www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Manual debozionezkoa
Joanes Etxeberri, «Etxeberri Ziburukoa»
1627, 1669

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [faksimilea]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Manual devotionezcoa edo ezperen oren oro escuetan errabilltçeco liburutchoa, Joannes Etxeberri (faksimilea). Hordago, 1978
Azken berrikustea: 2006-06

 

 

aurrekoa hurrengoa

BURU III

 

Edozein Sainduri egiteko othoitz perfet eta jenerala

 

        Sartzea

 

Saindu handia, indigne naiz mintzatzeko Iaunari,

Hartarakotz zu neuretzat harten zaitut gidari.

Ezen zuri zaitzu eman fabore hain handia,

Iauna ganik ardiasteko eske zauden grazia.

Arren bada dohatsua nitzaz othoitz egizu,

Eta haran penatsuan zuk fabora nazazu.

 

        Othoitza

 

Hartarakotz dohatsua arren Thronu argira,

Ene othoitza ailtxa zazu Iaunaren beharrira.

Eta insensua ioaten den bezela gañera,

Ene othoitza ailtxa zazu halaber hedoiera.

Eta ardiatz ezazu galde dudan dohaña,

Haren aithortzeko Iaunak fin gabe du moiana.

 

        Berrizko othoitza

 

Dohatsua, aithortzen dut sekulan idekia,

Iduki ohi duzula gure gana begia.

Bai suplikatu duzula enetzat Iongoikoa,

Bañan eznaizela digne dudan on halakoa.

Hartarakotz, Saindu handia, berriz othoitz egizu,

Eta ene indignetasuna, othoi, istal ezazu.

 

 

Othoitzaren ondoko eginbideak

 

        Eskerrak

 

Milla esker ditutzula orañoko graziez,

Zure faborez Iaunaren ganik ardiatsiez.

Guztiz ere azkenenik inpetratu tutzunez,

Milla esker ditutzula halako ontasunez.

Frogatu dut eznuela othoitz egin banoki,

Zeren galdeak nituen ardiatsi osoki.

 

        Ohorea

 

Hartarakotz ohoratzen zaitut, Saindu handia,

Ta badut egiteko sekulan gutizia.

Zergatik merezimendu hanbat diren zureak,

Non Elizan baitzaizkitzu ailtxatu aldareak.

Bai halaber imajina suziatuak pintatu,

Zeñak zure kausaz nahi baititut ohoratu.

 

        Laudorioa

 

Gehiago laudorio gizonpean dagotzu,

Zeña itzala bezala, ondotik baitarraitzu.

Ezen mundu gaixtoaren trebesien artean,

Iauna bistatik eztuzu galdu bizkitartean.

Ordañez gozatzen tutzu Zeruko atseginak,

Eta oñen azpian Zeru begietzten urdinak.

 

        Gonbidatzea

 

O munduan gorputzetan zauntzatenak,

Aphurtxo bat utzkitzue egiteko gaitzenak.

Mirets etzatzue Saindu handiaren eginak,

Eta laudatzen enplega zeuen ahal eginak.

Ezen munduaz gañetik Iauna onhetsiari

Arrazoin da derrozuen hitz eder sainduari.

 

        Ofrenda

 

Gehiago ofrendatzen darotzut zerbitzoa,

Ene podore ttipiak iraun dezañokoa.

Hartarakotz idukazu hala nola zeurea.

Ene ahal eginaren bethiere xedea.

Hitz hauk obretan segurki nahi ditut athera,

Zeren ezagutzen bainaz zordun zure aldera.

 

        Agintza

 

Halaberki prometatzen darotzut titxosoa,

Zu Saindua zaradela aithor izatekoa.

Bai banaturen dudala zure obren ospea,

Eta zure alde neure emanen bizitzea.

Halaber tudala zure Bestak ohoraturen,

Eta aldare Sainduak maizki bisitaturen.

 

        Othoitza dobla

 

Hartarakotz dohatsuen batzarrera igana,

Othoi urrikal bekizu beharraren auhena.

Eta ene othoitza Iaunari diozozu presenta,

Pietatez diezadan galdetua errenda.

Hala egizu dohatsu kredit handitakoa,

Eta zeruan zakizkit gertha arartekoa.

 

        Iaikitzean

 

Trunpaturen ez naizela sinhetste dut segura

Bañan izanen duzula ene othoitzaz ardura.

Ea beraz gomendioz nihor hartzen duzuna,

Orain aldiz har ezazu premian den presuna.

Eta egizu bedinka zaitzadan hurrenean,

Zurekien mintzatzera itzultzen naizenean.

 

Halabiz

 

 

Othoitz inperfetez

 

        Abisua

 

Othoitz inperfeta ohi duk, non orazioneak

Ezbaitirade guardatzen guztiz lege zuzenak.

Nola baitugu komunki lurrekoek usantza,

Iongoikoari premian egiteko othoitza.

Gañerako othoitzaren zuzen egin bideak,

Esker eta alabantzen gorde gabe legeak.

Othoitz xoillak hartarakotz hemen tiak formatu,

Gañerako iarraikiei eman gabe ostatu.

Lehenik eginen diat hitza jeneralez,

Eta ondoan laburki partikular direnez.

Othoitz inperfetarentzat har ezak konseillua,

Ahalas begiratzeaz perfetaren modua.

Edo ezbazaik hain guztiz gogoratzen antzea.

Berehala konplitzeko eskaz egin bidea:

Eman tudan exenpluez zerbitzadi ordañez,

Perfeta deklaratzeko eskribatu tudanez.

Baldin egin gogo baduk othoitz partikulara,

Jeneralean iduki begirazak manera.

Lehen erratzikek othoitz komunaren pontuak,

Gero partikulararen berret artikuluak.

Galde bakhotxen idukak hala beraz legea,

Aditzera daroagun eman legez gordea.

Othoitzaren egiteko hau duk antze iustua,

Aprendizkoa egiten enplega zak burua.

 

aurrekoa hurrengoa