Ama Birjinaren
debozioaren motiboak

      1

Motibo andia,

zergatik bear den

amatu Maria,

len lena da, zeren

Jangoikoak lenik

txoil amatzen duen

bera guzien gañetik.

Balitz galdu bear

bizi den guzia,

edo galdu bakar

bakarrik Maria,

guarda, dio, nere

bakar onetsia,

naiz galdu guziak ere.

Bada Jaunak eztu

deustan uts egiten

amatzean, baitu

guzia xakiten,

klaro señalea,

nornaiek ikusten,

dela Maria amablea.

      2

Berze motibo bat

dignidade dena,

bai dignidade bat

den goren gorena,

Jangoiko beraren

urbil urbilena,

baita bere amarena.

Guzien artean

ama berak autatu,

ez ustekabean

zena fortunatu,

autatzen obena

etzen deskuidatu,

zukena ta zekiena.

Erregeren amai

guziek honore,

Jangoikoarenai

honore ta amore

sinez nai dezagun,

bi geben fabore

andia logra dezagun.

      3

Ta sandutasuna

biotzen delarik

grillo ta erastuna,

Maria sandarik

obena klaroki;

nola da arimarik

maite eztuenik osoki?

Auxe da Maria

grazias betea,

guzia grazia

eta birtutea,

Jangoiko beraren

lan ezin obea,

oh! zein eder ederra den!

      4

Baitare elizaren

konformidadea

da ama birjinaren

nola señalea

debozio artzeko,

ta nola kidea

beraren festejatzeko.

Beira Aita Sanduak,

prinzipe ta andiak,

beira artzai-buruak,

artzai eta ardiak

Maria maitatzen,

andi ta txipiak

berari beira beiratzen.

Zenbat tenplo diren,

imajina, aldare

ama birjinaren;

urteaz baitare

festak; asteoro

larun batak ere:

Agur, otoi egunoro!

Baiki Jesus bada

bitarteko lena,

beraren ama da

persona urbilena,

humil, amoltsua,

emen ta an duena

nai duenaren eskua.

      5

Motibo ona dena

Maria amatzeko

da amore amarena

gutas kuidatzeko

humees bekala,

ta zeruratzeko:

Au du gloria ta gala.

Oh! zenbat gaitzetaik

gaituen guardatu!

Zenbat galbidetaik

amak legardatu!

Nola bekatutik

askotan libratu!

Ta askotan ere infernutik!

Zenbat kendutigun

gaitz eta dolore!

Zenbat on intigun

mostratus amore!

Eta alako milla

millaka fabore

egines ixil ixila!

Nola gaitu beti

onera tiratzen!

Nola ere emeki

Jauna du berazten!

Nola gure onera,

naiz gu ez goartzen,

kuidatus milla manera!

Badire amoreak

egiaz urreak,

eta faboreak

urresko kateak,

nork gu (Jesus berez)

nola ama bereak

ala amatu gaitu sinez?

Nola ia biotza

loturik eztago

grillos, eriotza

baño fuerteago

amaren amores?

Bentzait, nola ez iago

preso penas ta dolores?

O zenbat katea

paratu didazu!

Ni preso ematea

justo da, ar nazazu:

Ona errenditurik

ni, maitatzera zu

sollik nago obligaturik.

Amore eztizunak

amorea galdu,

galdu triste egunak,

bere galtzea du,

eta kondenatu

konta daike, ezpadu

mugonez utsa emendatu.

Baña berze aldera

dizunak amore,

Jangoikoa bera

du bere fabore,

zeren ama zaren

bai zu, salbadore

Jangoiko gizon denaren.

      6

Berze kausa andi bat

Maria amatzeeo,

baita bai, zerurat

arima ermateko,

marka probatua

bat zeruratzeko,

dela predestinatua.

Ditxoso gizona

ni nauena aditzen,

dio, ta dagona

kontino segitzen

ene atarietan,

noiz ere idikitzen

diren beraren onetan.

Ditxa barin badu,

nork ni nazan aurki,

dio, opatuko du

bizitza segurki,

eta Jaunaganik

logratu nereki

salbazioa berladanik.

Ene kontra baña

iten barin badu,

bere arima daña,

sinez dañatzen du;

ni nai ez nauenak,

eriotza nai du,

dio ongi nai gaituenak.

