CXV. KAPITULUA

Josafaten prestutasuna.
Akabeen heriotzea

3. Erreg. 21, 22.

        Judako erresumak Josafat zuen bere erregetzat. Printze hura zen Asaren semea eta primua. Etzuen fidantziarik idoletan; bainan bai bere arbasoen Jainkoa baitan. Arthoski begiratzen zituen Jaunaren manuak, behinere kutsatzen etzela Israelgo gaixkietan. Artik-arazi zituen lurrerat idola guziak, eta khen-arazi zituen herritik Asa haren aitak ezin atzeman-arazi zituen gizon galdu guziak. Hautatu zituen aphezak eta lebitak, eta egorri izan zituen bere erresumako hiri guzietarat, haren populuak ikhas zezantzat Jainkoaren legea. Aphez eta lebita hek berekin zarabillaten Jaunaren legearen liburua, eta eskolatzen zuten mundu guzia.

        Josafat ere bazabillan bera, herriz herri, nahiz erakharri bere populua bihurtzerat Jainkoari leheneko ohorea. Ezarri zituen orobat yuieak bazter guzietan, eta gomendatzen zioten hertsiki, bihurtzeaz yustizia zuzentasunekin: beira zaitezte, erraten zioten, arinkiegi yuiatzetik: Jainkoak berak ezarri zaituzte yuietzat, eta ez gizonek. Zuen erdian datzen bertzeak yuiatzen ditutzuenean: bizi zaitezte beraz haren beldur sainduan, eta bethe zatzue leihalki zuen eginbideak. Horra nolakoa zen Josafaten prestutasuna, eta kharra errelijionearen alderat. Ez da miretsteko dohatsu eta ontasunez gaindi egina bizi izan balin bazen bere erregeko denboran.

        Josafat sarthu zen allientzian Akab Israelgo erregerekin, eta horra zerk gal-arazten zuen errege prestu hura. Akhben ikhusterat hedatu zen aldi batez, Akabek galdegin zion bere laguntza yabetzeko Ramoth zaritzon hiriaz: Josafatek ihardetsi zion lanhoki: zuk nahi duzun guzia egiterat nago: ene tropak zure manuko dire, yarraikiren zaitzkitzu gerlate hortarat; ordean, othoi, konsulta zazue lehenik Jainkoa. Israelgo erregek bildu zituen bere profetak: heltzen ziren lau ehunetaraino; erran zioten: zer egin behar dut? Emanen diot asaldu bat Ramoth, Galaadeko bazterretan den hiriari, ala egonen naiz geldi-geldia? Profetek ihardetsi zuten: Jauna, bazohazke, Jainkoak emanen darotzu hiri hura eskutarat. Orduan Josafat mintzatu zen hunela: ez da bada hemen Jaunaren profeta konsulta ahal ginezakenik? Bai, bada bat, ihardetsi zuen Akabek; Mikee du bere izena: ez dut ordean batere maite: ez du behinere deus atsegin egitekorik errateko. Josafatek, hitz horren gainean, erran zuen: o! erregea, othoi, ez hola mintza. Hitz labur hauk aski izan ziren. Akabek eman zuen berehala manua erakhartzeko Mikee harenganat. Arte hartan profeta faltsoak etziren baratzen erratetik erregeri sethia zezala Ramoth, eta hiri hartaz yabetuko zela.

        Jaunaren profeta agertu zenean Akaben aitzinerat, errege hunek erran zion: zer eginen dugu bada? Sethiaturen dugu Ramoth Galaadeko hiria, ala utziren dugu den bezala? Profetak ihardetsi zion hitz hautaz: ikhusi dut Israel guzia menditan barraiatua, ardi artzain gabeak bezala, eta entzun dut Jainkoa erraten: yende horiek ez dute buruzagirik: bat-bedera bihur bedi bere etxerat: orduan Akabek erran zion Josafati: ikhusten duzu nola mintza den: banakien bai, ez nuela behar deus onik iguriki profeta hunenganik. Mikee etzen hitz bakhar hetan baratu; erran zuen oraino asko bertze gauza Akabi damu egitekoak. Errege hunek ezin yasan zuen gehiago Jaunaren profetaren solasa; altxarazi zuen preso, eta manatu zuen ez ziozotela eman ogia eta ura baizik bere yanari eta edari guzitzat.

