BIZKAIKO IZENEN
ADIERANTZA GIPUZKOAN,
TA NAFARROAN,
G. TA N.GAZ ADIRAZORIK

        Agea, abea, viga.

        agindu: n. manatu: mandar.

        aizta: g. n. aizpa: hermana de la hermana.

        alboa, aldea: g. n. aldamena: lado.

        alogera, bearsaria: jornal.

        amatau: g. itzali: apagar.

        arakatu, aratu: rastrear.

        arbintasuna: ira.

        ardura: arreta: cuidado.

        area: g. ondarra: n. legarra: arena.

        arerioa: g.n. etsaia: enemigo.

        aror. g. orra: ve hai.

        arrastegia, arratsaldea: la tarde.

        arraundu: remar.

        arteztu, zuzendu: enderezar.

        askea: g. estrabia: n. ganbela: pesebre.

        asko: n. anitz: mucho.

        asmau: n. sumatu: adivinar, discurrir.

        astuna: n. aidurra: pesado.

        atartea, ataria: portal.

        atzea: n. gibela: tras, atras.

        aubea: g. n. amagiarraba: suegra.

        aurrea: n. aitzinea: delante, tera.

        auspaz jarri: postrarse.

        autu, autatu: elegir.

        azartu: g. ausartu: atreverse.

        azkarria, g. legamia: levadura.

        azkendu: g. n. bukatu, aitu: acabar.

        aztu: n. atzendu: olvidar.

        azuria, bildotsa: cordero.

        Bala, balea: ballena, pez.

        barrua: g. n. barrena: interior, dentro.

        basoa: n. oiana: monte.

        batzarra: bilkuntza: congreso, sinagoga, concilio.

        baxen: g. n. baizik: tan.

        bedarluzea: heno: yerba larga.

        belu, berandu: tarde.

        berbea: g. itza: n. mintza, tzoa: palabra.

        bertati, laster: n. sarri, fite: luego.

        bigirea, g. gaubela: veladuria.

        biguña: n. beratxa: blando.

        biraldu, bidaldu: n. igorri: enviar.

        biurtu: n. itzuli: volver.

        boskotxa: ruda yerba.

        Dendatu: esforzarse, aplicarse.

        deungea, dongea: g. n. gaiztoa: malo.

        domekea: n. igandea: domingo.

        Edena, edendu: g. n. pozoia: veneno.

        edolabere: n. badere: alomenos.

        ekandua: oitura: costumbre.

        enparau: sobrar.

        enzun: g. aditu, oyr.

        erago; diardu: insistir, darle a ello.

        eragotzi: g. n. debekatu: prohivir.

        erbestea, deserria: destierro.

        erdu, g. atoz, n, zato: ven tu.

        erlegiña, errealzirarra: real de plata.

        erraz, facil.

        errua: g. n. culpa.

        errukitu: g. n. urrikaritu: apiadarse.

        esan: n. erran: decir.

        Eskribak ziran legeko jakintsu letradunak.

        eskudatu: defender.

        estutu: n. ertsitu: apretar y estu atar.

        etxaguntza: g. baserria: n. borda: caserio.

        etxun, g. n. etxin, etzin, recostarse.

        ezaina, itxusia: cosa fea.

        ezer, zerbait: n. deus: algo.

        eztegua: g. n. eztaia: boda.

        Fariseoak zirian azalezko santutasuna erakusten eben gizon batzuk, baña biotz txarrekoak, ta gaistoak.

        Garaua: g. alea n. pikorra, bia: grano.

        garbitu: n. txautu: limpiar.

        geitu: n. berretu: aumentar.

        geratu, gelditu: quedar.

        giarraba: g. n. aitagiarraba: suegro.

        goiartu, goitu: g. n. gallendu, garaitu: vencer.

        goldea, bostortza: arado.

        gorrotoa: g. gaitzerizkoa. n. etsaigoa: odio.

        goruetan: g. ardazketan egon: hilar.

        gura izan: g. n. nai izan: querer.

