31. KAPITULUA

Lurreko izaite guziak ahanzteko direla,
Jainkoaren aurkitzekotan.

        1. ARIMAK. Jauna, grazia handiago baten beharretan niz oraino, deusek ez nehork poxelu egiten ahalko ez dautan heinerat heltzekotz. Zerbaitek, ezen, bere aztaparretan naukano, ez nitake zu ganat aisean hegalda. Aise horren mina bazuen hauxe zionak: Hegalak nork emanen dauzkit ursoari bezala, eta hegaldaturen niz eta pausa-leku bat aurkituren dut.

        Lur gainean deusik gutiziatzen ez duena baino libroagorik nor da? Lurreko zerez gorago altxatu behar gira eta gure buruari osoki uko behar diogu egin, gure baitatik ilki, gorago igan oraino eta goien goienean ezagutu zu zirela ororen egilea, ez dela deus zu bezanbatekorik.

        Gogoa lurreko edozeri loturik daukaguno, ez dezakegu Jainkozko gauzez alha. Hortakotz da bada Jainkoaren begiresle hain guti, bakanak baitira Jurreko gauza iragankorretarik osoki baztertzen direnak.

        2. Huntaratzeko, grazia handi bat behar da, arima bera baino gorago altxa dezaken grazia bat. Gizona ez badago gogoa gora eta kreatura guzietarik garbi, bai eta Jainkoari osoki josirik, haren jakitatea eta haren ontasunak arras hazta ttipikoak dira.

        Jainkoaz bertze zerbait handitzat daukana, erpil dagoke luzaz eta herrestan; Jainkoa da, ezen, xoilki negurririk gabekoa eta bethiereko ontasuna. Jainkoaz bertze guziak deus ez dira, eta ezdeustzat Idukitzekoak.

        Jainkoak argitu gizon khartsuaren zuhurtziatik eta jakintsuak liburuetarik pirka pirka bildu jakitaterat, ozka bat bada handia. Gizonak berez bere biltzen duen argia baino hanitzez gorago da, Jainkoak zerutik igortzen dion argia.

        3. Hanitzek Jainkoaren begiresterat heltzeko nahikaria balukete, hortaratzeko bidea ez dutenak ordean hartzen. Zendako guziz ez dira hortaratzen hanitzak? Zure erakaspener ez direlakotz axalez baizik jarraikitzen eta beren buruaren nekatzeko lehia guti dutelakotz.

        Ez dakit zer giren, zerk gerabiltzan eta zer dugun nahi guk, khartsu omena dugunek, bainan artha eta lan asko derabilagu gauza iragankor eta ezdeus batzuentzat, eta epherik ere kasik ez aurkitzen arimako zerez bildu-bilduki orhoitzeko.

        4. Oi lastima! bilduxe orduko, barreiatzen gira eta nehoiz kasik-ez ditugu gure obrak behar bezain hertsiki haztatzen. Ez gira ohartzen zoin beherakoi den gure bihotzeko ixuria; urrikirik ere ez dugu, giren guzia lohi baizik ez izaiteaz. Gizon guziek zikindu zutelakotz, beren bidea, zuen Jainkoak igorri delako uhaldea.

        Gure bihotzeko ixuria beraz likitsa denaz geroz, likisten ditu nahi-t'ez gure obrak, eta, hortik barna, agerian ezartzen gure arimako ahulezia. Bizi onaren uzta-bihia bihotz garbian da hazten.

        5. Edozoinentzat galde hau aditzen da: zer egin du horrek? Zuzenki egin duenetz haatik, nehork guti behatzen.

        Bagaude holakoa bihozduna denetz, aberatsa, ederra, jakintsua, idazle ala kantari ona, eskuairekoa bere langintzan; bainan nehork guti galdatzen umila denetz, jasankorra, eztia, othoitzegilea, jainkotiarra.

        Naturalezak gizonaren axalari behatzen, graziak aldiz mamiari eta barneari: ardura enganatzen hura; bertzea Jainkoari bermatzen ez enganatzeko.