www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Fableak edo Alegiak
Leonce Goietxe
1852

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Fableac edo aleguiac Lafontenetaric berechiz hartuac, Leonce Goyhetche (faksimilea). Hordago, 1978

 

aurrekoa hurrengoa

EDAILLEA ETA BERE EMAZTEA

 

          Badu nork bere defauta

    Zoinetara bihurtzen hura bethi baita:

    Ahalkeak ez lotsak ez dezake aparta.

Hunen gainean dathorkit kondaira bat gogora,

Zoiña etsenplu batez orai bainoa finkatzera.

Bakhusen debot on batek zaramatzan galtzera

Bere osasuna, zentzua, baita are boltsa bera.

Ezen holakoak nekhez dire bidez erditan,

Non ya kausitzen baitire bere sos ondarretan.

Hunek guziz emaztea zaokan gaitzitua,

Ahotik baitzaramakon menaiuko dirua.

Giza korreyitu nahiz asmu hau egiñ zuen;

Behar bada ema ezkonduek oraindik ez zakiten:

Ez derrotet nik hargatik hek pratika dezaten.

          Arrats batez bvereziki

          Zitzaionean ethorri,

          Hark nola baitzuen ohi:

          Ezin egongisa xutik,

          Aihen-ysak hartarik,

          Boteillan zentzua utzirik

    Ezartzen du damak tonba orde batean,

    Arno berriaren laiñazek koiñetan

    Astiro iraki baitziozaketen.

    Atzartzean kolpez hor da giza ohartzen,

    Hilltzerako tresnez dela inguratua:

    Xirio luze bat aldan phitztua,

    Hill-mihisea ere gaiñetik hartua,

    Eta harako-han ur bendikatua.

Ay! ay! diotza, hau zer da? alhargun duta andrea?

Ordu berean da agertzen haren sahets tendrea,

Estalki luze batean gorphutza trozatua,

Maska bat bisaian eta mintzoa mudatua:

Alde guziez arima herratu bat iduri,

Badoako emeki-emeki hurbill hill-ordeari.

Eskaiñtzen dio saltsa bat satanentzat egiña,

Ordutik senharrak eztu dudarik xumeena,

Egoitzatzat eztuela ifernuko barrena.

    Nor haizen erradak, dero fantasmari:

Erresuma goibeleko despentsaria nauk ni;

Huna dathorzen orori nik zemotet yatera:

          Gizak kuxian baderra:

          Ez demoten edatera?

 

Fabletto huni nere ustez, bi gauza badarraizko.

Bata, edateko ohitzari, darraiona luzesko.

Haren esklabo dagola, hilltzeko orduraino

          Baita kasik haratago,

          Fableko giza lekhuko.

Bigarrena, ema ezkonduak, ez dukeiala ondotik

Moienik, korreyitzeko, senharra biziotik.

Aitziñetik behar dela, sahets ona hautatu,

Utzirik gazte deboxa, gazte prestua hartu:

Eta tristeak hautuan, trunpatu direnean,

Gozorik ez duketela, baizikan othoitzean,

          Gurutzearen aldean.

Non ez duten nahiago, senharrekin trinkatu,

Bi burutan etxeari, biek betan eman su:

Nola gure tokietan, maiz ikhusten baitugu.

 

aurrekoa hurrengoa