Bertso berriyak

              1

Gipuzkoa'ko Oiartzun deitzen

diogun erri batian,

aditzera bat eman nai nuke

jende prestuen artian;

ernaniar bik nastu gaituzte

bizi giñanak pakian,

gure ausentua bertsorik gabe

disimula zitekian.

              2

Zure okerrak tapatu nairik

eman dituzu pausuak,

ze engañiyo egin dirazun

jakintsun daude auzuak;

palta guziyak zuek izanda

guretzat jarri bertsuak,

zernai eginda libre dirala

pentsatzen dute batzuak.

              3

Milla urte ta bederatzi egun

ogei ta seigarrenian

bizikletaren karrera zan da

ekin gendiyon lanian;

ongi zekiyen an ziradenak

nik nituela mendian,

bentaja aundirik ez artutzeko

zeorrek esan zendian.

              4

Zure kupiraz izan zan mantso

orduko nere sarrera,

beti esanaz: «Zaude polliki,

gero konponduko gera!».

Iya arraira allegatuan

tsis pasa ziñan aurrera,

modu orretan nastu zenduben

bizikletaren karrera.

              5

Sentimentu bat sartu zitzaidan,

betia negon neurriyan,

zergatikan zuk utzi ninduzun

estadu penagarriyan;

zitalkeriyan bi kolpe jota

pasatu ziñan arrayan,

zer pasatu zan berialaxe

jakindu zuten erriyan.

              6

Eskandaluak eragiten du

munduan zenbait pekatu,

jendiak franko itzegiten du,

oraindik ez da bukatu;

erriyak zerbait eman nai zigun,

ezin gentzake ukatu,

seireun errial jarri zituzten

nai bagenduen jokatu.

              7

Seireun errial ez dira gutxi

ordu batetik bestera,

pobre bat pozik balijuake

ainbeste irabaztera;

ernaniarra arro zan baño

bajatu zaigu ostera:

bakarrarentzat izatekotan

etzijuala astera.

              8

Milla urteta bederatzireun

ogei ta zazpiyan gera,

aurten Zapirain txikiyak dauka

karrer'ortako bandera;

juan dan urteko txikanerua

oraiñ etzaigu atera,

berriz alperrik etorriko da

nere platetik jatera.

              9

Aurten anaia ekarri digu,

bere gisako arropa,

arekiñ ere ibilli dute

talentu ainbat arrunka;

bire luzian ez du korritu,

laster jo zuan arropa,

ortan etzuan baliyo eta

gero ekin dit borroka.

              10

Oien lagun bat atzerrikua

zebillen pizkor-antzian,

baño Zapirain txikiyak

lajatu zuan atzian;

iyez bezela etzaizkit pasa

arraira allegatzian,

oiek aurretik sartu balira

propinak ere bazian.

              11

Oiartzun'dikan Panplona'ra juan,

andikan bueltan etorri,

ni bakarrikan aterako naiz,

zuek bi anaiak jarri;

ortan konforme ezpazerate

barka zaiogun alkarri,

gerra luziak ondoren onik

sekulan ez du ekarri.

              12

Kanpora deitu, okabillaz jo,

ez al da gaizki egiña?

Ori etzuan iñork jakingo

isillik egon bagiña;

gero nik zuri makillazo bat,

biyentzat jornal berdiña,

ontzako-urria eman bazendu

naiko zenduen ordaña.

              13

Borrokariya arro zebillen

iñork eziñ geldituan,

odol guziyak berotu eta

asnaska iya ituan;

kintziak bana jarrita ere

etzan kontentu kituan,

tiro-soñu bat izan zan eta

ankak dantzatu zituan.

              14

Otarrek ere despreziatu

nai luke gure kuadrilla,

kontari dabill nola etxian

dadukan nere makilla;

nola eztuan asko baliyo

enaiz etorriko billa,

ankak okerrak dituzu eta

zuretzat izan dedilla.

              15

Bere auzoko lagun batekin

okasiyuan zan asi,

arriyarekin petxuan jota

alare etzuan jauzi;

gallentzen asi zitzaionian

larri juana da igesi,

kontentu dago ank'oker oiek

etzizkiyonian autsi.

              16

Bertsolariya txit ondo dabill

juan dan aspaldi guziyan,

estranjeriyan ibilliya da

luzaro irabaziyan;

oraindik ere orren galdia

egiten dute Frantziya'n,

lengo jornaran izan biar du

zerbait propina utziy'an.

[1927]