HARTZA ETA BI KONPAÑEROAK

          Bi konpañero boltsa-ariñ

          Yarri ziren elkharrekiñ

    Ukhaiteko diru nahiz zerbait egiñ.

Larru-negoziant bati saldu zioten bertan

Hartz eder baten larrua, zoiña hunek soiñean

          Oraiño baitzarabillkan.

    Hartzen printzea zen: heien arabera,

    Martxanta zioan fortuna egitera,

          Larrua berritz saltzera.

    Hotzik handienez burla egiten zuen;

    Aise espos soiñ bi orra ere zetzaken.

    Pakok ez zaduzkan bere zikiroak,

          Prezio haiñ handikoak,

          Nola hek beren larrua

          Aho betheka ospatua.

          Berzea bai, beren ustez,

          Baiña ez bestiaren oldez.

Bi egun hetan luzenaz engaiatzen zirela,

Marxandiza eroslearen eskuetaratzera.

          Akordaturik sariaz,

          Hartzaren billha badoaz;

          Hau laster agertzen zaie:

          Trostean dathorkiote.

    Baiña bi banditak haiñ lotsatzen dire,

    Nola ozpiñaz yoak izatu balire.

    Akabo tratua, ordutik hautsi zen,

    Hek eman erhesak aiphatu ez ziren.

          Bi mutilletarik bat

          Haitz batera herresaka

          Igatu zen zarrapoka:

          Bertzea aldiz haiñ hotz nola

          Izaiten baita marbola:

          Auspez betbetan yartzen da,

          Lurraren kontra kopeta;

          Badago hilla bezala,

          Hatsa tiñki dadukala.

          Aditua baitzadukan

          Hartze ez zaiola sekulan,

          Aspertzen gorphutz hillari,

    Ez mobimendu, ez hats ez duenari.

          Izatu zen hartz maistroa

          Astoa bezaiñ gaizoa,

          Sinhetsteko hori hola:

    Ikhusirik geldi gorphutza zatzala,

    Pentsatzen du arras bizi gabe dela.

    Hargatik beldurrez baden trunperia,

    Biratzen du pataz gorphutz eroria:

          Hara-huna badabillka

          Bere bi patez aldizka.

          Eta hurbillduz musua,

          Badauka zelatatua

          Hatsaren yalgi lekhua.

    Baiña hau hilla da, azkenean dio:

    Goazen hemendikan, usaiña dario.

    Eta goibeltzen da hauzoko oyhanean.

    Arbola gaiñeko tratantea orduan,

    Yautsirik, doako lagun gaizoari,

    Eta derro: ongi dela miretsgarri

    Kito baita hura lotsarekin xoilki.

          Eta, anai, gure larrua

          Oixtin haiñ ontsa saldua?

    Baiña zer erran dauk beharri xilora?

    Hurbillsko kabillken hark ezen sudurra;

    Hire soiñ-gaiñean zaukala atzaparra.

    —Erran zautak iñoiz eztela saltzeko

    Hartzaren larrua berak dabillkaiño.

          Hill behiñ, eta sal gero.