AXERIA ETA AKERRA

Axeri bat egun batez zioan biaietan

Aker adarretan halto zen baten konpañian:

Bizarrez eta adarrez on: aker hau gaizosko zen,

Sudurraz haratago ere hark ikhusten ez zuen:

Aldiz axeri zaharra maltzurrenetarik zen.

Egarriak hertxaturik putzu baten zolara,

Bat bertzearen ondotik yautsten dire edatera.

          Ur freskotik han zintzurra

          Hezatu eta gogara:

          Axeriak lagunari,

          Badiotzo serioski:

          Diduritzait, konpai ona,

          Egiñ dugula errexena

          Yalgitea daite lana.

          Akerrak axeriari:

          Hala da bai naski hori.

          Hegia dago gorasko,

          Eta pareta legunsko.

          —Haladuk, baiñan ez etsi;

          Fida hakit arras niri.

Xutik hadi gibeleko bi zangoen gaiñean,

Eta bi patak etzatzik arrima paretean:

Gero kokotsa tinkatuz paparoaren kontra,

Adarren mekanika iduk ezak goiti txutxuta:

Bi brinkoz gaiñerako nauk hire bizkarra-gaiñdi,

Handik, atheratzen gero lagunduko haut nik hi.

Harritua, aker gaizoak laudatzen dio asmua:

Berak alferretan zuken hautsi bere burua.

Eta nola erran, hala egiñ, axeri madreari,

Bere bizkar eta adarrez dio egiten zurubi.

Goieratu eta egiten dio harrek sermoi bat,

Etsortatzen duelarik pazentzia hartzerat.

          Konpai, derro, gaitztagiñak:

          Balautzu eman zeruak,

          Zentzu hainbertzen kaskoan

          Nola bizar kokotsean;

          Jautsiko horrat etziñen;

          Ikhusiko baitzinduen,

          Gero zer lan izanen zen.

          Hartu duzu letzioa

          Nihoiz ez ahantztekoa.

          Adiu, balitz yatekoa,

          Balaiteke edatekoa?

          Aboro ni ez nagoke;

          Nere aferek deithzen naute.

          Lagun tzarrekin ez yunta,

          Bethi zatzu onak hauta:

          Onekin on zare egonen,

          Baita askotan hobeturen:

          Tzarrekin tzar bihurturen.

          Hauk zaituzte bai eraman,

          Urrun bide makurrean,

          Ondoratu zarenean;

          Utziko zaituzte hantxe:

    Eta hek bereaz egin badukete,

          Kontu zutaz hartu gabe

          Hirriz handik ganen dire.