Eka
10
04
Editore eta kultur eragile inportantea izan da Leopoldo Zugaza durangarra. Euskal letren munduan aspaldi murgildua, 1975etik aurrera euskarazko liburuak eta euskal gaien ingurukoak kaleratzen hasi zen, Leopoldo Zugaza argitaldaria izenpean. 1975etik 1979ra bitartean ia 40 liburu argitaratu zituen, horietatik lehenetakoa Mikel Zarateren Ipui antzeko alegi mingotsak. 1977an Irrisko sorta poema liburuen bilduma abiarazi zuen Manu Erzillaren Hitzik ainitz idatzi dut poemarioarekin, eta gero beste zazpi etorri ziren, 1979ra arte. Manu Erzilla bilbotarrarena eskaintzen dizugu aste honetan, osorik.
Eka
10
04
Koldo Izagirrek eta Ramon Saizarbitoriak, “Baietz astea gaizki bukatu” saila 1977 eta 1978an egin eta gero, 1979ko ekainean “itzuli” ziren Zeruko Argia-ko orrialdeetara. Eta artikulu-sail gogoangarria berriro ere irakurleei eman: Oh! Euzkadi saila. 1979ko ekainaren 4an argitaratu zuten lehena, eta beste hamasei 1979ko azaroaren 11n azkena plazaratu zuten arte. Artikulu sorta honetan bilatu behar da, hain zuzen ere, 1980an plazaratuko zen Oh! Euzkadi aldizkariaren ernamuina (1979ko maiatzean argitaratutako zero zenbakiarekin batera), bertan topatuko ditugu aldizkari hartan parte hartu zuten izen asko. Izan ere, euren kronikarekin batera, astero gonbidatu bat zekarren Oh! Euzkadik, gonbidatuaren testu batek ixten zuen kronika (lehehengo biak, adibidez, Urtsuaran eta Ramon Etxezarreta). Gure historian benetan bizi izan den garai bateko asteroko kronika zorrotz eta bikaina, guk ere astero emango dugu artikulua. Lehenengo biak irakur ditzakezu Emailu honetan.
Eka
03
04
Koldo Izagirre eta Joxemari Olaizolaren bultzadaz sortu eta hazi zen Ustela Bilduma. 1977an kaleratu zen lehen liburua, Koldo Izagirreren Oinaze zaharrera, eta 1983an azkena, Jose Luis Otamendiren Azken undinaren kaira. 19 lan argitaratu zituzten, horietarik 13 autoreen lehen lana. Apustu ausarta, hala obretan nola idazle berriak plazaratzeko orduan, liburu ederrak eskaini ditu. Osorik jarri ditugu azken hilabeteetan Literatur Emailuen bitartez, eta beraz orain bilduma osoa daukazu irakurgarri (Egunero hasten delako izan ezik, hauxe izan zen bildumako berragitalpen bakarra).
Eka
03
04
Euskaraz.net-ek Donostiako idazle aspaldikoen liburuak berreskuratzearren aurrera daraman egitasmoak urrats berria bete du: beste bi liburu jarri ditu sarean. Lehena, Katalina Eleizegiren Garbiñe (1916), XIII. mendean girotutako antzezlana; eta bigarrena, Serafin Barojak 1875ean argitaratutako Gazi-gezak. Webeko bertsio “gaurkotuaz” gain, jatorrizko bertsioak ere jarri dituzte PDFn: hala Eleizegirena nola Barojarena.
Eka
03
04
1991n plazaratu zuen Juanjo Olasagarrek Gaupasak poema-liburua, Susa argitaletxearekin. Jarraitu zaio poesiaren bideari eta haren ostean etorri ziren Bizi puskak eta Puskak biziz, non Olasagarrek lurralde poetiko oso bat definitu duen. Ez da poesia izan, ordea, landu duen genero bakarra: antzerkia argitaratua du (Hegazti errariak), kronikarik ere bai (Mandelaren Afrika), eta aurten eleberri bat kaleratu du: Ezinezko maletak. Osorik eskaintzen dizugu bere lehen liburua, Gaupasak. Liburuko poema batzuk Susa argitaletxearen webgunean entzun ere egin ditzakezu, autoreak errezitatuak.
Mai
27
04
Maiatzaren 25ean (asteartea) bete ziren 50 urte Robert Capa argazkilaria hil zela. Gerra batean argazkiak ateratzen hil ere. Egunotan, Edorta Jimenez idazleak hainbat hitzaldi eman ditu, Robert Capa eta David Seymour Chim argazkilarien lanen ingurukoak –Kilkerren hotsak liburuan agertzen dira argazkilariok ere-.
Hitzaldietako bat Larrabetzun eman zuen, eta Linterna Gorria aldizkarian Argazki bete berba ekimena atondu dute. Capa eta Chimen bosna argazkiri testua jarriko diote irakurleek eta testuok aldizkari digitalean argitaratuko dira ostean. 1937ko gerran ateratako argazkiak dira denak, tartean Euskal Herrian egindako zenbait foto.
Mai
27
04
1999an argitaratu zuen Jon Gaztelumendik Haizea mindu gabe narrazio liburua: 11 ipuin, Haizea mindu gabe poema -Goizalde Atxutegirena- eta hitzaurrea. “Ihesi doazen izpirituak dira presoaren kontu idatziak; mezulariak dira”, esaten du Bonxeko espetxean idatzitako hitzaurrean Jokin Urainek. Halaxe izan ziren hauek, presoaren kontu idatziak, espetxean idatzi baitzituen Jon Gaztelumendik. Orain aske da, Gaztelumendi, espetxean 18 urte egin eta gero. Hemen dituzu “izpiritu” horiek irakurgai: Haizea mindu gabe.
