Nintzan enaz!!!

              I

Udako goiz-alde ixarratu baten

Etxekuok pozez egun sentian,

Itxasora giñan joan alkarregaz,

Barre algaraka geure ontzian,

Jolas egun on bat iragote arren

Lurretik urrintxo uren erdian.

Iru seme ta erran euren semeakaz

Bixardun, ezdun ta gazte gazteak,

Neu nintzan bakarrik agura makurra

Ditudazalako asko urteak;

Baita zer eraso lobak asten jataz

Antxiña ziranak izan umeak.

Aitaita, zergaitik eztozu kantetan

Itanduten eusten naustuak danak?

Erantzuten deutset motel sarri dagoz

Lenak gomutetan ni lako zarrak,

Kantau bear bada; baña gaur nik kantau

Gura neukez betso barriak danak.

Poz-pozik kantauko nituke gazteak,

Nor egon leiteken zuen sasoian!

Geiak zeinbat gura daukadaz urera

Zeru ta ludira begiratzean,

Antzak atonduten, baña, non antzia?

Non daukat burua lengo bestean?

Alan aor bat entzun egizue:

Idargia lotsaz goi urdinean

Zurbil, lotsaz, doa jagi jakolako

Arro Eguzkia bere aurrean,

Itxas egaztiak poztuten dirala

Arpegia berak erakustean.

Neurtitzok amaitu egin ordurako,

Asi ziran, gora! gora! aitaita,

Eta gitxienaz ordu laurenean

Jarraituten dabe txaloz goraka,

Añbeste dearrek, anbeste garraxik,

Belarriok isten deustez gortuta.

Alboko tramanku bateri neutsala,

Begiok itxirik neure artean,

Diñot: itxasoak, ai! neurria dauka,

Joan eta joan, munan jotean,

Gure bixitzeak daukala berbera

Eriotzeagaz tope egitean.

Ganera eukala sabela zakona

Eriotzearen antz ta giñuan,

Ez datorrelako batek zein besteak

Iruntsi ezkero barru barruan;

Batzuk arrañentzat, besteak arrentzat,

Zetara gatozan beñ ildakoan!

Itxasoa zeñbat gaztek iragoten

Daroe, arriskuak irago arren,

An doa asaora bertan ikustera

Sakela gixendu urrez aldaben,

Itxasoak asko itoten dau baña

Urreak eztaki iñor itoten.

Alan itxasoa baño zakonago

Gixon askok dabe barruko osiña,

Diru-egarriaz jakela erretan

Barruko ontzitxo bete eziña;

Zelan ganez eiten ez ete dau berak

Ixanik biotza koskor txikiña?

Ganezka itxasoa sarritan nik dakust

Bitzez orroeka egon eziña,

Agertzen dabela artegatasunaz

Larregik deutsala emoten miña

Zekenik sakela asko bete arren

Orditu urreaz iñoz egin da?

Badakit ziertu iñoz eztabela

Diruak asetu zale itsurik,

Gaztez zeken dan zarrez zekenago

Zekentasunean dago sarturik;

Beste bizioak zarrez ilten dira,

Eriotzara arte ez il zekenik.

Itxas-zelai eder baten antzekoa

Bixitzan antxiña irudi jatan,

Lamiña bati beñ otsezti ederrak

Uren bastarrean entzun neutzazan,

Goxa zan au eta gabera baño len

Illetea joten non ak derautsan.

O! guztiok dogun aldatu bearra,

Gelditu bagako aurreratzea!

Ixana ixan zan, joana amaitu,

Au da biurtuten ez dan gauzea;

Kerixan daukagu bixitzeak daukan

Irudi bat bixi ezin obea.

Alan gomutetan konorte bagarik

Sena galdu daben baten taiuan,

Begiok lo gitxi egin ebelako

Loak lotu lotu bere loturan.

Eustazan, baña aren lotura añ lodia

Loben otsak eben eten beñgoan.

Iratzarriaz bat diñotset, ai! lobak

Bixi zare egun loratsuetan,

Geu bere ibilten giñan nebarrebak

Zuek orañ legez gazte egunetan,

Ijiji, ajaja, astrapaladaka

Joka, zarataka ez ta baidetan.

              II

Uda barri da gazte antzekoa,

Zarra da negua dirudiana,

Gaztea edo nun ezagututen da,

Burua arin da loka daukala,

Iñox, iñon, al da non, nox eta nor,

Igerturikoa ezetu dana?

Zeñek zauzakean joan, ez etorri,

Orañ arte egin oi dauskuzuna,

Zure balioa noraño eltzen dan

Neurtuten galtzen dot sarri zentzuna;

Geroa badator, itxaron eginda,

Doianari ezin geratasuna.

Eztago geldirik emen ezer bere,

Sortu danak dauke jaiokerea;

Jaio danak dauka aguratutea,

Agureak laster eriotzea

Ta eriotzeak sekula betiko

Begien aurretik exkutetea.

Enintzan ni ezer orañ eun bat une

Zu gaur legez, Jauna, bardin ziñean,

Eta beste eun bat irago orduko.

Bakit zer ixango danok garean;

Jaungoikua utsik beti da beti bat,

Len, orañ, gero ta betiraunean.

                        Euzkadi, 1905, I