www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Testamen zaharreko historioa
Bernard Larregi
1775-1777

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Testamen Çaharreco eta Berrico Historioa (Lehenbicico liburua). Bernard Larreguy. Fauver-Duharte, 1775.

Testamen Çaharreco eta Berrico Historioa (Bi-garren liburua). Bernard Larreguy. Fauver-Duharte, 1777.

 

 

aurrekoa hurrengoa

CXIX. KAPITULUA

Tropak egorriak Eliseaz yabetzerat.
Samariako sethioa

 

        Siriako erregea guduan hari zen denboran israeldarren kontra, Eliseak salatzen ziotzon Israelgo erregeri bertzeak gogoan zarabiltzan, eta egin nahi zituen gauza guziak. Hortik heldu zen Israelgo erregek trebesatzen baitzituen bere etsaiaren nahi guziak. Gauza hau hainitz zitzaion min Siriako erregeri. Printze hunek bildu zituen bere meneko zituen aitzindariak, eta mintzatu zitzaion hunela: ez darotazue bada erran nahi nor den traidore hura ene berriak salatzen diotzana Israelgo erregeri? Aitzindaritarik batek ihardetsi zion: ez da, Jauna, nihor traidorekeriaz dabillanik; bainan bada Israelen profeta bat salatzen diotzana Israelgo erregeri zuk zure kabinetean erraten ditutzun hitz guziak. Orduan erregek erran zioten bere aitzindariei: zohazte, yakin zazue non den profeta hura; nahi dut har-arazi. Erregek yakin zueneko Elisea Dothan zela, egorri zituen tropak hiri haren inguratzerat.

        Elisearen zerbitzaria ilki zenean, goiz-alderat, Dothanetik, ikhusi zituen tropa hek guziak hiriaren inguruan: egin zuen berehala bere nausia yakintsun gauza hartaz, eta erran zioen: Jauna, zer izanen da gutaz? Eliseak ihardetsi zion: ez izan batere beldurrik. Deus gutiak dire zuk hiriaren ingurutan ikhusi ditutzun gizon osteak, gure ingurutan direneen aldean. Denbora berean profetak othoitztu zuen Jainkoa, idekitzeaz haren zerbitzariaren begiak; ordu beretik, zerbitzari hark ikhusi izan zuen aingeruzko oste bat heien ingurutan zirenak, heien begiratzekotzat. Profeta ilki zen hiritik. Ikhusi zituenean etsaiak bereganat hurbiltzen, othoitz egin zion Jainkoari itsutzeaz yende hek guziak. Hala gerthatu zen. Orduan Eliseak erran zioten bere etsaiei: ez zohazte bide xuxenaz: yarraik zakizkidate, eta nik aurkhi-araziren darotzuet zuek bilhatzen duzuen gizona. Sar-arazi zituen Samariako hirian. Harat zirenean, profetak othoitztu zuen Jainkoa idekitzeaz gizon heien begiak, ikhustekotzat nolako hirriskutan edireten ziren. Zer gauza espantigarria siriar heientzat aurkhitzeaz, ustekaberik, bere buruak etsaien artean! Samariako erregek nahi zituen hil-arazi guziak; ordean Eliseak gibelatu zuen hartarik. Aitzitik, eman-arazi zioten, hura hartu nahiz zabiltzanei yaterat eta edaterat. Gero, egorri zituen guziak bere lekhutarat.

        Handik bi urtheen buruan, Benadab, Siriako erregeak, bil-arazi zituen bere tropa guziak, eta sethiatu zuen Samaria. Sethio hunek luze iraun zuen. Halako hersturan izan zen hiri hura non asto baten burua saltzen baitzen lauetan hogoi peza dirutan. Israelgo erregea, iragaten zela hiriko murruen hegitik, abiatu zitzaion emazteki bat oihuz erraten: ene jauna eta ene erregea, salba nazazu. Erregek ihardetsi zion: Jainkoak etzaitu salbatzen, nola beraz salbaturen zaitut? Zer duzu niri errateko? Emazteki hura mintzatu zitzaion erregeri hitz hautaz: hor ikhusten duzun emaztekiak erran darot: indazu zure semea: yan dezagun egun hura, yanen dugu bihar nerea. Erre eta yan dugu beraz ene umea. Ondoko egunean, erran diot emazte hari: indazu zure semea, eta yan dezagun hura ere; ordean gorde izan du bere umea. Solas hunek arraillatu zuen erregeren bihotza: hautsi zituen bere soinekoak. Ikhusi zioten larruaren gainean zakharkeien zilizioa, edo athorra ille latzez egina.

        Benabad erregeak Elisearen gain ematen zituen bere damu eta atsekabe guziak: manatu zuen aitzindari bat hiltzeaz gizon saindu hura. Jainkoak egin zuen Elisea yakintsun erregeren manu dorpheaz: etzen hargatik batere asaldatu; bazakien erregek emanen zuela laster bigarren manu bat hautsiren zuena lehenbizikoa.

        Samariako erregeren etsenpluak irakhatsten daroku, zein kaltiar den nork bere burua largatzea orguilleriari eta khexadurari, zein nahi atsekabetan. Printze hark pairatzen du, ekhartzen ere bai bere gorphutzean penitentziazko seinaleak; ordean ez da humiliatzen: galtzen du Jainkoaren baitan behar zuen fidantzia: hil-arazi nahi du profeta bat, bere saindutasunaz begiratzen zuena hiri hura izatetik funditua. Bertzela egiten dute Jainkoaren zerbitzari egiazkoek; fedearen begiekin behatzen diote munduko lazeria eta atsekabe guziei. Humil eta deskantsu daude bere nahikabetan. Badakite merezi baino gutiago pairatzen dutela. Zenbatenaz baidire zeruko zigorradez zaurthuak, hanbatenaz lehiatzen dire bere eskerrak Jainkoari bihurtzerat. Halako ordutan egiazko giriztinoek behatzen diote Jainkoari, ez yuie garratz bati bezala: urrun da, bainan ba aita amultsu bati bezala, zeinak zehatzen baiditu bere umeak, maite dituelakotzat.

 

 

INPRIMADOREAREN ABISUA

 

        Nahiko nuen ezarri liburu berean Testamen Zaharreko historio osoa; ordean igurikitzen nuen baino hedadura gehiago aurkhitu dut dadukala. Beraz, nahiz aphur bat laburtu lehenbiziko liburua, utzi dut Testamen Zaharreko historioaren akhabantza bigarren liburuaren hastapenekotzat. Agertuko da heldu den uztaillean.

 

aurrekoa hurrengoa