40. KAPITULUA

Gizonak berez-bere onik ez duela deus,
eta deusetaz ez dezakela egin espanturik.

        1. ARIMAK. Gizona zer da, Jauna, zu orhoit zaizkion? Zer othe gizonaren semea, fin zaizkion ikusterat zu? Nondik nola merezitu duke bada gizonak zure grazia?

        Zertaz duket erranguratzeko, Jauna, debalde uzten banuzu? Edo zuzenez zer duket erraiteko, nik galdatua ez baduzu egiten? Zinez hauxe baizik ez dezaket asma eta erran: deus ez niz, Jauna, deusik ez dezaket, nerez-nere ez dut deus onik; orotan hautemaiten dut ordean nere ahulezia eta orok ilhauntzerat baneramate. Laguntzen ez nuzularik eta barnetik sustatzen, epheltzen niz eta nagitzen osoki.

        2. Zu aldiz, Jauna, bethi bera zira; bethi on, zuzen eta saindu badirauzu menderen mendetan, —gauza guziak ontsa, zuzenki eta sainduki egiten ditutzula eta antolatzen. Ni ordean, aitzinatzerat baino gibelatzerat ixuriago, ez nagoke bethi ozka berean, bainan egunean zazpi aldiz aldatzen zait gogoa.

        Hobetzen niz bizkitartean, nere laguntzerat aphaltzen zireneko, zeren zuk bakharrik, nehoren laguntzarik gabe, laguntzen ahal bainuzu; bai eta hainbertzetaraino azkartzen ahal non, nere begitarteak ez baitu gehiago bere galduren eta nere bihotza zuri buruz xoilki baita itzuliko, zu baitan pausatuko.

        3. Hortakotz, gizonen kontsolamendu guzier banaki uko egiten, bai khartsutasunaren ardiesteko, bai ezinbertzez zure bilhatzeko, —gizonetan nehor ez denaz geroz nere atsegabea arin dezakeenik—, orduan zuzenez zure graziaren aiduru banagoke gostuan, eta zerutikako kontsolamendu berri zonbaiten ukaiteaz botz nintazke.

        4. Eskerrak zuri, gauzak ontsa gertatzen zaizkitan aldi oroz. Eskerrak zuri, ongi guzien iturburua. Deus ez niz ni zure aitzinean, deus baino gutiago: gizon aldakor, ahul bat. Zertaz zer espantu dirot egin? Bertzeek gorestea nondik dezaket gutizia? Ezdeus nizalakotz othe? Ezin handiagoko zorokeria, hori.

        Harrokeria zinez izigarriko izurria da eta zorotasunik handiena: egiazko loria khentzen baitauku eta zure graziaz baikitu gabetzen. Bere buruaz alaitzen dena, zuk laster higuin duzu; jendeen laudorioen, ondotik dabilanak, egiazko bertutea du galtzen.

        5. Gizonaren egiazko ospea eta bozkario saindua, zu baitan loriatzea, ez bere baitan; zure izenaz bozkariatzea, ez bere bertuteaz; eta lurreko gauza bihi batean atseginik ez hartzea, zure gatik baizen.

        Zure izena bedi goretsia, ez nerea; ez nere obrak, bainan zureak; eta gizonen laudorioetarik neretzat ez bedi bihirik geldi. Zu zira nere ospea eta nere bihotzaren bozkarioa; zu baitan niz loriatuko eta bozkariatuko, bizi nizano; nik aldiz espanturik ez dut eginen nere ahuleziaz baizik. Gizonek elgarri emaiten duten ospea bezate bilha juduek: nik Jainkoaren ganik heldu dena baizen ez dut bilhatuko.

        Mundu huntako ospea eta handitasun guziak huts eta erho dira bethiereko ospearen aldean. O nere Jainkoa, nere Egia eta nere Urrikalmendua! Trinitate Saindua! Zuri xoilki laudorio, ohore, botere eta ospe negurririk gabeko menderen mendetan!