Mariarenak du

abantalla andia,

bere alde baitu

ama amagarria,

onek logratzeko

bear den guzia

arimaren salbatzeko.

Jangoikoak lenik

Bear du salbatu,

gero bigarrenik

gizonak obratu;

konforme elkarreki

biek akabatu;

salbo da beras orreki.

      7

Len lena Jaunaren

bear da grazia,

gero gizonaren

da dilijenzia;

biok logratzeko,

birjina onetsia

arzazu bai bitarteko.

Jauna du berazten

grazia emateko,

gizona oneratzen

ongi bizitzeko;

biok erdetxirik,

zeruan sartzeko

dauka ataria idikirik.

Nola inposible den

nior salbatzea,

nori nai eztuen

amak beiratzea,

ala preziso da

salbo atratzea

noren in den abogada.

Anaiak Kristoren

predestinatuak,

beras bere amaren

hume amatuak,

bere deboziko

esnes bazkatuak,

nola Kristoren ondoko.

Nai bauzu progatu,

bere deboziak

dezazke apegatu

bere kondizioak,

amaren humeak

segi inklinazioak,

prendak, onak, birtuteak.

      8

Karidadea len

lena ta erreala,

zeñeki amatzen den

Jauna, bereala

proxima bere

burua bekala,

naiz etsai balitz ere.

Amak amaturik

bere etsai gaixtoak,

zeudenak suturik

ala nola otsoak

Jesus maltratatzen,

nola ez humettoak

imitatzen eta amatzen?

Bada humildadea

zimendua dena,

nor da nor obea

planta dezakena

nola ama Jaunaren

eskojitu zena,

zeren guzis humila zen?

Dionak Berboak,

suberrak urratu

Jaunaren besoak,

banoak botatu,

humilak goratu,

pobreak betetu,

ta aberatsak uts paratu.

Maria humil eder:

Bere humettoa

eztaike izan suber,

baizik humilttoa,

egiaz ezperen

ezta debotoa

ama birjin humilaren.

      9

Manso ta sufritu

nai baduzu izan,

asko progu ditu

birjin amak eman

birtutegebenak;

ezta posible erran,

bai eska bear direnak.

Ainberze penatan

ama penaturik,

milla maneratan

gaizki pasaturik,

alaere amatzen!

Nola au beiraturik

humeak ez imitatzen?

Ta kastidadea

birtute ederrena,

non den da galdea?

Debozio on dena

billatzen baduzu

birjin amarena,

lore goi izanen duzu.

Ama birjinaren

etxean guzia

bear da beraren

gustora garbia;

eztire bateko

iluna ta argia,

ezta loia aren etxeko.

Garbiak direnak

garbi idukitzentu,

zikindu zirenak

amak garbitzentu,

kastidadearen

galas bestitzentu

hume direnak beraren.

      10

Azkenik tu humeak

amaran amores

amatzen maiteak,

betetzen fabores,

eta azitzen nola

Jesusen dolores

kosta direnak odola.

Eta guzietan

graziak itentu,

eta kontuetan

ongi kuidatzentu,

ongi atatzeko,

ta seguratzentu

bereki zeruratzeko.

Bada ama nerea,

o ama onegia,

konta ni zeurea,

nola hume onetsia:

Au nere bizia,

au nere antsia,

ta au da nere on guzia.

O ama, amoresko

beira begieki

ni, ta piedadesko

anpara entrafieki

zeurea bekala,

segitzeko ederki

zeure humalde erreala:

Ni zure fabores

ongi bizitzeko,

zeurorren amores

ongi bukatzeko,

ta zure grazian

beti kantatzeko

emengo ta ango bizian.

      11

Ea bada, arima,

guzien gañetik

zuk ama ta estima

Jangoikoa lenik;

ta gizonkietan

Jesus; berla atzetik

Maria emastekietan.

Jesus amatzeko

eta Jangoikoa,

ona biotzeko

sua ta zeboa,

amore amarena,

baita gogokoa

Trintate guziarena.

Nik amatzen badut

Maria birjina,

berla amatuko dut

bere seme egina

Jangoikoa; oneki

errege, erregina

ta on guzia dut nereki.