        Bere bihotz gogortasunak erakharri zuen oraino Akab Naboth hil arazterat. Gizon hunek zuen mahatsti bat errege haren palazioaren aldean. Akabek erran zioen Nabothi: emadazu zure mahatstia, handi dezadantzat ene baratzea; emanen darotzut bertze bat hobea izanen dena; edo nahiago balin baduzu, emanen darotzut, dirutan, zure mahatstiaren balioa. Nabothek ihardetsi zuen: Jainkoak begira nazala saltzetik ene aitzinagokoen primuza. Hitz hauiek sumindu zuten Akab: bihurtu zen bere etxerat, eta artiki zuen bere burua ohe gainerat, yanaririk batere hartu gabe. Jezabelek galdegin zion zerk bada horrela damustatzen zuen. Akabek ihardetsi zuen, eskainirik heldu zela Nabothi bere mahatstiaren balioa, edo bederen ordaina; bainan gizon hark erran zioela, biphilki, etziola emanen. Orduan Jezabel mintzatu zitzaion hunela: nonbait erran behar da zure botherea guti hedatzen dela, eta ez dagotzula erreginatzea. Altxa zaite, yan ezazu, emazu barnea deskantsuan, eta nik izan-araziren darotzut Nabothen mahatstia.

        Jezabelek etzuen galdu denborarik; egorri zituen guthunak, edo letrak erregeren zigilluarekin hiri handienetarat. Guthun hetan ziren iskribatuak hitz hauk: eragizue barur bat, eta irabaz ezazue bi lekhuko faltso, erranen dutenak Nabothek blasfematu duela Jainkoaren izen saindua, eta madarikatu duela errege. Izan bedi hiriaz kanporat eramana, eta harrikaturik hilla. Manu hau izan zen konplitua. Bi lekhuko faltsoen erranaren gainean, Nabothek galdu behar izan zuen bizia: haren umeak ere hillak izan ziren. Erreginak laster yakin zuen Nabothen hil berria. Berri bera hedatu zuen berak Akabeen beharritarat, eta erran zioen: zohazi, sar zaite, deuseren beldurrik gabe, Nabothen mahatstiaren gozamenean.

        Akab mahatsti hartan zela, hurbildu zitzaion Elia profeta, Jainkoak hala manaturik, eta erran zioen: hil-arazi duzu Naboth, eta yabetu zara haren ontasunaz. Huna bada nola mintzo den Jainkoa: Nabothen odola zakhurrek limikatu duten lekhu huntan berean, limikaturen dute zurea ere.

        Akab eta Josafat eman zitzaizkon bideari Ramoth hiria sethiatzeko xedez. Siriako erregea Ramotheen alde agertzen zen: manatu zituen bere armadako aitzindariak, yazartzeaz, guzien gainetik, Israelgo erregeri. Nonbaitik ere, Akabek yakin zuen manu haren berria. Utzi zituen bere soinekoak, eta hartu bertze zenbaitenak. Josafat zen bakharra, errege bezala, agertzen zena. Etsaiek ustez hura zen Israelgo erregea, inguratu zuten, eta yazartzen zioten alde guzietarik. Herstura hartan, Josafatek othoitz egin zion Jainkoari: entzuna izan zen: etsaiek ezagutu zuten etzela hura Akab, eta urrundu ziren harenganik.

        Bere menturarat largatu zuten flexa batek atzeman zuen Akab, eta sarthu zitzaion bulharretan barna. Hil izan zen, arrats hartan berean. Haren zauritik ilkitzen zen odolak bethe zuen hura zen lekhu guzia, eta bildu ziren zakhurrak odol haren limikatzerat.        Ala miragarria eta laudagarria baida Josafaten kharra Jainkoaren alderat! Erran behar da hagitz egin dezakeiela buruzagi batek, oneko eta gaixtoko. Zenbat zorigaitz eta sarraski etzituen eragin Akaben errelijione eskasak! Ordean aithor agun, hala-hala Josafaten prestutasunak emendatu zuela Jainkoaren loria eta bere populuaren zoriona. Akaben heriotze ondikozkoak irakhatsten daroku zein gauza lastimagarria den Jainkoaganik hastantzea, eta bihotza gaixtakeriari largatzea.