Abu
29
02
Ernest Hemingwayren “Agurea eta itsasoa” (“The Old Man and the Sea”) Life aldizkariak argitaratu zuen lehen aldiz 1952ko irailaren lehenean, eta zazpi egun geroago irailaren 8an plazaratu zuen liburuan Scribner’s argitaletxeak. Gotzon Goenagaren itzulpenez argitaratu zen lehen aldiz euskaraz 1963an, Itxaropena argitaletxearen Kuliska Sortan. Hiru urte lehenago, 1960ko abuztuaren 21ean, Jose Artetxek Ernest Hemingwayrekin enkontrua egin zuen Donostiako Maria Cristina Hotelean, euskarazko argitalpenerako Hemingwayk egile eskubideak doan eman zitzan eskatze aldera. Honela izan zen solasaldia, Artetxek “Agurea ta itxasoa” liburuaren hitzaurrean kontatua: “Baimena ematen al dezu?” galdetu zion Artetxek Hemingwayri, eta idazleak erantzun: “Nik ez daukat ezer euskaldunen kontra. Ondo egiña al dago traduzioa?”; Artetxek: “Bai, oso ondo gañera”; eta Hemingwayk orduan: “Egizue ba nai dezutena. Nere abogaduari eskribitu akiozute”. Duela 50 urte argitaratutako “The Old Man and the Sea” (1952) nobelaren euskarazko lehen edizioa Agurea ta itxasoa (1963) osorik duzu hemen .
Abu
08
02
“Galop infernal” izenburuarekin 1852. urtean argitaratu ziren ustez Bilintxen bertso zaharrenak direnak. Honela kontatua du Antonio Zabalak: “Honoko bertso-sail honek bi zati ditu; lehenengoan (“Lagunkida fraternaleko galaiak beren damari”) aditzera ematen denez, inauteri batzuetarako paratua da; eta bigarrengoan (“Ziririkuak”)esaten denez, inauteri horietarako dantza-tokia eta abar prestatzen hasi zirenean, kontrarioren bat edo beste izan zuten Bilintx eta bere lagunek; baina hala ere ondo antolatu zituzten gauzak. Bertso hauek “Donostian Pio Barojaren moldiztegian (1852)” argitaratutako paper batetik ditugu. Paper hori Peñaflorida kondearen liburutegian omen zegoen, eta gure eskuetaraino Donostiako Juan Arbelaitz eta Tolosako Juan Jose Beloki jaunen bitartez etorri zen. Guk ezagutzen ditugunetan, hauek izango dira Bilintxen bertsorik zaharrenak. Hogeita bat urte zituen orduan”. Data honen aitzakian, Bilintxen bertso guztiak argitaratu ditugu sarean.
Uzt
25
02
Datorren uztailaren 28an, igandearekin joko dute "Urruti Jauregiko Peirot" pastorala Altzürükün, Zuberoan. Aurten Niko Etxart herritarra izan dute pastoralaren egilea. XVI. mendeko zalduna zen izan zen Peirot Urruti eta Frantziako gorteetan izan zituen bere kargurik handienak. Frantzietako gorteetatik bueltan Baionako Gaztelu Berriko gobernaria ere izan zen. Nafarroako Albret erregearen aldeko agertu zen Altzürüküko Urruti Jauregiko Peirot. Niko Etxarten jaioterrian 1907an jo zuten azken pastorala, eta maskarada anitz egin duten arren, ia ehun urte igaro behar izan dira pastorala berriz egin eta emateko.
EITBko guneak iaz jokatutako "Xiberoako makia" pastorala, Jean Louis Davantek idatzia, osorik eskaintzen du xiberueraz eta batuaz. Piarres Lartzabalek idatzitako "Aralar", 1971ko pastoral antzerako antzerkia ere badago www.teatroa.com-en. Patri Urkizuk Durangon pastoralen gainean eman hitzaldia biltzen du Plazara aldizkariak. Informazio gehiago, Aurki-n
Eka
20
02
Lauaxeta Gernikan berpiztu da 1997ko irailean, eta Julen Lamarain kazetaria ezagutuko du. Biek elkarrekin ibilbide luze bat egingo dute egungo Euskal Herrian barna. Agur, Euzkadi nobelan berpiztu zuen Lauxeta Juan Luis Zabala idazleak. Eta orain nobelaren bost kapituluak (Arrats Beheran, Mendietara, Bide Berriak, Ontzi-puntan soinutsik eta Hil ginenon hatsa) osorik irakur daitezke Susaren webgunean.
Mai
23
02
Lutxo Egiak bere bigarren liburua baina lehenengo nobela aurkeztu zuen maiatzaren 16an, Donostian goizez, arratsaldez Bilboko Kalderapekon adiskide eta idazle askoren aurrean, eta nobelarentzat izenburua oparitu zion Eneko Erranzek kitarraren doinuz lagunduta. Orain Internet bitartez Paperezko hegazkinak nobela osorik irakurtzeko aukera ere baduzu, Josu Landaren Odolbildua bezalaxe.
Mai
16
02
Maiatzaren 17an (ostirala) izango da Galizerazko Letren Eguna. Joseba Sarrionandiak Poemas náufragos (Galegoz heldutako poemak) liburua kaleratu zuen Susa-Amerika aldizkariarekin batera 1991ko maiatzean Día das Letras Galegas egunaren karietara.Manoel Antonio, Luis Amado Carballo, Alvaro Cunqueiro, Aquilino Iglesia Alvariño, Luis Pimentel, Luis Seoane, Celso Emilio Ferreiro eta Manuel María poeten lanak itzuli zituen Sarrionandiak. Guztira 18 poema (74 orrialde). Edizioaren apailatzaileak: Xose Estevez eta Iñigo Aranbarri. Liburuaren hitzaurrea: Koldo Izagirre. Orain Interneten lehenengoz aurkezten ditugu poema hauek elebitan Galizierazko Letren Egunaren karietara berriro.
Mai
09
02
Odolbildua nobela aurkeztu zuen Josu Landak maiatzaren 2an Donostian eta Bilbon. Donostiako agerraldian Josu Landarekin batera Igela argitaletxeko Xabier Olarra eta Susako Mikel Elortza aritu ziren. Xabier Olarrak liburuaren aurkezpena egin zuen, Elortzak egilearena. Josu Landak hitz gozoak izan zituen Igelarentzat, izan ere bere nobela idatzi bitartean Igelako “12 bat liburu edo irakurri” zituela aipatu baitzuen. Nobela beltza edo pertsonaia nobela artean kokatu zuen egileak bere lana. Orain liburua, liburudendetan salgai ez ezik, Interneten ere osorik dago irakurgai.
Api
18
02
Imanol Murua Uriak 1998an kaleratu zuen Palestina zauritua liburua, Euskaldunon Egunkariako kazetari joanda Palestinan bizi izandakoaren kronika eginez.. Hango gerra dela-eta, Susaren webgunean irakurgai jarri dugu osorik.