Bada bereala

nik errespondatu

bai, bear bekala,

nai dut, eta amatu

ene amazaleak,

baitare mostratu

bear diren señaleak.

Egitea plazer,

iteko len lena

dut, ezperen alfer

errezatzen dena

kontatzen dut, zeren

amorea dena,

egitean probatzen den.

      12

Amatu nai dut nik

Jangoiko maitea

betiko oraidanik,

ta ama ta semea,

eginala plazer

egines betea

guzis, ta deustan desplazer.

ia bada len lenik

au biotzean sar:

Deus bekatu denik

eztut egin bear;

eta bein eginas,

egin beti negar,

iles biotzeko minas.

Au bigarrena dut:

Onak in daizkenak

ongi in bear ditut;

manatzen direnak

aiek len lenean,

konsejus direnak

ebek aieki batean.

Irugarrena biz:

Etsaiak onetsi,

naiz sufritu anitz;

guziak iretsi

Jaunaren amores,

garaitus oneki

gaitzak, pagatus fabores.

Finki laurgarrena

dut trabajatzea,

ta gaitz datorrena

ongi pasatzea,

auxe baita sinez

Maria amatzea

ta Jesus amore-minez.

      13

Aiek enegatik

agitz penaturik,

ta nik aiengatik

guti pasaraturik,

nai itzes kunplitu?

Ni nola alketurik

ez naiz bear konfunditu?

Ezpanaiz artzeko

penak alegreki,

bentzait pasatzeko

arimo onareki,

errespondatzeko,

ta amoreareki

amorea pagatzeko.

Jesus ta Mariak

oben nai dutena

da, bekatariak

ontzeko, daikena

bat trabajatzea,

ta galduko zena

gal eztaien kuidatzea.

Bat kondenatzea,

zenbat inporta den,

edo salbatzea,

nork jakin nai duen,

pasioan pensatu,

beira zer kosta den,

balanza gartan pizatu.

Amak du pizatzen

ikusi zuenak

semea pasatzen

ainberzeko penak:

Beira trajedia

deboto zarenak,

beira Jesus ta Maria.

      14

Bi on egitentu

zelo ona duenak,

probetxaraztentu

bien neke-penak,

ta aldatus onera

gaixtoak zirenak

eztu nai utzi galtzera.

Iten da ala bien

bai imitazale,

ta langin andien

nola lagunzale;

bai ta alokairua,

ori du señale:

Izain duela zerua.

Beras logratzeko

Jesus ta Maria,

biei quadratzeko,

in bez alguzia

kuidatus ardia,

biek karestia

neke penas erosia.

Sano doktrinatus,

onera kidatus,

ongi konsejatus,

baitare emendatus,

daikelaik manatus,

eta kastigatus,

nola daiken, oneratus.

Baña lena neurau

nere menekoa

naiz; lena beras au

da nere itekoa:

Egitea bien

ni biotzekoa,

bieki bizi nadien.

      15

Ea bada, Jesus,

ea zuk, Maria,

amorearen sus

ni brasa goria

itzuli, nitzana

ikatz itsusia,

nagon beti biengana:

Nagon beti bies

bai amorosturik,

bien su andies

beti inguraturik,

ala bizi ta ala

il akabaturik

naien, biena bekala.

Bien amorea

biz ene sukarra,

biz au gaitz nerea,

betiko gaitz zarra,

su bat ain bizia

bai eta ain azkarra

konsumi nazan guzia. Amen.

ia nere enplegua

Jesus ta Maria,

nere sosegua,

ta nere alegria

ta gusto eztia,

ta ondasun guzia

ta grazia ta gloria.

Baña Jangoiko ona

nik ofenditurik,

Jangoiko-gizona

gaizki pagaturik,

nora ni, ia nora

noake galdurik,

ezpada amaren mantora?

      16

Jangoiko Aitaren

dut nik alzineko,

nere Jesus oben

obena agertzeko

abogatu; baña

juez juzgatzeko

da bera, ta ezin engaña.

Jueztako dago

ni maite nauena

niork baño iago,

amores in dena

anaia erreala,

nigatik il dena

amore sobra didala.

Baña Jaun ona nik

ala agrabiatzea

itsuskiro orañik,

da kondenatzea

neurau eta bera

nola obligatzea,

infernu doble ematera.

