Eka
12
03
Joan den igandean bete ziren 100 urte Maria Dolores Agirre jaio zela Gipuzkoako Errezilen. Euskara eta antzerkirako zaletasunak eraman zuen hainbat jardunetara: Euskal Izkera ta Iztunde Ikastolan ikasle eta irakasle jarduna, irratian 25 urtez aritua, euskara irakaslea… antzergintzaren alorrean egin zuen ekarririk handiena. Itzultzaile lanetan nabarmendu zen: Alejandro Casonaren Txalupak jaberik ez, F. Garcia Lorcaren Iturri-legor, H. Gheon, Buero Vallejo… Rabindranath Tagoreren Amal eta Pio Barojaren Altzateko Jaun antzezlanak irakur ditzakezu hemen. Horretaz gain, berak sortutako Aukeraren maukera… azkenian okerra bakarrizketa eta Bear bearra artikulua ere (biak Egan aldizkarian argitaratuak) eskaintzen dizkizugu.
Eka
05
03
Duela hamar urte argitaratutako Edorta Jimenezen Azken fusila nobela duzu aste honetan osorik emana. 50etako hasieran abiatzen da kontakizuna: Onofreren etxeko atean hots egin dute gauean; asaldaturik atea zabaldu eta, gerran hiltzat jotako Juan agertu zaio: “Ez nok hil, Onofre. Makisan sartuta najagok, horrexegatik etorri nok hire etxera, laguntza behar joat!”.
maiatza
29
03
Aste honetako liburua Rafa Egigurenen lehendabizikoa duzu: Txipiroiren bat edo beste. Rafa Egigurenen poemak Joxemi Zumalaberen irudiez apaindurik argitaratu zituen Ustela Sailak 1981eko irailean. Datorren asteko liburua: Edorta Jimenezen Azken fusila nobela.
maiatza
22
03
Euskaldunon Egunkariak 1999an argitaratutako “Merry Christmas, Panama!” esan zuen heriotzak duzu aste honetako liburua, Koldo Izagirrek idatzia Panamaren inbasioaren 10. urteurrenean. Inork ez zuen ulertzen nolatan inbadi zezakeen superpotentzia batek Panama bezalako nazio bat. Chorrillo izeneko auzoak 15.000 biztanle zituen; gauerdiz helikopteroek, hegazkinek eta gerra ontziek bonbardatu eta metrailatu zuten; Panamako unibertsitateko sismografoak 447 eztanda jaso zituen inbasioaren lehen 12 orduetan, hau da, eztanda bat bi minutuko, eta gehienak Chorrillon; kalkulatzen da 4.000 bizileku suntsitu zirela. Datorren asteko liburua: Rafa Egigurenen Txipiroiren bat edo beste, 1981ean Ustela Sailak argitaratua.
maiatza
15
03
Efemeride bikoitza du Juan Rulfo idazle mexikarrak. Orain 85 urte sortu zen, maiatzak 16 zituela, Apulcon. Eta hogeita bost beranduago, 1953an, El llano en llamas ipuin-liburua kaleratu zuen Fondo de Cultura Económicarekin. Hainbat hizkuntzatara itzulitako lana, 1986an ekarri zuen euskarara Koldo Etxabek eta Baroja argitaletxearekin karrikaratu. Testu horixe osorik irakur dezakezu orain. Autore mexikarraren lana euskarara noiz ekarri den (Pedro Paramo 2002an argitaratu zuen Ibaizabalek, Juan Garziak euskaratua) eta bere lanen berri ere eskaintzen dizugu.
maiatza
15
03
Jon Alonsoren lehendabiziko nobela ere osorik eskaintzen dizugu aste honetan: Katebegi galdua, 1995ean Susak argitaratua. Nobela beltz honetako ardatza XVI. mendeko euskal liburu ezezagun bat duzu, Leizarragaren Bibliaren aurretik idatzi omen zena; jende ugari dabil pieza preziatua harrapatu nahian. Datorren asteko liburua: Koldo Izagirreren “Merry Christmas, Panama!” esan zuen heriotzak, duela lau urte Euskaldunon Egunkariak plazaratua.
maiatza
08
03
Aste honetako liburua Harkaitz Canoren lehendabizikoa duzu: Kea behelainopean bezala, 1994ko apirilean argitaratua. Liburuko bost poema entzun ere egin ditzakezu, idazleak berak irakurririk. Datorren asteko liburua: Jon Alonsoren Katebegi galdua nobela.
maiatza
01
03
Juan Luis Zabalaren Sakoneta ipuin liburua duzu asteon osorik eskaintzen dizuguna, 1994an argitaratua eta hamaika narrazio biltzen dituena. Liburu honetako bi ipuin espainolez ere irakur ditzakezu: “Planetas abatidos” (Juan Luis Zabalak berak itzulia) eta “Nochebuena” (Bego Montoriok itzulia). Datorren asteko liburua: Harkaitz Canoren Kea behelainopean bezala.
