irailak
Ira 04 03
Narrazioen bidetik egin zuen jauzi, idazleen plazara, Antxon Gomezek, 1997an, Abere madarikatuak narrazio liburuaz. Idazleen plazara esan liteke edo, zergatik ez, idazleen zelaira edo basora edo errekara… Izan ere, liburuak dakartzan sei ipuinek natura dute kokaleku, eta denetan animalia bat da protagonista nagusi. Animaliak dira protagonista, bai, baina gizakiez hitz egiten dute ipuinok. Hurrengo astean: Galera errepikatuak, Juanra Madariagaren poemak.
Abu 28 03
Orain dela 150 urte, 1853ko abuztuaren 29an, jokatu zela lehen Lore Jokoa, Anton Abbadiak antolatutakoa, diote kronikek. Data hori hartu da estreinaldi ofizialtzat, baina ez dirudi hala denik, Patri Urkizuk prestatutako Anton Abbadiaren Koplarien Guduak (1851-1897) liburuan ikus eta irakur daitekeenez. Liburuan bildutako 400 poema-sortak irakur ditzakezu hemen, eta izen zerrenda oparoa kausituko duzu: Etxahun, Iparragirre, Dibarrart, Zaldubi, Duvoisin, Elissanburu, Hiribarren, Etxeto, Otaño, Arrese Beitia, Lopez Alen, Iraola…
Abu 28 03
Ho Chi Minh-en Gartzelako Egunkaria euskaratu zigun Iñaki Aramaiok eta 1985ean argitaratu zuen Susak. Buruzagi vietnamdarra 1942an preso hartu eta kartzelan idatzitako poemak dira gartzelako egunkari hau osatzen dutenak, 101 poema, Iñaki Aramaiok Txinan baizik Espainiako kartzela batean, Herrera de la Manchan, euskaratuak. Euskaratzaileak hitzaurrean dioenez, poesiaz gain testigantza ere aurkituko du irakurleak. Hurrengo astean: Antxon Gomezen narrazio-liburua, Abere madarikatuak.
Abu 21 03
Duela 50 urte, 1953ko abuztuaren 20an, hil zen Errose Bustintza Mañariko. Euzkadi aldizkariko kronikalaria, poesiak eta kantu-letrak ere idatzi zituen, baina bere ipuinek egin dute ezagun. Hainbat aldizkaritan argitara emanak, Jaime Kerexetak bildu zituen Jesus’en Biotzaren Deia eta Anaitasuna aldizkarietan Euskalerriko ipuiñak izenburupean. Liburu gisa 1990ean kaleratu zituen Gero argitaletxean, Kerexetak berak zuzenduriko edizioan, Ipuiñak izenburuaz eta Santi Onaindiaren hitzaurrearekin. Osorik irakur ditzakezu hemen.
Abu 21 03
Michele Angiolillo anarkistak Arrasateko Santa Ageda bainuetxean hil zuen, 1897ko abuztuaren 8an, Canovas del Castillo Espainiako gobernuko presidentea. Bergarako kartzelan preso atxikia, gerra kontseilua egin eta bertako patio zabalean hil zuten Angiolillo, garrotez, abuztuaren 20an. Hil aurretik, hitz bakarreko mezua aldarrikatu zuen: Germinal! Michele Angiolillo (Lilio) da Koldo Izagirreren Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri nobelako protagonista nagusietako bat; nobela 1998an argitaratu zen eta orain osorik emana daukazu hemen. Eta gainera, nobela hura idazten ari zelarik egindako baina argitaratu gabeko kapitulu berezi bat ere eskaini digu Izagirrek. Hurrengo asteko liburua: Ho Chi Minh-en Gartzelako egunkaria.
Abu 14 03
Castillo Suarezek 2000n eman zigun argitara bere lehen poema-liburua, Mugarri estaliak. Indar handiko poemak dakartzana, liburuak ahots propio adoretsua erakusten du. Osorik irakur dezakezu hemen. Hurrengo astean: Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri, Koldo Izagirrek 1998an kaleratutako nobela.
Abu 14 03
Gaurko egunez, abuztuaren 14an, jaio zen Juan Manuel Lujanbio “Txirrita” bertsolari handia. Bere bertso ezagunak dio: “nere aitamenak izango dira beste larogei urtian”. Bistan da larogei baino askoz ere urte gehiago iraun duela Txirritaren itzalak. Bizirik balego, 143 urte beteko zituen gaur. Udako freskagarri bezala eskaintzen dizkizugu haren bertso jarri guztiak.
Abu 07 03
Idazle zaildua dugu Pablo Sastre, liburu mordoska bat argitaratua. Narrazioak, bere jenero ohikoenetako bat, jasotzen ditu Itzalaren ertzean liburuak, orain osorik eskaintzen dizugunak. 1996an argitaratu zuen, Susa argitaletxearekin. Hurrengo astean: Castillo Suarezen poesia-liburua, Mugarri estaliak.