Aita asarraturik,

humea badoa

laster lotsaturik,

amaren mantoa

billa libratzeko:

Nik zure anparoa,

o Maria, salbatzeko.

Eskatzen eztut nik

justizia ertxia,

ez, baizik doaiik

miserikordia,

amak ta semeak

suplitus guzia

bear dudana probeak.

      17

Amak amorea

darama izenean,

du biotz berea

mostratzen esnean,

gutas lastimatzen

da bear denean,

ta beñerez mendekatzen.

Ni semeaganik

nator amagana,

berriz onenganik

itzul arengana,

betiro ingur ingur,

zeren nai dudana

nion ez, bai emen segur.

O birjin amaren

seme Jangoikoa!

O Jangoikoaren

ama gogokoa!

Biek ni salbatu,

edo onagokoa

berze bat niri mostratu.

Ez onagokorik

izan, ez izanen,

eztare alakorik

gero, orai edo len,

iteko on guzia,

dela an, dela emen,

nola Jesus ta Maria.

Jesus juez bada,

ta dagokiola

justizia, ala da;

baña bere odola

nigatik eman du:

Bada nola nola

ura ta ni naiko galdu?

      18

Mariak du berriz

miserikordia

egitean agitz

bere gala andia:

Zenbatenas iago

den bekataria,

amak antsia geiago.

Txoil justo nik ez nai

merexi dudana;

beratx amoltsu bai

merexieztudana;

orgatik antsia

nik dut amagana,

esne delaik eta eztia.

Zuk ama bekala

zeure esne ta eztias

ezin-konta-ala,

Maria, grazias

salbatu direnak

tuzu, justizias

kondenatuko zirenak.

Nik ama alakoa

bear eta nai dut,

zu bekalakoa

nior nion eztut,

san Juani errana

nere kontatzen dut,

ta ama Jesusek eman.

O ama nerea,

Jesusek emana,

emazurz pobrea

nator zuregana;

ni zure anparoa

naiak nabilana,

zabal da zure mantoa.

      19

Ea ama Maria,

ez ni desanpara,

naiz bekataria,

zeren ezpazara

anparo zu nere,

ni zeruetara

eznaike ellega beñere.

Nior eztuzu utzi

desanparaturik,

eznauzu utziko ni

betikos galdurik,

bai emen grazias

beti guardaturik

beteko nauzu glorias.

O nola zeureak,

ama, zuk kuidatzen!

O zer faboreak

dituzun barratzen!

Baita admiratzeko,

baratus pensatzen,

ta ama alakoa amatzeko.

Onen progu ona:

ia destinaturik

iltzera zegona,

Pedro libraturik

otoi zureeki,

utzis burlaturik

Herodes jaun judueki.

San Juan zinduzana

ama, zuk humea

Jesusek emana

bekala maitea

zindue tratatzen,

ta amore betea

modu guzies mostratzen.

Bada Magdalena,

diszipula lena

seme ta amarena,

ta alaba andiena

loietik goratu

ta perla ederrena

nola zindue moldatu!

      20

Nork erran sanduak

tuzunak guardatu,

baitare galduak

zenbat oneratu?

Zein ongi tratatu

tuzu ta anparatu

ta guzis erregalatu!

Testigo ona da bat

Ildefonso, zeren

zerutik beitirat

jautsi ta zuk emen

bera bisitatu

amante zinduen

ta galas erregalatu.

Bernardok erran bez,

Domingok alaber,

ta alakoek berez

zutenek maite eder,

amak ere ederki

eman aiei plazer

azis bere esneareki.

Naiz pobre, maitea

Juan de Dios zue,

nola amak humea,

ta kuidatzen zue

zegolaik heria,

bai txukatzen zue

berak aren izerdia.

Zue ere Sandua

itzas konsolatu:

Auxe da ordua,

noiz nik ez faltatu

beñere nereei,

baizik faboratu

nai, ta duten beartsuei.

Ebek, diot, zire

arima garbiak:

Altxatuko dire

non bekatariak?

Edatzen du bere

mantoa Mariak,

dio: Betoz aiek ere.

Eta bekatari

on naien ama ni,

zio Brijidari;

elizak humilki

eskatzen orgatik:

Zuk eska Jaunari

gu bekatariengatik.

