[1302]

Commune d'Armendarits

Canton d'Iholdy

Haour prodigoua

        1. Guiçon batèc ètcouèn bi sèmè baïcic. Gaztènac erran ç ou uen béré aitari: «Ordou da ènè bourouarèn naousi içan nadin eta içan déçadan dihourou. Bèhar dout youan eta baztèr ikhousi. Pharti çaçou çourè ontasouna, eta èmadaçou nic bèhar doudana. ­ Bai, ènè sèmèa, erran çouèn aitac; nahi doucan bèçala. Gaïchto bat haïz, èta pounitia içanèn haïz». Guèro çabaltcian tiranta bat, phartitou çouèn béré ontasouna èta hartaz èguin citouèen bi phartè bardinac.

        2. Egoun goutièn bourouan, sèmè gaïchtoa youan cèn herritic fièrraèn èguinez, éta adio erran gabé nèhori. Trébésatu citouèn anhitz larré, oïhan, ouhaïtz eta yin cèn hiri handi batétara, çouintan dèspèndiatou baïtçouèn béré dihourou goucia. Cémbaït hilabètèrèn bourouan, bèhar içan citouèen saldou béré arropac émazté çahar bati, éta béré bouroua afermatou mouthil içaïteco; igorri çouten landètarat astouèn éta idièn han çaïntcèco.

        3. Ordouan biciki malouros içan cèn. Etçouèn guèhiago ohèric lo èguiteko gaouaz, ez souic bérotcèco hotz cènian. Batçouetan halaco gosè handia çouen nun yanen baïtcitouèn haciènda beltcèc yaten ditouztèn haça osto eta frouitou ousteldou hec; baïnan nehorc etçakon emaiten deousic.

        4. Ats batez, tripa houtsa, béré bouroua outci çouèn èrortcèra alkhi batea, so éguitèn çouèlaric leïhotic chorier çoïnac hegaldatcè baitcirèn ahinki. Guero ikhousi citouèn aguertèn cèrouan ilharguia eta içarrac, eta béré bourouari erran çouen nigarretan: Han, éné aitarèn etchea bethea da mouthilez çoinec baitoute ogui eta arno, arroltce éta gasna, nahi doutèn bécèmbat. Dèmbora béréan, ni, gosiac hiltèn ari niz hémèn.

        5. Eh bien, choutitouco niz, youanèn niz aitarèn gana eta erranèn dacot: Békhatou bat éguin nouèn, çou quitatou nahi içan cintoudanian. Hobèn handia içan nouèn, éta behar naouçou pounitou, badakit ongui. Ez néçaçoula déith çouré sèmèa, trata néçaçou çouré azkèn mouthila béçala. Hobèndoun içan nintçan, baïnan sofritcèn nouèn miséria çoutaric ourhoun.

        6. Aita béré baratcian cèn, béré lilièen arrosatcèn: bijitatcèn cit ou uèn sagarondoac eta mahatsac. Ikh ou usi çouènian yitèn bidian béré sèmèa dèna èstali icèrdiz éta èrhaoutsèz, çangoa hèrrèstan, doïdoïan sinhètsi ahal çouèn. Bere bourouari galdéguin çouèen behar çouèen pounitou ala barkhatou béhar çakon, eta léphora botatcèn citçacolaric éman çacon pot handi bat.

        7. Guéro yar araci çouèen béré sèmèa; oïhou éguin çouèen éré yènder éta aousouère: «Nahi dout maïthatou léhèn béçala, haour gaïchoa, èrran ciotèn bildou cirénéco. Içan da aski pounitia: nèhorc orai èztéçacola éguin batére éréprotchouric. Çaouté hounèn ikoustèra; ékhar çacocié bèrtan barnèco poillit bat, èçar éçacocié èrhastun bat èrhian éta çaphata bèrri batçou çangoètan. Hatcémanèn ahal toucié éré oïlarac, ahatiac, éta ékharrico haatchè bat hiltcéco on déna: édanèn dougou, yanèn élgarrèki éta éguinèn phèsta handi bat».

        8. Mouthilèc obéditou çoutèn naousia éta écari çouten dafaïla èder bat mahaïaren gaïnèan. Mémènto béréan, sèmè guèhièna hèldu cèn ihicitic béré çakurrèkin: «Cèr da ba açantz hori? èrran çouèn youramèntouca. Ousté dout khantouz ari cièztèn hémèn: ezta goïzègui itçoul naièn. Erhotou cirèa, aita?».

        9. Ez, éné sèmèa, énouc erhotu, érépostou éman çouèn çaharrac. Hola éguitèn badout boskarioz béthéa naicélacotz éguitèn diat. Khantou éguitèn diouc éta ouros gaïtouc, cérèn baïtougou certaz? Nahi badouc eta ez, béharco douc khantou éguin hic éré éta gourèkin aléguératou, cérèn hiré anaya hila cèna, phiztou douc. Sorthou baliz béçala douc: atzo galdia çoukan, égoun horra non dèn hatcémana.

B. Arainty