Alper

Udako goix batean bostetatik laster

Kalean goitik bera deika joian Alper;

—Emoten ezpadeuste gaur nonbaiten zer jan,

Ezingo dot nik gaba jaritxi ezelan.

Atxurlari alboti zelan irago zan,

Alperri bereala onek esan eutsan;

—Ator atxurketara neu noian lekura,

Ta artoa emongo jak jaten zeinbat gura.

—Arto truke ez baña, diru gitxigaitik

Laga egingo deustat nai badok gogotik,

Seiretan asi eta isteko seiretan,

Peseta bategaitik ni naiak prestetan.

—Eutso peseta ta, ator neugaz nasi,

Sei seiretan lanari daiogun esetsi.

Baita seiren drangadan abiau zirean,

Baita ikustekoa Alper zan lanean;

Atxurlari egokan begira zurturik;

Alper aren beargin zintzo ikusirik;

Bana, onek zer eukan laster egiteko,

Atxurlarik ez eban barruntetan asko;

Erriko erlojuak jo aldi danetan,

Zelan ordua eban errepetietan,

Bigarren seirak joten asiaz batera,

Atxurra bertan bera batarik lurrera,

Alper peseteagaz doa tabernara,

Berealaxe bertan zeatz gastetara;

Egun santu guztian non jan eta edan

Gaberako peseta bi gastu eiñ eban;

Orduan bai aurkitzen Alper zala larri!

Zer asmau bear eutsan tabernariari!

Sartu eban eskua, bada partikaran,

Ta zelan peseta bat bakarra eukan an

Asi zan goian beian: «Peseta bitik bat,

Ostu deuste ta oraiñ bat baño ez daukat;

Badakit ziur ziur nik ona ekarri,

Ditudala goixean? peseta zuri bi;

Lanean irabazi neutsan alogera,

Atxurlariri atzo goixetik gabera;

Amaika modutako jentea bagagoz,

Lapur danak kartzelan oraindik eztagoz,

Baneki nor izan dan beiñik beiñ nirea,

Gaur litzateke azken eguna berea;

Zergaitik jarri naben lotsa gogorrean,

Peseta baten zorra itxi bearrean,

Eta baldin ezpadeust ostua biurtzen

Ez al da zeruetan ikusiko sartzen».

                      * * *

Zeiñbat bider pintetan egitzat guzurra,

Alper izan ete zan bizkorra ta zurra!

Zeiñbat bidar jentea aora begira,

Eukan ziñoan dana esanaz arira!

Zeinbatek deitzen eutsen, Alper-iturria,

Eten bagarik zerren eukan etorria;

Baña, tabernariaz ez eutsan balio,

Iñoz baño leunago naiz berbak erio,

Arek zelan ekian Alper asmutsua,

Zala aixeri zoli sartzen larakua

Zelan ekian ondo peseta dontsua

Zala Atxurlariri garbiro ostua

Zelan ikusten eban ibilli ta ibilli,

Etorkala kargea azkenez berari;

Zelan ikusten eban iñoz ez atzera,

Alperren zorra beti joiala aurrera,

Zelan orduan bere lau koska zotzean;

Beartzen zan egiten bosteunen atzean;

Azkenez ikustean emoten eutsana,

Errekara botaten ebala dan dana;

Etzan milagro eta, odolak burura,

Igo eta arturik alboko egurra,

Beragaz bero bero egiñik lepoa,

Alperri emon eutsan betiko kanpoa;

Ta zotza ez egion milla koskaz bete,

Emonak galdu eta sutan eban erre;

Alan nik ez dot uste taberna atan Alper,

Ikusiko dodanik beñik beiñ ain laster.

Alperrakaz badago munduan zeregiñ,

Zintzoai deutselako orreik emoten miñ.