Api
24
03
Asteon osorik eskaintzen dizugun liburua Hasier Etxeberriaren Eulien bazka nobela berria duzu (duela hilabete Susak argitaratua). Zortzi zati eginda agertu da emakume baten gorpua, eskuak eta burua falta dituela; eta Damian Arruti entomologoak ezaguna du biktima. Datorren astean: Juan Luis Zabalaren Sakoneta ipuin liburua.
Mar
06
03
Duela 75 urte, 1928ko martxoan, Manoel Antonio poeta galegoaren De catro a catro. Follas sin data d’un diario d’abordo liburua argitaratu zuen Nós argitaletxeak. Poesia galegoaren baitan modernitateari bidea zabaldu zion liburu hori 1992an euskaratu zuten Iñigo Aranbarrik eta Koldo Izagirrek. Urte hartan bertan argitaratu zen zenbakitutako 60 aleko edizio berezi bat, Trintxerpen, Magosto festarako. Haren berrargitalpena duzue orain aurkezten duguna.
Mar
06
03
Eneko Olasagastik, Koldo Izagirreren Metxa esaten dioten agirretar baten ibili herrenak narrazioan oinarrituta Metxa antzezlana zuzendu eta egokitu du. Donostiako Antzoki Zaharrean, 2003ko otsailaren 21ean (ostirala) estreinatu eta Euskal Herrian zehar antzezten ari dira Korrika Kulturalaren karietara. Antzerki obra osoa Interneten duzu orain irakurgai.
Ots
27
03
Iñaki Uriak ez du ipuin libururik argitara eman izan. Argitalpen honetan duzu hala ere bere narrazioen bilduma: Limosnatxo bat besamotzarentzat 1983an agertu zuen “Urte guztiak dira diferente” liburuan, eta gainerako bostak Xaguxarra eta Susa aldizkarietan plazaratu ziren 1980 eta 1983 bitartean, duela hogei urte. Izan daitezela ipuinok irakurketaren plazerrerako, eta aldi berean egunotako bidegabekerien eta injustizien aurrean gure haserre adierazpena. Besarkada handi bat!
Ots
20
03
Otsailaren 21ean 100 urte beteko dira Raymond Queneau idazle frantsesa jaio zela. Horren aitzakian, Zazie metroan, haren nobela arrakastatsuena bildu nahi izan dugu orriotara. 1996an Ibaizabalek eman zuen argitara Joxan Elosegik egindako itzulpena, Literatura Unibertsala bildumaren barruan. Liburu hartatik hartuak daude Joxan Elosegik berak idatzitako sarrera argigarria, eta baita eleberriaren 12. atala ere.
Ots
06
03
Donostiako XIX. mende amaiera eta XX. mende hasierako egileen testuak batu ditu Donostiako Euskararen Patronatuak euskaraz.net gunean. Toribio Alzaga, Martzelino Soroa, Ramon Artola, Pepe Artola, Bitoriano Iraola eta Antonio Arzak idazleen lanak jasoko ditu. Oraingoz, Toribio Alzagaren lau testu (“Neskazar”, “Amantxi”, “Aterako gera”, “Biozberak”) Bitoriano Iraolaren “Au poza senti det eta beste bertso asko”, Ramon Artolaren “Ipuiak edo kontutxoak I eta II” eta Antonio Arzaken “Idazlan-sorta” bildu dituzte herri literaturaren txoko honetara.
Urt
23
03
1999an Felipe Arrese Beitia saria irabazi zuen Juan Luis Zabalak Hautsia natza liburuaz. Hurrengo urtean argitaratu zen paperean eta orain, urte bi pasatu eta gero, Susako web gunean irakur daitezke liburu horretako 67 poemak.