www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Parnasorako bidea
Eusebio Maria Azkue
1896

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Parnasorako bidea, Eusebio Maria D. Azkue (R.M. Azkueren edizioa). Astuitar Moldagintza, 1896

 

aurrekoa hurrengoa

BARDINTASUNA

 

Aintxina ta bein ola

sartu zan munduan

izerdien azia

lur onen barruan:

nastauta gariagaz

erein zan azia,

ta gero izerdiagaz

batu zan garia.

 

Ain gelditu zan lurra

izerdiz beterik,

ze eztago bera barik

ezer artuterik:

garia artzen dabenak

eztaroie etxera;

galtsua ta galautsa

da onen alogera.

 

Beti bizi izan dira

gizon asko alperrak,

inor mutulduteko

txorikume ederrak;

eurena eztan gauzea

atrapetan zurrak:

basoak nai piztiak,

arriak nai lurrak.

 

Lur onakaz ta askogaz

dira Iaun andiak,

eta beste gaisoak

laneko piztiak;

onen ganean dago

bear ta nekea

eginik negu ta uda

izerdi-lekea.

 

Baina lurra balego

bardin zatituta,

pobre goseak ila

legoke biztuta;

bardin iaio ginean

bardin gero ilteko;

deiguzan aleginak

bardin biziteko.

 

Au zimenduan askok

sartu dau buruan

esan iakenik ona

belarri-inguruan:

eta ondo eritxi deutse

bardintasunari,

alan eztalako inor

izango agintari.

 

Ezkaitezan gelditu

geure aleginean

ta artu daiguzan lurrak

danak bardinean;

baina urte bete barru,

eztago dudarik,

lagun asko egongo da

gizelan bat barik.

 

Gaur ta beti munduan

bardin izateko

zintzoak gitxi dagoz

baina asko iateko:

azaz ganeti erkinak

gaisoak ta ordiak

eta andi izan nai daben

barritsu gorriak.

 

Lur-gizon bakar baten

zer dira aleginak,

ezpadaukaz idiak

eta lan-burdinak,

eta bigai ta ardiak

egiteko satsa;

lurrak gozatuteko

bear daben gazta?

 

Baina dirurik barik

ezin leikez euki

ta inok ezteutso esango:

bear dozu, ta eutsi:

eta merkatariak

ain dira malmutzak

ze geure ames ederrak

izango dira utsak.

 

Bardin bizi izateko

gaurko gizaldian

merkatariak dagoz

errian errian,

pobreak zapalduten

errukirik barik

eta aberats guztiak

zapaldu gurarik.

 

Bardinak izateko

munduan gizonak

asi beitez izaten

alkarrentzat onak;

ta gero bakartuten

mendian alperrak

Mediku ta Eskribauak

lapurrak ta okerrak.

 

Alper dira gizonen

munduko aleginak

ezin biurtu leitez,

naiarren, bardinak:

eriotzeak bere

eztau bardinduten:

pobrea aberatsa lez

ezta lurpetuten.

 

aurrekoa hurrengoa