www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Zazpi sakramentuen gaņean erakusaldiak
Juan Bautista Agirre
1808, 1850

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Eracusaldiac, Juan Bautista Agirre (faksimilea). Hordago, 1978

 

 

aurrekoa hurrengoa

OGEI, TA EMERETZIGARREN ERAKUSALDIA

 

baña Aldareko Sakramentuaren gañean zazpigarrena.

 

ALABATUA &.

 

        «Zer ondasun ote dakartzi Komunioko Sakramentuak? galdetzen du lenbiziko Komunioaren liburuak: eta erantzuten du: txit andi, miragarriak, eta asko. Esaitzu andienak bederik. Lenengoa, animako janari, eta edaria dan bezala animari graziaren bizitza ugaritzea. Bigarrena ongi prestaturik artzen duanari bekatu benialak barkatzea. Irugarrena, bekatu larri, edo mortalean ez erortzeko sendagai txit andia izatea.

        Laugarrena animaren etsaiak garaitzeko Zeruko indarrak ematea.

        Bostgarrena, bekatuak animan utzi oi dituan zauriak, nola diran onerako gogoaren gabea, eta gaitzerako makurtasuna, sendatzea. Seigarrena, bekaturako oiturak, edo erraztasunak desegitea, eta birtuteak iristen laguntzea.

        Zazpigarrena, prestaera ederrarekin artzen duanaren biotzean ixurtzea, askotan beintzat, bere gozotasun miragarriak, animako pakea, eta atsegin-kontentu garbiak. Zortzigarrena, betiko bizitza doatsuaren prendatzat gure biotzetan geratzea.»

        Ondasun oetatik lenengo irurak aditzera eman nizkintzun, Kristaua, azkeneko aldian. Laugarrena da, animaren etsaiak garaitzeko Zeruko indarrak ematea, eta au izango da gaurko Erakusaldiaren gaia, eta onen gañean egingo degu otoiz, edo orazioa ere. Asi gaitezen bertatik, nere Kristaua.

 

 

§ I.

 

        Bataioko Sakramentua artu zenduanean, Kristaua, eman zizun Espiritu Santuak graziaren apaindura ederra: eman zizkitzun gañera fede, esperanza, eta karidadearen birtuteak, eta egin zinduan Jaungoikoaren Seme, Jesu-Kristoren senide, ta Zeruaren jabegai, edo heredero. Ipiñi zizun Jesu-Kristoren artaldeko marka, beñere desegingo ez dana. Konfirmazioko Sakramentua artu zenduanean, egin zinduan Espiritu Santuak Jesu-Kristoren gudari, edo soldadu, markatzen zuala zure anima, Jesusen gerrarien markarekin. Eta zu, ez nola nai, baizik gogotik pelea zindezen animaren etsai guzien kontra, ugari ixuri zituan zure animan bere doaiak. Ekusten zuan Jesus onak, era onetan orniturik ipiñita ere, zu sarritan arkituko ziñala perill andien artean, zeren prest arkitzen ziran zure kontra irteteko iru etsai guziz trebeak, eta leiatuak, nola diran Demonioa, mundua, eta aragia; eta zer asmatu zuala, uste dezu; iru etsai oek zuk garaitu ditzazun? Jarri zan Jesus bera Sakramentu orretan, zu giatzeko iru etsai orien kontrako guda, edo gerra guzietan, eta, garaitzeko bear dituzun, Zeruko indarrak emateko.

        Zure animaren etsaien artean lenena, eta beste guzien buru, eta erregea da Demonioa. Au da munduaren asieratik antustez, edo soberbiaz Jaungoikoaren kontra altxa zan Aingeru gaiztoa, eta bere alde ipiñi zituan, nortaki zenbat beste Aingeru. Deitzen zaio era askotara: batzuetan Demonioa, besteetan Deabrua:batzuetan Satanas, besteetan Luzifer batzuetan: anziñako sugea, zeren suge baten autik itzegin, eta bere losêntxakin engañatu zuan Eba; besteetan gezurraren Aita, edo gurasoa, zeren gezurrez amilderazo zituan bekatuan gure lenbiziko gurasoak. Etsai guzien Errege onek bere mendean ditu beste ezin konta al Aingurugaizto, bekatuan lagun, eta jarraikin izan zituanak, eta oez baliatzen da animai bekaturako bide, eta sareak ipintzeko, ala gauaz, nola egunaz, ala, lagun artean, nola bakardadean. Añ trebea da animak llilluratzeko, ta txoratzeko, non Jaunak utziko balio, alde aldean guziak engañatuko litukean.

