Bertso berriak

              1

Gure aurreko guraso zarrak

aspaldi samar il zian,

guk ainbat biar faltatu gabe

fede santuko itzian;

izar tartetik or daude beida

jendia nola bizi'an,

negar-malkuak dakazkitela

fueruak ofenditzian;

zer kontatua izango dute

Josafatera biltzian.

              2

Kantabriya da ibai eder bat

guziya arraiz betia,

eta geiena jenero fiñak,

bastuak banakak tia;

beste erriyo zatar batzuek

artu ziguten partia,

fortunatzen da gaiztuak ona

bentzutu edo jatia,

beragatikan dago asarre

ur onen ama maitia.

              3

Nola etxian esposatuta

nagusitzen dan morroya,

alaxen dago ibai on ontan

gaiztuetako arraya;

egiten asi giñadenian

airi ongi-etorriya,

galdu giñuen bizi-lekua,

barriyua eta erriya;

euskaldunentzat au izandu zan

egun goguangarriya.

              4

Zori gaiztozko gerra zibilla

sortu zalako meriyo,

lau probentziyak gelditu giñan

fetxaz beteta seriyo;

egun batian lur jo genduben,

ezin giñazke gora iyo,

berriz altxako ote geraden

ere ez naiz oso fiyo;

erdara etzan bakarrik kapaz,

euskarak lagundu diyo.

              5

Gau eta egun antzika dago

gure Kantabri ederra,

alde batera naiago nuke

ezpanitz emengotarra;

mundu guziyak aditutzen du

euskaldunaren negarra,

enpeñatzia ezpada libre

alperrik degu indarra,

au da txoriyak gari tartian

gosiak egon biarra!

              6

Abilan barrena zijualarik

Frantziya'tikan pasuan,

usu eder bat deskuidatu zan

Urbieta'ren lazuan;

golpe gaiztorik etziyon eman

ta artu zuban besuan,

maitatu eta festak egiñaz

aiñ modu kuriosuan,

lau probentziyak kintatik libre

Don Juanek eskatu zuan.

              7

Lenengo etsaiak erromatarrak,

bigarren txandan jentillak,

ta gero berriz frantzesarekin

izugarrizko batallak;

gure aurreko aitona zarrak

asko dira gerran illak;

mundu guziya bildurtzen zuten

Kantabriya'ko mutillak,

oraingo mauser ainbat baziran

orduko lizar-makillak.

              8

Baldin egiya esaten badu

libruan dagon fediak,

isla asko ta onak zituen

len Españiya'k beriak,

ta geienetan agintzen zuten

euskarazko aguriak;

orain geienak galdu ditugu,

iya egin du guriak,

Zeruko Aita, zuzen gaitzazu

nola baikeran zuriak.

              9

Lengo San Tomas egun batian

zazpi t'erdiyak aldian

aitona bati begira egon naiz

Zurriola'ko parian;

dudarik gabe dabil fueruak

ekarritzeko idian,

oso kontentu apenas dagon

atzerritarren mendian,

ezpatarekin erakusten du

euskal mendiyak nun dian.

              10

Garai batian Kantabri on au

erregalotan bizi zan,

ta orain berriz jarri gaituzte

miserablearen gisan,

ez ain eskasak geradelako

gerran edo gudaritzan;

Tubalen kasta nunbait oin-pian

ikustia komeni zan,

Urbieta'ren pausu tristiak

etziran alperrik izan!

              11

Alegre bizi banitzan ere

nago tristetzen asiya,

atzerritarrak egin digute

iya nai duten guziya;

juan dan ogei ta amar urtian

auxen da diferentziya!

Arrazoi gabe kendu ziguten

aurreko eredentziya,

gu emen ondo ekustiâtik

guraso zarrak utziya.

              12

Lekobide zan euskalduntarra,

gerrero izugarriya,

Erroma'ri ta beste askori

artu ziyoten neurriya;

ta Otsobalek egiten ziyon

aldamenetik guardiya,

irugarrena Lartaun gaztia

seme-orde ekarriya;

gaur Kantabriya'n badago alako

kuadrilla baten premiya!

              13

Gure arbola maitagarriyak

etzuen ori merezi,

otsolarrak eta aien nastuak

jarri zaizkiyo nagusi;

euskaldun danak lagun zaiegun,

ez iñor galtzera utzi;

Kantabriya'ko lastima au zer dan

orra nik adierazi,

paper bakoitza amar zentimo

nai ditubenak erosi.

[1906]