Abenduaren Seigarrenean
San Nikolas Obispoa

        1. Pataran, Liziako Probinzia jaio ze S. Nikolas buratso noble Kristioetaik, asko orazio ta limosnaen medios Jangoikoak emana. Aurzututik ageri ze, beretako zeukala eskojiturik, ezi Amaren bularretan azitzen zegolaik oraño, barutzen ze asteazken ta ostilaretan artus bein sollik egunean esnea. Urteak añaditus, ta birtuteak aumentatus: estudioetan egin zue agitz alzinamentu, baña iago santidadean, zelarik guzien exenplu, ta gasterik zar juizioan, modestian, bizimodu onean, orgatik guziek onesten baizute ta errespetatzen. Zue osaba bat Obispo, zeñek ordenatzerakoan sazerdote Nikolas erran zue, Iruzki berri bat dakusat datorrela anitzen konsolu ta erremediotako. Zori onekoa saldoa, zeñen Artzai izanen den. Ala agitu ze. Konsagraturik sazerdote ia etzue berze kuidadorik, baizik nola Jangoikoai egin plazer iago ta iago; Jangoikoaren Aingeru bat bekala lurrean, Jangoikoareki zue bere komunikazioa orazioan, ta proximoeki solamente ongi egiteko al guzian.

        2. Il zekizkio buratsoak: gelditu ze ondasun guzien heredero, ez altxatzeko, bai eraikitzeko abasto limosnaetan, ez solamente emanes eskatzen ziotenei, baitaere billatus nori eman eskatu gabe. Berze ongi eginen ertean kontatzen da bat asentatu zuena Jangoikoak bere libruan. Ze gizon bat aberats izana, zituena irur alaba erremediatu bearrak, baña ezin erremedia, ezeta ere mantenatu, baizego tentaturik uztera atra zezaten bizia honestidadearen kostus. Jakin zue nondikbait sanduak: eta arturik bolsa bat diru, joan ze gau batez ixil ixila, ta gizon arren kuartoko leiatillatik bota zue barnera, ta itzuli ze laster bere etxera; ezpaizuenai jakin zezan niork, baizik Jangoikoak: ezi etze asko Kristio patarateroen gisara, iten dutela nola ollo karakariak, arrautze txar bat, ta guzia karaka. Gizonarrek jaiki ondoan goizean ikusi zuelaik bolsa, ta artan ainberze urre, kontentus zoraturik etzekie nola eman graziak Jangoikoak. Bereala erremediatu zue alaba bat. Ori ikusirik, sandua kontentago zego emanas, ezi berzea errezibituas. Andik guti gisa berean bota zio berze ainberze: sentitu orduko saltatu ze gizona ikusi naies nor zen ongiegille gura: baña etzuke, zeren sandua berla altxatu ze. Arreki erremediatu zue bigarrena, esperanzareki oroat inen zuela berzeagatik. Baña jakin naies, nor zen alako ongiegillea, zego gauoro erne beira. Ellegatu ze sandua irugarren aldian, bota dirua, ta bazoeie prisaka: berla berzea atzetik: bata laster, berze laster: gero ere erdetxirik, ta oñetan urtikirik, o Nikolas, erran zio negarres, nola eztu nai ezaun dezaten ene ongiegille ona? Ori da gure erremedioa: orrek libratu gaitu deshonretik ta kondena ziotik. O Jangoikoaren gizona, nola dezokegu paga? Sanduak humil erraten zio, Jangoikoa da, nondik datorren on guzia: Berari eman graziak: eta iduri bazaio estimagarri ene borondatea, onen pagutan eskatzen diot Jangoikoas, ezdezala niori erran. Baña debalde: Jangoikoak berak nai zue publika zeien exenplutako.

        3. Famaturik ia nai zue erretiratu, baña itsasos zoeielaik, goraturik tenpestade bat, Jangoikoak sanduagatik ematu zue, ta ala famatu ze iago sandua. Nailuke onek bizi altxaturik bere erretiroan; baña Jangoikoak nai zue agerrarazi nola iruzki bat munduan. Ortako eman zio txasko eder bat. Inspiratu zio joatea Mirako Ziudadera: Joan ze ustez an obeki altxatuko zen. Bitarteo ango katedralean zeude Obispoak bildurik konsultatzen nor egin Arzobispo. Errebelatu zio aietaik bati Jangoikoak, in zezatela lenbiziko zetorrena tenplora biramonean, deitzen zena Nikolas. Paratu zire guardian atari barnetik etxideten: sandua deus alakorik etzekiela oanze goiz eder tenplora: ellegatzean atari-pokalean arrapatu zute, nor da ori? Ark, ni bekatari pobre bat. Nola deitzen da? Nikolas. Bereala eramanik, ta guziak konformaturik elejitu zute Arzobispo. Errepugnatzen zue, aflijiturik zio etzela gauza, negar egiten zue. Baña ezta erremediorik, ziote aiek: Jangoikoak nai duena in bear da.

