www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Parnasorako bidea
Eusebio Maria Azkue
1896

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Parnasorako bidea, Eusebio Maria D. Azkue (R.M. Azkueren edizioa). Astuitar Moldagintza, 1896

 

aurrekoa hurrengoa

GIZON ZORI GAIZTOKOA

 

Neure bizi guztia

daukat nik gogoan

ta neurritu bear dot

dakidan moduan.

Mundura sartu nintzan

mutila fortunaz,

eta fortuna barik

munduan bizi naz.

 

Edan neban titia

bular bakarreti

eta ez bertati bere

nai nebana beti;

goseagaz negarrez

egonarren sarri,

ezin zan neuretzako

inudea ekarri.

 

Negarrak azi al baleiz

gizonak umetan,

ezingo nintzan sartu

aitaiten fraketan;

baina urte erdi igarota

enebalez iaten,

ondo sartuko nintzan

orraztoki baten.

 

Eskola-maisuagaz

izan neban lorra,

ain zan mutilentzako

borreru gogorra;

eukiten nendun sarri

sarturik zepoan,

bai ta askotan etzanik

lagunen lepoan.

 

Beti nai izaten neban

ibili burruka,

arrika ta ukabilka

nai bardin paluka.

Erriko abadeari

il neutsan katua

a bai eperdiantzat

zala pekatua!!!

 

Burrukak ta eskolea

itxi nebazan poz,

dantzea euren lekuan

artuteko gogoz:

burua ez gordeteak

inos iolasetan

eukiten nendun makal

iolas-osteetan.

 

Atara neban dantzan

ezkerreko iztarra

eta ondo imini-artean

egon nintzan txarra;

ioan zan dantzarako

gogorik onena,

barregarri dalako

dantari errena.

 

Adiskidatu nintzan

orduan kartakaz

baina ze ordu gaiztoak

karteteak dakaz!

galdu nebazan baten

dirua ta frakak,

alkondara ta txapel,

iake ta zapatak.

 

Ikusi neben gero

lenengo maitea

gizonen biotzeko

goizeko lorea:

asten danean gozo,

ta gero garratza,

eta azkanean mina

gogorra ta latza.

 

Ni nengoanartean

maminak urturik,

iateko gogo barik

ta maitez itsurik,

neskea, neu itxita,

kana bat surregaz

eskondu zan malmutza

ta agura bategaz!

 

Gero beste bategaz

berbatu nintzan ni

a bere eskondu zan, ta

laster neukazan bi.

Ezeben luzaro euki

neuretzat gogorik:

ezalda on eukitea

senarra errenik.

 

Ainbeste atsakabagaz

il iatan biotza

ta mundua neuretzat

biurtu zan motza.

Orduan ioan nintzan

konbentu batera,

bizi barri bategaz

mundua aztutera.

 

An egon nintzan ondo

pozik ta bakean

konbentuak zarratu

zireanartean.

Iaunak emon euskuzan

bizitzeko etxeak;

iaunari kendu deutsez

Munduan semeak.

 

Orain nago bakarrik

nekatu, pobrea...

munduko baratzean

landara sobrea.

Lapurra bizi da gaur

onak aintxina lez

eta gaur dagoz onak

munduan negarrez.

 

Laster eldu bear iat

igitaidun zarra,

eta ordurako nago

munduan bakarra;

eztot ilteko eukiko

inor inguruan,

bat nori begiratu

azkanengo orduan.

 

Iauna! zeure errukia

da neurri bakoa

eta gozatuko deust

ordu azkanekoa:

Zeugan itxaroten dot

fede biziagaz

garbituko nozula

kurtzeko odolagaz.

 

aurrekoa hurrengoa