        Etsai izugarri au garaitzeko, Zeruko lagunzak ematen ditu Jesus onak Komunioko Sakramentuarekin, prestaera onarekin artzen danean. Egiten du au bi gisatan. Egiten du lenengo lekuan, izutzen, eta aienatzen duala etsaia, komunioko Sakramentua ongi artu duan animagandik, Saragandik aienatu zuan eran. Sara Rakelen alaba zazpi bider ezkondu zan, eta zazpi senarrak urkatu zituan Demonioak Sararen gelara sartzeko unean, zeren dirudianez, asmo garbiarekin ezkondu etziran. Ezkondu zan gero Tobias gaztearekin, S. Rafael Aingeruaren esanez. Tobias gaztea zan gizon birtutetsua, eta ezkonzako arratsa igaro zuan, Sararekin batean Jaunari erregutzen, eta S. Rafaelek aienatu zuan etxe artatik etsai galgarria, eta kateaz loturik utzi zuna Ejiptoko eremu batean. Ez du gutxiago egiten Jesusek Komunioko Sakramentuarekin. lzutzen eta aienatzen du etsaia, eta loturik bezala uzten du. Orregatik dio S. Juan Krisostomok, komunioko maietik irten bear degula su darien leoiak bezala, eta izutzen degula Deabrua: Tanquam leones ignem spirantes; facti Diabolo terribiles. Ematen ditu gañera Jesusek Komunioko Sakramentuan, etsai galgarria garaitzeko laguntzak, onetarako alaitzen, eta indarberritzen dirala anima.

        Au onela izanik, Nola etsaiak bekatuaren sarean atxitzen, eta betiko su, eta garren artera eramaten ditu ainbeste anima? Zeren Komunioko Sakramentua edo utzitzen, edo prestaera txarrarekin artzen dan. Izutzen da, dio San Pedro Damianok; izutzen da Demonioa Sakramentu miragarri onekin: Terretur adversarius; baña nola izutuko da, artzen ez, edo gaizki artzen bada? Nola izutuko da, baldin bekatuaren bîskarekin pozik badijoaz Kristauak etsaiaren atzaparretara? Baña goazen animaren bigarren etsaiaren gañean itz egitera.

 

 

§ II.

 

        Bigarren etsaia da mundua; baña munduaren izenez ez dezu aditu bear munduko etxe eder galant au, baizik emen bizi diran gaiztoak, naiz zarrak, nain gazteak, naiz gizonak, naiz emakumeak. Izan bitez edozeñ estadu, eta mallakoak, oek dira mundu galdua, Jesu-Kristori, eta Jesu-Zistoren animai gerra egiten ari diranak leku guzietan. Zoaz ezperen noranai, eta zuk arkituko dezu mundua izendatzen dan bigarren etsai au, animai bekaturako bide, eta sareak ipintzen toki guzietan. Arkituko dituzu gizon, eta mutil jai egunetan berandu etxeratzen diranak, edana, iskanbilla sarritan izan oi duenak: arkituko dituzu zar berdeak, bekatua erakusteko maisu txit andiak. Arkituko dituzu ezkututik animak galtzeko jakiundean asko aurreratu ziranak, eta beren losentxa, eta modu gaiztoakin lagun urkoak bekatura kuturtzen dituenak. Arkituko dituzu emakume ergelak, janzian arroak, eta batetik bestera dabiltzanak onestidade, eta modestiarik gabe. Oek dira berentzat, eta besteentzat bekaturako bîska, eta lazoa. Zer esango det edari goixo, edo bizkorren ondoren dabiltzanaz? Arkituko dituzu beren neke, eta izerdiarekin berak, eta umeak ongi, eta onrarekin igaro litezkean ez gutxi; eta edanari, alferkeriari, eta ibilliari eder iritzirik, bizi dirala onrarik gabe, umeai aziera txarra ematen diezala, eta toki guzietan aldituen tranpak egiten dituela. Zoaz gero errietako batzarreetan burua sartu duenetara. Ez det biderik emengo Jaun prestu-zintzoen kontra ezer esateko, baizik itzegingo det, erri ta batzarre askotan gertatzen diran gauzen gañean. Arkituko dira erriaren, eta komunaren ondasunai atzaparra egozten diezanak, eta alaere dakien askok edo ontzat ematen, edo isîlik, eta kontra egin gabe uzten dituela kalte oek. Arkituko dira batzarreetara asi ziranetik gaurdaño oker guziak ontzat eman dituenak, edo beñere aurik idiki ez duenak, auzoaren, aldearen, edo besteren baten beldurrez.

