www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Noelak
Joanes Etxeberri, «Etxeberri Ziburukoa»
1630, 1645

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [faksimilea]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Noelak (eta kantika espiritual berriak), Ioannes Etcheberri Ziburukoa (Lino Akesoloren edizioa). Sociedad Guipuzcoana de Ediciones y Publicaciones, 1970

 

aurrekoa hurrengoa

SAN FRANZESEN OHORETAN

KANTA

 

O San Franzes berthuteen

mirail guztiz argia,

adi zazu, othoi, zeure

deboten konfraria.

 

Zure fabore sainduen

heldu gare eskale;

egin gaitzatzu, othoi, zeure

merezietan partale.

 

Ziñelarik Italia

herri famatukoa,

eta bereziki Asisa

deitzen den hirikoa:

 

Guztiarekin zinduen

mundu hunez ukhatu,

halaber zeure herriko

atsegiñak kitatu.

 

Gehiago: ziñelarik

aberatsen umea,

eta hekin ontasunen

primu eta iabea;

 

Halarik zinduen zeure

primeza mezprezatu,

eta zeruko ontasun

fin gabeez hautatu.

 

Oiraiño ziñaudezela

zeure Aitaren etxean,

probeei ahala ematen

ziñaroen athean.

 

Burasoak zitzaizkitzun

sarri hasi bekhaizten,

hek nekez bilduak laster

zintuela banatzen.

 

Aphezpikua baithara

ziñituzten zitatu,

hondatzaille bat ziñela

arinki akusatu.

 

Aphezpikuak buraso

zeureen othoitzera,

kondemnatu zinituen

primezaz billuztera.

 

Gogotik ziñen munduko

ontasunez billuzi,

tresnak ere burasoen

oiñetara iraitzi.

 

Hunela erran ziñioen

zeure aita gogorrari:

Orain hobeki erranen

diot Iainko Aitari:

 

Gure Aita, zeruetan

glorioso zarena,

Zu zare ene Aita, eta ez

lurrean bizi dena.

 

Esperantza guztia dut

zure baithan ematen:

fabore nazazu neure

ondikoetan, arren.

 

Berehala gero zeure

xar bat zinduen iauntzi,

eta soka puska batez

zeure gerrian hertsi.

 

Iandoni Iauni bezala,

desertura ioan ziñen,

serafin baten bizia

han eraman zinduen.

 

Gauak pasatzen zintuen

kontenplazionetan,

egunak ere obra on

eta othoitz debotetan.

 

Zeure gorputza zinduen

disziplinaz zehatzen:

tentatzen zintuenean

elhurpera etxatzen.

 

Ogiz eta urez ziñen

barur gehienean,

hala idukitzen gorputza

bere eginbidean.

 

Trabailluak etzintuen

behin ere izitzen;

aitzitik handienari

aitziñera ilkhitzen.

 

Bide luzeak pasatzen

ziñituen orthutsik,

lur gogorraren gaiñean

etziten unhaturik.

 

Pobrezia zinduen nihork

ez bezala prezatu,

ezen limosna zinduen

errentatzat hautatu.

 

Jesus Kristoren bizia

imitati zinduen:

bere zauriez hargatik

seiñalatu zintuen.

 

Mundu gaizki bizia zuk

zinduen reformatu,

Laterango Eliza zuk

erortzetik guardatu.

 

Zuregatik utzi zuen

Iaunak mundu gaixtoa,

bigarrenean hondatu

gabetarik salboa,

 

Esparantzarekin ezen

Zure exenplu onak

onera ganbiatuko

zituela gizonak.

 

Barkhatuaz etzitzaion

Iaunari urrikitu:

ezen zu ziñela kausa

asko zen konbertitu.

 

Ez nuke sekulan egin,

o san Franzes, zureak

xehero kondatu nahi

banitu berthuteak.

 

Etziñen kontent zerori

sainduko bizitzeaz:

berzeak ere eragin

nahi ahal antzeaz.

 

Altxatu zinduen zeure

ordenaren bandera:

asko jende arrimatu

zen haren itzalera.

 

Guztiak zintuen hirur

partetara berezi;

handik zeure kofradia

hirur sainduak hasi.

 

Komarka guztietara

laster ziren hedatu;

berze ordenak guztiak

nonbre handiaz xitu.

 

Ezen zeure ordenan da

konbentu gehiago,

berze ordena sakratu

guztietan den baino.

 

Xipien ordena eman

ziñioen izena;

alabaiñan guztietako

hedatu gehiena.

 

Nola erro xipittotik

haritz miragarria

airean gora altxatzen

baita guztiz handia,

 

Halaber ziñen zu ere

urrunera hedatu,

ziñelarik fraideturik

xipiena deithatu.

 

Aphezpiku saindu, martir,

dotor eta birjina,

zure ordenan izatu da

ezin konda dadina.

 

Humiltasun ahantzia

zuk zinduen orhoitu:

parabisu zabala zuk

jende sainduz publatu.

 

O Patriarka handia,

zure laudoriotan

ezin aski mintza ninte

biziko egunetan.

 

Materia da handia,

ene ahala xipia.

eskusa ezazu, othoi,

ene indar gutia.

 

Arren, zure biziaren

orhoitzapen onetan,

ene kargia iduki

zazu, othoi, zeruetan.

 

Halaber zuek zeruan

zareten dohatsuak,

haren banderen azpian

ibilli soldaduak.

 

Iduki nazazu, othoi,

zeuen gomendioan,

bizi naizeno balderna

kordoñ sakratukoan.

 

aurrekoa hurrengoa