Mai
27
04
Lazarragaren eskuizkribuaz egindako transkripzioa eskaintzen dizuegu aste honetan. Zientzi helburuz baino, literaturazaleak eskuizkribua modu errazago eta arinago batez irakurri ahal izateko baliabidea sortzea izan da gure asmoa. Orriz orriko transkripzioaren testu osoa, RTF edo PDF formatuetan jaits daiteke. Irakurketa atseginagotu aldera, testuz testuko berrantolaketa ere, oso behin-behinekoa, badago PDF formatuan. Transkripzioaren egilea Iñigo Landa izan da.
Mai
27
04
Hiriaren kronika bat egin du Paddy Rekaldek Bilbo dub kronikak poema liburuaren bitartez, eta Bilbo berrituak eta monumentalak ezkutatzen duen beste Bilbo hori agerian jarri du. Paddy Rekalderen bosgarren liburu hau idazlearen poesiazko bigarrena duzu.
Mai
20
04
Euskaldun guztiei euskarazko lokuzioak ezagutzeko eta lantzeko aukera emango dien gunea sortzea izan du helburu Koldo Izagirre, Joxan Elosegi eta Josu Landak abian jarritako lantaldeak. Intza Proiektuaren abiapuntua eta oinarria Koldo Izagirreren bilduma (Euskal Lokuzioak, Hordago Argitaletxea, 1981) izan zen, baina osagarri garrantzitsuz hornitua. Alde batetik, ikuskatu, zuzendu eta txukundu egin dute liburu hartan bilduriko materiala, eta, bestetik, sarrera emango zaie taldeak berak eta beste laguntzaile askok, han eta hemen ahozko jardunetik eta idatzizko hainbat iturritatik jasoriko lokuzioei. Une honetan, 6.230 lokuzio daude batuta eta sailkatuta. Etengabe hazten doan proiektua duzue hau, eta astean gutxienez bi aldiz berriztatzen dituzte edukiak.
Mai
20
04
Argitaratu zenean irakurri zuten askok goraipatzen dute Maria Jose Kerejetaren Ezezagun baten kuadernoa, euskarazko poesigintzan liburu seinalatu gisa. 1987ko Irun Hiria sariko Olerki saria irabazitakoa, 1988an argitaratu zuen Gipuzkoako Aurrezki Kutxak. Poemario sakona, indar handikoa, formalki ere landua, liburu bikaina osatzen du Kerejetaren Ezezagun baten kuadernoa-k. Hementxe daukazu osorik.
Mai
13
04
Mikel Zarate idazlearen literatur lan guztiak batu ditu MikelZarate.com gune berriak. 11 liburu daude osorik on line. Poesiazkoak: Higidura berdez (1977, GAK), Bizipenen bultzadaz (1978, Zugaza), Etorriaren zorabioz (2004, Zorrizketan). Literaturari buruzko saiakerak: Bizkaiko euskal-idazleak (1580-1968) (1970, Derioko Ikastetxea), Euskal literatura: azterbideak, aztergaiak, azterketak, I eta II (1977-1978, Zugaza). Haurgintza minetan (1973, Gero) nobela eta lau narrazio liburu: Ipui antzeko (1975, Gero), Ipuin antzeko alegi mingotsak (1975, Zugaza), Utopiaren fantasian (1979, Haranburu), Bilbo irribarrez (1980, Bizkargi).
Zorrizketan euskara elkarteak, Lezamako udalagaz batera antolatutako omenaldi ekitaldien barruan atondu du webgune hau, testuen digitalizazioa eta webgunearen diseinua armiarma.eusek egin du.
Mai
13
04
1978ko abenduan plazaratu zen Jon Casenavek eta Mattin Larzabalek elkarrekin idatzitako Azkenean dilindan eleberria, Ustela Sailaren baitako lana. Bederatzi ataletan banatutako liburua, Azkenean dilindan gaude izeneko hitzaurrea dauka, bikote lanaren nolabaiteko aurkezpena, Jon-Kasko Tzarra eta Mattin-Kurios Pinterdi-k sinatua. Azaleko irudia Philipee Ducasouk egin zuen. Azkenean dilindan osorik daukazu orain irakurgarri.
Mai
13
04
Maiatzaren 6an omenaldia eskaini zioten hainbat lagunek Andolin Eguzkitzari, bera sustatzaile izandako Bilboko Kalderapekoko errezitaldi batean. Andolinen poemak ez ezik, berak euskaratutakoak ere errezitatu zituzten. Santurtziko idazleak Olga Omatos-ekin batera euskaratutako Konstantinos Kavafisen poema-antologia argitaratu zuen, Pamielarekin, 1995ean. Liburuko zenbait poema eskaini genizkizuen bere heriotza zela-eta egindako Emailu berezian. Aste honetan, maiatzaren 6ko errezitaldiaren osagarri, osorik eskaintzen dizugu liburua.
Mai
13
04
Edu Zelaietaren bigarren poema liburua, Mugaldekoak, argitaratu dute koedizioan Euskalgintza Elkarlanean Fundazioak eta Susak. Lau ataleko liburuak hiru ditu poesiazkoak eta laugarrena narrazio labur bat. Muga kontzeptua da denetan ardatza. Edu Zelaietak errezitalak egingo ditu Beñardo Goietxe eta Raul Garcia musikariak lagun dituela, Beran (maiatzak 28), Gasteizen (ekainak 15), Larrabetzun (ekainak 25).