        4. Konsagraturik Arzobispo, nola kunplitu zuen Artzai onaren ofizioa: nola sandutu zen iago ta iago: nolako limosnak ta obra onak egin zituen: nolako trabajuak pasatu zituen: nolako milagroeki honratu zuen Jangoikoak, berak daki, ta dezake explika. Guk zenbait bakotx. Gose andi bat agiturik Probinzia gartan, sandua zego eskatzen Jangoikoak erremedio, ezpaizue berze granerorik. Bitarteo Merkatari batek urruti Sizilian kargatu zue onzi bat gari saltzeko Españan. Joateko zegon Bezperan, agertu zekio lotan sandu gau erraten ziola eramateko gari gura Mirara, an ederki salduko zuela; ta señaletako bekala utzi zizkio eskuan zenbait urre. Idatzarririk eta ikusirik diru gaiek eskuan, Jangoikoaganik zela sinetsirik joan ze berla nabegatus Mirara, non saldurik ederki uzia, abrastu ze bera, ta erremediatu ze jendea; guziak kontent. Alako lanak itentu Jangoiko onak bere adiskideen medios! Bialirik bein Enperadore Konstantinok soldadoak sosegatzera alboroto bat, aiek asirik gaizki egiten, jendea goratu ze kontra. Sandua joan ze laster debekatzera dañu segi zeizkenak: eta beraren presenziareki erremediatu ze guzia. Konbidatu zitue soldado gaien irur Komandante bere etxera, non tratatu zituen prestukiro. Bitarteo agitu ze ango juezaren sentenzias eramatea iltzera injustoki irur gizon kulpa gabeak. Aitu orduko injustizia gura, jaiki ta joan ze prisaka Komandante gaieki: aurkitu zitue irur sentenziatuak ia begiak bendaturik iltzeko, ta berdugoa ia goraturik ezpata: edeki zio eskutik, jaikiarazi, ta biali zitue libre presoak, nior etzelaik trebe txistatzera kontra. Jueza bera lotsaturik bota zekio oñetara eskatus barka zezon, ta ez eman kontu Enperadoreai. Nekez logratu zue. Guzietara egon zire presente irur Komandanteak admiraturik sanduaren eginas: eta beraren bedeizioareki itzuli zire Enperadoreagana, zeñek errezibitu ta honratu zitue ongi ongi kunplituagatik beraren mandamendua. Baña gero ebek berok akusatu zuzte inbidiosoek testimonio falsueki; ta preso eginik ta iltzera sentenziaturik zeudelaik kalabozoan erremediorik gabe, an oroitu zire agitu zenas Miran. Enkomendatu zire Jangoikoai sanduaren merejimentus, naiz zegon ain urruti; baña Jangoikoa dago leku guzietan. Jangoikoaren podores gau gartan agertu zekiote Enperadoreai ta juezai S. Nikolas sebero ziola nor zen, ta meatxatzen kastigoareki, ezpazuzte libre uzten preso gaiek. Utzi bai utzi, ta biali irurak erregaloeki S. Nikolasengana ematera graziak.

        5. Famatu ze milagro grau, eta nonnai aurkitzen ziren trabajutan, enkomendatzen zire sanduari, naiz urruti bizi zen, ikusis egiten zuena Jangoikoak beraren amores: ala nola Mariñel batzuk itsasoan ia etsiturik ondatzen zirela, enkomendatu zire Jangoikoak sanduaren merejimentuengatik. Bereala agerturik sanduak erran ziote, ona, emen naukaze: Konfia Jangoikoan, zeñen Ministroa bainaiz. Eta guziak beira zeudelaik, kalmatu zue itsasoa, kidatu zue itsasonzia, ta atra zitue portura salbo guziak; ebek gero joanik Mirara, ta aurkiturik koruan sandua ofizio dibinoetan, urtiki zire beraren oñetara, kontatu zute guzien alzinean agitu zekiotena itsasoan. Sanduak humil humila erran ziote, Jangoikoai emozie gloria, ene humeak, ezi ni gizon bekataria naiz. Gero arturik aparte deklaratu zizkiote beren bekatu batzuk, zeñen kasos agitu zekioten trabaju gura, konfesa ta emenda zeizen: zeren ezi berze donoen ertean zue au, baize ikustea konzienziak, eta ala maraztea nai zuen guzia. Ala despeitu zitue.

        6. Ala bizi zelarik nola iruzki bat munduan, ellegatu ze plazoa pasatzeko Zerura: Ori entendaturik, ta berri berritan prestaturik despeidarako, heritasun lebe bateki, alegranzia andiareki despeitu ze arima andi gura, utzirik mundu guzia triste faltatuas emendik alako gizona. Il ondoan ere honratu zue Jangoikoak milagro berri anitz ta andieki: ia manatus ladronei itzultzeko diru ebatsi ziotena Bandalo bati, zein orgatik konbertitu zen: ia kautibo bat libratus arturik biloetaik bere salbillareki zegolaik zerbitzatzen Erregeren maian, ta eramanes airean bere errira: ia berze milla milla; ikas dezagun, zein Nausi onari zerbitzatzen dion Jangoikoai zerbitzatzen dionak: Emen grazia, ta an gloria &

        Abenduaren 6.an. S. Pedro Paskasio pag. 320.