        Oek guziak dira animaren bigarren etsaia, edo mundua: eta demonioak, berez ezin duana, munduaren bidez eragiten du toki guzietan, eta esan diteke, munduarekikoa galtzeko beldurrez batzuek, eta munduaren losêntxakin besteak utziaz goazela Jesus, eta aituaz dijoazela Kristauak. Etsai au guk garaitzeko, ipiñi zuan Komunioko Sakramentu miragarria, eta ematen ditu Zeruko indar andiak, bear dan prestaerarekin artzen badegu. Elizaren lenengo denboretan altxa ziran askotan Kristauen kontra ekaitz andiak. Zer egiten zuen oek perill aetan, munduaren beldur guziak garaitzeko? Bakoitzak bere etxean gorderik zedukan Sakramentu on; perilla zetorrenean artzen zuan eta biotz alaiarekin irteten zan munduaren arma guzien kontra peleatzera. Ez da oraiñ ainbeste perill îzan oi, baña esan diteke, ez dirala kalte gutxiago dakartenak oraingo perillak eta garaitu nai baditugu, ez degu zabarkerian egon bear Sakramentu orrez baliatzeko; munduak alabaña zabaltzen ditu bere lazoak etxeetan, bideetan, batzarreetan, eta non nai, eta txit ernai bizi ez dana engañatuko du. Ez da au oraiñdaño ekusten, eta gertatzen dana? Baña etsai au garaituta ere, geratzen zaku irugarrena lenengo biak baño gogorragoa: au dan aragia, eta onen gañean oraiñ zerbait esan bearrak gera.

 

 

§ III.

 

        Aragiaren izenez aditzen dira emen gaitzerako gugan arkitzen diran gura, eta griña txarrak. Gura oek gurekin jaiotzen, azitzen, eta bizi dira, eta eziñ geregandik osotoro bota ditzakegu, eta beragatik da etsai guzien artean andiena. Garai onean eziko balira, ez lukee kalterik ekarriko, baña onela ezi bearrean, uzten zate nai duenarekin irteten, eta neke da gero, gura, eta griña txar oek eskuratzea. Asaldatzen du anima, batzuetan soberbiaren, edo ondasunen gurak; besteetan aragiaren atsegain lizunen naikundeak: batzuetan enbidiaren, eta gorrotoaren suak; besteetan neurriaz kanpora edateko, edo jateko naiak: batzuetan egin bear dituan gauzak egiteko nagitasunak, eta besteetan beste griñaren batek. Au da gerengan ekusten degun gurutze astun, eta nekagarria.

        Eta nork gordeko gaitu, nere Kristaua, bekatutik, etsai añ gaiztoa beti etxapean daukagula? Etsai au zai dago, noiz arkituko duan era, anima gaixoari ekiteko, eta arkitzen duanean, erasotzen dio duan alegin guziarekin, eta nola garaituko degu? Nork aterako nau, zion S. Paulok; nork aterako nau nere gura txarren eriotza onetatik? Quis me liberabit de corpore mortis hujus? Ezagutzen du Apostolu Santuak, ezin au iritsi dezakeala bere indar utsakin, eta dio: nork ezpada Jesu-Kristoren lagunz, eta graziak? Gratia Dei per Jesum-Cristum Dominum nostrum. Grazia au guri emateko ipiñi zuan Jesus onak Komunioko Sakramentua, eta Sakramentu onetan ematen digu bera dan guzia, edo bere gorputza, odola, anima, eta Jaungoikotasuna. Eta bera dan guzia ematen duanak, zer ukatuko du? Zer indarrak, zer laguntzak ez diozka emango jaiera andiarekin artzen duanari? Sakramentu onek sosegatzen ditu gura txar guziak, dio S. Zirilo Alejandriakoak: Saevientem membrorum legem sedat: itzaltzen, edo aienatzen ditu barrengo kezka, eta asaldazio guziak: Perturbationes animi extinguit. Egiten du askotan Jesusek, ongi artzen duen animakin, testamentuko kutxak Jordango urakin egin zuana. Josue bere Israeltarrakin Jordango ibaia igarotzeko zegoan, eta etzan onetarako zubirik. Agindu zuan Jaunak, sar zitezela aurretik Apaizak ibaiean, kutxa bizkarrean, edo sorbaldetan zuela. Ala egin zuen, eta gauza miragarria! Ibaiaren bealdeko urak joan ziran beren bidean, eta goialdekoak gelditu ziran mendi baten eran; eta bealde guzia jarri zan urik gabe. Orduan Israeltarrak igaro zitan ibaiaren beste aldera. Eta testamentuko kutxak (Sakramentu orren iduria baizik ezpazan ere) au egin bazuan Jordango urakin, zer egingo ez du Jesusek, Komunioko Sakramentuan anima onetara datorrenean?

