[1348]

Canton de Tardets

Commune de Camou-Cihigue

Haour prodigoua

        1. Guiçoun batec etzutian bi seme baïcic. Gaztenac erran ceon bere aitari: Ordu da içan nadin ene buruçagui eta ukhen deçadan diharu. Behar dut jouan ahal içan eta ikhous deçadan cartiel. Partaja eçaçu çoure hountarsuna, eta eman içadaçu nic ukhen behar dudana. — Baï, ene semia, erran cian aïtac; nahi dukean beçala. Gaïchto bat hiz, eta punituic içanen hiz. Guero sabaltzen cielaric tiader bat, aïtac partajatu cian bere hountarsuna, eta hartaric eguin çutian bi ppharte bardinac.

        2. Egun gutien burian, seme gachtoua jouan cen herritic eguiten cielaric fierraen, eta erran gabe adio ihouri ere. Trebesatu çutian hanitch mendi, oïhanac, erreca handiac, eta jin cen hiri handi batetara, noun despendiatu beitzian bere diharia oro. Soumbaït hilabeteen burian, behar ukhen çutian saldu bere arropac emaste sahar bati, eta bere buria jonalian eçari, içateco mithil: houa igorri cien alhorretarat, han astouen eta idien beguiatzeco.

        3. Ordian içan cen hanitch malerous. Etzian ukhen haboro oheric lo eguiteco gaïaz, ez suic bere buriaen beotzeco hotz eguiten cienian. Bacien soumbaït aldiz haïn gosse handia, noun ountxa jan beitzutukian assa osto houac eta frutu hiotu houac, sougn jaten beitutie ourdec; bena ihouro ere etzeon emaïten densere.

        4. Arristiri batez, sabela hutxic, buria utzi cian eortea jarguia batetara, soeguiten cielaric leihotic tchoï ahinki hegaltatzen ciener. Gueo ikhoussi çutian aguertzen celian arguissaguia eta issarrac, eta bere buriari erran cian nigar eguiten cielaïc: Han, ene aitaen etchia betheic da mithilez, sougnec beitie ogui eta ardou, arraoultze eta gazna nahi dien beçain beste. Demboa hountan, ni, gossez hiltzen niz heben.

        5. Eh bien, jeikico niz, jouanen niz ene aïtaren edieitea, eta hari erranen deot. Eguin nissun bekhatu bat nahi ukhen suntudanian çu kitatu. Ukhen niçun oguen handia, eta behar naïssu punitu, hoï badakit ountxa. Eneçaçula haboro dei soue semia, trata neçaçu soue mithiletaic azkena beçala. Içan nunduçun oguendun, bena sofritzen niçun soue ganic hurrun.

        6. Aïta bere baatzian cen, bere lilien arrosatzia finitzen cielaïc: bizitatzen sutian sagartziac eta mahatxac. Ikhoussi cienian jiten biden gagnen bere semia oro gordeic icerdiz eta erhaoutxez, herrestatzen cielaic sankhoua, doï doïa hori sinhetxi ahal ukhen cian. Bere buriaï galthatu cian behar cianez houa punitu ala hari ppharcatu. Enfin, beguietan nigarreki, hedatu ceitzon bessouac, eta bere buria ourthoukiten cielaïc haen lepphouala haï eman ceon pot handi bat.

        7. Gueo jar eaci cian bere semia; deithu çutian bere jentiac eta aïssouac: «Nahi dut hoï maïthatu lehen beçala, haour gachoua, erran ceen bilduric içan cien beçaïn sarri. Içan da aski punituic: ihourc ere oaï eztissosiela hori eguin erreprotchuic batere. Jin citaie hounen ikhoustea; ekhar içocie fite subesta eijer bat, eçar içocie erhastun bat ehian eta oski berriac sankhouetan. Hartzen ahal tukecie ere oïllarrac, ahatiac, eta ekharten chahal bat ehaïteco houna: edanen dugu, janen algarreki eta eguinen besta handi bat».

        8. Mithilec obeditu cien bere buruçaguiari, eta eçari cien mahagn oïhal eder bat mahagnen gagnen. Memento berian, seme guehiena jiten cen ihissetic bere hoeki: «Cer da arren heotx hoï? oïhu eguin cian juatzen cielaïc. Ouste dut khantatzen duciela heben: esta sobea fite arra jin nadin. Enuchent cia ene aïta».

        9. «Ez ene semia, enuc hala, arrapostu eman cian saharrac. Hoï eguiten badut, hoï duc bostarioz betheric niçala. Khanthatzen diagu ious gutuc, eci badiagu ountxa certaco. Nahi ukhen deçan hoï ala ez, behar dukec khantatu hic ere eta plazer hartu goueki, centaco hie anaïa, sougn hilic beitzen, arra jin beita biciala. Hoï duc oaï sorthu baliz beçala: atzo galduic cia, egun hoï diala arra edienic».

L'Instituteur,

Tapie