        Hipokrita, birtute finjitzallea.

        hortua: g. n. baratza: huerto.

        Iduna: g. n. lepoa: pescuezo.

        idunbagetu: g. n. lepobagetu: degollar.

        ikoa: g. n. pikoa: igo, iguera.

        imilauna: g. lakaria: 16ª parte de una fanega: algo menos que celemin.

        iñarrea: g. erratza: escoba.

        iraindu: agriarse, enojarse.

        irazarri: g. eznatu: despertar.

        irme, irrime; sendo: fuertemente.

        istanda: n. lerre egin: reventar.

        itandu: g. n. galdetu: preguntar.

        itundu: convenir en palabra.

        itxi: g. n. utzi, itxi: dejar, y cerrar,

        iustura, iñustura, oñeztua: g. tximista: relampago.

        izarea: g. n. mandira: sabana.

        Jagi: g. jaiki: levantarse.

        jagon, jaon, zaindu: g. n. zaitu: custodiar.

        jaramon ez: no hacer caso.

        jarri: g. eseri: sentarse.

        jausi: g. erori: caer.

        jazo, gertatu: acaecer, suceder.

        Kopaua: g. n. mokadua: bocado.

        Lagunkidea: legion.

        laketu: permitir.

        lapikogillea: g. n. eltzegillea: ollero.

        larga: n. utzi: dejarlo.

        laumarai: un quarto, moneda.

        lauoñekoa, txarria: g. ganaubeltza: marrano.

        legez: g. n. bezela: como.

        lolloa, bedar txarra: zizaña.

        lotsa, lotsatu: n. alkea, alketu: avergonzarse.

        lukurerua: logrero, usurero.

        lupetza: g. loia: lodo.

        Magina. vaina.

        maraia: maravedi.

        mastia: n. ardantza: viña.

        miesea, euna: lienzo.

        muna: collado.

        Nebea: hermano de la hermana.

        Obetandua: perfecto.

        opa: g. n. eskeñi: ofrecer.

        oratu: g. n. itxasi: asir.

        osatu: g. n. sendatu: sanar.

        ostean, atzean, n. gibelean: atras.

        ostu: n. ebatsi: hurtar.

        otseña: g. n. mirabea: criado, sirviente.

        otzarea: g. otarra: cesto.

        Puplikanoak zirian errendatzalleak, edo lukurerauak, edo bekatari agiriak.

        Salatu: acusar, delatar.

        sartaldea: occidente.

        satsa: g. zimaurra: n. ongarria: fiemo, estiercol.

        seiña: g. n. aurra: niño n. seia.

        seindun. g. n. aurdun: embarazada.

        seingea: g. n. aurbagea: esteril.

        sortaldea: oriente.

        sustraia: n. zaña: raiz.

        Taldea: rebaño.

        txantxadurea, levadura.

        Ugazaba: g. n. nagusia: amo.

        ugerra: g. erdoia: roña.

        ulertu: comprehender, advertir.

        ur, urrean, urreratu: g. n. urbil, urbildu: cerca, acercarse.

        uriola, urjola: g. ugoldea: diluvio.

        urrin: g. n. urruti: lejos.

        urten: g. n. irten, n. atera: salir.

        Zaina, zaindu: g. n. zaia, zaitu: custodiar.

        Zelan: g. n. nola: como.

        zemaitu, zematu: n. meatxatu: amenazar, reprehender.

        zenturion; euntaria.

        zenzuna: juicio, entendimiento.

        ziapea: mostaza.

        zizpurua: suspiro.

        Beste izen batzuk dira berez ezagunak: alkar elkar: bardin berdin: azurra ezurra: ebagi ebaki: emon eman: idigi idiki: gatxa gaitza: jagi jaiki: baltza, beltza: narrua larrua: soloa soroa: ukutu ikutu: ullea illea.