JOSE MARIA ERRUA
 

        Bazien jaun andreak eta haur ttiki bat. Erran zion andreak jaunari:

        —Jose Maria, beira! Xerri gabe ez gare ongi.

        Jose Marik errepusta eman zion:

        —Gaur Senpereko merkatua da. Ganen naiz haien bilha.

        Erraten dio andereak gateko.

        —Ekar azu xerri pullit bat.

        Egun hartan uriska zen. Hartu zuen kapusaila. Gan zen Senpererat. Erosi zuen xerri pullit bat. Erran zion saltzailiak:

        —Zato arno trago baten itera.

        Erran zion Jose Marik xerriari:

        —Zoazi etxerat.

        Eman zion kapusaila ere bizkarrean. Edan zuten trago bat:

        —O! Nere xerria etxian da ba!

        Heldu da arratsian etxerat. Erraten dio andreari:

        —Nun duzu xerria?

        —Zer?

        —Xerria ez da etorri?

        —Ez! Hemen ez da deusik etorri! Zer egin duzu xerriarekin?

        —Ba! Erran diot etxerat etortzeko.

        —Hauxe gizona! Funts hortan xerria galdu duzu! Bethi holako astokeriak egiten dituzu. Hura behar zen sokaz lotu eta eskutik ekharri.

        Biharamunean erran zion Jose Mariri andreak:

        —Zoazi peharraren bila karrikarat. Ekarzkizu bizpahiru hautatzeko.

        Jose Marik hartzen ditu peharrak, sokaz lotu eta errestan, taran teren, tirin turun, denak hausten ditu. Badoha etxerat. Andreak:

        —Nun dituzu peharrak?

        —Erran nauzu sokaz lotu eta ekartzeko.

        —Hauxe duk, hauxe duk gizona! Nik ez doiat hori erran. Nik erran doiat xerria lotzeko. Horiek behar hituen ekharri buruan, pulliki!

        Gero erran zion barrikak ixurtzen zuela. Guateko plazarat bikhiaren bila. Bero zen gohorki egun hartan. Bikhia erosten du. Ematen du buruan. Etxerat guan deneko, bike guzia kolatu zitzaion buruan. Erran zion andreak:

        —Zer egin duzu bikhia?

        —Bikhia! Erran nauzu buruan emateko.

        —Nik ez nian hori erran. Nik erran nian peharrak buruan emateko!

        Bertze egun batez erran zion:

        —Irinik ez dut etxean Jose Mari. Horra zakua. Eremazu errotarat. Errozu errotazainari berehala pasatzeko.

        Gure gizonak ahanzten du. Haize hego handia zen. Orroitzen da etxerat hurbiltzian andreak erran ziola pasatzeko. Hasten da beira haizeari ustez eta pasatuko den, kar, kar, kar, kar. Irin guzia haizeak ereman zion. Hutsik badoha etxerat. Andreak erran zion:

        —Nun duzu irina?

        —Irina ahantzi dut errotazainari pasatzeko eta dena galdu dut.

        —Hauxe gizon zozua, ez zaitut gehiago utziko nihorat. Orai, nehonek guan beharko dut.

        Andreak erran zion jaunari:

        —Guaten naiz karrikarat. Emaiozu haurrari zopa hameka orenetan.

        Erran zion barrikak ixurtzen zuela, tapatzeko.

        —Horra xitoak amarekin? Ez utz miruak jaterat. Zakurrari ere emazu kontu.

        Zer iten du? Xitoak estekatzen ditu zangotik zangora. Miruak hartzen du batto eta denak erematen ditu. Zakurra barrikaren errobinetean estekatu zuen. Zakurrak aditu zituen xito guziak ka, ka, ka, ka. Barrika irauli zuen eta pitarra guzia ixuri.

        Badoha haurrarenganat. Ematen dio zopa agoat. Haurra jaten hari zelarik ikhusten du kopetako zainean zerbait mugitzen. Erraten du bere buruari.

        —Arratoina du barnean. Arratoina du barnean. Hil behar diot.

        Hartzen du haintzurra. Tiratzen du kolpe bat kopetako zainean. Haurra hiltzen da. Izitzen da, andreak erranikako lan guziak malurrak egiten dituela.

        Historioa nola finitzen den phentsatuko duzu.

(Marie Hiriartek F.C. Webtser
andereari kondatua, Saran)