Bada ama nerea

betikos Maria,

zuk konta zurea

ni bekataria,

ia zure grazian

biz nere bizia

orai ta beti glorian. Amen.

«Ave Maria», koplatan

                (Sacris solemniisen tonora)

Agur, o Maria,

grazias betea,

o miragarria,

Jaunaren maitea,

Jauna da zureki,

zu zara berea,

emasteetan berexki.

Bedeikatua zu

zara guzietan,

ta da bedeikatu

bai zure entrañetan

fruitu logratua,

Jesus zeruetan

gora gora goratua.

Santa Maria Ama

Jangoikoarena,

nola Ama zuk klama

bekatariena

gure faborean

ta gero on dena

bearren bearrenean. Amen.

Oh! esperanzaren

ona ta alegrea,

dena Ama Jaunaren

dela Ama gurea!

Baitu podorea,

baitare amorea,

ezin falta faborea.

Balitz bat berere

zuri eskaturik

utzia beñere

desanparaturik,

zure piedadeak

arrek mututurik

ez aipa miserableak.

Oroi zaite bada,

eztela ez aditu,

o gure abogada,

nior akuditu

zugana duenik

duzula despeitu

sekulan uts zureganik.

«Salvea», koplatan

Agur erregina

ta ama piadosa,

bizitza dibina,

gozoa gustosa,

esperanza segur,

amante amorosa,

bedeika zu Jaunak, agur.

Zuri gu klamatzen

desterru tristean,

zuri suspiratzen

ai! ta negarrean;

Ebaren humeok

negarren ballean,

Ama, beira gu pobreok.

Ea, orai bada

zuk zeure begiok,

o gure abogada,

beratx onegiok

guregana biur,

orreki guziok

ongi gauden eta segur.

Noiz desterrua guk

utzi bukatua,

an guri mostra zuk

Jesus ematua,

zure sabeleko

fruitu doatsua,

zerura gu manatzeko.

Oh klementisima!

Oh urrikaria!

Eta oh dulzisima

Birjina Maria!

Jangoiko denaren

Ama sanda andia,

etxokandre zeruaren!

Eska zozu beras,

Ama, guretako,

in gaitzan egiaz

digno beretako,

dezkigun fruituak

logra sekulako

Jaun berak ofrezituak. Amen.

«Regina coeli», euskaras

Zeruko erregina,

alegra zaite ia,

zeren zuk egina

semea biztu da,

nola berak erran:

Eska zuk, ordu da,

berai gure faboretan.

Penen ariora

zinduza gozoak,

zu bere gustora

Jaun amorosoak

Ama konsolatu,

ta poderosoak

zinduzan erregalatu.

Ea, pasatu da

ekaitza ta andia,

bai ta ellegatu da

on eguraldia,

beira doloroso

len Jaun onegia,

orai beira glorioso.

Zein diferente zen,

odolestatuak

llagak apatu len,

gloriaztatuak

orai apatzea,

negar pasatuak

gustoreki pagatzea!

Ea bada, Jesus,

ea zuk, Maria,

amorearen sus

ni brasa goria

itzuli; nitzana

ikatz itsusia,

nagon beti biengana.

ia nere enplegua

Jesus ta Maria,

nere sosegua

ta nere alegria,

ta ondasun guzia

ta au nere bizia

ta grazia ta gloria. Amen.

Arrosarioa euskaras

Misterio gloriosoak

V.        Iltze Jesus; beira berriro bizturik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Apal duze; beira gora goraturik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Jangoikoaren suas gizonak beterik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Jesus onak Ama bereki eramanik.

R        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Seme Jaunak Ama an koronaturik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

Misterio doloreskoak

V.        Odol izerditan Jesus ta loturik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Jesus ona beira nola azotaturik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Arantzees korona beira paraturik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Gurutzearen pean Jesus akaiturik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Gurutzean Jesus beira akabaturik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

Misterio gozoskoak

V.        Jangoikoa beira gizon agerturik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Jesus Amareki Juanengana joanik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Birjin Amaganik Jesus da jaiorik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Jesus ta Ama beira Elizara atrarik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.

V.        Zein kontent Maria Jesus aurkiturik.

R.        Jauna, ofendituas nago penaturik.