        Orra Kristaua, nola Komunioko Sakramentuak, animaren etsaiak garaitzeko, Zeruko laguntz, eta indarrak ematen dituan. Alaere, zeñ gauza negargarria! Iru etsai oen mendean bizi dira animarik geienak, zeren bear dan prestaerarekin artzen ez duen Sakramentu ori? Eta au bera gertatu bear ote zaku aurrera ere? Au gerta eztakigun, gogoan erabilli ditzakun ukitu diran gauzak, eta egin dezagun asmo osoa, emendik aurrera Komunioko Sakramentua prestaera ederrarekin artzeko, eta beraren indar, eta laguntzakin animaren etsaien kontra leialki peleatzeko. Jarri gaitezen Jaunaren aurrean belauniko (Belaunikatzen dira guziak, eta Erakuslea ere bai).

 

1.

        Begira, Kristaua, zeñ dan, eta zeñ izugarria zure animaren lenengo etsaia. Au da Satanas, infernuko Dragoia, leku guzietan, zure anima atxitu naiez dabillena. Izugarria da etsai au, eta orroaz eizaren billa dabillen, leoi aserre baten pare ipintzen du S. Pedrok. Alaere izutzen du Komunioko Sakramentuak, ongi artzen badegu. Baña etsai au garaitzeko, ongi, eta sarritan baliatu ote gera Sakramentu orrez?...

 

2.

        Begira, zeñ dan bigarren etsaia. Au da mundua, edo munduan bizi diran gaiztoak. Oek Satanas berak baño, kalte geiago egiten due gure animetan, eta amilderazten ditue bekatuan, eta betiko suzko lizean. Etsai au garaitzeko aldegin bear da alegiñean lagun gaiztoetatik, eta sarritan artu bear da Komunioko Sakramentua. Ala egiñ ote dezu oraiñdañokoan? Egiñ ezpadezu, ez da zer miretsi, baldin etsai onek engañatu bazaitu bere bîska, bere losentxa, eta beldurrarekin

 

3.

        Begira, zeñ dan irugarren etsaia. Au dira zere etxapean bertan dituzun gura, eta griña txarrak. Ez da asko garaitzea Satanas eta mundua edo munduan bizi diran gaiztoak; baizik gauza bearra da guk gure griña txarrak ukatzea, ilduratzea, eta alegiñean ezitzea. Ala agindu genduan bataioko egunean: eta Jesus onak esaten digu: nere ondoren etorri nai duanak, uka bere burua, edo bere griña txarrak: Qui vult venire post me, abneget semetipsum. Baña au guk ongi egiteko, bear ditugu Zeruko indar, eta lagunzak: eta oek dakartzi guretzat Aldareko Sakramentu miragarri orrek. Au onela izanik ere, ez degu arretarik izan Zeruko indar, eta lagunza oek billatzeko, eta garaitu gaitue gure griña txarrak ainbeste bider. Nere anima, ta au guzia ezaguturik, zer asmorekin arkitzen gera?... (Altxatzen da Erakuslea belaunikatua dagoan tokitik, eta bukatzen du Erakusaldia oraiñ ipiñiko dan eran).

        Kristaua, trebeak, eta leiatuak dira, aditu dezun bezala, gure animen etsaiak; baña zure alde jartzen bada Jesus, nor da zure kontra? Si Deus pro nobis, quis contra nos? Eta eztakizu, zure alde izango dala. Sakramentu ori ongi, eta sarritan artzen badezu? Eztakizu, zuri laguntzeko jarri dala Sakramentu orretan? Eztakizu, deitzen dizula Aita onak bezala? Zoazkio bada sarritan, eta beraren laguntzarekin asi zaite zure etsaiak garaitzen: eta denbora datorrenean, emango dizu zure nekeen saria, betiko bizitza doatsuan. Amen.

 

aurrekoa hurrengoa