XLV. GARREN KAPITULUA

Nola esten gizonen adiskidetasuna
bilhatu behar,
baiñan bai Iainkoarena

ARIMAK

        Indazu Iauna! kausitzen nazen aflikzionean zure laguntza, zeren gizonen partetik ahal dukedana gezurra, eta banitatea bera baita.

        Zenbat aldis gutien usle nuen lekhuan fidelitatea kausitu, trunpatua izatu naiz eta gutien uste nuen lekhuan hura kausitu izan dut.

        Beraz gizonetan den esparantza banoa eta trunpura baita, baiñan zurea ene Iainkoa kausitzen da justuen salbamendua.

        Zaren benedikatua, o ene latin Iaun! eta ene Iainkoa arribatzen zaiskigun gauza guzietan ez, gure inkonstanzia, eta flakezia bera baizen, berehala instant batez trunpatzen, eta xanjatzen gare.

        Zeiñ da gizona bere arima haiñ artha handirekiñ goardatzen duena, non batzuetan esten trunpatzen, edo esperen zenbait ekhexaduretara erotzen? baiñan zure baithan bere esparantza ematen duena eta bihotz sinple batekiñ bilhatzen zaituena, ez da haiñ erreiski erortzen.

        Eta baldiñ zenbait aflikzionetarat erortzen bada, kantoiñ guzietarik inguratua, eta flakatua baldiñ bada ere, berehala zeureganat handik thiratuko, eta konsolatuko duzu, zeren zure baithan azkeneraiño esparantza dutenak espaikitutzu abandonazen.

        Ez da deusere gizonen artean raroagorik adiskide fidel bat baiño, bere adiskidearen maitatzen eta laguntzen bere gaitzetan fermu, eta konstant dagoena.

        Baiñan zu Iauna adiskide bakhar, eta suberanoa zare, eta zutas lekhora esta nihor bertzerik.

        Ala Birjina saindu hura, santa Agatha zerutik argitua baitzen, zioenean, bere martirio eta tromentetako errementen bistan! Ala ene arima Iesu Kristo baithan bortiski fundatua baita.

        Ni estatu saindu hartan banintz munduko beldurtasunak ez nentzake mobi ez eta bere hitzen fletxek kolpa.

        Nork ethorkizuneko gaitzak aitziñetik ikhus eta urrun ahal detzake? baldin aitziñetik ikhusirik; mais kolpatzen baikaituste, nola eskaituste egiñen baldin uste gabe surprenitzen bagaituste: zergatik beras ni bezalako dohakabeak aitziñetik ez ditu ikhusi; zergatik halaber haiñ erreiski bertzeak sinhetsi ditut?

        A Iauna! gizonak gare, eta gizon flakoak, hañitzek aingerutzat gu estimatuagatik.

        Nori beraz fidatu behar natzaio, o ene Iainkoa! nori zuri xoilki baizen?

        Zu zare egia bera, eziñ trunpa dezakezuna, eta halaber eziñ trunpatua zaitezkena.

        Baiñan kontrarat gizon guziak gezurti, flako, eta inkonstant dire, eta haiñ erreiski bere hitzetan trunpatzen dire, non kasik espaikituste sinhetsi nahi, itxuran egiaskoak iduri arren hekien hitzek.

        Ala zuk konseillu zuhurra eman, o ene Iainkoa! gizonetarik goarda gaitezela ordenatu darokuzunean, eta erran, gizonaren etxekoak direla haren beraren etsaiak, eta eskitugula sinhetsi behar erraten darokutenak, Kristo hemen edo han da.

        Estut experientzia triste batez sobra baizen ikhasi egia hori, eta Iainkoak nahi duela balia dakidan, ni ethorkizunean zuhurrago hobeki errendatzeagatik, ezen ez ni neure inprudentzia iraganaz benzutzeagatik.

        Emozu ungi goardia erraren darotzu batzuetan munduko gizon batek, emozu goardia sekretuan idukitzeaz erraten darotzudana; eta sekretuan dadukadan biskitartean, erran darotana berak estu goardatzen niri goardatzerat eman darotana, eta bere burua eta ni trunpatzen gaitu, bertze bati berehala niri erran darozkidanak erraten diotzala.

        A Iauna! halako gizon hitsuntzi, eta ariñetarik guarda nazazu, hekien eskuetarat eror, eta hekien iduritako egiñ esnadintzat.

        Ematzu ene ahoan hitz egiasko eta konstantak, eta mihiaren artifizio edo trunperia urrun zazu eneganik; ezen bertze baten baithan eziñ sofri dekakedana, eziñ egitetik ene baithan sobra debeka dezaket.

        O nolako bake eta abantailla! o ene Iainkoa! bertzeez ixillik egotea, indiferenki gauza guziak ez sinhestea; aditurikako gauzez ez entretenitzea, presuna gutiri bere burua ezagut arastea, zu xoilki bilhatzea, eta zuri gure bihotzeko juje eta lekhukoari bezala bethiere begiratzea; erran fuerte guziei konturik ez ematea, eta zure borondate sainduaren erregelaren araberat barneko eta kanpoko gauza guziak egiñ ditezela, desiratzea.

        Ala progotxus baita, segurki graziaren tresor zerukoa goardatzekotzat, munduan distiatzen duten gauzei, eta admirazione eta estimu kausa ahal dezatketenei ihes egitea, eta gure eskalak korriji ahal detzaketen gauzei xoilki aplikatzea, manera huntaz su berri bat geure buruari ematen diogula.

        Zenbatak izan dire, zeiñei kalte handia arribatu izan baitzaiote zeren hekien bertutea laudatua eta denabora baiño lehen ezagutua izan baita?

        Baiñan kontrarat nolako progotxua da, grazia bizitze flako huntan sekretuan konserba dadiñ, zeiñ bizitzek dirabeiño gerla edo tentazione bethiereko bat baita.