EUSKARAZ BIRAOIK EZ DAITEKE

        «En Pays Basque, les douleurs des femmes sont environnés de silence et les hommes se cachent jalouses pour pleurer».

P. Lhande

        Aita Lhande, ziberotarrak, euskeldunak bertze odol batekoak garela adiarazteko ori dio. Ots, lateratarrak ez garela.

        Ortan ginauden aspaldi: mendiz araindikoak, frantses odolekoak etzarezte, eta unaindikoak, gu, español odolekoak ere ez.

        Gogoa nolako, izkera alako. Euskeldunen gogo-biotzetan dago galde-buru orren korropiloa.

        Euskelduna zintzoa da beraz. Zintzotasunak nai du, Jainkoaren izen Saindua begiratua izan dadin. Berdin nai du Jainkoaren agindueri eta Aren ordezkoeri, gizon kristau zintzoa, begirakor izan dadin.

        Orgatik, oiturez, ez da errialde bat Euskalerria baño sineste azkarrago duenik.

        Jainkoa eta Jainkoaren ordezko, buruzagi-apez-lege aginduak eta oitura onak begiratzen dituen gizona, nekez (burutik juana ezpa dago) izanen da biraozale eta irainkoia.

        Euzkotarren gogo-biotzetan betidanik ostatu den begiramen andi ori dela bide, ez daiteke euskelduna ao tzarrekoa izan.

        Jainko jaun onak ala egin ginituen eta Berari esker unela iraun bagenetza!

        Jaungoikoak detzala!

        Aspaldidanik entzunik gaude euskaraz biraoik aurdiki ez diteken.

        Aldez ala da eta aldez ez. Gisa batera euskel izkuntzaren izaitea eta euskeldunena bat da.

        Euskeldunen gogoaren arabera egina bai da euskara; unek ez du, arek ez daukana.

        Euskeldun zintzoak, beretzat baizik, ixilik gordetzen ditu biotzeko minak. Iñork ez dio ikusten nigarrez dagolarik.

        Gisa hortan pairatzen dakien gizona, nolaz biraotzale?

        Untaz landa, euskelduna, edana ezpadago edo burutik joana, ez da aserrekorra.

        Baiki, gizona denez gero, gogoeta tzarrak, biozketa biurriak bere buru biotzez jabetuko zaizkola alditan. Baño geienetan beretzat dauzka, ez ditu argitaratzen, orgatik aserre bidetik urruntzen da eta gizona aserre ez denean leunki mintzo da.

        Bertze gisaz euskara aberatsa eta mami gaitzako izkuntza denez geroz, gogora eldu den guzia, ona eta tzarra, adiarazi diteke eta garbi.

        Emagun gizon edana bat, mingañaren jabe ez dena.

        Aren aoko gakoaren ualak lazatuak dituena.

        Gizon ori gogoz erne bada eta biotzez sendo eta minkor, nor naiekin asarratzen denean, aditu ez daizkenak elduko zaizko eta aotik eraiztuko ditu aopaldi tzarrenenak.

        Orrek berezten gaitu euskeldunak bertzenganik. Euskeldunak bere baitan daudela maizenik eta bakan baizik ez dituztela eskutik uzten aoko giltzak.

        Ortan baidago batbederaren baitako jabegoa.

        Irakurle on ori, agur eta barkatu.

Larreko