www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Asti-orduetako bertsozko lanak
Felipe Arrese Beitia
1902

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Asti-orduetako bertsozko lanak, Felipe Arres ta Beitia. José Astuy-ren moldiztegia, 1902.

 

 

aurrekoa hurrengoa

Umilltasuna
eta arrokeria

 

Lenengoa da andia,

Bigarrengoa txikia,

Alkarren desbardiñak,

Bata birtute zuzenak

Bestea griña okerrak

Diralako egiñak.

 

Arek nai dau beera jatsi,

Izan arren berez andi,

Onek nai dau bestera,

Orresegaitik mundua

Ta bere bizi modua

Dakustaz goiaz beera.

 

Agaitik neban ikusi,

Edo buruz irakurri,

Oraingo komedia,

Egiaz ez da jazua,

Benetan ez gertatua,

Baña da irudia.

 

Nun dan garbiro ikusten,

Nun biziro azalduten,

Zeñ dan on, zeñ okerra,

Zeñ ipuiñ izanagaitik,

Berba neurtuz orregaitik,

Nua eskribitzera.

 

Erregetzat nai ebela,

Deitu eben beiñ batera,

Lorak igazko udan,

Klabel bat txito dontsua

Ta birtutez apaindua

Ikusi ebenean.

 

Zerren Errege antzera

Jaiokeratik soñera,

Eukan granaz josia,

Gañera buruan oso

Iñotzezkoa donoso

Koroe bat argia.

 

Lorarik onenak eutsen

Itzal andi bat artuten,

Sartaiseak agurtu,

Bedarrik usaintsuenak

Eztitsu ta bikaiñenak

Gura eben serbidu.

 

Alan ikusi zanean,

Nagusi danen gañean,

Artu eban ustea,

Lorarik egokiena

Birtutez apainduena

Andratzat artutea.

 

Zabaldu zan dierrira,

Berealaxe guztiaa,

Zertan Errege joian,

Lora askok zelan jakiñ,

Arrotuten buruakin

Laster abiau ziran.

 

Zeñ baño zeñ ederrago

Eutsen guztiak erago,

Ziztrintxoenak bere,

Buruak jaso egiñik,

Zarden zuzen eregirik

Jarri ziran dotore.

 

Erregiña izatera

Nai izan moduren batera,

Dotoreturik igo,

O lora buru ariñak

Orrelako alegiñak

Uts deutsue urtengo!

 

Errege bere kortiaz

Bajoain erabilliaz

Bazterrak erresuman,

Nun illunkera batean

Gorderik lora artean

Loratxo bat dakusan.

 

Zeñek eutsan biotzean

Malluka baten antzean,

Egiñ alako malla,

Baita itanduten dotsa

Ezin eroanik poza

«Loratxoa nor zara?»

 

          * * *

 

Zertan zagoz añ ixillik?

Zertan egin baga itzik?

Zertan zara estutu?

Zertan zuk bildurtu baga?

Zertan dakizun erara?

Zertako ez mintzatu?

 

Loratxoa izuturik

Aurkitzen zan mututurik,

Asmau eziñik itza,

Alako batean nekez

Erdiak esan eziñez

Onelantxe dirautsa.

 

          * * *

 

«Ni naz bai bioletea,

Loratxo bat umilldea

Ene Jaun itzaltsua,

Nago emen ezkutuan,

Garbi ta umill munduan,

Gorde nairik burua.

 

          * * *

 

—«Sinisten dot zareala

Birtutetsua zu bada,

Bioleta umilla,

Orregaitik Erregiña,

Nai zaitut jarri egiña

Zatorkit jauregira.

 

Puskatxo bat au entzunik

Geratu zan nasaiturik,

Alanbere begiak,

Lurreruntza biurturik

Erdi itxi ta baturik,

Eukazan lotsaz biak.

 

Zenbat zan au umillago

Aurkitzen zan itsuago,

Beragaz Erregea,

Orra nun daben zabaltzen

Aixe bigun batek laster,

Nogaz zan ezkontzea.

 

Esanaz Errege, ala,

Umilltasunak ebala,

Bioletatxoagana

Etsigi ta zoratu.

Urrengoko egunean,

Edo biaramonean,

Katolikoen legean,

Zala eingo ezkondu,

Lora arroak zirean,

Orduantxe umilldu.

 

Ezagutu eben bada

Arrokeria zitala,

Gorrotagarria zala,

Eta andik aurrera,

Izango zala obea,

Aurkitzeko suertea,

Ezkutuan bizitea,

Bioleten antzera,

Itxirik alde batera

Piesta ta plazea.

 

aurrekoa hurrengoa