LXXVI. KAPITULUA

Lebitaren emaztea idoiztatua

Yui. 19.

        Irakurtzen dugu iskritura sainduan, Yuieen liburuko azkeneko bi kaputulutan, historio bat, ondore handiak izan zituena Judean, eta galarazten zuena tribu oso bat. Huna zer iragan zen, Efraingo mendian bizi zen lebita bat: ezkondu izan zen Bethleem hiriko emazteki batekin. Sorthu zen zenbait hotztasun heien artean, eta hastandu ziren elkharganik. Emazte hura bihurtu zen Bethleemerat, bere burasotarat. Lebita hark maite zuen bere esposa, eta nahi izan zen harekin baketu. Xede hartan, hedatu zen bere aita ginharrabaganat. Galdegin zion berriz ere, bere alaba. Bere emaztearen aita hark egin zion begitarte arrai bat; emazteak ere, iraganak iragan, erakutsi zion amudiorik handiena. Geldi-arazi zuten, hirur egunez, bere etxean. Laugarren egunean, eman izan zen bere herrirat bihurtzeko eginbidetan; ordean aita ginharrabak bethi gibelatzen zuen, bere othoitzez abiatzetik. Azkenean, lothu zitzaion bideari, harturik berekin bere emaztea, eta zituenak.

        Lebita eta haren emaztea hedatu ziren, iguzkia sartzearekin, Benjamingo hiri, Gabaa zaritzon baterat: egon ziren aphur bat plazaren erdian; etzen nihor ostatatu nahi izan zituenik. Arrats aphalerat, gizon zahar bat, lur lanetarik heldu zena, eta lebitaren herritarra, iragan zen plaza hartarik. Ikhusi zuenean han yarria, galdegin zioen nondik heldu zen, eta norat zohan. Lebitak ihardetsi zion: Bethleemendik heldu gara, eta Efraim gure herrrirat bihurtzen gara: nihork ez gaitu nahi ostatatu. Bizkitartean badugu ogia eta arnoa guretzat, bai eta lastoa eta belharra gure bi astoentzat, bakharrik gau huntako egoitza nahi ginduke. Langille zaharrak erran zioten: ematzue zuen gogoak deskantsuan: zatozte neure etxerat, eta han edirenen duzue behar den guzia; yar-arazi zituen mahainean, eta eman zioten afaitarat.

        Mahainean zirela, hiri hartako gizonki, Jainkoaren beldurrik eta kontzientziarik gabeko batzuk, inguratu zuten gizon zahar haren etxea, yo zioten athea, erraten ziotelarik, oihuz, larga ziozotela eskutarat barnean zadukan arrotza. Zahar gaizo hark egin zituen egin ahal guziak nahiz erakharri yende zoratu hek arrazoinerat; ordean guziak alferretan gerthatu ziren. Sartzerat zohazen bortxaz, etxean, eta hiltzen zuten lebita, baldin ez baliote largatu eskutarat bere emaztea. Tratatu izan zuten, gau hartan guzian, emazte hura, ezin erran bezain gaixki. Argitu zenean, utzi zuten bihurtzerat senharra zuen etxerat; etzen ordean hain laster heldu atheraino, non erori baitzen han berean hil gogorra.

        Lebita yeiki zenean bideari lothzekotzat, ideki zuen etxeko athea. Ikhusi zuen bere emaztea zabal-zabala, lurrean: deithu izan zuen bere izenaz, ustez lo zatzan. Ezagutu zuenean hilla zela, hartu zuen gorphutz hura bizkarrean, eraman zuen bere etxerat, ezarri zuen hamabi zathitan, eta egorri zuen zathi hetarik bana hamabi tributarat. Israeldarrek ikhusi zituztenean gorphutz hillaren zathi hek, laztu ziren guziak, eta abiatu ziren erraten, boz beraz: egundaino ez da hulako izigarrikeriarik gerthatu Israelen Ejiptotik ilkiz geroz. Ordu beretik, hartu zuten xedea benjamintarrei yazartzeko eta hei mendekatzeko, halako gauza lazgarri baten ithurburuei bezala.

        San Anbrosiok ederretsten du israeldarrek, ordu hartan, hartu zuten xedearen kharra. Laudatzen ditu agertzeaz higuintzarik handiena halako gaixtakerientzat, eta gaitzezteaz Jainkoaren lege saindua izan dadin hautsia. Emazte ezkondu bati egin zitzaion idoiak sumintzen tu izpiritu guziak, tribu bakhar bat da hobenduna, eta bertze tribu guziek elkhar aditzen dute haren funditzekotzat. Agertzen dute kharrik handiena, ez nahiz munduak uzte izan zezan laudatzen zuketela halako gaixki bat, eta beldurrrez yauts-araz tribu guzien gainerat, hetarik bakhar batek merezi zuen punimendu bere bidezkoa. San Anbrosio bera ahalkatzen da ikhusteaz haren denborako gaixtakeria, eta zaio ez direla aski punitzen ezkontzaren saindutasuna zaurtzen dutenak. Ala israeldarren kharra laudagarria baitzen! Urrun da gerizatu nahi izan baitzuten bere laguneen gaixkia; aitzitik berak agertzen dire heien yuie eta punitzaille: eta nola punitzen dituzte bere lagun gaistaginak? Dorphetasun guziarekin, punimendu garratz baten beldurrak hobeki gibelaturen zituelakoan gizonak gaistakerietarik. Oxala, khar saindu batez sustatuak balire gure bihotzak ikhustean gure lagunen gaizkiak! Ala urrikari izan behar baiditugu presuna lazo eta antsikabeak, zeinek ez baidute artharik, bere buruez baizik, eta ikhusten baidituzte Jaunaren lege sainduaren profanazionerik izigarrienak berak, batere kantitu gabe! Non da bada salbatzaille maitearen intresentzat, eta lagunaren fagoretan agertu behar luketeien khar saindua?