ernea zen polemika eta zalaparta. Gutxi barru Munduko Poesia Kaierak bilduman haren antología bat argitaratuko du Susa argitaletxeak, Irene Hurtado de Saratxo Mendietaren itzulpenean. Pasoliniren heriotzaren urteurrenean, hona antologia horretako sei poema.
Urr 30 23
Bukatu da. Gizakiak dimititu egin du eta AGK Agintaritza Global Konputarizatuaren eskuetan gelditu da mundua. Donostiako kaleetan androide polizien azpitik dabil orain gizakia, Arbas haranean bizikleta gainean hegan, Ilargitik jaiotetxearen eraisketa behatzen. Euskal Herri independentea, iritzilari neurolana, zituenik ez zekien umeen aita, Bowieren itzala, Marteko margolari helduaren desira, adimen artifizialaren meneko editorea eta beste gurutzatzen dira, hala, hamabost kontakizun hauetan. Egungo politiken biharko agertoki posibleak dira Juan Luis Zabalak zientzia fikziora egin duen hurbilpenean irudikatu dituenak. Irakurlearen esku dago erabakitzea Dimisioa distopia goxoa den, edo utopia triste eta etsia. Osorik irakur dezakezue sarean.
Urr 18 23
Nonbait badabil poeta, oroimenaren basoan dabil Zakur zaunkak bigarren poema liburuan. Betiereko forma hartu duten hitzen bideetan doa aurrera, izuaren zimurrak, gauaren atzaparrak, argi orbanak, lurrazpiko gelak eta harrizko etzalekuak zeharkatuz igaroaldian. Gerra garaiko kontuak eta ondoko urteetako behe-laino beltza datoz Iñaki Irazuren orriotan, inoiz utzi gabeko lekuetara eta inoiz agurtu gabeko jende batengana itzulera bat. Osorik irakur dezakezue liburua sarean.
Ira 29 23
Irailaren 29 batez hil zen, duela 50 urte, Wystan Hugh Auden, XX. mendeko ingeles poeta handienetarik bat, 1928an hasi eta 1971 bitartean mende osoko poeta bat izan zena. 1920etako Ingalaterrako idazle giro ezkertiarrean hasi eta hazia, berrogeitaka urtetan garatu zen bere literatur lanetan bilakaera hala bere pentsamenduan —marxismotik fede protestantera egindako bidea— nola bere poesiagintzan: mende hasierako modernismoa, forma tradizionalagoak, forma barrokoen eta pop estilokoen alternantzia, gizartearen porrotaren isla, azterketa psikologikoak… Momentua poema euskaratu zuen 1985ean Joseba Sarrionandiak, baina zabal Juanjo Olasagarrek ekarri dio Auden euskarari, 1987an Susa argitaletxearekin plazaratutako Antologiarekin. Irakurleen gozagarri.
Ira 02 23
1969ko irailaren 2an hil zen Ho Chi Minh, poeta, politikaria eta iraultzailea. Vietnamen independentziaren aldeko borrokalaria, hango alderdi komunistaren sortzailea —baita Frantziakoarena ere—, Indotxinako gerran frantsesak garaitu eta Vietnamgo lehendakari izan zen. Eta poeta. Gartzelako egunkaria bere poemen bilduma bat da, Txinan preso zela Ho Chi Minh-ek idatzia, eta Iñaki Aramaiok Herrera de la Manchan preso zela euskaratua (Susa, 1985).