Abu 07 03
80 urtean pastoralik egin gabe egon ondoren, Idauze-Mendi herriak atondu eta ondu du aurtengo pastorala, Pierre Loti idazle frantziarrak 1897an idatzitako “Ramuntxo” nobelan oinarritutako izen bereko pastorala. Pier Pol Berzaitz musikari eta pastoralgileak idatzi du testua, batetik, Lotiren eleberrian ageri den euskaldunen arketipoak, eta, bestetik, istorio horren unibertsaltasunak erakarrita.
Berriak pastorala osorik eskaini du bere webgunean; eta testu osoa irakurri, afixa ikusi eta emankizunetako argazkiak ere kontsulta daitezke.
Uzt 31 03
Anemometroa poesia-liburua izan zen Igor Estankonak ekarri zigun lehendabizikoa, 1998an. Artearrak arrakasta lortu zuen lehen poemario horrekin, eta 2002an kaleratu zuen bigarrena, Joseba Jaka beka irabazitakoa, Susa argitaletxeak eta Euskalgintza Elkarlanean Fundazioak argitaratutakoa: Tundra. Bere lehenengo liburua, osorik eskaintzen dizugu orain. Hurrengo astean: Pablo Sastreren narrazio-liburua, Itzalaren ertzean.
Uzt 24 03
Ustela Sailaren 16. alea izan zen Itsu-mandoka, Jon Casenaveren narrazio-liburua. Bilduma berean Zutaz amoroski eta Kalean dilindan kaleratuak zituen (bigarrena Martin Larzabalekin batera), eta 1981ean Itsu-mandoka plazaratu zuen. Narrazio edo prosa-pieza laburrez osatua, hiru atal ditu liburuak: Haurkeriak, Joko Krudela eta Itsu-mandoka. Sakatrapuren marrazkiez hornitua, osorik irakur dezakezu orain. Hurrengo astean: Igor Estankonaren lehen poema-liburua, Anemometroa.
Uzt 17 03
Pierre Topet Etxahun, Barkoxeko olerkaria, “vogan” izan zen orain 50 urte, 1953an. Pierre Bordazarre Etxahun Irurik Etxahun pastorala ondu zuen (Barkoxekoa vogan zela Bordazarrek berak erran zuen 1979an Zeruko Argia-ri emaniko elkarrizketa batean; Argiak 1999. urtean kaleratutako Gure Mendea liburuan irakur daitekeena). Eta Piarres Larzabalek ere 1953an plazaratu zuen Etchahun antzezlana, Gure Herria aldizkarian. Antzezlan hau irakur dezakezu hemen, 1953ko urtarril-otsaileko zenbaki hartan kaleratutako bertsioan.
Uzt 17 03
Jon Benitoren poesia liburua, Aingurak erreketan, irakur dezakezu osorik aste honetan. Bere lehen liburua, indarrez eta freskotasunez beteriko poemekin plazaratu zen idazlea Susa argitaletxearen eskutik. Liburuari egindako kritikak ere aurkezten dizkizugu. Datorren astean: Jon Casenaveren Itsu-mandoka liburua, Ustela Sailean, 16. zenbakiaz, 1981ean argitaratua.
Uzt 10 03
Aste honetan osorik eskaintzen dizugun liburua nobela bat duzu, Unai Iturriagaren Berandu da gelditzeko. Zuria Beltz musika taldeko Mikel baxu-jolea du protagonista, Bilbo Zaharrean bizi dena Dionisos deitzen dioten irakaslearekin. Datorren astean: Jon Benitoren Aingurak erreketan poema liburua
Uzt 03 03
1803ko uztailaren 5ean jaio zen, Ingalaterrako East Derehamen, George Borrow. Elkarte Bibliko protestantearentzat lanean jardun zuen Europan eta Euskal Herrian, eta gure berri eman zuen bere lanik ezagunenetako batean: The Bible in Spain. Euskarak erakarri zuen eta 1838an Evangelioa San Lucasen Guissan eman zuen Borrowk berak argitara, Oteiza medikuak euskaratutakoa. Ijito-munduan aditua, ebanjelioa calo hizkuntzan ere argitaratu zuen. Hizkuntza asko ezagutzen zituena, The Bible in Spain liburuan, pasarte solteez gain, euskarari eta euskaldunei eskainia da 37. kapitulua. Berau irakur dezakezue hemen, jatorrizko ingelesezkoa, eta baita kapitulu horren eta beste pasarte batzuen gaztelaniazko itzulpena, Justo Garatek egina eta Revista Internacional de Estudio Vascos-en 1929an argitara emana.
George Borrowri buruz artikulua kaleratu zen Oh Euzkadi aldizkarian, eta berari buruz Julio Urkixok ere jardun zuen Vascófilos ingleses izeneko artikulu batean, 1934an RIEVen plazaratua.